Behandeling van politieke gevangenen
Eén van de meest om wraak roepende voorbeelden van de onmenselijke behandeling van politieke gevangenen is wel het voorbeeld van Bautista Barandalla. En hij is niet de enige. Eerst wat over de wet, over de behandeling van gevangenen en arrestanten, over de gevangenenspreiding en over de willekeur.
Lees de bulletins uitgegeven door Behatokia, een observatorium voor mensenrechten
Tralies zullen de waarheid niet doen zwijgen
De incomunicado-wet
Een bijzonder zorgwekkende evolutie is de steeds uitgebreidere toepassing van de zogenaamde "incomunicado" wetgeving die, volgens de rapporten van alle mensenrechtenorganisaties, het gebruik van foltering bevordert.
Onder de "incomunicado" wetgeving, vervat in artikels 520 bis en 527 van de strafwetgeving, kan een verdachte tot vijf dagen in volledige afzondering gehouden worden op beschuldiging van "met terrorisme gelieerde activiteiten", zonder dat de arrestant recht heeft op bezoek van een vertrouwensadvocaat, onafhankelijke dokter of familie.
De Spaanse staat heeft deze periode recent nog uitgebreid: de afzondering kan nu wettelijk tot dertien dagen aanhouden.
Ook het "comité tegen foltering en onmenselijke behandeling" van de Verenigde Naties heeft herhaaldelijk haar bezorgdheid uitgedrukt over de "incomunicado" wetgeving, de zeer vage termen waarin de artikels 520 bis en 527 gesteld zijn en de ermee gepaard gaande misbruiken. Het comité gaf een aantal aanbevelingen, zoals het videotapes van de ondervragingen door politie en Guardia Civil en het medisch onderzoeken van de arrestant door een wetsdokter en een dokter aangesteld door de verdachte. Tot op heden is de Spaanse regering nog op geen enkele van deze aanbevelingen ingegaan. In zijn recentste rapport (6 februari 2004) kan de Bijzondere Verslaggever van de Verenigde Naties, Theo van Boven, dan ook alleen maar met lede ogen vaststellen dat de Spaanse autoriteiten het stelsel van de incomunicado-aanhouding geconsolideerd heeft en nogmaals pleiten voor de afschaffing ervan.
Honderdtwintig uren zonder slapen, op een onbekende plaats, zonder bijstand van een vertrouwenspersoon (advocaat of dokter), geblinddoekt en naakt tussen je folteraars die je met zevenen tegelijk allerlei vragen en beschuldigingen toeschreeuwen, daarbij voortdurend geslagen worden, met vuisten, telefoonboeken, stokken, regelmatig een plastic zak over het hoofd getrokken krijgen tot tegen de verstikking aan, ontelbare keren ondergedompeld worden in een bad vol uitwerpselen, honderd vijftig keren door de knieën moeten buigen tot aan de volledige uitputting, daarbij omvallen en bij de haren weer rechtgetrokken worden, om opnieuw te beginnen, nat gemaakt worden terwijl je de klemmen van de elektroden hoort knetteren, een revolver die vlak naast je oor wordt afgeschoten of een revolver die op je slaap wordt gezet waarna je enkel een klik hoort, op handen en voeten staan terwijl ze je genitaliën bewerken. Plots bijkomen op een stoel terwijl je polsslag wordt genomen en waarbij je hoort zeggen “hij was bijna weg”.
02 maart 2003
Grote onrust in Donostia nu Arritxu De Andrés (29 jaar) al 12 dagen "incommunicado" zit. (Vijf dagen in de cellen van de Spaanse politie en zeven in de gevangenis van Soto del Real). De onrust is gebaseerd op de verklaringen van de overige arrestanten van dezelfde politieoperatie die allen mishandeld werden. Toen één van hen, Iñaki Ramos, voor rechter Garzón verscheen was zijn toestand zó slecht dat de verklaring gedurende een uur diende onderbroken worden. Na de huiszoeking voorafgaande aan de arrestatie werd in het bed van de Andrés een briefje gevonden met de Italiaanse tekst: "Grazie, arrivederci". Toch grappenmakers die Spaanse politiemannen.
