Trần Xuân An - Dự cảm về một hội văn chương thuần tuý Việt Nam

DỰ CẢM VỀ HỘI VĂN CHƯƠNG THUẦN TUÝ VIỆT NAM

Trần Xuân An

Có một câu danh ngôn nhiều người nhận thấy đó là chân lí: “Nhu cầu là mẹ đẻ của tất cả”. Có lẽ cần phải thêm định ngữ vào danh ngôn ấy: Nhu cầu lành mạnh là mẹ đẻ của những gì lành mạnh, và dĩ nhiên, cần thiết.

Việc xuất hiện một hội nhà văn Việt Nam thứ hai, được xác định tên gọi chính thức là Văn đoàn độc lập Việt Nam, do nhà văn kì cựu Nguyên Ngọc cùng khoảng 20 nhà văn, nhà ngữ học tên tuổi khởi xướng, đang trong tiến trình vận động để được cấp giấy phép hoạt động hợp pháp, cũng xuất phát từ nhu cầu chính đáng, bức thiết của xã hội, cụ thể hơn, của giới cầm bút văn chương, bao gồm cả học thuật về văn chương.

Có điều, nhu cầu của đời sống tinh thần Việt Nam, trước đây, nhất là hiện nay và trong tương lai, còn đòi hỏi sự xuất hiện một tổ chức thuần tuý văn chương, khác với tôn chỉ hoạt động của Hội Nhà văn Việt Nam hiện do nhà thơ Hữu Thỉnh đứng đầu và cũng khác với Văn đoàn độc lập Việt Nam nói trên.

Hội Nhà văn Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Chính kiến đã được xác định rất rõ. Văn đoàn độc lập Việt Nam cũng thể hiện chính kiến của mình, là độc lập, không chịu sự lãnh đạo trực tiếp, cụ thể của chính đảng nào, tuy vẫn hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và luật pháp Việt Nam hiện hành (nên vẫn xin cấp giấy phép hoạt động). Có thể nói rõ hơn (không phải võ đoán), Văn đoàn độc lập Việt Nam tuy vẫn chỉ là một tổ chức xã hội dân sự về sáng tác văn chương, học thuật văn chương, nhưng không khước từ việc thể hiện chính kiến, thái độ chính trị, theo chủ kiến độc lập.

Do đó, hai hội nhà văn cấp toàn quốc nói trên vẫn còn chưa đáp ứng hết nhu cầu của giới cầm bút về văn chương. Hiển nhiên, còn một phân số thứ ba, là những nhà văn chương không muốn thể hiện khuynh hướng về ý thức hệ hay không quan tâm đến vấn đề ý thức hệ. Chẳng hạn, họ viết về tình yêu quê hương, đất nước, nhưng không xác định yêu quê hương, đất nước theo khuynh hướng chính trị nào cả, đồng thời cũng không chỉ trích, phê phán bất kì khuynh hướng chính trị nào (miễn trừ khuynh hướng dựa vào ngoại bang).

Đó là nhu cầu văn chương có thật và rất bức thiết. Vì vậy, chắc chắn sẽ xuất hiện một hội nhà văn Việt Nam thứ ba, theo khuynh hướng thuần tuý văn chương, thuần tuý dân tộc Việt Nam (không bài ngoại ấu trĩ). Cũng dĩ nhiên, thành viên của hội nhà văn Việt Nam thứ ba phải hội đủ, đáp ứng đúng các tiêu chuẩn thành viên, ví dụ như phải có ít nhất hai đầu sách, gồm một tác phẩm sáng tác văn chương và một tác phẩm lí luận – phê bình văn chương.

Chắc hẳn, sớm hay muộn, Nhà nước sẽ cấp giấy phép hoạt động cho Văn đoàn độc lập Việt Nam, bởi sự xuất hiện của văn đoàn này, là do nhu cầu chính đáng của đất nước, cụ thể là của một số nhà văn có chung khuynh hướng, và sự xuất hiện, hoạt động của nó là hợp hiến và hợp pháp. Việc không cấp giấy phép chính thức cho Văn đoàn độc lập Việt Nam là thái độ, hành vi không coi trọng hiến pháp, luật pháp của cơ quan thuộc cấp nhà nước hữu quan, có thẩm quyền.

Cũng xuất phát từ nhu cầu bức thiết và chính đáng, một hội văn chương Việt Nam thứ ba, đã được khái lược tường trình ở trên, cũng sẽ xuất hiện, vận động thành lập và xin giấy phép hoạt động chính thức.

Cho đến nay, hiển nhiên đã tồn tại hai hội văn chương Việt Nam (Hội Nhà văn Việt Nam và Văn đoàn độc lập Việt Nam) trong đời sống tinh thần Việt Nam. Đó là sự thể đáng phấn khởi, nhưng chưa trọn vẹn.

Nhu cầu xuất hiện một hội nhà văn Việt Nam thứ ba, tạm định danh là Hội Văn chương thuần tuý Việt Nam, chắc chắn sẽ xuất hiện. Đó là sự xuất hiện hợp quy luật, hợp hiến và hợp pháp, mà Đảng cầm quyền và Nhà nước cầm quyền hiện hành tại nước ta không thể ngăn cấm được, vì Đảng và Nhà nước phải tuân thủ Hiến pháp và luật pháp đang có hiệu lực.

T.X.A.

TP.HCM., 19-7 HB15 (2015)

Đã đăng:

https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/1602142206726391

http://www.tranxuanan-writer.net

http://www.txawriter.wordpress.com

http://www.facebook.com/tranxuanan.writer