Джерело:

Одразу після унії співвласниками володінь на Київщині були троє синів

Олехна – Іван (пом. після 1581 р.), Федір (пом. 1592 р.) і Михайло, 

брацлавський земський підсудок (від 1580 р., пом. після 1607 р.). 

Після смерті двох старших братів маєтності поділили, в результаті чого частини володінь отримали Михайло Олехнович, Кузьма Іванович (пом. після 1618 р.), а також Василь (пом. після 1615 р.) 

і Андрій (пом. після 1629 р.) Федоровичі.

    У 1629 р. троє братів володіли досить скромними частинами родових маєтків. Михайло та Богдан у родовій Вороновиці та околицях відповідно 21 і 60 димами, а Федір - 32 у Бушинцях під Брацлавом, найімовірніше успадкованих по жіночій лінії.

Був за часів старости Юрія Струся вінницьким гродським суддею (від 1591 р.), а за Адама Калиновського - тамтешнім підстаростою (від 1622 р.). У 1632 р. шляхта й духовенство обрали його як контркандидата Петру Могилі на Київську православну митрополию.

У1629 р. троє братів володіли досить скромними частинами родових маєтків. Михайло та Богдан у родовій Вороновиці та околицях відповідно 21 і 60 димами, а Федір - 32 у Бушинцях під Брацлавом, найімовірніше успадкованих по жіночій лінії.

P 1632 Dokument, relacja El. 1632; Drevnij pomiannik...,  op. cit., s. 55

Одразу після унії співвласниками володінь на Київщині були троє синів

Олехна – Іван (пом. після 1581 р.), Федір (пом. 1592 р.) і Михайло, 

брацлавський земський підсудок (від 1580 р., пом. після 1607 р.). 

Після смерті двох старших братів маєтності поділили, в результаті

чого частини володінь отримали Михайло Олехнович, Кузьма

Іванович (пом. після 1618 р.), а також Василь (пом. після 1615 р.) 

і Андрій (пом. після 1629 р.) Федоровичі.

брацлавським скарбником (1639/40 рр.). Іван та його брат Василь були бездітними. Iwan, skarbnik bracławski 1640 r., komisarz z sejmu do oszacowania Szandyrowa i Trościańca, umarł 1658 r. Z żony, Biesiekierskiej, miał mieć córkę Helenę za Stanisławem Olszewskim (Źr. Dziej. XX i XXI; V. L. III f. 469; Woł. X f. 821; Sig. 1)

P Relacja Op. cit., s. 55

дочка Івана Богдановича.

була героїнею авантюрної оповідки про Криштофа Виговського, який, приєднавшись до повстанців Богдана Хмельницького, викрав її й насильно пошлюбив.

Ласко Богдан Петрович,
Богдан сын Петров Ласковича київський, зем’янин, чоловік Овдоті — 11 зв.
Благодаря этим же рукописям, из выписи с книг гродских Киевских стало известно, что отчизной известного Федька Голенчичаhttp://forum.vgd.ru/1231/18290...iew&o= была Метейковщина в Овручском повете (сейчас село Богдановка Овручского района).
Так, 23 сентября 1577 года староста оршанский Филон Кмита прислал до Остафия Ружинского, наместника воеводства Киевского, для вненсения до книг гродских Киевских следующие листы:
1) лист Федька Голенчича, который продал куплю отца своего на имя Метейковщину, Борисовичам: Данилу, Ивану, Еску, Федьку, Гриню за 40 коп грошей широкое личбы; при том были князь Григорий Борисович, наместник овруцкий, Петр Ласкович, земянин овруцкий, Петр и Федор Петрашевичи, Ркошка (Коркошка?) Семенович, Кожан Блищанович, Федор Вашевич; писал поп Василевский Иван;
2) духовница Григория Борисовича (жена Катерина Семашковна), который Метейковщину, что купили в пана Федора Голенчича, записывает брату своему Федору; при том были люди добрые Остафий, игумен Спасский, Яков, протопоп овруцкий, Никита, поп Воскресенский, Матей Гришкович, служебник старосты овруцкого;
3) лист Федька Борисовича с женой Любкой и з сыном Богданом, который куплю Метейковщину межи селами Чернецким (Черниговцы) и Клочковским из селищем на другой стороне реки Норыни продал Богдану Петровичу Ласковичу за 40 коп грошей литовских по 10 пенезей грош; при том были пан Михайло Халецкий, староста овруцкий, а дворяне господаря короля его милости Рохвал Полозович, Федор Ельцович, Солтан Степанович (Стецкович), Василий Дедкович, Семашкович; писан в Овручом апреля 15 дня индикта 5;
4) лист Богдана Петровича Ласка с женой Овдотьей, который куплю Метейковщину межи селами Чернецким и Клочковским из селищем на другой стороне реки Норыни продал Криштофу Кмите за 40 коп грошей литовских; при этом печати свои приложили паны Федор Андреевич Кисиль, Андрей Давидович Колтан, Федор Петрович Жилака; писан в Овручом под лето 1544 месяца марта 9 дня индикта 2.

