Maagzweer / Ulcus ventriculi

Fytoschema in gebruik bij de herboristen opleiding Dodonaeus vlaamseherboristen@gmail.com

Mogelijke oorzaken

    • Stressfactoren

    • Medicijnen (corticosterïden)

    • Voeding, alcohol, koffie, tabak

    • Hyperaciditeit, Verminderde weerstand van maagslijmvlies tegen zuren

    • Infectie met Helicobacter pylori (bestand tegen zuren maag)

Kruiden

Basiskruid: Glycyrrhiza glabra: zoethoutpoeder 50 gr met water, 1 uur na eten

Slijmstofplanten: Althaea off., Linum, Symphytum

Wondgenezende kruiden: Maticaria, Calendula, Symphytum

Bacteriedodende kruiden: Allium sativum, Matricaria, Pistacia lentiscus

Soms bitterstofplanten in kleine hoeveelheden, vooral Gentiana lutea

Kruiden alfabetisch

    • Allium sativum - Knoflook: bacteriedodend (2 teentjes met wortelsap)

    • Artemisia douglasiana – Alsemsoort, event. andere Artemisiasoorten

    • Brassica sp. - Kool: zuurbindend (rauw sap)

    • Calendula off. - Goudsbloem: thee met Echte kamille en event. Munt

    • Curcuma xanthorriza sp. - Geelwortel (bacteriedodend op H. pylori)

    • Ficus carica - Vijgenboom: gemmotherapie (stress gerelateerd)

    • Glycyrrhiza glabra - Zoethout: basisplant (DGL)

    • Matricaria recutita - Echte kamille: vooral bij gastritis

    • Musa paradisiaca - Banaan: beschermd slijmvlies tegen zuren (gedroogd poeder)

    • Vaccinium - Cranberry (zie artikel)

    • Pistacia lentiscus - Mastikboom

    • Zingiber officinalis - Gember (geraspte gember met honing)

Voedingssuplementen

Vitamine A, caroteen (wortels), Zink

Flavonoiden: apigenine, catechine, quercetine

Voeding

Minder: koffie, alcohol, peulvruchten, zout

Minder eten, vasten eventueel

Meer havervlokken

Meer flavanoïdrijke voeding: bosbessen en ander klein fruit

Receptuur

Fruitcocktail: banaan, ananas en bosbessen marineren in muntthee of muntsiroop, eventueel nog kruiden met gember (geconfijt) en kaneel, zoeten met honing.

Koolsoep: witte kool, wortel en aardappel gekruid met rode peper, piment, gember en peterselie.

Enige literatuur over kruiden en ulcus

    • Thaly H. A new therapy of peptic ulcer: The anti-ulcer factor of cabbage. Gaz Med Fr 1965;72:1992–3.

    • Bardhan KD, Cumberland DC, Dixon RA, Holdsworth CD. Clinical trial of deglycyrrhizinised liquorice in gastric ulcer. Gut 1978;19:779–82.

    • Gaby AR. Deglycyrrhizinated licorice treatment of peptic ulcer. Townsend Letter for Doctors 1988;July:306 [editorial/review].

    • Sikka KK, Singhai CM, Vajpcyi GN. Efficacy of dried raw banana powder in the healing of peptic ulcer. J Assoc Phys India 1988;36(1):65 [abstract].

    • Al-Said MS, Ageel AM, Parmar NS, Tariq M. Evaluation of mastic, a crude drug obtained from Pistacia lentiscus for gastric and duodenal anti-ulcer activity. J Ethnopharmacol 1986;15:271–8.

    • Ulcus, anti-oxydantplanten en Artemisia douglasiana. Doc. Maurice Godefridi

Bepaalde pijnstillers en ontstekingsremmers kunnen ernstige maag-darmproblemen veroorzaken, zoals maagzweren of ontstekingen aan de dunne darm. Het gaat hierbij om de zogenaamde NSAID's (niet-steroïdale ontstekingsremmers) zoals ibuprofen en diclofenac, maar ook aspirine. Wanneer deze NSAID's gedurende een lange periode worden gebruikt, krijgt maar liefst 70% van de gebruikers een ontsteking aan de dunne darm die te vergelijken is met de ziekte van Crohn.

Over het algemeen schrijven artsen bij NSAID-gebruik maagzuurremmers voor om de maag te beschermen, maar ook maagzuurremmers kunnen weer nare bijwerkingen opleveren en zelfs de schadelijke werking van NSAID's versterken. Het gebruik van maagzuurremmers en NSAID's kan leiden tot longontsteking, darminfecties en -beschadigingen en een verminderde opname van vitamines B12 en C uit de voeding.

Verschillende onderzoeken met proefdieren laten zien dat onder meer zoethout en gember bescherming bieden tegen de bijwerkingen van NSAID's en maagzuurremmers. Zoethout bleek net zo effectief te zijn tegen maagzweervorming als de vaak voorgeschreven maagzuurremmers misoprostol en omeprazol. Artemisia asiatica (een Koreaans kruidengeneesmiddel) gaf bij 259 deelnemers aan een onderzoek eenzelfde maagbescherming als het gangbare misoprostol, maar beduidend minder bijwerkingen als buikpijn en misselijkheid. Ook een gemberpreparaat bleek in een onderzoek net zo effectief als de NSAID diclofenac, maar vertoonde niet de vervelende bijwerkingen.

De bacterie Helicobacter pylori kan pijnlijke maagklachten veroorzaken. Een recent onderzoek laat zien dat gebruik van zoethoutwortel een interessante behandeling hiervoor zou kunnen zijn.

Ruim 30 procent van de mensen met maagklachten heeft in hun maag de bacterie Helicobacter pylori. Deze bacterie kan een ontsteking van het maagslijmvlies veroorzaken. Dit kan maagklachten geven en soms een zweer van de maag of van de twaalfvingerige darm. De normale behandeling van deze klachten bestaat uit antibiotica en maagzuurremmers. Door antibioticaresistentie en de ongewenste bijwerkingen van maagzuurremmers is er grote behoefte aan andere behandelmogelijkheden.

Een eerste studie met deelnemers die geïnfecteerd waren met de bacterie gaf opmerkelijke resultaten: 56% van de groep die een zoethoutwortelextract nam, was na 60 dagen bacterievrij. Bij degenen die een placebo kregen, was dat maar 4%. De deelnemers hadden geen last van bijwerkingen.

De conclusie was dan ook dat zoethout een effectieve, veilige en goed verdraagbare methode kan zijn om de bacterie de baas te worden. Wel stelden de onderzoekers dat er nader onderzoek nodig is, bijvoorbeeld om te kijken wat het effect is bij antibioticaresistente patiënten.

Deze fyfoschema's zijn enkel ter informatie bedoeld. Deskundige begeleiding is noodzakelijk.