Білет №10. Пытанне №2

Источник: Национальный институт развития образования (первоисточник) 

Варыянт 6. Ч.2

Вялікая Айчынная вайна назаўжды застанецца ў памяці беларускага народа, як адзін з сімвалаў мужнасці і гераізму, прыкладу самаахвярнага і чыстага патрыятызму. Савецкі Саюз не проста абараніў права на існаванне, але і выратаваў свет ад фашызму і нацызму, падарыў шматлікім народам права на будучыню, мірнае неба над галавой.

На месцах баёў, памятных ваенных падзей і брацкіх магілах на тэрыторыі былога СССР і краін Еўропы ўстаноўлена больш за 70 тыс. помнікаў і мемарыялаў. За праяўлены гераізм і мужнасць 12 гарадам СССР прысвоена званне горада-героя, у т.л. і гораду Мінску. Званне крэпасці-героя прысвоена Брэсцкай крэпасці, Ордэнам Айчыннай вайны І ступені ўдастоены беларускія гарады Магілёў, Орша, Барысаў.

На тэрыторыі Беларусі размешчаны шэраг мемарыяльных комплексаў. Адным з самых вядомых мемарыяльных комплексаў з'яўляецца Брэсцкая крэпасць, якая ўвекавечвае памяць аб подзвігу абаронцаў крэпасці летам 1941 г. Кампазіцыйным цэнтрам ансамбля з'яўляецца манумент «Мужнасць» і 100-метровы штык-абеліск. З манументам арганічна звязаны трыбуна і трох'ярусны некропаль, дзе пахаваны астанкі 850 абаронцаў крэпасці. Сотні тысяч людзей з усяго свету едуць сюды, каб ушанаваць несмяротны подзвіг герояў.

Сусветную вядомасць атрымаў мемарыяльны комплекс Хатынь, размешчаны на тэрыторыі Лагойскага раёна Мінскай вобласці. Комплекс увекавечвае памяць жыхароў вёскі Хатынь, якія ў 1944 г. былі спалены жыўцом. Тут на Могілках вёсак — 185 урнаў з зямлёй, прывезенай з тых населеных пунктаў Беларусі, што былі спалены разам з жыхарамі і пазней не адноўлены. Побач - сімвалічнае Дрэва жыцця са спісам 433 беларускіх вёсак, знішчаных разам з жыхарамі і адроджаных пасля вайны. У цэнтры мемарыяльнага комплексу ўзвышаецца бронзавая скульптура "Непакорны чалавек", якая паказвае апошняга жыхара Хатыні з забітым хлопчыкам на руках.

Мемарыяльны комплекс «Ола» размешчаны ў Светлагорскім раёне. 14 студзеня 1944 г. нямецкія карнікі знішчылі ў вёсцы 1758 жыхароў, у тым ліку 950 дзяцей. У Калінкавіцкім раёне размешчаны мемарыяльны комплекс, прысвечаны ахвярам лагера Азарычы. У 1954 г. у цэнтры Мінска ўзведзены Манумент Перамогі, які сімвалізуе перамогу савецкага народа над фашысцкай Германіяй. Акрамя гэтага на тэрыторыі Беларусі ўзведзены шэраг мемарыяльных комплексаў, якія ўвекавечваюць памяць і подзвіг савецкіх воінаў і партызан, сярод якіх асаблівае месца займае Курган Славы Савецкай Арміі - вызваліцельніцы Беларусі, размешчаны недалёка ад Мінска.

У кожным раённым цэнтры і ў многіх вёсках і населеных пунктах узведзены помнікі, якія ўвекавечваюць памяць аб Вялікай Айчыннай вайне, героях-земляках, якія падарылі Роднай зямлі мір і працвітанне.

