Program Rozwoju Bibliotek

Gminna Biblioteka Publiczna w Dolicach

Plan rozwoju biblioteki na lata 2012 - 2016

I. Wizytówka biblioteki

Gmina Dolice leży w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim. Gmina Dolice położona jest w południowo - wschodniej części makroregionu Pobrzeże Szczecińskie. Ogólna powierzchnia gminy wynosi 237 km² co stanowi 15,6% powierzchni powiatu. W skład gminy wchodzi 21 sołectw. Obecnie Gminę Dolice zamieszkuje ok. 8100 osób. Oprócz rozwiniętego rolnictwa, gmina Dolice posiada wielorakie walory przyrodnicze, turystyczne i krajobrazowe. Gminna Biblioteka Publiczna w Dolicach została założona w roku 1949. Obecna siedziba biblioteki mieści się w Dolicach przy ulicy Ogrodowej 46.W skład Gminnej Biblioteki Publicznej w Dolicach wchodzą cztery filie :w Kolinie -założona w roku 1957, Rzeplinie-1968,Sądowie-1949, w Żalęcinie-1993. Księgozbiór biblioteczny wynosi 50 488 woluminów. Biblioteka świadczy dostęp dla czytelników do bezpłatnego Internetu, nowości wydawniczych, prenumerowanych czasopism, zajęć dla dzieci i osób starszych(lekcje biblioteczne, spotkania autorskie, pogotowie edukacyjne). Współpracujemy z lokalnymi organizacjami(Koło Pszczelarzy, GCISiP, Profilaktyka Dolice, Parafia Dolice), stowarzyszeniami(Nie ma mocnych), UG w Dolicach oraz szkołami.

Zachęcamy do kontaktu:

Gminna Biblioteka Publiczna w Dolicach

Ogrodowa 46 , 73-115 Dolice

Marek Wejman

Email: keram1973@poczta.onet.pl,

Telefon: 915612770

II. Potencjał biblioteki

Analiza SWOT

Potencjał biblioteki

Młody, wykształcony zespół pracowników, współpraca ze środowiskiem, popularyzacja literatury(wystawy, konkursy, spotkania autorskie),edukacja kulturalna poprzez pielęgnację tradycji i kultury polskiej, biblioteka hybrydowa-łączy tradycję z nowoczesnością(gromadzenie, przechowywanie, udostępnianie zbiorów w formie drukowanej, oraz pełni funkcję informatorium udostępnianej informacji on-line(strona www),biblioteka przystępna dla pracy( swobodny dostęp do księgozbioru, drukarek, cisza i spokój),Internetu, odpoczynku, samorealizacji użytkowników( umiejętność wyszukiwania informacji, posługiwanie się komputerem, katalogiem bibliotecznym, umiejętne poruszanie się po pomieszczeniach biblioteki, pomoc wolontariuszy i członków Kół Przyjaciół Książki w organizacji pracy placówki bibliotecznej) .Biblioteka jest centrum życia kulturalnego lokalnej społeczności. Rozpoznawanie potrzeb czytelników od juniora do seniora jest ważnym ogniwem w naszej pracy. Stworzenie warunków do nabywania umiejętności korzystania z informacji z różnych źródeł(książka, czasopisma, Internet, ulotki, plakaty, foldery). Własna strona www biblioteki : https://sites.google.com/site/gbpwdolicach/home - jako miejsce komunikacji użytkowników biblioteki i innych osób. Na stronie www biblioteki nie działa blog ani księga gości. Potencjałem naszej biblioteki są również lokalni twórcy, którzy mogą prezentować swoje dzieła w bibliotekach poprzez spotkania autorskie, wystawy.

III. Charakterystyka społeczności lokalnej

Zasoby lokalne

Ludzie

Czytelnicy, wolontariusze, sołtysi, uczniowie, Przyjaciele biblioteki, dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjum, seniorzy z koła "Złota Jesień", nauczyciele, księża, prezesi kół i stowarzyszeń "Nie ma mocnych", "Wspólne dobro", Fundacja Oscar ,pracownicy bibliotek. Ważną częścią naszej społeczności są twórcy lokalni. Należą do nich: Janusz Gajowniczek opisujący dzieje ziemii dolickiej, Ewa Pałczyńska-Winek pisarka dla dzieci i młodzieży, Judyta Orman autorka powieści młodzieżowej, Andrzej Szypowski pisarz-szlachcic, Helena Chwarszczyńska i Krystyna Ignaś- poetki, a także Joanna Szydłowska - malarka. Mieszkańcy gminy: rolnicy, bezrobotni, rolnicy, młodzież do których biblioteka chce dotrzeć ze swoją ofertą.

