De plant heeft zijn naam niet gestolen. Katten houden van kattenkruid. Ze lijken erdoor te worden gedrogeerd. Elke kat reageert op zijn eigen manier. Nadat ze de geur hebben opgesnoven of aan de plant hebben geknabbeld, rollen sommigen zich dramatisch miauwend of jankend over de grond, schurken ze tegen de plant aan of blijven ze onbeweeglijk staan met een doffe blik in de ogen. Kwijlen en spinnen komt ook voor. Na tien à vijftien minuten is de "betovering" verbroken. Ook andere katachtigen, leeuwen en tijgers zijn gevoelig voor de geur van kattenkruid.
Nepeta cataria, het wild kattenkruid is een tot 1 meter hoge plant met vertakte vierkante stengels, gekartelde, behaarde bladeren en witte bloemen met paarse vlekken. De geslachtsnaam Nepeta is waarschijnlijk ontleend aan de Italiaanse stad Nepi, in de Romeinse tijd Nepete, waar het kruid overvloedig groeide. Cataria verwijst naar de aantrekkingskracht van het kruid op katten. Oorspronkelijk komt het plantje uit Europa maar werd in het midden van de 18de eeuw naar Noord-Amerika gebracht door Europese emigranten.
Kattenkruid wordt geassocieerd met de Egyptische godin Bastet, de vruchtbaarheidsgodin in de gedaante van een kat. Ze werd aanbeden om haar scherpzinnigheid en kracht. Ze bood bescherming, was geneeskundige en moeder. Om die reden vereerden de Egyptische artsen haar.
Biotoop
Bodem: Zonnige tot licht beschaduwde, open plaatsen op droge, matig voedselarme tot matig voedselrijke, stikstofrijke en kalkrijke, dikwijls verstoorde of oppervlakkig bewerkte grond (duinzand, mergel en stenige plaatsen).
Groeiplaatsen: Zeeduinen (o.a. langs vlierstruiken in de binnenduinen), ruigten (kalkrijke ruigten), bermen, langs holle wegen, dijken, tegen muren, bosranden, struwelen aan de voet van steile mergelhellingen, hakhoutsingels, heggen, ruderale plaatsen, puinhopen, bij ruïnes en begraafplaatsen, omgewerkte grond en rotsachtige plaatsen.
Nepetalactonen in de etherische olie en actinidine
Amerikaans onderzoek heeft uitgewezen dat de etherische olie uitstekend insectenwerend is. De onderzoekers geven aan dat nepetalacton, de stof die de plant zijn karakteristiek geur geeft 10 keer effectiever is bij het verdrijven van muskieten dan DEET.
Kattenkruid bevat evenals valeriaanwortel, actinidine, een stof die op veel katten een sterke aantrekkingskracht uitoefent. Onderzoek heeft uitgewezen dat de geur van de plant voor een kat een afrodisiacum is. Ook voor veel mensen en bijen is de geur zeer aangenaam. Onaangenaam is de geur voor ratten en aardvlooien, deze kunnen met een aantal plantjes in de tuin verdreven worden.
Uittreksels eindwerk herborist Marleen Aerts
Juliette de Baïracly Levy benadrukt de natuurlijke interesse die dieren hebben voor planten en daarom voor hun van belang zijn vanwege hun werking.Katten hebben van nature een voorkeur voor kattenkruid. Katten eten van het kruid en rollen zich erin. Dit ritueel kan dienen als huid en haartonic, maar kan eveneens een vermommingsritueel zijn. Door de sterke geur van Nepeta cataria kan de kat zonder zorgen op haar prooi jagen. De prooi in kwestie zal de kat niet ‘herkennen’.
De schrijfster van het boek Complete Herbal Handboek for Dog and Cat, geeft aan dat Nepeta cataria ingezet kan worden als remedie tegen suikerziekte bij katten, zowel preventief als kuur.
Niet alle katten reageren op wild kattenkruid, volgens Neil B. Todd, zouden slechts 2/3 van de katten op Nepeta cataria reageren. Dit zou niet alleen te maken hebben met de persoonlijkheid en de emoties van de kat, maar ook zouden er andere factoren van belang zijn nl. blaasinfecties, omgevingsfactoren zoals geluid, aanwezigheid van urinegeur, aanpassing aan de omgeving,…
Alle kattensoorten behalve sheetah’s zouden hierop reageren en ook bepaalde beersoorten. Alleen is dit niet echt wetenschappelijk onderzocht. Oorzaak hiervan zijn de nepetalactonen. Misschien dient wild kattenkruid tot hallucinogeen of gewoon als voedingsbron.
