Embedded Files
Gebruik van het perfectum
Gebruik van het perfectum
Je gebruikt het perfectum om te spreken over vroeger.
Vorming van het perfectum
Vorming van het perfectum
De structuur van een gewone hoofdzin in het perfectum is zo:
Subject + hebben of zijn (in het presens) + informatie + participium.
Enkele voorbeelden:
- Ik / ben / vanmorgen naar school / gefietst.
- Ik / heb / vorig weekend een boek / gelezen.
- Ik / heb / gisterenavond mijn tanden / gepoetst.
- Ik / heb / gisteren soep / gekookt.
Gebruik je hebben of zijn?
Gebruik je hebben of zijn?
- De meeste verba worden met 'hebben' vervoegd.
Enkele voorbeelden:
- Ik heb gisteren een nieuw kleedje gekocht.
- Mijn zus heeft eergisteren een lekkere taart gebakken.
- Alle cursisten hebben de les van vorige week goed gestudeerd.
- Sommige verba worden altijd met 'zijn' vervoegd.
Enkele voorbeelden:
- aankomen: De trein is aangekomen in Oostende.
- beginnen: Ik ben nog niet begonnen met studeren.
- blijven: Hoe lang ben jij gisteren op dat feestje gebleven?
- gaan: Ik ben gisteren met de fiets naar school gegaan.
- meegaan: Mijn kinderen zijn met mij meegegaan om boodschappen te doen.
- komen: Is jouw dochter gisteren naar huis gekomen?
- opstaan: Hoe laat ben jij vandaag opgestaan?
- sterven: Al mijn grootouders zijn al gestorven.
- stoppen: Waarom ben jij gestopt met studeren?
- trouwen: Mijn dochter is getrouwd met een Afghaanse jongen.
- vallen: Ben jij al eens met jouw fiets gevallen?
- verhuizen: Ik ben naar Gent verhuisd.
- verjaren: Ben jij dit jaar al verjaard?
- vertrekken: John is niet stipt. Het is al vijf voor negen, maar toch is hij nog niet naar school vertrokken.
- worden: In januari is mijn nicht voor de eerste keer moeder geworden.
- zijn: Ben jij al eens in Zwitserland geweest?
- Verba van mobiliteit worden soms met 'hebben' en soms met 'zijn' vervoegd.
=> Staat er 'naar' in de zin? => Gebruik 'zijn'!
Enkele voorbeelden:
- Ik ben met de fiets naar school gekomen.
- Ben jij naar huis gelopen?
- Gisteren ben ik met de auto naar Kortrijk gereden.
=> Staat er geen 'naar' in de zin? => Gebruik 'hebben'!
Enkele voorbeelden
- Ik heb gisteren tien kilometer gefietst.
- Hij heeft heel snel gelopen.
- Gisteren heb ik voor het eerst alleen met de auto gereden.
Het perfectum van reguliere verba
Het perfectum van reguliere verba
Hoe vorm je het participium?
Hoe vorm je het participium?
Het regulier participium bestaat uit 3 delen: ge- + stam (= ik-vorm van het presens) + -t OF -d
Enkele voorbeelden:
- werken: ge + werk + t (k komt voor in SoFT KeTCHuP => + -t) => gewerkt
- dansen: ge + dans + t (s komt voor in SoFT KeTCHuP => + -t) => gedanst
- stoppen: ge + stop + t (p komt voor in SoFT KeTCHuP => + -t) => gestopt
- studeren: ge + studeer + d (r komt NIET voor in SoFT KeTCHuP => + -d) => gestudeerd
- bellen: ge + bel + d (l komt NIET voor in SoFT KeTCHuP => + -d) => gebeld
LET OP!
- separabele verba: prepositie + ge + stam (= ik-vorm van het presens) + -t of -d
Enkele voorbeelden:
- afdrogen: af + ge + droog + d (g komt NIET voor in SoFT KeTCHuP => + -d) => afgedroogd
- opruimen: op + ge + ruim + d (m komt NIET voor in SoFT KeTCHuP => + -d) => opgeruimd
- overstappen: over + ge + stap + t (p komt voor in SoFT KeTCHuP => + -t) => overgestapt
- verba die beginnen met be-, ver-, her-, ont- of onder-: geen ge-!
Enkele voorbeelden
- betalen: betaal + d (l komt NIET voor in SoFT KeTCHuP => + -d) => betaald
- herhalen: herhaal + d (l komt NIET voor in SoFT KeTCHuP => + -d) => herhaald
- De stam eindigt op -f of -s, maar in de inifinitief staat een -v of -z: ge + stam + -d
Enkele voorbeelden:
- reizen: ge + reis + d => gereisd
- leven: ge + leef + d => geleefd
Het perfectum van irreguliere verba
Het perfectum van irreguliere verba
Er zijn in het Nederlands veel verba die in het perfectum een speciale vorm hebben. Die moet je studeren.
Voor sommige verba bestaan er wel trucjes om ze beter te onthouden.
- Veel irreguliere verba hebben een participium dat eindigt op -en, en niet op -t of -d
Enkele voorbeelden:
- slapen: geslapen
- wassen: gewassen
- komen: gekomen
- Verba met een 'ij' in de infinitief: ge + infinitief (MAAR ij wordt e)
Enkele voorbeelden:
- blijven: gebleven
- schrijven: geschreven
- rijden: gereden
- Verba met 'in' in de infinitief: ge + infinitief (MAAR in wordt on)
Enkele voorbeelden:
- drinken: gedronken
- vinden: gevonden
- zingen: gezongen
- De irreguliere verba moet je studeren. Oefen ze hier in:
Google Sites
Report abuse