Balassi stanza
Balint Balassi (1554-1594) was een Hongaars dichter. Hij ontwikkelde een coupletvorm die zijn naam draagt en ook thans nog gebruikt wordt. Het rijmschema is aabccbddb met achtereenvolgens 667667667 lettergrepen. De b-regels zijn mannelijk, de andere vrouwelijk.
Voor rekening van Jaap van de Born, die het Balassicouplet op Het Vrije Vers zette, valt in het Hongaars de nadruk op de eerste lettergreep van een woord, zodat er dus feitelijk sprake is van 334334334 trocheeën. Ook al zou dat feitelijk onjuist zijn (waar ik niet van uit ga bij Jaap), dan nog is deze toepassing in het Nederlands niet gek.
regels: 9
schema: aabccbddb
a,c,d vrouwelijk
b mannelijk
metrum: 334334334 trocheeën
Hij, Hongaar, Balassi.
Dichter, groot, dat was ie.
Hield van Anna, zijn vriendin.
Hij bleef haar beminnen,
Wou haar liefde winnen,
Droomde ’s nachts van zoete min.
Zij moest echter trouwen,
Hij kon’t niet verstouwen:
Drupten tranen op zijn kin….
Den Briel 1572
Maeten, het sál lucken!
Slaet de Speck aen stucken!
Voor de vrijheyt van het Woort!
Wegh die paepsche pyen
Híer die mast; rammeien
Die vermaeledydhe poort!
T’gaeth om eedle saecken
Die int herte raecken
Plondert dus en suypt en moort!
Jaap van den Born
31-3-2012