Wetenschappers zijn te weten gekomen dat katten veel insecten verorberen. Magen van katten werden onderzocht en het was opmerkelijk dat er veel insecten in de maag teruggevonden werden. Bepaalde insecten op hun beurt gebruiken componenten die aanwezig zijn in kattenkruid. Verder beschikt deze plant over een mechanisme om insecten te weren zodat hun blad niet zal afgegeten worden, dit vooral bij muggen, kakkerlakken en termieten. Zo wordt wild kattenkruid gebruikt i.p.v. DEET (een insectenverdelger).
Nepetalactonen zijn zeer vluchtig. Dit zorgt ervoor dat ze in aanraking komen met het neusweefsel. Katten vangen de nepetalactonen op via receptoren voor nepetalactonen in hun neus. Wanneer deze receptoren nepetalactonen opvangen, worden gebieden in de hersenen voor genot gestimuleerd. Daarnaast heeft het een prikkelend effect in en rondom de hypothalamus. Deze regelt het gedrag dat te maken heeft met eten, jagen en seks.
Door deze prikkeling gaat de kat dit gedrag vertonen zoals snuiven aan de plant, likken, kauwen op de plant, met het lichaam en kop tegen de plant aanwrijven of er hevig in rollen, met de achterpoten trappelen, en bijten (in een speeltje met kattenkruid bijvoorbeeld en soms in de eigenaar). Dit gedrag wordt op dat moment vaak ten onrechte als agressief aanzien. De reactie die zij vertonen is onschadelijk en tijdelijk.
Meestal duurt het effect 5 a 15 minuten. Dit wordt door velen, een psycho-sexuele respons genoemd, een mentaal afrodisiacum.
Katten reageren zowel op verse bladeren en bloemen van de Nepeta cataria als op de gedroogde. Of de kat zal reageren hangt vooral van genetische factoren af. Sommige katten hebben deze receptoren immers niet en zijn ongevoelig. Ook al is het niet wetenschappelijk onderbouwd of dat het eventueel iets met het geslacht van de katten te maken heeft, toch stelt men vast dat katers hier gevoeliger voor zijn dan kattinnen. Kittens onder de zes maanden zouden hierop nog niet reageren, omdat het geassocieerd wordt met een seksuele respons. Ze zouden enkel reageren wanneer ze seksueel rijp zijn. Hierbij kan opgemerkt worden dat meerdere bronnen, maar dan niet wetenschappelijke, zoals ik zelf als baasje (lees personeel) van enkele katten, dit kan tegenspreken.
Kattenkruid wordt verwerkt in speeltjes en als spray en je kan het kopen in alle dierenwinkels. Het maakt de kat euforisch, kan ingezet worden bij angsten en moeilijke momenten in het leven van een kat, bijvoorbeeld bij het introduceren van een nieuwe kat. Het wordt ook gebruikt tijdens trainen van een kat (zindelijkheidstraining) of grotere katten soorten (bijvoorbeeld in de zoo) of als lokmiddel om de kat te lokken naar de krabpaal in plaats van het dure meubelstuk.
Catmint has a long history of use as a household herbal remedy, being employed especially in treating disorders of the digestive system and, as it stimulates sweating, it is useful in reducing fevers. The herbs pleasant taste and gentle action makes it suitable for treating colds, flu and fevers in children. It is more effective when used in conjunction with elder flower (Sambucus nigra). The leaves and flowering tops are strongly antispasmodic, antitussive, astringent, carminative, diaphoretic, slightly emmenagogue, refrigerant, sedative, slightly stimulant, stomachic and tonic. The flowering stems are harvested in August when the plant is in full flower, they are dried and stored for use as required. An infusion produces free perspiration, it is considered to be beneficial in the treatment of fevers and colds. It is also very useful in the treatment of restlessness and nervousness, being very useful as a mild nervine for children. A tea made from the leaves can also be used. The infusion is also applied externally to bruises, especially black eyes.
Essential; Herbicide; Pot-pourri; Repellent.