Zasoby materialne

Przestronna sala w bibliotece głównej, bezpłatny dostęp do Internetu, komputerów, kopiarek, skanerów, drukarek w każdej placówce, nowoczesne meble biurowe, telewizor, radiomagnetofony, klimatyzacja, alarm antywłamaniowy, tablice informacyjne, dostęp dla osób niepełnosprawnych. Gmina Dolice posiada również wiele atrakcji historyczno-przyrodniczych.

Instytucje i organizacje - w tym władze lokalne

Wójt Gminy Dolice i jego zastępca, Dyrektor Biura Wójta, Stowarzyszenia" Nadzieja", "Nie ma mocnych, koło pszczelarzy, OSP, Sołtysi, koło emerytów "Złota Jesień", Gminne Centrum Integracji Społecznej i Profilaktyki w Dolicach.

Zasoby globalne

Komunikacja pracowników biblioteki poprzez Skype'a, strona www biblioteki, bezpłatny dostęp do Internetu (zabezpieczony), pomoc w znalezieniu odpowiedzi na pytania z jakimi użytkownicy przychodzą do biblioteki.

Charakterystyka społeczności lokalnej i jej potrzeb / problemów - wnioski z przeprowadzonych badań

Społeczność lokalna dzieli się na kilka grup: dzieci, młodzież, seniorzy, nauczyciele, osoby niepełnosprawne, rolnicy, studenci, gospodynie domowe. Każdy użytkownik biblioteki oczekuje od nas pomocy w wyszukiwaniu informacji wszelkiego rodzaju. Uczniowie gimnazjum lub szkół podstawowych, wyszukują informacji niezbędnych im w ich procesie edukacyjnym. Kobiety wyszukują przepisów kulinarnych, informacji prawnych i zdrowotnych. Jako, że bezrobocie na naszym terenie jest dość duże( ok.12% kwiecień 2012 r. a jego przyczyną jest położenie Gminy Dolice na terenie byłego PGR), często pomagamy w pisaniu podań o pracę, w ściąganiu odpowiednich dokumentów czy druków z Internetu. Każda grupa społeczna w inny sposób postrzega bibliotekę. Młodzież oraz dzieci chętnie odwiedzają nas by skorzystać z Internetu, wypożyczyć lekturę szkolną bądź jakieś czasopismo. Należy przyciągać nowych użytkowników do bibliotek. Liczba korzystających z usług naszych placówek rokrocznie się zmienia, raz jest ich więcej, a raz mniej ( W roku 2008 zarejestrowano 2085 czytelników, którzy wypożyczyli 90280 woluminów, a w 2011 roku 1690 czytelników, wypożyczyło 64647 książek i czasopism .Bardzo często trafiają do biblioteki osoby, które chcą skorzystać tylko z Internetu albo skserować jakiś dokument. Wszyscy są obsłużeni w sposób należyty. Dużą liczbę stanowią czytelnicy, którzy regularnie korzystają z naszych usług(wypożyczanie książek, prasy). By móc trafiać do szerszego grona odbiorców, biblioteki nawiązują współpracę z różnymi organizacjami i stowarzyszeniami i stara się spełniać potrzeby z jakimi do biblioteki się zwracają. Organizowanie różnego rodzaju imprez środowiskowych sprawia, że zainteresowanie biblioteką na naszym terenie wzrasta. Z przeprowadzonych ankiet wśród kilku grup społecznych z terenu Gminy Dolice ( kobiety niepracujące, uczniowie gimnazjum oraz nauczyciele) wynika, że nasza placówka jest odbierana pozytywnie jako miejsce przyjazne dla użytkowników, a największym mankamentem jest zbyt mała liczba komputerów w placówkach.

