Groenlo
Oude Calixtuskerk in Groenlo / Gelderland
Stenen zonnewijzer ingemetseld in een steunbeer
Zonnewijzer
Hoog aan de steunbeer, rechts naast de zuidgang van de Herv. Kerk zit een vierkante stenen zuidwijzer, die iets schuin in de muur geplaatst is. Cijfers van VI tot VI (18), met een eigenaardige schrijfwijze van de VIII, nl. als IIX! Uurlijnen voor de hele uren, halve uren met punten aangegeven. Stijl: staaf met ondersteun.
Deze kerk werd in de oorlog zwaar beschadigd, daarna hersteld en na 1974 verder gerestaureerd. De zonnewijzer is in 1979 herplaatst.
Kerkgebouw
Sint Calixtus is de patroonheilige van deze kerk. Geboren als slaaf werd hij in 217 gekozen tot paus en bisschop van Rome. In 222 is hij waarschijnlijk door tegenstanders vermoord vanwege matigend optreden tegen zondaars.
De oude Sint Calixtuskerk staat op de plek waar hoogstwaarschijnlijk omstreeks 900 een houten kerkje van doorgezaagde eikenstammen heeft gestaan. Deze Calixtuskerk (sinds de reformatie Nederlands Hervormd) dateerd uit de Middeleeuwen. De toren is het oudste gedeelte en stamt uit de 14de eeuw. Het driebeukige schip is van kort voor de reformatie. Het oudste onderdeel van het meubilair is een Romaans doopvont van Bentheimer zandsteen. Afgezien van de fraaie grafzerken uit de latere vestingtijd is het interieur sober. Enig beeldhouwwerk en een fresco met 3 apostelen in het koor ademen nog een middeleeuwse geest.
Achterop het koor bevindt zich een dichtgemetselde hagioscoop. Om besmetting te voorkomen, mochten melaatsen alleen van buitenaf de mis bijwonen. Bijzonder zijn de ingemetselde doodskoppen rond een nis aan de noordzijde van de kerk. Deze Memento Mori (gedenk te sterven)-nis is gevonden tijdens een restauratie.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog heeft de kerk veel schade opgelopen. In 1703 werd het dak zwaar beschadigd door een zware storm en in de Franse Tijd diende het gebouw als paardenstal. Door blikseminslag is de torenspits in 1836 afgebrand. In 1945 liep de kerk zware schade op door een bombardement.
Bron: VVV