Limonium / Lamsoor

Nederlands: Lamsoor

English: Common Sea lavender

Français: Lavande de mer

Deutsch: Strandflieder

Wetenschappelijk: Limonium vulgare

Familie: Strandkruidfamilie, Plumbaginaceae

Geslacht: Limonium, Lamsoor

Naamgeving: Limonium betekent " natte weidenplant" en vulgare " gewoon of algemeen voorkomend" .

er is verwarring met de aster tripolium, die als lamsoor (groente) verkocht wordt en smakelijker is

Beschrijving

Afmeting: 10 tot 50 cm.

Levensduur: Overblijvend. Hemikryptofyt (winterknoppen op of iets onder de grond).

Bloeimaanden: Juli, augustus, september en oktober.

Stengels: De stengels zijn rond of iets kantig. De bloeistengel is boven het midden vertakt. De korte en dicht opeen staande takken staan af en zijn kaal. Lamsoor vormt uitlopers en groeit vaak in grote groepen.

Bladeren: De grauwgroene bladeren staan omhoog gericht en zijn omgekeerd eirond tot spatelvormig. De schutbladen zijn vliezig, stomp of spits tot toegespitst. Alleen de bovenste hebben dicht opeenstaande bloemen.

Bloemen: Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen groeien in schermvormige pluimen. Ze staan naar 1 kant gekeerd, dicht bij elkaar en zijn roodachtig of blauwpaars en 6 tot 8 mm groot. De kelkbuis is behaard.

Vruchten: Een eenzadige dopvrucht of nootje. De zaden zijn zeer kortlevend (< 1 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).

Biotoop

Bodem: Zonnige plaatsen op natte, slibrijke, matig voedselrijke tot voedselrijke, zilte grond (klei, slibrijk zand, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen: Zeedijken, kwelders (zilte, slikkige schorren, lagere delen van schorren en ondiepe kommen op lage schorren), soms binnendijks vlak achter de zeedijk en zeer zelden op kademuren van havens.

Naam.

(Dodonaeus) (a) ‘De tweede soort van deze kruiden is van Matthiola de kruidbeschrijver voor het echt Limonium geschilderd geweest En voorwaar het schijnt dat deze soort van gewas met de beschrijving van het Limonium voldoende overeen komt, immers veel beter dan de voorgaande soort die we rode valeriaan noemen want haar bladeren lijken beter op de bietbladeren dan die van de voorgaande soort wat zo moet wezen zou ze op het Limonium lijken dat beschreven wordt met bladeren als die van de biet, maar nochtans dunner en kleiner en met een dunne rechte steel geladen en met rood zaad, zo Dioscorides verhaalt. Zulks is deze en daarom zullen we die mogen (doch niet zeker) Limonium noemen of immers voor een medesoort van Limonium houden. Maar Dodonaeus heeft niet geweten dat het hier groeit en dat Hondius dat met grote menigte aan de zeedijken van Vlaanderen bij Arel en Terneuzen het Tripolium gevonden heeft’.

Limonium is afkomstig van het Grieks leimonion en leimon is een natte weide, dus een plant die aan de natte weide groeit. Het is een naam die gebruikt werd door Dioscorides.

De oude namen lemoen of limoen zijn verbasteringen van Limonium. Door van Ravelingen werd het Limonium van Nederland genoemd, ook wel limoen cruyt, Franse limoine.

(b) Franse lavande de mer: meerlavendel, naar de bloemkleur, lavendelachtig, Engelse sea lavender en lavender thrift, Duits Lavende Grass- of Strandnelke, Gewöhnliche Strandflieder, Halligflieder.

(c) Lamsoor, de bladvorm, schapenoor.

(d) De Duitsers beschouwen de lamsoor als bevrijdende tegen stoot en steek en daarom noemen ze het Widerstoss of Widerstosz: wederstoot en weder in de betekenis van tegen.

Het schijnt een volks etymologisch spel te zijn. Statice van Griekse statikos: staande makend of tegenhouden, namelijk de bloed­vloed. Of naar zijn adstringerende en obstiperende werking. Of van Latijn stare: staan, omdat het de vochten van het lichaam laat stilstaan. Zo zou widerstoss een vertaling van Statice kunnen zijn. Later heeft het volk de laatste naam in verband gebracht met stootvrij maken.

(De oude naam is Statice. Linnaeus noemde de strandkruiden Statice, een naam waarmee tegenwoordig een ander geslacht van dezelfde familie wordt aangeduid waarvan de soorten slechts op zoutsteppen en duingronden voorkomen. In de oudheid beschouwde men Statice als een geneeskrachtige plant met bloedstelpende werking. Statice is een Griekse naam die gebruikt werd door Plinius voor een of ander kruid. Plinius XXVI.33: "alvom sistit et Achillea. eosdem effectus praestat et statice".)

Lobel: ‘In Italiaans Bietola salvatica. De grasachtige groenheid en de beemden en moerassen daar het groeit hebben dit kruid de naam Limonium gegeven al of ge zegt beemdkruid of met Plinius wilde beemd majer. Het schijnt ook een specie van die te wezen of immers de rode biet zeer gelijk die, zoals Dioscorides zegt, gegeten de kamergang stopt.’

Gebruik.

Zo was het gebruik vroeger. (Dodonaeus) ‘Het zaad van Limonium, zegt Dioscorides, trekt tezamen want een lepel vol er van gestoten en met wijn ingenomen is zeer goed tegen de rode loop en de buikloop en ook tegen de overvloedige maandstonden van de vrouwen’.

Food Chem. 2016 Jun 1;200:322-9. doi: 10.1016/j.foodchem.2016.01.048. Epub 2016 Jan 13.

In vitro antioxidant and anti-inflammatory properties of Limonium algarvense flowers' infusions and decoctions: A comparison with green tea (Camellia sinensis).

Rodrigues MJ1, Neves V1, Martins A2, Rauter AP2, Neng NR2, Nogueira JM2, Varela J1, Barreira L1, Custódio L3.

Author information

Abstract

This work reports the in vitro antioxidant and anti-inflammatory activities and toxicity of infusions and decoctions of Limonium algarvense flowers, and green tea. The total contents in different phenolic groups and the quantification of individual phenolics by HPLC are also reported. L. algarvense and green tea had similar antioxidant properties, except for hydroxyl radical-scavenging activity, higher on green tea, and iron chelating potential, higher on L. algarvense. The later species also had the uppermost anti-inflammatory potential. Green tea decoction had the highest content of phenolic groups, but the infusion of L. algarvense had higher amounts of salicylic, gallic and coumaric acids. L. algarvense was not toxic, whereas green tea was toxic for S17 cells. Under our experimental conditions, infusions and decoctions of L. algarvense flowers had similar or higher antioxidant and anti-inflammatory properties than green tea, and thus, may be useful for alleviating symptoms associated with oxidative and inflammatory-related diseases.