25 april 2003
De EU legt de laatste hand aan een rapport waarin het isolement van Baskische politieke gevangenen wordt aangeklaagd. Fodé Sylla, het Europarlementslid dat hiermee belast werd, klaagt het isolement van 5 dagen (intussen 13 dagen) aan van arrestanten die worden beschuldigd van delicten van "terrorisme". In deze periode kunnen ze geen contact opnemen met hun advocaat. Bovendien wordt de overbevolking aangeklaagd en hierbij wordt vooral Frankrijk genoemd waar 60.000 gevangenen zitten in cellen die een capaciteit van 50.000 hebben. In september zou het rapport door het Europees Parlement besproken worden. Van de 288 politieke gevangenen, ingedeeld in de eerste graad, zitten er 130 in isolement. Na hun veroordeling, bij het uitzitten van hun straf is het isolement, in Spanje, zowel als in Frankrijk, méér norm dan uitzondering. De gevangene is hierbij volledig weerloos, machteloos, hulpeloos omdat er geen getuigen zijn.
Het voorarrest (de voorlopige hechtenis) kan tot 4 jaar uitlopen!
Video-opnames bij ‘incomunicado-opsluiting’ bij Ertzaintza
Eerder verrassend maakte de Baskische minister van binnenlandse zaken Javier Balza op 30 september 2005 bekend dat hij alle ondervragingen bij ‘incomunicado-opsluiting’ wil laten filmen. Het afzonderingsregime of de ‘incomunicado’ is een van de belangrijkste instrumenten in de strijd tegen het ‘terrorisme’. Het wordt gebruikt om gevangenen te folteren zonder dat er ‘pottenkijkers’ (familieleden, vrienden, advocaten of dokters) aan te pas komen. Dagen lang is de gevangene overgeleverd aan de willekeur van de ‘ondenvragende’ politiediensten. Voor alle duidelijkheid gaat het voorstel van Balza enkel over de ondervragingen van de ‘Baskische’ politie Ertzaintza en niet over de Spaanse ordehandhavers.
Hiermee probeert hij tegemoet te komen aan de intussen vervangen speciale VN-rapporteur Theo Van Boven die een erg bezwarend rapport schreef over folteringen in de Spaanse staat.
Opvallend is dat de Baskische minister van justitie, Joseba Azkarraga, enkele dagen eerder nog zei dat er streng moest worden opgetreden tegen arrestanten die beweren dat ze gefolterd zouden zijn door de Ertzaintza. Hiermee loopt hij het Spaanse establishment na dat beweert dat ETA haar militanten vraagt om telkens over folteringen te klagen! Toch is het zo dat regelmatig fysieke letsels te zien zijn bij mensen die uit het afzonderingsregime komen.
Het is belangrijk te beseffen dat folterpraktijken een hele evolutie hebben doorgemaakt. Heel wat ‘middeleeuwse’ instrumenten worden niet meer gebruikt en zijn vervangen door technieken die minder sporen nalaten. Folteren heeft een negatief imago gekregen, weet je wel... Desondanks zijn de folterpraktijken er niet menselijker op geworden! Arrestanten krijgen een plastic zak over het hoofd getrokken tot ze bijna stikken, krijgen slagen met stompe voorwerpen, worden dagen wakker gehouden, krijgen elektrische schokken en worden op alle mogelijke manieren psychologisch gekraakt.
Behandeling van arrestanten
Op 21.04.2001 brengt GARA enkele getuigen van " arrestantenbehandeling ", namelijk de arrestanten zelf:
José Manuel Zubillaga: werd eveneens op 5 februari gearresteerd door de GC. "Bij de tweede ondervraging zegden ze dat mijn vrouw eveneens gearresteerd was en ik hoorde haar stem in de belendende kamer. Zij heeft chronische bronchitis en ik hoorde haar hoest en op dat ogenblik begonnen ze mij onder druk te zetten. Later hoorde ik opnieuw haar stem en het leek alsof ze haar ondervraagden. In de cel zeiden ze me dat ik de ogen mocht openen, maar niet mocht opkijken. Ik zag haar jas. Ik dacht nu echt dat ze haar gearresteerd hadden, maar nu weet ik het niet zeker. Het kan een bandopname geweest zijn.
Jon Zubiaurre: op 9 maart gearresteerd door de Ertzaintza. "In de auto begonnen ze mij te slaan en dat bleven ze de eerste dagen doen. Ze hadden kappen over het hoofd. Gedurende verschillende dagen verplichtten ze me te blijven staan met half geplooide knieën. Ze drukten peuken op me uit (?) en bleven vooral slaan. Eén keer brachten ze me zelfs buiten bewustzijn naar mijn cel terug. Drie keer brachten ze me naar het ziekenhuis maar de dokter deed niets om te vermijden dat ik terug moest. Ik kwetste zelf mijn hand om niet meer terug te moeten.