IV. Misja i wizja biblioteki

Misja

Misją GBP W Dolicach jest gromadzenie, opracowywanie, udostępnianie i przechowywanie zbiorów. Ważną misją jest popularyzacja książek (spotkania autorskie, wystawy),a także współpraca z instytucjami(szkoły, stowarzyszenia, GCISiP),edukacja użytkowników oraz propagowanie tradycji i kultury polskiej. Nasza biblioteka łączy przeszłość z teraźniejszością poprzez miłość do książek i każdego czytelnika i użytkownika. Jest otwarta na nowe technologie. Dbamy o nasz pozytywny wizerunek.

Wizja

Gminna Biblioteka Publiczna w Dolicach jest placówką nowoczesną, która pełni rolę centrum kultury i edukacji. Jest to miejsce, gdzie pielęgnuje się wszelkie tradycje naszej kultury, a także służy ogółowi społeczeństwa lokalnego, mając na uwadze osoby starsze i niepełnosprawne.

V. Obszary rozwoju biblioteki - cele i działania

VI. Zarządzanie realizacją strategii

1. Zmiany prawne i organizacyjne w bibliotece

Gminna Biblioteka Publiczna w Dolicach jest samodzielną instytucją kultury, posiada aktualne dokumenty niezbędne do prawidłowego funkcjonowania placówki. Nie przewiduje się zmian w organizacji biblioteki.

2. Monitoring realizacji planu

Monitorowanie na bieżąco za pomocą ankiet, list obecności, zdjęć w jaki sposób jest realizowany plan rozwoju biblioteki. Regularne, osobiste kontrole dyrektora biblioteki w placówkach filialnych, mające na celu podniesienie jakości podjętych działań.

3. Ewaluacja

Przeprowadzanie ewaluacji, która ma na celu poprawę wizerunku biblioteki, podniesienie jakości pracy w bibliotekach, zbadanie w jaki sposób program rozwoju biblioteki został wdrożony. Podnoszenie jakości edukacji użytkowników, w tym jakości czytelniczej i medialnej. Wyciągniecie wniosków do dalszej pracy.

4. Komunikowanie realizacji planu mieszkańcom, władzom samorządowym i partnerom

Komunikowanie na bieżąco na stronie www biblioteki https://sites.google.com/site/gbpwdolicach/home , informowanie raz w roku władz samorządowych o poczynaniach biblioteki i realizacji podjętych działań w planie rozwoju naszej placówki ( I kwartał każdego roku), informowanie partnerów na bieżąco o realizacji planu poprzez prezentację sprawozdań z działalności biblioteki, wywieszanie plakatów, ogłoszeń oraz artykułów i informacji w gazetach lokalnyc

Nowoczesne i aktywne biblioteki ułatwiają mieszkańcom małych miejscowości pełne uczestnictwo w życiu społecznym i gospodarczym. Mieszkańcy mają do dyspozycji atrakcyjne i bezpieczne miejsce spotkań i spędzania wolnego czasu, mogą w bibliotece skorzystać z Internetu, wysłać faks, skopiować potrzebne materiały. Uzyskują też łatwiejszy dostęp do ekspertów z różnych dziedzin takich, jak prawo, rynek pracy, podatki czy zdrowie. Mogą też zdobywać nowe umiejętności np. poprzez udział w różnych kursach organizowanych w bibliotece.

PROGRAM ROZWOJU BIBLIOTEK

Program Rozwoju Bibliotek to ogólnopolskie przedsięwzięcie, którego celem jest wzmocnienie potencjału bibliotek publicznych znajdujących się na wsiach i w małych miastach. Dzięki programowi nowoczesne i aktywne biblioteki ułatwią mieszkańcom pełne uczestnictwo w życiu społecznym i gospodarczym.

Program Rozwoju Bibliotek prowadzi Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Jego budżet to 28 milionów dolarów. Fundusze pochodzą z grantu przekazanego Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności przez Fundację Billa i Melindy Gates i są przeznaczane na wyposażenie bibliotek w sprzęt informatyczny, cykl praktycznych szkoleń, wzmacnianie środowiska bibliotecznego, promocję bibliotek.

Program jest zaplanowany na pięć lat – rozpoczął się w 2009 roku i potrwa do roku 2013.

