Steenwijk

Clemenskerk in Steenwijk / Overijssel
Stenen zonnewijzer op steunbeer

Zonnewijzer

Aan een steunbeer van de Hervormde kerk zat een stenen zuidwijzer, welke erg verweerd was. Bij restauratie van de kerk is er in 1980 een geheel nieuwe steen geplaatst, becijferd van 6 tot 6 (18) met verdeling in halve uren. De stijl is een driehoekszijde.


Bron: Zonnewijzers in Nederland

Kerkgebouw

Oudste bouwwerk van Steenwijk, regiocentrum van de Kop van Overijssel. Omstreeks 900 werd op deze plaats een houten kerk gebouwd later gevolgd door verschillende Romaanse tufstenen en bakstenen vormen. De kerk werd een aantal keren vergroot.

In 1409 werd het koor gebouwd; het oudste deel van de huidige kerk. In 1558 stortte de torenspits in een zware storm bovenop de kerk. Het stenen gewelf werd toen vervangen door een houten tongewelf. In de benedenverdieping bevindt zich een sluitsteen met een voorstelling van de Heilige Clemens, stadspatroon van De Olde Veste.

In 1295 werd de kerk tot kapittelkerk verheven. Dat kwam door haar ligging aan de rand van het bisschoppelijke gebied. Door kerkstichtingen werd de Sint Clemenskerk in de 13de, 14de en 15de eeuw de moederkerk voor meer dan 30 kerken.

Tot 1592 bleef het een Rooms-Katholieke kerk met tien altaren, verschillende beelden en muur- en wandschilderingen. Na de verovering van de stad door troepen van Prins Maurits werd de kerk ingericht voor de Protestantse eredienst. In de loop van de jaren is een groot deel van het interieur verdwenen. Wel is er nog een aantal grafzerken in de vloer aanwezig. Het orgel dateert uit 1860. Het is gebouwd door Petrus van Oechelen uit Haren.

De kerk is in de periode 1974-1981 grondig gerestaureerd. Ook de omgeving van de kerk werd aangepast. Het tongewelf werd weer in ere hersteld. Ook fraaie gewelfschilderingen werden opnieuw aangebracht of gerestaureerd, evenals het gewelf in het hoofdkoor. De oudste schilderingen dateren uit 1633. Tijdens de restauratie werd een aantal fundamenten ontdekt. Onder andere ook die van een oudere toren uit omstreeks 1200.

Op 2 mei 1981 werd de kerk, in aanwezigheid van Koningin Beatrix en Prins Claus, weer officieel in gebruik genomen.


Bron: ANWB