MLNV

M.L.N.V.

Movimiento de Liberaciόn Nacional Vasco

NI NAIZ - GU GARA

IK BEN - WIJ ZIJN

MLNV is een overkoepelende beweging (zoals de Vlaamse Volksbeweging) die alle nationalistische organisaties verzamelt, en kwam in 1985 in zwang. Het ontwerp beantwoordde aan een diepe drang naar herstructurering van de naast elkaar opererende organisaties. Er wordt aangenomen dat zowat alle organisaties die iets te maken hebben met K.A.S, met de volkse strijd, met de antirepressieve strijd er deel van uitmaken.

Herri Batasuna formuleerde het in 1988 als volgt: "Op een algemene en globale manier kunnen wij MLNV definiëren als een vorm (of vormen) van zich uitdrukken door een waaier van onafhankelijke, sociale en politieke sectoren met als enig einddoel de staatssoevereiniteit van Euskal Herria. Antinucleaire comités, Gestoras pro Amnistía, AEK, Comités voor Internationale Solidariteit, K.A.S., Herri Batasuna, LAB, ANV of Egin...,en er kan nog een plejade aan toegevoegd worden, ze horen allemaal thuis in MLNV".

Een overzicht van de voornaamste organisaties

AAM: Amnistiaren Aldeko Mugimendiak is een Pro-Amnestie beweging.

AEK: Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea is een organisatie, opgericht in 1980, die er voor ijvert om het 'Euskara', de Baskische moedertaal, terug over heel Euskal Herria bekend te maken en aan te leren. Om dit te bereiken, spitsen ze zich vooral toe op de alfabetisering en het aanleren van de taal aan volwassenen, op basis van pedagogisch onderzoek en het toepassen en creëren van die pedagogische resultaten. Zij zorgen ook voor de opleiding van leraars en de realisatie van diverse culturele activiteiten. Hun enige optiek is een mentaliteitswijziging (na meer dan 40 jaar verbod op hun taal) en het bewustzijn van de bevolking sturen in de richting van het Euskara. Momenteel zijn er ongeveer 15.000 studenten en 150 dag- en avondscholen.

AHAIDEAK: is een associatie van families en vrienden van Baskische gevangenen en van slachtoffers van de repressie. De vereniging werd opgericht in 1984 naar aanleiding van de arrestatie van 4 politieke militanten, met als enig vergrijp, het begeleiden van journalisten naar een clandestiene persconferentie van Iparretarrak. Sedertdien zijn meer dan 50 families en nog meer vrienden geïntegreerd in de vereniging, waar de nodige morele en materiële steun gevonden wordt bij arrestaties.

ANAI ARTEA: in 1969 gingen Telesforo Monzón en de pastoor van Sokoa, Piarres Larzabal, over tot de stichting van 'Euskaldunei Lagunt Biltzarra' waaruit later 'Anai Artea' (Onder broeders) zou ontstaan. Bij Anai Artea konden de vluchtelingen, meestal ETA-leden, steeds terecht: voor steun, onderdak en werk, meestal in de kroegen van Petit Bayonne. Die politieke vluchtelingen ontsnapten, tijdens de Franco-dictatuur, van Hegoalde (Spaans-Baskenland) naar Iparralde (Frans-Baskenland).

ASK: een patriottisch (nationalistisch) comité met als taak de ideeën en de voorstellen van het KAS-Alternatief te verspreiden.

ASKAGINTZA: is een soort bevrijdingsbeweging, opgericht in 1988, die strijdt tegen de oorzaken en de gevolgen van drugsverslaving. Het zou ons te ver leiden om de betrokkenheid van de 'incontrolados' bij de Guardia Civil aan te tonen. Deze incontrolados probeerden de Baskische maatschappij te ondermijnen door de jeugd van drugs te voorzien.

ASKAPENA; Internationale solidariteitsbeweging van MLNV, die zich voornamelijk beweegt in Latijns-Amerika. Zij lichten de Spaanssprekende bevolking in over de onderdrukking van Baskenland en vragen steun voor de bevrijdingsbeweging (hun woorden) ETA."

