Hydrolaten

Hydrolaten of kruidenwaters

Hydrolaten zijn de gedistilleerde waters, die overblijven bij het winnen van etherische olie. Ze bevatten nog resten vluchtige bestanddelen uit de plant, maar ook bvb slijmstoffen die mee gedistilleerd worden en dan oplossen in het water. Interessant is dat sommige distilleerders zoals Claire Montésonis niet alleen aromaplanten zoals lavendel en tijm distilleren maar ook gewone kruiden zoals brandnetel en weegbree. Je krijgt dan een soort geconcentreerde kruidenthee (waterextract) die ook nog goed bewaard kan worden en vooral zeer geschikt is om als lotion te worden gebruikt. Deze kruidenwaters verenigen in zich de licht ontsmettende eigenschappen van etherische olie, de samentrekkende en verzachtende kwaliteiten van een kruidenthee en misschien zelfs de spiritueel-energetische kracht van homeopathische middelen. Hier valt natuurlijk over te discussiëren. Wat er ook van zij, hydrolaten zijn oude traditionele producten die nu weer in een gemoderniseerde vorm gepresenteerd worden en ik vind het persoonlijk altijd wel interessant om van die ervaringen van vroeger op een kritische en aangepaste manier gebruik te maken.

Een opsomming van een aantal kruidenwaters en hun gebruik:

    • Brandnetel hydrolaat: huidzuiverend zowel in- als uitwendig te gebruiken, maar ook voor het haar (+ rozemarijn en heermoes)

    • Engelwortel hydrolaat: krampwerend en spijsverteringbevorderend, vooral te gebruiken bij overspanning, angsten met darmklachten, spastisch colon?

    • Goudsbloem hydrolaat: algemeen voor huid en slijmvliezen, als reinigende huidlotion (+ lavendel en kamille)

    • Heermoes hydrolaat: huidverstevigend en transpiratieremmend (baden, voetbaden + salie en korenbloem), gewichts- en gewrichtsproblemen ( + brandnetel en moerasspirea)

    • Kamille hydrolaat: huidreinigend, verzachtend en ontsmettend op ontstoken en geïriteerde huid en slijmvliezen, dus bij eczeem maar ook voor de maag. Als mond- en gorgelwater bij aften, keelpijn (+ salie en pepermunt)

    • Korenbloem hydrolaat: zacht samentrekkend en ontsmettend: vooral voor geïrriteerde en ontstoken oogleden (+ kamille en weegbree)

    • Lavendel hydrolaat: rustgevend, vooral bij slapeloosheid (in bad) en huidbeschermend bij vette huid, acné (+ salie en korenbloem), eerste hulp (zonnebrand, insectensteken) en in de diergeneeskunde (jeuk, vlooien, haaruitval)

    • Meidoorn hydrolaat: harttonicum en licht krampwerend, te gebruiken bij ouderdomshart en soms in de overgang (+ kamille en echte salie)

    • Melisse hydrolaat: rustgevend en opwekkend, zoals Engelwortel

    • Moerasspirea hydrolaat: vochtafdrijvend, ontstekingswerend, pijnstillend te gebruiken bij reumatische aandoeningen, uitwendig als lotion bij cellulitis ( + salie en heermoes)

    • Rozemarijn hydrolaat: algemeen stimulerend, circulatiebevorderend in baden, voetbaden (+ wijnstok en tijm), voor het haar (+ brandnetel en lavendel), als sportlotion (+ lavendel en tijm)

    • Salie hydrolaat: ontsmettend voor mond- en keelholte, tandvleesversterkend(+ kamille en heermoes), overmatig zweten, zweetvoeten (lotion + heermoes en lavendel)

    • Tijm hydrolaat: ontsmettend, weerstandverhogend bij verkoudheid, bronchiale aandoeningen, hoest (als siroop + weegbree en kamille) als sportdrank (+ rozemarijn en meidoorn met honing of suiker)

