Duiding
DE VERKIEZINGEN
voor
het
SPAANSE
PARLEMENT
9 MAART 2008
GEZIEN VANUIT BASKENLAND
Oproep tot niet-deelname (Abstentzioa) door burgers (Foto: Gara)
Toelichting
Na jaren in Baskenland gewoond en de zaak op de voet gevolgd te hebben, lijkt het me immens belangrijk dat ik toelichting geef bij de verkiezingen van gisteren. Omdat Baskenland altijd anders is.
Daarom heb ik in een document van zes bladzijden vrij algemeen de belangrijkste zaken neergeschreven. Het kan meer in detail en uitgebreider, maar dan verliezen we tijd. Wie diepgaandere informatie wil, kan mij (K. Sterckx) altijd contacteren via “Meervoud” .
Het is ook zinvol van de artikels die ik, bijna, maandelijks in “Meervoud” schrijf, erbij te nemen voor achtergrondinformatie.
De bedoeling van dit document is eenvoudig: toelichting geven.
Met vriendelijke groeten, Karel Sterckx
Spaanse parlementsverkiezingen gezien vanuit Baskenland
De Spaanse parlementsverkiezingen van zondag 9 maart jl. hebben de PSOE een overwinning bezorgd. Alle andere partijen gaan achteruit. Hoewel geprobeerd wordt om uit te laten schijnen dat de verkiezingsdag een normaal verloop gekend heeft, waren er in Baskenland heel wat protestacties. Bovendien valt het op dat het aantal stemgerechtigde Basken, dat thuis gebleven is, sterk gestegen is ten opzicht van 2004.
Resultaten
Met 100% van de stemmen geteld, blijkt duidelijk dat de afwezigheid sterk toegenomen is ten opzicht van 2004 (van 24,78% naar 33,35% in 2008), terwijl het aantal ongeldige stemmen bijna teruggebracht is tot nul (5,28% in 2004, 0,62% in 2008).
Het waarom daarvan heeft uiteraard te maken met de strategie van de radicale linkse nationalisten. Bij de vorige verkiezingen was hun deelname eveneens verboden. Toch werd er opgeroepen hun stembiljetten in de urnen te droppen. Wat ook gebeurde. Die stembiljetten telden mee als ongeldige stemmen. Gisteren waren er geen stembiljetten van de linkse independentisten. Wat de sterke daling van het aantal ongeldige stemmen duidelijk maakt.
De drie partijen die de Baskische Autonome Regering vormen verliezen stemmen: PNV verliest vijf procent, Eusko Alkartasuna 1,3% en Verenigd Links (IU) bijna 3%. Ook de PP, Aralar en het kartel Nafarroa Bai (NaBai) verliezen. De overwinnaar in Zuid-Baskenland is de PSOE, die met bijna 5% stijgt. Ook het aantal blanco.stemmen is licht gestegen.
Evolutie niet-deelname in Zuid-Baskenland in %, 1986-2008 (Bron: Gara)
De figuur toont duidelijk dat het percentage van niet-deelname vrijwel gelijk bleef in de periode van 1986 tot 1996. Sindsdien is die extreem hoog of extreem laag. In 2000 zelfs meer dan 35%. In 2004 zo’n 26% en nu, in 2008, opnieuw bijna 35%.
Die pieken en dalen zijn, enerzijds, het gevolg van de illegalisering van Batasuna en alle andere alternatieven die de Baskische radicale independentisten aanboden. Voor deze laatste verkiezingen was er ook expliciet campagne gevoerd om niet deel te nemen.
Anderzijds speelt de afkeer van het politieke spel bij heel wat Basken meer en meer een grote rol. Bovendien zijn er Basken die uit principe niet gaan stemmen, om daarmee aan te geven dat zij geen Spanjaarden zijn.
Protest en rellen
Omwille van de illegalisering van Batasuna, de arrestatie van de top ervan, omwille van het opschorten van elke vorm van activiteiten van de politieke partijen ANV en EHAK, en omwille van het verbod om hoe dan ook deel te nemen aan de verkiezingen dat de radicale independentisten opgelegd kregen, werd er opgeroepen om niet deel te nemen aan de verkiezingen.
Deze oproep ging uit van burgers. Politieke actoren, sportlui, artiesten en tal van basisbewegingen sloten zich daarbij aan.
Affiche campagne tot niet-deelname (Bron: Abstentzioa-platform)
De eindsprint naar de Spaanse verkiezingen verliep in Baskenland heel turbulent. In Aulesti, een klein dorp met nog geen 700 inwoners, werd in het kieslokaal ingebroken in de nacht voor de verkiezingen. De stembiljetten werden ontvreemd en het kiesmateriaal vernield. Hetzelfde gebeurde op andere lokaties.
In Elizondo moest een andere lokatie gezocht worden omdat er mest en olie voor de ingang van het oorspronkelijke lokaal gegooid was. Ook in andere plaatsen was er mest voor de deur gegooid.
Op andere plaatsen, zoals ondermeer in Irun, Orkoien, Gazoltz, Kaskante, Lizarra, Zizur Nagusia, Arbizu, Bakaiku, Huarte en Eritzebeiti, waren de sloten van de kieslokalen dichtgespoten met silicon.
Foto: Gara
In tal van andere dorpen waren er rellen met de politie. Zo vielen jongeren in Iruñea (Pamplona) een politiewagen aan. In Donostia (San Sebastian) zijn er containers in brand gestoken.
Andere vormen van protest was net de afwezigheid. Zo gingen in Lizartza slechts 88 mensen stemmen van de 505 stemgerechtigden (de PP won daar vorig jaar de gemeenteraadsverkiezingen met 17 stemmen. Al de anderen bleven afwezig).
Een paar foto’s van de voorbije dagen
De Spaanse politie chargeert tegen de mars voor vrouwenrechten (Iruñea, 8 maart 2008, foto: Gara) Opmerking: vooral vrouwen en meisjes werden geviseerd en kregen de klappen.
Bron: Karel Sterckx
Medewerker "Meervoud" over Baskenland
De Baskische Autonome Politie heeft hier net een protestactie voor een kiescollege uiteengedreven (foto: Gara, 9 maart 2009
Radicale betogers met affiches van de campagne tot niet-deelname in gesprek met de Ertzaintza (Baskische Autonome Politie). Foto: Gara (9 maart 2008).