ASKATASUNA: betekent vrijheid en is een organisatie die opgericht werd in december 2001, ter vervanging van “Amnistiaren Aldeko Batzordeak/Gestoras Pro-Amnistia” (Pro-Amnestie groep). AAB werd opgericht op het einde van het Francotijdperk met als doel politieke gevangen te steunen en repressie aan te klagen. Askatasuna opereert over heel het Baskisch grondgebeid en de activiteiten zijn nu in Spaans-Baskenland door Garzón verboden. Frans-Baskenland valt niet onder de jurisdictie van Spanje en kan dus verder werken.

BAKEA ORAIN: in 1992 gesticht als pacifistische organisatie in Euskadi met als doel het einde van het politieke geweld te bespoedigen. Vandaar ook hun naam Bakea Orain-Paz Ahora (vrede nu). Om dit te bereiken, zien zij als enig en meest efficiënt middel: de consequente verwerping van alle geweld, zonder dat er stoorzenders opduiken.

BEHATOKIA: kunnen we het best omschrijven als een organisatie die ijvert voor de taalrechten de mens. De organisatie staat onder de hoede van Kontseilua, een Raad van Sociale Organisaties Behatokiabeschermt het recht op het gebruik van de eigen taal, het Euskara, en de activiteiten hebben tot doel die rechten te garanderen, zowel in de publieke als in de private sector.

BILGUNE FEM: deze organisatie stelt zich tot doel een platform te zijn voor alle vrouwen, en voor die sectoren, die willen vechten voor de rechten van de vrouw: relaties gebaseerd op rechtvaardigheid en gelijkheid van de seksen. Zij hebben een forum opgezet met als doel de toekomst van de vrouw in Euskal Herria.

EGIZAN: is een vrouwenbeweging, onderdeel van KAS.

EGUZKI: is een organisatie van de antinucleaire en ecologische beweging, opgericht in 1987, nadat de constructie van de nucleaire centrale van Lemoiz gedeeltelijk was gestopt.

EHE: ‘Euskal Herrian Euskaraz’ betekent ‘Baskisch (spreken) in Euskal Herria’. De organisatie die opgericht werd in 1979, en vertegenwoordigd wordt op het gehele Baskische grondgebied (de 7 provincies) stelt zich tot doel het Euskara te verdedigen en er voor te zorgen dat zoveel mogelijk Basken het Euskara spreken. Door de jaren heen hebben zij grote campagnes opgezet om straatnamen, verkeersborden en dies meer in het Euskara te plaatsen. Overigens, met succes. De gevangenisstraffen die de leden daarbij opliepen, werden er bij genomen. Later kwamen de gemeentehuizen en openbare instituten aan de beurt.

EHNE: is een professionele landbouworganisatie, een agrarisch syndicaat, dat gesticht en gelegaliseerd werd in de jaren 1976-1977. Momenteel is het een overkoepelend orgaan van 4 provinciale en federale syndicaten: EHNE van Bizkaia, Gipuzkoa en Nafarroa, en UAGA de Alava.

EILAS: Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua (Sindicato de Trabajadores de la Enseñanza de Euskadi) is een vakorganisatie van onderwijspersoneel, opererend in Hegoalde.

ELA: Eusko Langilleen Alkartasuna- Solidaridad de Trabajadores Vascos. Opgericht in 1911. Het is de grootste vakvereniging in Baskenland (eind 2003 waren 36.12% van de arbeiders aangesloten. Op 9 april 1995 begon LAB samen te werken met ELA-STV, en beide verspreidden ze een communiqué waarin te lezen stond dat zij zelfbeschikking, onafhankelijkheid eisten en dat onderhandelen met ETA de enige oplossing was om de vrede in Baskenland te bewaren. Als LAB zich uitsprak tegen de moorden van ETA, ontstond er een breuk met ELA-STV.

ELB: Euskal Laborarien Biltzarra (Assembly of Basque Farmers) is een vakbond van landarbeiders, in Iparralde, en valt dus onder de Franse jurisdictie. De vakbond werd opgericht in 1982.

ELKARTZEN: is een sociale beweging die ijvert voor sociale rechten. De beweging ontstond in het jaar 2000. De objectieven zijn: erkenning van de sociale rechten voor eenieder die in Euskal Herria woont; recht op werk, recht op een minimum inkomen en recht op woonst.

ESAIT: Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea is een nationalistische, open, Baskische opiniegroep die ijvert voor de officialisering van landenselecties in de sportwereld. Dus het officieel maken van een Baskische selectie voor voetbal, bijvoorbeeld, en deelname aan internationale sportmanifestaties. De groep werd opgericht eind 1995.