Адно з цэнтральных месцаў у сістэме захавання памяці аб Вялікай Айчыннай вайне займае Беларускі дзяржаўны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны. Матэрыялы музея прысвечаны падзеям на франтах вайны, адлюстроўваюць гісторыю зараджэння і развіцця партызанскага руху і падполля, перыяд акупацыі Беларусі. Сярод экспанатаў фатаграфіі і дакументы, баявыя сцягі, агнястрэльная і халодная зброя, перыядычныя выданні, абмундзіраванне ваеннаслужачых Чырвонай Арміі і вермахта, асабістыя рэчы савецкіх салдат і інш.

На тэрыторыі многіх мемарыяльных комплексаў адкрыты свае музеі, якія больш падрабязна асвятляюць падзеі вайны ў кожным рэгіёне. У краязнаўчых і раённых музеях абавязковым элементам з'яўляюцца куткі, прысвечаныя гісторыі раёна ў гады вайны.У многіх установах адукацыі Беларусі ёсць музеі ці куткі баявой славы, віртуальныя экспазіцыі, прысвечаныя асобным старонкам гісторыі Вялікай Айчыннай вайны.

Гісторыка-дакументальная хроніка "Памяць" стала выдатным помнікам подзвігу нашага народа. Выданне распачата па рашэнню Урада ў 1985 г. Да цяперашняга часу выйшла 146 кніг. У хроніцы адлюстравана гісторыя ўсіх раёнаў і гарадоў Беларусі, падрабязна асветлены падзеі Вялікай Айчыннай вайны.

Падзеям Вялікай Айчыннай вайны прысвечана вялікая колькасць літаратурных твораў, якія раскрываюць і паказваюць мужнасць савецкага народа. Сярод іх асоба вылучаюцца «Брэсцкая крэпасць» С. Смірнова, «Маладая гвардыя» А. Фадзеева, «Лёс чалавека» М. Шолахава, «Жывыя і мёртвыя» К. Сіманава, «Сотнікаў» В. Быкава, «Гарачы снег» Ю. Бондарава і многія іншыя.

Гісторыі вайны прысвечана вялікая колькасць кінастужак і дакументальных фільмаў. Многія мастацкія кінастужкіпра вайну, глыбока эмацыйна перадаюць трагедыю ваенных падзей, іх пажадана паглядзець сённяшняй моладзі: "Несмяротны гарнізон", "Аповесць аб сапраўдным чалавеку", "Ляцяць жураўлі", "Бацька салдата", "Жывыя і мёртвыя", "Гарачы снег", " А зоры тут ціхія», «У бой ідуць адны „старыя“», «Балада аб салдаце», «Яны ваявалі за Радзіму», «Лёс чалавека».

Тэма вайны ярка і эмацыйна перададзена ў сотнях твораў музычнага мастацтва, карцінах, скульптурах. Калі б мы мелі магчымасць сабраць усе мастацкія творы разам, атрымалася б велічная панарама вайны, бяспрыкладнага гераізму, мужнасці і самаахвярнасці савецкіх людзей.

Апроч гэтага выйшлі тысячы навуковых артыкулаў, публікацый, мемуараў, кніг, даследаванняў і прац, прысвечаных Вялікай Айчыннай вайне. Шматтомныя выданні падрабязна раскрываюць гісторыю вайны, дазваляюць сучаснаму пакаленню дасканала вывучыць мужнасць і гераізм нашых продкаў. Беларускімі даследчыкамі падрыхтаваны такія фундаментальныя выданні, як "Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941–1945", "Уклад беларускага народа ў Перамогу ў Вялікай Айчыннай вайне" і многія іншыя.

Беларускі народ павінен заўсёды памятаць пра тыя жахі вайны, якія прыйшлося перажыць нашым продкам. Мы павінны не толькі захаваць памяць аб мужнасці і гераізме, праяўленыя ў гады вайны, але і не дапусціць памылак мінулага, зберагчы мір на нашай зямлі, падарыць будучым пакаленням моцную і квітнеючую Беларусь. Толькі захоўваючы і прымнажаючы традыцыі мінулага - мы можам пабудаваць шчаслівую будучыню.