Sirtuïnen / SIRT

Sirtuïnes (ook wel Silent Information Regulation eiwitten of Sir-eiwitten genoemd) zijn enzymen die een rol spelen bij het aflezen van DNA nabij de telomeren van het DNA. Ze spelen een zeer belangrijke rol bij de regulatie van verouderingsprocessen, transcriptie, apoptose en stressresistentie. Activatie van sirtuïnes is ook een belangrijk mechanisme achter de gezondheidsbevorderende werking van calorische restrictie (CR). Calorische restrictie ‘tuned’ het lichaam om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van het aangeboden voedsel. De zo geïnduceerde mechanismen zorgen voor cel- en weefselbescherming. Een groot aantal fysiologische parameters, zoals cholesterolgehalte, glucosetolerantie en bloeddruk worden in gunstige zin beïnvloed.

Resveratrol en andere induceerders van SIRT1 bieden de mogelijkheid om te profiteren van een aantal voordelen van calorierestrictie (een betere energiebalans, bescherming tegen verouderingsziekten) zonder de noodzaak de calorie-inname daadwerkelijk te verlagen. Er zijn echter nog veel vraagtekens rondom suppletie met resveratrol. De studies met resveratrol betreffen voornamelijk in-vitrostudies en dierstudies waarin veelal hoge doseringen resveratrol zijn gebruikt. Onderzoekers hebben een lage biologische beschikbaarheid van resveratrol geconstateerd na orale inname. Desondanks levert suppletie met resveratrol in dierstudies significante resultaten op, ook bij wat lagere doseringen.

  • Haigis MC, Guarente LP. Mammalian sirtuins-emerging roles in physiology, aging, and calorie restriction. Genes Dev. 2006;20(21):2913-21

  • Boily G, Seifert EL, Bevilacqua L, et al. SirT1 regulates energy metabolism and response to caloric restriction in mice. PLoS ONE. 2008;3(3):e1759

  • Howitz KT, Bitterman KJ, Cohen HY, et al. Small molecule activators of sirtuins extend Saccharomyces cerevisiae lifespan. Nature. 2003;425(6954):191-6

  • Barger JL, Kayo T, Vann JM, et al. A low dose of dietary resveratrol partially mimics caloric restriction and retards aging parameters in mice. PLoS ONE. 2008;3(6):e2264

  • Lagouge M, Argmann C, Gerhart-Hines Z,et al. Resveratrol improves mitochondrial function and protects against metabolic disease by activating SIRT1 and PGC-1alfa. Cell. 2006;127(6):1109-22

  • Milne JC, Lambert PD, Schenk S, et al. Small molecule activators of SIRT1 as therapeutics for the treatment of type 2 diabetes. Nature. 2007;450(7170):712-6

  • Moynihan KA, Grimm AA, Plueger MM, et al. Increased dosage of mammalian Sir2 in pancreatic bèta cells enhances glucose-stimulated insulin secretion in mice. Cell Metab. 2005;2:105–117