ESK: Ezker Sindikalaren Koordinakundea-Coordinadora Unitaria de Izquierda Sindical is een vakbond die nauw aansluit bij het ZUTIKcollectief (zie ZUTIK). Ze zijn medeondertekenaar van het Lizarra-Garazi Akkoord van 1998.

ETA: Euskadi ta Askatasuna: op 31 juli 1959, richtten de dissidenten van EKIN-TALDEA en EGI een nieuwe organisatie op: ETA-Euskadi Ta Askatasuna of Baskenland en Vrijheid. Om de ontevredenheid symbolisch te onderstrepen kozen de oprichters van ETA als dies natalis de datum 31 juli 1959, de 64ste verjaardag van de oprichting van de PNV. Dit gebeurde allemaal op het hoogtepunt van Franco's macht, en resulteerde in een afscheuring van de PNV-Partido Nationalista Vasco.

ETXERAT: (de naam betekent zoveel als ‘naar huis’ - etxe betekent huis), is een associatie van bloedverwanten van Baskische politieke gevangenen die ijveren voor de rechten van hun bloedverwanten in de gevangenis. Etxerat is de opvolger van ‘Senideak’ (betekent ‘broeders en zusters’ in de zin van verwante).

EUSKARAZ: Euskalherria Euskaraz is een burgerbeweging die strijdt voor de predominantie van het Euskara (Baskische taal) in Euskadi in het algemeen en in de publieke en openbare instellingen in het bijzonder.

GURASOAK: (‘de ouders’ in het Baskisch) is een organisatie die opgezet werd op het einde van de jaren 90. De organisatie bestond uit ouders die hun kinderen (minder dan 21 jaar, en soms minder dan 18 jaar) wilden bijstaan die zogezegd verantwoordelijk waren voor politiek straatgeweld of die een soort band (bewezen of niet) hadden met ETA. Hun eisen zijn zeker gerechtvaardigd: onschuldig tot de schuld bewezen is, geen incomunicado opsluiting, respect voor de basisrechten en pas opsluiting na keiharde bewijzen.

GUREA: De groep Gureak vindt haar oorsprong in een initiatief van ATZEGI, een associatie uit Gipuzkoa, die zich toelegt en aandacht heeft voor personen met een mentale achterstand. Vanaf 1975 werkt Gureak aan de sociale integratie van die personen door middel van plaatsing in het arbeidscircuit.

HABE: Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea is een autonome organisatie van de Baskische Autonome Gemeenschap en ressorteert onder het Ministerie van Cultuur. Hun doelstelling is onderwijs voor volwassenen, het alfabetiseren in de Baskische taal. De organisatie zag het levenslicht in 1983.

H-ALBOKA: Hormak Apurtuz Laster Borrokalariak Kalera (afdeling die zich bezighield met wat er in de gevangenissen gebeurde). Het doel van Alboka bestond er in een overzicht te bewaren over de opgesloten activisten, de omstandigheden van de arrestaties nagaan, de acties (b.v. hongerstakingen) die in de gevangenis plaatsvonden te ondersteunen, het bijhouden van getuigenissen van foltering, de levensomstandigheden in de diverse gevangenissen in kaart brengen, materiele en logistieke hulp voorzien bij geplande ontsnappingen en de opvang van vrijgelaten politieke gevangenen.

HEMEN eta MUNDUAN: betekent ‘hier (ter plaatse) en in de wereld’. Het is een vereniging van antiglobalisten die bezorgd zijn over de toekomst van de mensheid. Zij klagen de onrechtvaardigheid en het onevenwicht aan van de neoliberale globalisatie.

HERRI BATASUNA: is de politieke partij, opgericht in 1978, die de aanspraken van ETA op een Euskal Herria ondersteunde en de grondwet van datzelfde jaar, ‘Het Statuut van Guernica’, afwees.

HIRU: is een vakorganisatie van zelfstandige transporteurs, die hoofdzakelijk in Hegoalde vertegenwoordigd zijn, maar wel degelijk uitbreiding zoeken naar Iparralde.

IA: Ikasla Abertzaleak is een organisatie van studenten die als objectief hebben: een onderwijsvorm te krijgen, gebaseerd op de geschiedenis van País Vasco; en de verwijdering propageren van alle boeken die de Baskische Natie negeren.