Semen Łasko Czernczycki 1570 r., a Fedor Złoba i Iwan Czernczyccy, właściciele Czernczyc 1583 r. (Jabł.). Iwan Wołyniec Czernczycki, horodniczy łucki 1596 r. (Arch. I. Z. Ros. I. 1), następnie wojski łucki, pozostawił syna Jana, który w 1605 roku w grodzie warszawskim ceduje sumę Wojsławskiemu (DW. 32 f. 519). ¶ Jerzy Złoba Czerczycki i Aleksandra z Isajkowskich, 1-o v. Czerczycka, 2-o v. Janowa Rodkiewiczowa, zwalniają z procesu Rodkiewiczów 1625 r. (Kij. III C f. 28).

Hrehory i Konstanty pisali się z województwem wołyńskiem na elekcyę Władysława IV-go, a Adam Łasko Czerczycki na obiór Jana Kazimierza. 

Wacław Złoba (Czerczycki??), urodzony z ks. Katarzyny Czetwertyńskiej, kwitował wuja swego z sumy po babce 1652 r. (Kniaź.). 

Anastazya z Pawłowiczów Stefanowa Czerczycka, procesuje Jabłonowskiego 1694 r. (Woł. IX f. 1499). Bartłomiej subdelegat grodzki krzemieniecki 1785 r.

Wawrzyniec Złoba, dziekan katedralny, nominat sufragan i oficyał chełmski 1794 r. 

Euzebiusz, Antoni i Ignacy Łaskowie Czerczyccy, dowiedli swego szlacheckiego pochodzenia w Galicyi 1782 r., w sądzie ziemskim bełskim (Goł.).