Josu Retolaza Loidi
+19 mei 1987
Leire Gallastegi: werd op 5 februari gearresteerd door de Guardia Civil. Tijdens een van de ondervragingen vroeg men haar te kiezen tussen drie dingen: de arrestatie van haar moeder, de elektroden of de bezemsteel. Ze koos de bezemsteel en gaven haar die meten in handen om haar een indruk te geven wat haar te wachten stond. Ze begonnen haar uit te kleden, eerst "vanaf de ceintuur naar boven". Daarna wilden ze haar broek uittrekken om de borstelsteel naar binnen te steken. Daarom werd ze bij de benen beetgenomen, de broek uitgetrokken, maar er gebeurde niets. Daarop werd een pistool tegen haar hoofd gezet. Er zouden twee kogels inzitten en bij iedere vraag die niet beantwoord werd zoals verwacht zou de trekker overgehaald worden.
17.12.2005: meer dan duizend personen manifesteren in Arraste voor de vrijlating van Agirre. Er waren afvaardigingen uit diverse groeperingen: PNV, EA, Batasuna, EB, Aralar, ANV, Zutik, ELA, LAB, CCOO, EHNE, ESK, Segi, Askatasuna, Etxerat, IA, Gazte Asanblada, Herri Anitza, platformen ter ondersteuning van gevangenen, de commissie Maritxu Kajoi, Santamas Komisiñua en sportgroeperingen.
De Führer van de doodseskaders GAL, ex-generaal van de Guardia Civil Galindo, kwam na 5 jaar vrij, omdat hij hoofdpijn had...Nu ja, hij had wat lichte gezondheidsproblemen.
Josu Retolaza Loidi werd in Eibar geboren in 1952. Op 13-jarige leeftijd deed hij zijn intrede in het Seminario de Asensio te Logroño om later, op 17-jarige leeftijd naar het seminarie van Irún over te stappen. Twee jaar later zag hij het voor bekeken en zonder een reden op te geven, keerde hij terug naar de “burgerlijke staat”. Wel belangrijk om weten is dat zijn “uitstap” samenviel met het Proces van Burgos, toen heel wat Baskische priesters zich mobiliseerden om te protesteren, om ETA-vrijwilligers onderduikadressen te bezorgen of om hen te helpen vluchten naar Iparralde.
Na zijn legerdienst bij de División Acorazada Brunete in Madrid ging hij alleen wonen. Iedereen was stomverbaasd te horen dat hij toegetreden was als vrijwilliger voor ETA. Hij werd gearresteerd, in het bezit van wapens, en tot 20 jaar cel veroordeeld. In de gevangenis werd een eigenaardige vlek op zijn rug ontdekt, men dacht dat het een puist was of een wrat. Er werd hem een product toegediend, maar de “wrat” werd groter en veranderde van kleur. Veel te laat en als gevolg van nonchalance werd huidkanker vastgesteld. Hij werd in 1986 overgebracht naar een sanatorium in Donostia waar hij terminaal werd verklaard. Toen hij in vrijheid gesteld werd, verhuisde hij naar Deba. Hij genoot er nog een tijdje van de zee. Hij overleed in Deba op 19 mei 1987. Hij was 35 jaar geworden.
Rechtstaat op krukken
Jon Agirre Agiriano, 64 jaar, verblijft in 2006 al meer dan 24 jaar in de cel. Zijn gezondheidstoestand is zeer ernstig: hij heeft zware problemen met de ruggengraat en met de heupen, heeft suikerziekte en lijdt aan hypertensie. De man is doodziek! Hij kan niet meer gaan zonder krukken. En toch wordt artikel 92 (vervroegde invrijheidstelling of ten minste het regime van de 3de graad) op hem niet toegepast. Tien jaar heeft hij, in Málaga, in een afzonderingscel doorgebracht. Daarna werd hij overgeplaatst naar Logroño, waar hij onlangs, wegens ondraaglijke pijnen, overgebracht werd naar een infirmerie in Langraiz, waar hij nu verblijft. Zelfs bij de overbrenging naar de infirmerie werden hem krukken geweigerd. Al geruime tijd moet hij het zonder bezoek stellen, omdat hij de trappen niet afkan zonder krukken (die hem geweigerd worden!) Dag in, dag uit moet hij op zijn brits blijven liggen. ¿ESPAÑA GRANDE?
Op 25 september 2006 wordt de Doctrine Parrot van strafverlenging (het vonnis 197/2006), en al toegepast op Inakide Juana Chaos, nu ook toegepast op de doodzieke Jon Agirre Agiriano, en moet hij ettelijke jaren langer in de cel verblijven (terwijl hij eigenlijk al meer dan 10 jaar geleden moest vrijkomen). >>>>>>>>