Swoim zasięgiem obejmie ponad połowę bibliotek znajdujących się na wsiach i w małych miastach – ponad 3300 bibliotek.

W pierwszej rundzie programu wzięły udział 1872 biblioteki.

31 marca 2011 roku zakończył się nabór do drugiej rundy programu. Zakwalifikowały się 1502 biblioteki. Lista finalistów na http://www.biblioteki.org/

W drugiej rundzie bierze udział 1461 bibliotek. (Liczba bibliotek w drugiej rundzie nie obejmuje 25 placówek, które brały udział w pierwszej rundzie jako Biblioteki Partnerskie i awansowały do drugiej jako Biblioteki Wiodące. Są to: 4 biblioteki z województwa lubelskiego, 2 biblioteki z województwa łódzkiego, 6 bibliotek z województwa podkarpackiego, 2 biblioteki z województwa podlaskiego, 7 bibliotek z województwa śląskiego, 2 biblioteki z województwa warmińsko-mazurskiego, 2 biblioteki z województwa wielkopolskiego).

DOSTAWY SPRZĘTU DO BIBLIOTEK

Biblioteki uczestniczące w I rundzie programu otrzymały sprzęt informatyczny. Łącznie na terenie całej Polski do bibliotek dostarczono:

· ponad 1400 komputerów wraz z monitorami i oprogramowaniem Windows 7 i Office 2007 (przekazanym bezpłatnie przez firmę Microsoft) oraz oprogramowaniem antywirusowym i ogólnodostępnym oprogramowaniem użytkowym,

· prawie 1300 urządzeń wielofunkcyjnych (drukowanie, skanowanie, kopiowanie i faksowanie w jednym urządzeniu),

· ponad 240 drukarek A3,

· ponad 150 laptopów,

· ponad 150 projektorów multimedialnych wraz z ekranami

Dodatkowo każda biblioteka uczestnicząca w programie (1865 placówek) otrzymała aparat cyfrowy wraz z przewodnikiem „Projekt: fotografia”, który pokazuje, na jak wiele różnych sposobów można wykorzystać aparat w pracy biblioteki.

W sprzęt zostało również wyposażonych 18 bibliotek wojewódzkich, a także Biblioteka Narodowa. Jest on objęty pięcioletnią gwarancją.

CYKL PRAKTYCZNYCH SZKOLEŃ

Składa się z trzech rodzajów szkoleń: warsztatu planowania rozwoju biblioteki, szkoleń informatycznych i szkoleń specjalistycznych.

Pracownicy bibliotek ukończyli warsztat planowania rozwoju biblioteki. W całej Polsce wzięło w nim udział prawie 1800 osób. Podczas pięciu dwudniowych spotkań uczestnicy dowiedzieli się, w jaki sposób zaplanować działania biblioteki tak, aby były ciekawe dla mieszkańców i zgodne z ich potrzebami, jak promować działalność swoich placówek, a także w jaki sposób pozyskiwać partnerów do współpracy. Bibliotekarze zakończyli też pracę nad trzyletnimi planami rozwoju bibliotek, które są rezultatami szkoleń.

Na wymienione w nich zadania biblioteki mogły pozyskać dofinansowanie do 5 tysięcy złotych, dzięki udziałowi w konkursie grantowym „Aktywna biblioteka”.

Ponadto biblioteki, które opracowały swój plan rozwoju, mogły ubiegać się o skorzystanie ze specjalnych ofert, które przygotowały cztery organizacje pozarządowe: Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundacja Ośrodka KARTA, Fundacja Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego oraz Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”. Propozycje organizacji pozarządowych koncentrują się przede wszystkim na pracy z młodymi ludźmi, przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Wśród nich znajdują się jednak również pomysły bazujące na lokalnym dziedzictwie kulturowym, skierowane do różnych grup użytkowników, w tym także do osób starszych.

Uczestnicy pierwszej rundy PRB zakończyli już udział w szkoleniach informatycznych i specjalistycznych.

Podczas szkoleń informatycznych pracownicy bibliotek dowiadują się, jak w pełni wykorzystywać dostarczony do bibliotek sprzęt. Organizatorami szkoleń informatycznych są biblioteki wojewódzkie. W pierwszej rundzie PRB w szkoleniach informatycznych uczestniczyło prawie 1300 osób.