The plant is said to deter insects such as ants and flea beetles as well as rats and mice. (The idea behind it being a rat repellent is probably based on the plants attraction to cats, see notes above.) A strong infusion can be used to repel fleas from carpets or the fur of animals. An extract from the leaves (called nepetalactone) has herbicidal and insect repellent properties. The freshly harvested flowering tops contain 0.3 - 1% essential oil by distillation. It is mainly used for medicinal purposes. The dried leaves retain their fragrance and can be used in pot-pourri.
Ingredients
Beside the major constituent of terpenoid nepetalactone, the herb also contains α-Pinene, β-Pinene, Cyclohexen-1-yl-methyl ketone, Triplal, Thymol, Nepetalactone, Nepetalactone, etc.
1. Herbal Catnip (Nepeta cataria) and anti-microbial activity
The immune system is the set of cells and their activity against antigens or infectious agents that comprises of the body’s defense system against diseases. The immune system does a great job of keeping people healthy and preventing infections. Beside foods and nutritional supplements, herbs also play a important role in helping the immune system defend against viruses and bacteria attacks.
The benefits
Chemical composition of essential oil from N. cataria found that the chemical 4a-α, 7-α, 7a-β-nepetalactone (55-58%), and 4a-α, 7-β, 7a-α-nepetalactone (30-31.2%) were effective in exerting theirs anti microbial activity against all tested bacteria at concentrations of 0.125-4 μL/mL. and inhibited the growth of Candida species at a concentration less than 1 μL/mL. Other in the study of the anti bacterial effect of some herbs, including Catnip, found that Lavender oil is more effective in exhibition of antibacterial ability in comparison with C. nepeta essential oil, probably based on the concept of synergistic values of essential oil components.
2. Herbal Catnip (Nepeta cataria) and memory
Central nervous system include is the part of the nervous system of the brain and spinal cord with function of integrates information it receives from for the entire nervous system, and control all the workings of your body.
Evidences emerged in the research community that certain ingredients plants and vegetable may improve the cognitive function by enhancing theirs antioxidant activity. Study of the effects of menthoides aqueous extract on memory retention and retrieval of mice using passive avoidance apparatus, the result showed that the extract has exerted its antioxidant effect by enhancing the memory retention and retrieval, these may be a result of the effects of the herb’s rosmarinic acid, caffeic acid and phenolic acids.
References
(1) Chemical Composition and Antimicrobial Activities of Essential Oils from Nepeta cataria L. against Common Causes of Food-Borne Infections by Kamiar Zomorodian, Mohammad Jamal Saharkhiz, Samaneh Shariati, Keyvan Pakshir, Mohammad Javad Rahimi, and Reza Khashei(PubMed)
(2) Chemical composition and antimicrobial activities of essential oil of nepeta cataria L. Against common causes of oral infections by Zomorodian K1, Saharkhiz MJ2, Rahimi MJ1, Shariatifard S3, Pakshir K1, Khashei R4.(PubMed)
(3) Investigation of the chemical composition-antibacterial activity relationship of essential oils by chemometric methods, by Miladinović DL, Ilić BS, Mihajilov-Krstev TM, Nikolić ND, Miladinović LC, Cvetković OG.(PubMed)
(4) Croton zehntneri: possible central nervous system effects of the essential oil in rodents`by Batatinha MJ, de Souza-Spinosa H, Bernardi MM(PubMed)
(5) `Behavioral effects of acute and long-term administration of catnip (Nepeta cataria) in mice`by Massoco CO, Silva MR, Gorniak SL, Spinosa MS, Bernardi MM(PubMed)
3. Herbal catnip as repellent
Catnip may be used as repellent agent in protect skin against insect and may be used to as mosquito repellent against several Aedes and Culex species, both topically and spatially and can be considered as a relatively safe repellent, which may cause minor skin irritation.(1).
In Stomoxys calcitrans (L.) (Diptera: Muscidae) study, chemical compound from catnip oil tsuch as isolongifolenone, 2-methylpiperidinyl-3-cyclohexen-1-carboxamide and (1S,2’S)-2-methylpiperidinyl-3-cyclohexen-1-carboxamide, showed to effective a significant effect in repellency against stable flies(2).
But in the study by Chemicals Affecting Insect Behavior Laboratory, catnip oil and nepetalactone isomers are significantly less effective when compare with the repellents N,N-diethyl-3-methylbenzamide (deet) and chiral (1S,2’S)-2-methylpiperidinyl-3-cyclohexene-1-carboxamide (SS220)(3).
