Διαγωνισμός: Σχεδιασμός Κεντρικής Πλατείας Κοζάνης
Ομάδα Μελέτης: Τσιριγώτη Δήμητρα / Λαγαρίας Απόστολος
Η πρόταση αφορά στο σχεδιασμό της κεντρικής πλατείας (Πλατεία Νίκης) της Κοζάνης, η οποία αποτελεί ένα νευραλγικό κόμβο στο δίκτυο της οργάνωσης και λειτουργίας της πόλης. Συνδέεται άμεσα με το δίκτυο των πεζοδρόμων, την διοικητική και εμπορική λειτουργία της πόλης. Αποτελεί το πραγματικό αλλά και συμβολικό ‘κέντρο’ της αστικής ζωής.
Ως βασικός στόχος τέθηκε η ριζική αναδιοργάνωση του χώρο με τρόπο που να τονίζεται και να αναδεικνύεται η κεντρικότητα του, να προβάλλονται τα περιμετρικά διατηρητέα κτίρια αλλά και να αποκαθίσταται η ενότητα του με το πλέγμα των πεζοδρόμων και πεζοδρομίων που τον περιβάλλουν. Παράλληλα ως κεντρικό στόχος τέθηκε ο σχεδιασμός της πλατείας με βάση τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού ώστε να βελτιστοποιείται η θερμική άνεση και να καθίσταται δυνατή η χρήση του χώρου σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Βασικά στοιχεία του σχεδιασμού αποτελούν η μελέτη της ηλιακής γεωμετρίας μέσα από την εγγραφή των ιχνών του ήλιου στο χώρο. Η επιλογή αυτή αποτέλεσε τη σχεδιαστική αφετηρία για τη μορφοπλαστική, λειτουργική και βιοκλιματική οργάνωση της περιοχής μελέτης.
Η μελέτη της ηλιακής γεωμετρίας τόσο κατά τους χειμερινούς όσο και κατά τους θερινούς μήνες έχει ως στόχο την ανάγνωση των σκιάσεων των αστικών κελυφών στο επίπεδο του εδάφους της πλατείας, αλλά και την αναγνώριση των περιοχών που δέχονται το μεγαλύτερο ποσοστό άμεσης ηλιακής ακτινοβολίας. Η ανάλυση έγινε για την πρώτη Φεβρουαρίου (ψυχρότερη μέρα του έτους) από τις 10:00 ως τις 16:00 με βήμα μίας ώρας και την 1η Ιουλίου (θερμότερη μέρα του έτους) από τις 8.00 έως τις 18.00 και αποτυπώθηκε στο επίπεδο της πλατείας το εύρος των σκιάσεων (σχήμα 1).
Το αποτέλεσμα της ανάλυσης υπήρξε καθοριστικό για την αρχιτεκτονική σύνθεση καθώς οι προβολές των σκιάσεων στο χώρο αποτέλεσαν τη βασική αφετηρία για βασικές χαράξεις του σχεδιασμού.
Βασικό στοιχείο της σύνθεσης αποτελεί η στροφή της οπτικής προς το κέντρο με τη δημιουργία χώρων στάσης οι οποίοι εξασφαλίζουν τη θέα του κεντρικού χώρου μέσω μίας « αμφιθεατρικής» διάταξης. Αμφιθεατρικές κατασκευές περιβάλλουν το κέντρο που μένει ως ελεύθερος -αλλά όχι κενός- χώρος για ποικίλες εκδηλώσεις και κοινωνικές δραστηριότητες. Οι κατασκευές αυτές που στο επίπεδο του βιοκλιματικού σχεδιασμού αποτελούν επιπλέον και πράσινες ζώνες, περιβάλλουν την πλατεία και στρέφουν τη θέα προς τον κεντρικό χώρο. Το φως και η σκιά στις ζώνες αυτές δε δημιουργούν μόνο διακριτά περιγράμματα που παράγονται από τις επαναλαμβανόμενες συμπαγείς κτιριακές σκιάσεις αλλά και ασαφή όρια μέσα από τις σκιάσεις που δημιουργούν το πράσινο και οι φυτεύσεις. Έτσι, ορίζεται ένας χώρος μέσα από τις αντιθέσεις ανάμεσα στο φως και τη σκιά.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ & ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΕΔΩ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