IKASTOLEN: Elkartea, is de confederatie van middelbare scholen. Het is een sociaal instituut met als doel de promotie van kwalitatieve ‘euskaldun’-scholen (Baskisch sprekend). Daarvoor verlenen zijn de nodige middelen: training, raadgeving, didactisch materiaal en eigen curricula aan leerlingen, ouders en leraars.

IPARRETARRAK: (zij van het Noorden) is een Franse organisatie, ontstaan in 1973 en die het equivalent is van ETA, maar dan in Frankrijk. Deze organisatie had een veel kleinere structuur en activiteit, maar zij hadden hetzelfde objectief: de hereniging van de 4 Spaanse provincies met de 3 Franse provincies tot 1 Euskadi. De 'Eskerro Mogimendu Abertzalea' is de politieke arm.

KAKITZAK: is een pacifistische organisatie die in de jaren 80 antimilitaristisch was, en zich verzette tegen de verplichte militaire dienst en zodoende dienstweigeraars steunde. Alhoewel ze nog altijd het antimilitarisme in hun vaandel dragen, zijn ze op vandaag een beweging voor burgerlijke ongehoorzaamheid geworden die het, wat vanzelfsprekend is, op de Spaanse onderdrukker gemunt heeft.

K.A.S: gecreëerd de laatste maanden onder Franco, om de mobilisaties tegen de executies van ETA-leden te leiden. Later, in 1976, werd een taak van permanent onderhandelen tussen ETApm en ETAm toegevoegd. De uiteindelijke functie lag in een coördinatie en overname van de verschillende componenten van de MLNV.

KONTSEILUA: de Raad van Sociale Organisaties, ten gunste van Euskal Herria. De Secretaris-Generaal is Xabier Mendiguren Bereziartu.

LAB: Langile Abertzaleen Batzordeak is een nationalistisch arbeiderscomité, vakorganisatie van het linkse nationalisme. Gesticht in 1975 is het verantwoordelijk voor de organisatie van fabrieksbijeenkomsten en voor het werven van arbeiders in het Baskisch nationaal proces. Het vertegenwoordigde eind 2003 zo’n 15.32% van de werkende klasse. De huidige secretaris-generaal is Rafa Diez.

MNLV: was een beweging van gewone mensen, met eenzelfde strategie en een globale visie op de Baskische natie. De beweging was samengesteld uit verschillende massaorganisaties afkomstig uit de vakbondswereld, de culturele sector, de ecologische beweging, de antinucleaire beweging, de landbouwsector en de militaire organisaties. Deze organisaties bestreden de assimilaties en ijverden voor een juridische en institutionele verandering in de Baskische gebieden: de eenmaking van de 7 provincies tot één Euskal Herria. Alhoewel veel van die groeperingen nog bestaan, spreekt niemand nog over de teloorgegane MLNV.

SEASKA: is de federatie van de Baskische scholen,de Ikastolas, in Iparralde. Frans-Baskenland beschikte in 1998 al over 19 Ikastolas, 2 Colleges en 1 Instituut, met 1705 leerlingen en 140 loontrekkenden. De voortdurende ontwikkeling van de Ikastolas is in hoofdzaak te danken aan de bijdragen en het werk van de ouders, de medewerkers en de sympathisanten.

SENIDEAK: is ‘La Asociación de Familiares de Presos de ETA” (een vereniging van families van ETA-gevangenen) die opgericht werd in oktober 1991, met als objectie: de levensomstandigheden van de etarras in de gevangenissen verbeteren, en het opsluiten van de gevangenen in Baskische gevangenissen en niet 1.000km verder.

TAT: Torturaren Aukako Taldea is een groep die ageert tegen foltering. Het is een niet-gouvernementele organisatie die gecreëerd werd in 1992. Hun doel bestaat er in het uitroeien van folteringen en andere wrede, onmenselijke en vernederende behandelingen. Zij voorzien in wettelijke, psychologische en medische hulp voor de slachtoffers van foltering.

ZUTIK: is een collectief samengesteld uit de eenmaking van LKI (Liga Comunista Revolucionaria) en EMK(Movimiento Comunista de Euskadi). Het is een collectief gebaseerd op het traditionele, revolutionaire, linkse gedachtegoed, weliswaar aangepast aan de moderne tijd.