    • Weegbree hydrolaat: huidverzachtend, anti-allergisch bij eczeem, huidproblemen bij baby's (+ kamille en lavendel) en voor de luchtwegen bij hooikoorts, verkoudheid, hoest (siroop + tijm en lavendel)

    • Wijnstok hydrolaat: bloedvatversterkend (venen) bij spataderen, flebitis, bloeduitstortingen (kneuzingen, blauwe plekken), soms te gebruiken bij menstruatieproblemen en in de overgang (+ salie en meidoorn)

Hoe hydrolaten te gebruiken?

puur 2 eetlepels daags inwendig, eventueel in water of kruidenthee

puur als lotion: huidreinigend i.p.v. zeep of in waswater vb kamille, goudsbloem

puur als haarwater: kamille, heermoes, rozemarijn of brandnetel

oogwater: korenbloem, kamille, weegbree

mondwater: salie, kamille, goudsbloem

gemengd met klei als kompres of zelfs als tandpasta

voetbad: bvb tegen zweetvoeten salie en heermoes

siroop maken met suiker en hydrolaat i.p.v. water: tijm, weegbree tegen hoest

in de keuken: soep, nagerecht vb munt, lavendel, tijm

Mogelijke combinaties (3 kruiden mengsels: het ideale aantal)

    • acné: salie + lavendel + kamille

    • allergie: weegbree + brandnetel + kamille

    • cellulitis: moerasspirea + heermoes + brandnetel

    • gewrichten: heermoes + brandnetel + moerasspirea

    • haar: brandnetel + rozemarijn + lavendel

    • harttonicum: meidoorn + rozemarijn + citroenmelisse

    • hoofdpijn: munt + lavendel + citroenmelisse

    • huid droge: weegbree + korenbloem + kamille

    • huid vette: salie + korenbloem + munt

    • mondholte: salie + kamille + munt

    • ogen: korenbloem + kamille + weegbree

    • overgang: salie + wijnrank + citroenmelisse

    • overgewicht: brandnetel + heermoes + moerasspirea

    • spijsvertering: engelwortel + munt + kamille

    • stress: lavendel + citroenmelisse + aartsengelwortel

    • transpiratie: salie + lavendel + munt

    • venen: wijnrank + heermoes + rozemarijn

    • weerstand infecties: tijm + moerasspirea + salie

Literatuur

    • Baudoux - Huiles essentielles. Inspir Development

    • Davis - Aromatherapie van A tot Z. Uitgeverij M&P

    • Dorvault - L'Officine

    • Enz Margrit - Aromatologie. Joy Verlag 2001

    • Franchomme - L'Aromathérapie exactement

The Aromatic News, a publication of the Aromatic Plant Project. San Francisco, CA. "Hydrosols Discussed" Spring 2001 and "All About Hydrosols" from Spring 2000.

Catty, Suzanne. The Hydrosol Textbook. Healing Arts Press. Rochester, VT. 2001.

Rose, Jeanne. 375 Essential Oils and Hydrosols. Frog, Ltd. Berkeley, CA 1999

Hydrosols 2001 The Aromatic News. The Aromatic Plant Project. San Francisco, CA. all issues from 1990- 2001. A variety of articles have been published.

http://archive.nlm.nih.gov/proj/ttp/flash/brunschwig/brunschwig.html Blader in het boek van Hieronymus Brunschwyg: Liber de arte distillandi (1500) Hieronymus Brunschwyg (1450 - circa 1512) schreef, behalve het 'boek over de kunst van het distilleren', nog een Buch der Chirurgia in 1497 en Das Pestbuch (Liber pestilentiales de veneris). De algemene Duitse titel van zijn werk uit 1500 is: Das Buch der rechten Kunst zu distillieren die eintzigen Ding. In 1527 verschijnt de Engelse versie: The vertuose boke of Distyllacyon of the waters of all maner of Herbes. De Duitse versie omvat 212 bladzijden en telt 238 houtsneden, waarvan 226 plantenafbeeldingen.

The Aromatic Plant Project ~ Hydrosols

Gielen Aroma - Hydrosols