Bibliotekarki i bibliotekarze - uczestnicy I rundy PRB - mieli możliwość uczestnictwa w dwóch wybranych modułach szkoleń specjalistycznych:

· Biblioteka - miejsce dla młodych

· Multimedia i nowoczesna komunikacja

· Informacje lokalne – jak je zbierać i upowszechniać

· Wiedza na wyciągnięcie ręki – łatwy dostęp do zbiorów bibliotecznych

· Miejsce dla obywateli: e-administracja

· Miejsce bez barier – usługi dla seniorów i osób niepełnosprawnych

· Przestrzeń dla mieszkańców z inicjatywą

· Biblioteka - miejsce promocji kultury

Biblioteki mają ponadto możliwość uzyskania tzw. mikrograntów. Środki te będą przeznaczane na spotkania kilku współpracujących ze sobą bibliotek, co ułatwi integrację środowiska bibliotekarzy i wymianę doświadczeń.

WZMACNIANIE SYSTEMU BIBLIOTECZNEGO

Działania na rzecz wzmocnienia i integracji systemu bibliotecznego pozwolą na zapewnienie trwałości efektów programu po jego zakończeniu. W tym celu Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego współpracuje z licznymi organizacjami i instytucjami, między innymi z:

· Wojewódzkimi Bibliotekami Publicznymi – ich pracownicy uczestniczą w szkoleniach, dzięki którym będę lepiej przygotowani do wspierania małych lokalnych bibliotek,

· Biblioteką Narodową – dzięki dotacji przekazanej przez FRSI Biblioteka Narodowa uruchomiła nowy projekt szkoleniowy „Kursy Rozwoju Zawodowego Bibliotekarzy”,

· Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich - w serii warsztatów SBP wypracowało wieloletnią strategię, otrzymało również dotację na stworzenie nowego portalu stowarzyszenia www.sbp.pl,

· Polskim Towarzystwem Bibliologicznym – PTB dzięki grantowi przekazanemu przez Fundację rozpoczęło współpracę z dziewięcioma uniwersytetami nad nowymi programami kształcenia bibliotekarzy, przygotowującymi ich do prowadzenia małej lokalnej biblioteki.

PROMOCJA BIBLIOTEK

Działania informacyjne i promocyjne służą ukazywaniu biblioteki jako atrakcyjnego miejsca spotkań oraz wzmocnieniu pozytywnego wizerunku bibliotekarza. W tym celu przeprowadzono ogólnopolską kampanię społeczną na rzecz bibliotek. Jej elementami były:

· spoty w telewizji – emitowane przez sześć tygodni w siedmiu stacjach telewizyjnych; przedstawiające małą bibliotekę, w której twórczo spędzają czas dzieci i dorośli, a bibliotekarka służy im pomocą, wiedzą i inspiracją,

· reklamy na autobusach PKS – prawie 50 autobusów kursujących do nawet najmniejszych miejscowości zostało na trzy miesiące oklejonych reklamą przedstawiającą bibliotekę i hasło kampanii „Spotkajmy się w bibliotece”,

· wystawa „Biblioteka. Miejsce czytania, miejsce działania” zorganizowana w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie – od maja wystawa podróżuje po Polsce i odwiedza kolejne biblioteki wojewódzkie,

· konkurs internetowy „Spotkajmy się w bibliotece” – wzięło w nim udział ponad tysiąc osób, a zadanie polegało na opisaniu wymarzonego spotkania w bibliotece.

We wszystkich województwach powstały Regionalne Partnerstwa na rzecz Rozwoju Bibliotek - utworzone przez marszałków, wojewodów i Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Władze województw zapowiedziały w nich wsparcie bibliotek, między innymi poprzez prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych.

Biblioteki zyskały również nowe miejsce wymiany doświadczeń i prezentacji swoich działań – to portal www.biblioteki.org, na którym można dowiedzieć się więcej o Programie Rozwoju Bibliotek, a także poczytać o ciekawych inicjatywach bibliotek i zapoznać się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi świata bibliotecznego.