Trần Xuân An dịch thơ theo thể lục bát - Rùa lớn đội núi (Cự ngao đới sơn) - thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585)
Bản dịch thơ theo thể lục bát (Trần Xuân An):
Nguyên tác chữ nho, bản dịch nghĩa (Nguyễn Khắc Mai), bản dịch thơ theo thể bảy chữ tám câu (Trần Xuân An):
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/1426930250914255
Thơ cổ về Biển Đông – Hoàng Sa, Trường Sa
NHƯ RÙA LỚN ĐỘI NÚI (*)
thơ chữ nho Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585)
đáy trong, xanh khoả núi tiên
rùa nâng bầu ngọc tự nhiên sinh thành
nghểnh đầu, đá vá, trời lành
bấm chân, lăn sóng, vô thanh bãi ngầm
Biển Đông vạn dặm, ôm cầm
tay Nước Việt vững muôn năm thái bình
cứu nguy, ta gắng sức mình
níu sông ải, mấy triều kinh thành trầm.
T.X.A.
dịch thành thơ lục bát từ bản phiên âm, dịch nghĩa
13:10 – 14:59, 18-04 HB14 (2014)
(*) Bài “Cự ngao đới sơn” trong “Bạch Vân Am thi tập”.
THAM KHẢO
THƠ CỔ CÓ ĐỀ CẬP ĐẾN CÁC HẢI ĐẢO TRÊN BIỂN ĐÔNG:
Bài "Cự Ngao Đới Sơn"
trong "Bạch Vân Am thi tập"
của Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585)
巨 鰲 戴 山
碧 浸 仙 山 徹 底 清
巨 鰲 戴 得 玉 壺 生
到 頭 石 有 補 天 力
著 腳 潮 無 卷 地 聲
萬 里 東 溟 歸 把 握
億 年 南 極 奠 隆 平
我 今 欲 展 扶 危 力
挽 卻 關 河 舊 帝 城
Nguyên văn bài thơ (bản phiên âm):
Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh,
Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh.
Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực,
Trước cước trào vô quyển địa thanh.
Vạn lý Đông minh quy bả ác,
Ức niên Nam cực điện long bình.
Ngã kim dục triển phù nguy (# điên) lực,
Vãn khước quan hà cựu đế thành.
Ông Nguyễn Khắc Mai dịch nghĩa:
Con rùa lớn đội núi
Nước biếc ngâm núi tiên trong tận đáy,
Con rùa lớn đội được bầu ngọc mà sinh ra.
Ngoi đầu lên, đá có sức vá trời
Bấm chân xuống, sóng cuồn cuộn không dội tiếng vào đất.
Biển Đông vạn dặm đưa về nắm trong bàn tay,
Muôn năm cõi Nam đặt vững cảnh trị bình.
Ta nay muốn thi thố sức phù nguy (# ngả, nghiêng),
Lấy lại quan hà, thành xưa của nhà vua.
Nguồn: Tư liệu trong bài báo “‘Sấm Trạng Trình' về chủ quyền Biển Đông” của Phong Cầm – Minh Thùy, đăng ở báo điện tử Tiền Phong online, 16:31 ngày 07 tháng 06 năm 2013
http://www.tienphong.vn/Kinh-Te/ sam-trang-trinh-ve-chu-quyen-bien-dong-631032.tpo
Tạm dịch thơ (Trần Xuân An):
RÙA LỚN ĐỘI NÚI
Xanh khoả núi tiên tận đáy xanh
Rùa to đội đỉnh ngọc mà sanh
Nghểnh đầu, đá vá trời dư sức
Bấm móng, sóng lăn đất lặng thanh
Vạn dặm Biển Đông, thu vững chắc
Muôn năm Nước Việt, định yên lành
Ta nay muốn hiến tài phò khốn
Kéo lại ải sông, lịch đại thành (*)
Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585)
T.X.A. biên dịch thơ
17-6- HB14 (2014)
Ghi chú: Mặc dù điển tích được sử dụng trong bài có thể là con ngao đội núi ở Bột Hải (biển gần Triều Tiên, Hàn Quốc) và Nữ Oa vá trời (Bất Chu Sơn, thuộc Côn Luân Sơn ở phía bắc cao nguyên Tây Tạng), vốn lấy từ sách cổ Trung Hoa, nhưng Nguyễn Bỉnh Khiêm vẫn muốn nói đến Đông Hải (Biển Đông) và Nam cực (cõi Nam, nước Nam).
http://www.thivien.net/viewpoem.php?UID=eTnr-ODu5WIVqNtr-EtTYA
(*) Dịch thoát: Kinh thành trải qua các triều đại từ ngàn xưa