Salvia divinorum

Salvia divinorum is een product dat vooral de laatste tien jaar sterk wordt gepromoot door de smartshopsector. Het aanbod bestaat uit gedroogde bladeren, en extracten van deze kruidachtige plant, dit tot het geslacht Salie behoort. De concentratiefactor van de extracten kan oplopen tot 30. Dit betekent dat één deel extract 30 delen plant bevat. Ritueel en geneeskundig gebruik van Salvia divinorum komt voor bij de Mazateken in Mexico. Terwijl de Mazateken de plant kauwen, of een infusie drinken (Valdés, 1994), wordt de plant door westerse gebruikers gewoonlijk gerookt. Het effect van het roken van Salvia divinorum is onvoorspelbaar: soms volgt onmiddellijk een zeer heftige, korte trip, soms is er geen noemenswaardig effect (Dalgarno, 2007). De subjectieve ervaringen bij gebruik van tripmiddelen als LSD, paddo’s en ayahuasca zijn vergelijkbaar, maar Salvia divinorum heeft een afwijkend effect.

Siebert (1994) somt volgende typische fenomenen op:

• het gevoel dat men in een voorwerp is veranderd

• tweedimensionale beelden

• terugkeren naar plaatsen uit het eigen verleden

• depersonalisatie (zich vervreemd voelen van eigen lichaam en geest)

• de indruk van in beweging te zijn, of door krachten te worden bewogen

• oncontroleerbaar lachen

• overlappende realiteiten (de indruk hebben dat men zich tegelijkertijd op verschillende plaatsen bevindt)

Door verminderde coördinatie bij het bewegen is er bij salvia-ggebruik een acuut risico op verwondingen (Vervaeke, 2008). Tevens kunnen er beangstigende ervaringen optreden.

In een overzichtsartikel wijst Babu (2008) erop dat in de literatuur geen gevallen van verslaving aan Salvia divinorum worden beschreven, en dat er geen onderzoeksresultaten te vinden zijn over acute en chronische toxiciteit. Aangezien hierover nog niet veel onderzoek is verricht, is echter voorzichtigheid geboden. In een recent artikel beschrijft Przekop (2009) het geval van een psychisch gezonde man van 21 jaar die na een Salvia-trip in een psychiatrische kliniek werd opgenomen wegens psychotische verschijnselen. Na vier maanden was er nog geen beterschap.

Het psychoactieve bestanddeel, Salvinorine A, werd voor het eerst geïsoleerd in 1982. Dit is de krachtigste van planten afkomstige hallucinogene stof die tot op heden bekend is: er kunnen al effecten optreden bij dosissen van 200 à 500 microgram. Salvinorine A bindt aan een andere receptor dan hallucinogenen zoals LSD en psilocine (Vervaeke, 2008).

In Nederland is Salvia divinorum legaal, maar in België valt deze plant onder de drugwet. In het Koninklijk Besluit van 18 oktober 2004 werd “Salvorine A” toegevoegd aan de lijst van verboden middelen van het K.B. van 22 januari 1998. Spoedig ontstonden op internetfora van gebruikers discussies over de legaliteit, aangezien “Salvorine A” niet de juiste benaming is. Dit werd rechtgezet in het K.B. van 22 oktober 2006 , waarin “Salvorine A” werd vervangen door “Salvinorine A (Divinorine A)”. Tevens werd in dit K.B. Salvia divinorum toegevoegd bij “planten en plantendelen, beschouwd als zijnde stoffen voor de toepassing van dit besluit”