ШАНДИРОВСЬКІ (Szandyrowski) - Література та джерела AP w Krakowie, AS, Teki Rzymskie, teka XXXI, N 40; teka XXXII, N 47; AP w Lublinie, Akta Trybunału Koronnego,sygn. 939, N 1, 2; sygn. 1028, N 148; BCzart., sygn. 2468, k. 105; Ukraina.— Dz. I.— S. 101, 104,131, 134; Dz. II.— S. 201, 404, 406, 421, 446, 523, 534, 615—616; Dz. III.— S. 712; Volumina legum...— T. III.— S. 469; Опись актовой книги Кіевскаго Центральнаго Архива, означенной по списку онаго № 9...— С. 36; Документи Брацлавського воєводства...— С. 701—703, 764, 791,867, 880; Metryka Ruska (Wołyńska)...— S. 389; Herbarz Polski...— T. I.— S. 37; T. XI.— S. 65; T. XV.— S. 202; Dziadulewicz S. List szlachty województwa bracławskiego do króla Stefana Batorego / / Miesięcznik Heraldyczny.—Lwów, 1936.— R. XV.— N 5—6.— S. 69—71; Litwin H. Napływ szlachty polskiej...— S. 209—211. І Andrzej (zmarł po 1545 r.) Fedor (zmarł 1568/1569 r.). ІІ Dymitr (zmarł po 1585 r.) Przysięgę na wierność Koronie w 1569 r. składali Dymitr, Iwan і Michał, ale nie potrafimy określić związków rodzinnych między tymi osobami. Iwan (zmarł po 1577 r.) Michał (zmarł po 1569 r.), Przysięgę na wierność Koronie w 1569 r. składali Dymitr, Iwan і Michał, ale nie potrafimy określić związków rodzinnych między tymi osobami. Filip Дмитрович (zmarł po 1598 r.) był synem Dymitra. Matys (Matuszem, zmarł 1597 r.) Semen (zmarł po 1602 r.) W każdym razie przedstawiciele rodu gospo.darowali w podzielonych na części majątkach Szandyrów (IIIeHflepiB), Trosteniec (TpocTHHeijb) i Nestorowce* leżących między Winnicą a Nie.mirowem. Trzecią generację reprezentują prawdopodobnie dwa rodzeństwa, choć mamy na to tylko pośrednie dowody. Ponieważ spadek po Matysie został uznany za kaduk, ojcami tych dwóch rodzeństw mogli być tylko Filip i Semen. Z jednej strony widzimy powiązania interesów i procesów Filona (zmarł 1639/1640 r.), Fedora (zmarł przed 1638 r.) i Zofii (zmarła po 1642 r.), żony Fedora Żytkiewicza, sędiiego grodzkiego Winnickiego (w latach 1638— 1645). Z drugiej — mamy przesłanki, iż Andrzej (zmarł po 1635 r.) i Matiasz (zmarł po 1610 r.) byli braćmi. Większość z wymienionych odnotowujemy w rejestrze podymnego z 1629 r. jako współwłaścicieli Szandyrowa i Trosteńca. Filon miał tu wówczas 28 dymów, Fedor — 37, Andrzej — 69 a Zofia Żytkie.wiczowa — 53 dymy. W tej generacji spotkały Szandyrowskich niemałe zaszczyty, bowiem wszyscy żyjący w 1629 r. bracia rodzeni i stryjeczni otrzymali bracławskie urzędy ziemskie: Fedor — podstolego (przed 1617 r.), Andrzej — wojskiego (przed 1629 r.), a Filon — skarbnika (przed 1638 r.). Po zaszczytach przyszły jednak i kłopoty. Gdzieś miedzy rokiem 1630 a 1632, gdy na urzędzie wojskiego bracławskiego był już inny szlachcic, Andrzej Szandyrowski utracił urząd i dobra, które zostały oddane w administrację, a następnie uległy konfiskacie. W 1640 r. konfiskatę potwierdziła konstytucja sejmowa. Nie wiemy za jaki czyn ukarany został niegdysiejszy wojski bracławski, ale nie ma wątpliwości, że był to cios dla prestiżu i pomyślności całej rodziny. Pozostałe po konfiskacie majątki rozdzielili między siebie w 1642 r. Fedor Fedorowicz i Zofia Fedorowa Żytkiewiczowa pozostająca pod opieką męża. Szandyrowscy mimo umiarkowanej zamożności zdobyli sobie w drugim i trzecim dziesięcioleciu XVII w. wysoką pozycję w społeczności lokalnej. Zostali obdarowani urzędami i związali się przez małżeństwa z wpływowymi rodzinami pańskimi Bracławszczyzny — Łaskami (Andrzej i Matiasz); oraz Wołynia — Wielhorskimi (Fedor). Jeszcze w XVI w. związali się ze Strusiami, po których majątki i wpływy odziedziczyli Kalinowscy. Sąsiedzkie i towarzyskie kontakty oraz pozostawanie we wspólnych zależnoś ciach od Strusiów łączyło ich z Krasnosielskimi, Deszkowskimi, Łaskami. W późniejszych latach odnotowujemy związki Fedora z Bohdanem Kopijow.skim, Bohdanem Kunickim, Aleksandrem Kropiwnickim (1617 r.) a także Fedorem Strzyżowskim i Wasylem Kordyszem (1604 r.). Filon skarbnik bracławski i Andrzej wojski byli prawosławni. Prawdopodobnie reszta rodziny także30 * Położenie Nestorowiec pozostaje nie rozpoznane, ale leżały z pewnością w pobliżu pozos.tałych dóbr rodowych. Семен У 1598 р. Семен Шандировський позивався до суду на Ярмолу Комара через насильницький наїзд на його землі, під час якого було «розкопано став і виловлено у ньому всю рибу» [322, c. 405]. 322. Żródła dziejowe. T. ХХІ. Ukraina (Kijow – Bracław) / wydał A. Jabłonowski. – Warszawa, 1894. – 654 s. |
РОДОВОДИ ШЛЯХТИ > Ш >