References
(1) Efficacy and safety of catnip (Nepeta cataria) as a novel filth fly repellent by Zhu JJ1, Zeng XP, Berkebile D, DU HJ, Tong Y, Qian K.(PubMed)
(2) Nepetalactones from essential oil of Nepeta cataria represent a stable fly feeding and oviposition repellent by Zhu JJ1, Berkebile DR, Dunlap CA, Zhang A, Boxler D, Tangtrakulwanich K, Behle RW, Baxendale F, Brewer G.(PubMed)
(3) Feeding deterrent effects of catnip oil components compared with two synthetic amides against Aedes aegypti by Chauhan KR1, Klun JA, Debboun M, Kramer M.(PubMed)
3. Catnip and Anti inflammatory effect
The immune system is the set of cells and their activity against antigens or infectious agents that comprises of the body’s defense system against diseases. The immune system does a great job of keeping people healthy and preventing infections. Beside foods and nutritional supplements, herbs also play a important role in helping the immune system defend against viruses and bacteria attacks.
Herbal catnip may be used as anti inflammatory agonist in treating chronic related inflammation disease. 4aα,7α,7aβ-nepetalactone and 1,8-cineole, a chemical compound from catnip, found in the main concentrated components of NP essential oil, showed to alleviate symptoms of both the acute and chronic forms of nociception, through its anti inflammatory effect in does depending manner, ibn rat study(1). In support of the above, the Tarbiat Modares University study showed that Nepeta crispa essential oil enhances anti-inflammatory effects in the formalin-induced paw inflammation model and significantly reduced the paw oedema in all applied doses(2).
The coincidence of the proven inflammatory effect with insistence of herbalist may be due to its inhibition of calcineurin; an important regulator of T-cell mediated inflammation that has received little attention in ethnopharmacological research, Dr. Prescott TA and the research team at the Royal Botanic Gardens suggested(3).
References
(1) Evaluation of the antinociceptive and anti-inflammatory effects of essential oil of Nepeta pogonosperma Jamzad et Assadi in rats by Ali T, Javan M, Sonboli A, Semnanian S.(PubMed)
(2) Antinociceptive and anti-inflammatory activities of the essential oil of Nepeta crispa Willd. in experimental rat models by Ali T, Javan M, Sonboli A, Semnanian S.(PubMed)
(3) Direct inhibition of calcineurin by caffeoyl phenylethanoid glycosides from Teucrium chamaedrys and Nepeta cataria by Prescott TA, Veitch NC, Simmonds MS.(PubMed)
4. Catnip as Antioxidants
Free radicals are atoms, molecules, or ions with unpaired electrons through chemical bonds with other atoms or molecules during a chemical reaction. They may have positive, negative or zero charge. The unpaired electrons cause radicals to be highly chemically reactive in the human body, leading to aging and cancers.
Beside containing anti inflammatory effect, Catnip may also act as antioxidants in fighting against forming of free radicals. In fact, the study at the found that catnip and other plants used in folk medicine in the Mediterranean basin in the experiment showed to exhibit the deduction of reactive oxygen species produced by neutrophils, such as the superoxide anion and the hydroxyl radical, could be implicated in the overall reduction of inflammation(1).
The testing of herbal medicine Teucrium chamaedrys L. and Nepeta cataria L. (Lamiaceae) used in traditional medicine in treatment of related nflammation, also support the antioxidant effect of catnip, through inhibition of calcineurin; an important regulator of T-cell mediated inflammation that has received little attention in ethnopharmacological research(2).
References
(1) Anti-inflammatory, anti-oxidant, and apoptotic activities of four plant species used in folk medicine in the Mediterranean basin by Amira S, Dade M, Schinella G, Ríos JL.(PubMed)
(2) Direct inhibition of calcineurin by caffeoyl phenylethanoid glycosides from Teucrium chamaedrys and Nepeta cataria by Prescott TA1, Veitch NC, Simmonds MS(PubMed)
Side effects
1. Overdose of Catnip may cause central nervous system depression.
2. Long-term exposure induced tolerance to stereotypic behavior, catalepsy and sleeping time, and increased the susceptibility to seizures.
3. Catnip may interacts with other medication if used on a daily basis.