Łasko Krzysztof h. własnego (zm. 1700), regimentarz, starosta dymirski. Ur. przypuszczalnie przed r. 1635. Najprawdopodobniej pochodził z rodziny Łasków-Czer[n]czyckich, wywodzących się ze wsi Czer[n]czyce (okolice Włodzimierza Wołyńskiego), choć przydomka Czerczycki nigdy nie używał. Ojcem jego był, być może, Piotr, który w r. 1607 (?, raczej w 1617) otrzymał za waleczność Durnekowo w Czernihowszczyźnie na prawie lennym. Natomiast Fiodor Łasko, wojski bracławski, uważany przez Rollego za stryja Ł-i, wywodził się z innej linii Łasków (h. Leliwa). Ł. nie występuje w wojsku kozackim Bohdana Chmielnickiego. Należał zapewne do tej grupy prawosławnej szlachty ruskiej, która dążyła do przekształcenia Ukrainy w ramach Rzeczypospolitej w trzeci samodzielny człon państwa. Być może, jak jego prawdopodobny krewny, ojciec Petroni Łasko, mnich z monasteru w Huszczy, znajdował się w czasie powstania B. Chmielnickiego pod wpływem A. Kisiela, woj. bracławskiego. W każdym razie w l. 1657–9 Petroni i Ł. znajdowali się już w obozie Jana Wyhowskiego.
Ł. występował w r. 1659 w charakterze pułkownika kozackiego (oddziałów zaciężnych?), co by świadczyło, że musiał już mieć za sobą jakieś doświadczenie wojskowe, i to odbyte raczej w wojsku Rzpltej. Cieszył się dużym zaufaniem hetmana kozackiego, na co wskazuje fakt wysłania go na czele poselstwa na sejm 1659 r., i to w sprawach zdaje się nie tylko politycznych, ale i w celu przeprowadzenia zaciągów wojskowych. Wobec rychłego upadku Wyhowskiego Ł. objął dowództwo nad resztkami oddziałów zaciężnych eks-hetmana w sile ok. 2 000 ludzi. W styczniu 1660 r., po (częściowym?) przejęciu tych sił na żołd Rzpltej, Ł. został porucznikiem chorągwi kozackiej J. Wyhowskiego, tzn. w rzeczywistości jego zastępcą jako dowódcy pułku. Na czele tych oddziałów, jakoby powiększonych przez posiłki do liczby 4 000 ludzi, Ł. osłaniał Wołyń i w czerwcu t. r. rozbił ok. 2 000 Kozaków pod Ostrogiem. Wziął udział w wyprawie cudnowskiej, odznaczając się w walkach w dn. 14 X. Uczestniczył w wyprawie zadnieprzańskiej 1663–1664 (m. in. w zagonie Stefana Bidzińskiego). Nie został zamieszany w sprawę spisku Wyhowskiego i nie stracił zaufania dowództwa polskiego.
S. Czarniecki w r. 1664, a w następnych latach J. Sobieski cenili zdolności Ł-i, powierzając mu samodzielne dowództwo. Ł. wyrobił się na wybitnego zagończyka. W maju 1664, wespół z S. Łaźnińskim, na czele grupy jazdy rozbił kilkuset Kozaków pod Korsuniem. Dn. 8 VII t. r. pod Stawiszczami Czarniecki wysłał Ł-ę wraz z Chłopickim na obejście reduty kozackiej. W r. 1666 wziął udział w działaniach przeciw rokoszanom. W czerwcu–lipcu i w październiku 1667 parokrotnie dowodził samodzielnymi grupami w sile 8–10 chorągwi. W czerwcu wyruszył w bezskuteczny pościg za Tatarami, w połowie lipca rozbił czambuł w rejonie Satanowa. Ł. stale porucznikował dawnej chorągwi J. Wyhowskiego (od 1 V 1676 przekształconej na usarską) mimo zmieniających się dowódców: ks. A. Ostrogskiego (do r. 1673?), J. A. Morsztyna, podskarbiego w. kor., J. Wielopolskiego, kanclerza kor. (już w r. 1683), K. S. Radziwiłła, podkanclerzego lit. (od 1 II 1687). Chorągiew ta istniała jeszcze w r. 1698. W r. 1667 i 1683 (prawdopodobnie i później) wchodziła w skład pułku J. Sobieskiego. Od r. 1684 tytułowano Ł-ę pułkownikiem. Prawdopodobnie był on dowódcą jakiejś części parotysięcznego pułku króla. W okresie gdy chorągiew należała do ks. Ostrogskiego, Ł. sprawował zapewne dowództwo nie tylko jego chorągwi i pułku komputowego (istniał w r. 1672), ale także oddziałów ordynacji ostrogskiej, gdy dołączały do wojsk komputowych.
W r. 1670 doszło do zatargów między wojskiem polskim a kozackim w rejonie Białej Cerkwi i na Polesiu kijowskim, m. in. z powodu wprowadzenia załogi polskiej do Dymiru. Sobieski, biorąc prawdopodobnie pod uwagę «kozacką» przeszłość i prawosławne wyznanie Ł-i, wysłał go jesienią t. r. dla załagodzenia tych sporów, co nie dało rezultatów, zapewne ze względu na ogólne naprężenie stosunków między Rzecząpospolitą a P. Doroszenką. Prawdopodobnie uczestniczył Ł. w kampanii 1671 r.; przy rozkładaniu wojska w październiku t. r. na leże zimowe został skierowany na czele 6–7 chorągwi w okolice Białej Cerkwi. W lutym 1672 wespół z J. Piwem pobił na Wołyniu Tatarów wracających z wyprawy. Jesienią t. r. uczestniczył w wyprawie Sobieskiego na czambuły. Dn. 6 X pod Narolem, idąc w straży przedniej, rozbił 2 oddziały Tatarów. W bitwie pod Komarnem znajdował się w grupie S. Bidzińskiego. W r. 1673 odznaczył się pod Chocimiem. Dn. 27 XI t. r. został wybrany posłem na sejm od wojska. Był jednym z elektorów Jana III. W początkach października 1674 rozbił koło Zbaraża czambuł tatarski. W r. 1678 (?) został wysłany z 4 chorągwiami na Podole i Bracławszczyznę dla sprowadzenia stąd załóg polskich w myśl traktatu polsko-tureckiego. Wziął udział w wyprawie 1683 r., m. in. w wielkiej szarży w bitwie pod Wiedniem.
Gdy od r. 1685 naczelne dowództwo coraz częściej spoczywało w ręku hetmana w. kor. Stanisława Jabłonowskiego, Ł-ce powierzano coraz bardziej samodzielne zadania, gdyż sam Jabłonowski uważał go za «żołnierza dawnego dobrego i eksperyjencjej wielkiej». Tak więc już w r. 1685 stanął Ł. z 20 chorągwiami jazdy pod Trembowlą dla osłony wnętrza kraju przed wypadami z Kamieńca w czasie, gdy siły główne ruszyły do Mołdawii. Wzmocniony przez posiłki do ok. 8 000 jazdy, w październiku bił (na Wołyniu?) czambuły grupy sołtana gałgi. Dn. 2 VIII 1686 w czasie wyprawy mołdawskiej Jana III wysłano Ł-ę z 30 chorągwiami jazdy i kozakami na zagon pod Kamieniec. Po zakończonej kampanii Ł. dowodził silną partią kawalerii rozłożoną na Wołyniu. W marcu 1687 r. Ł. z naprędce zebranymi szczupłymi siłami bił czambuły Bek-murzy (w okolicach Złoczowa?). W początkach 1688 r. stał na czele partii jazdy na Wołyniu i Polesiu. Uczestniczył w wyprawie mołdawskiej 1691 r., m. in. eskortował działa i prowiant idące do twierdzy Niemiec (Neamtu). W okresie od schyłku 1692 r. do wiosny 1694 parokrotnie dowodził partiami w sile 23–32 chorągwi na Wołyniu. W r. 1699 znów stał na czele partii (ok. 1 500 koni) rozlokowanej na Polesiu kijowskim i Nadrosiu. Od listopada 1685 do śmierci był rotmistrzem chorągwi pancernej.
Wbrew opinii Korzona koniuszym kor. w r. 1683 był nie Ł., ale M. Matczyński. W r. 1684 Ł. posiadał tytuły stolnika kijowskiego i starosty dymirskiego. W r. 1691 zrzekł się tej ostatniej godności na rzecz syna Piotra, ale dalej używał tytułu starosty. Ł. nie był, jak uważają Rolle i Perdenia, dowódcą ani zwierzchnikiem Kozaków na Polesiu kijowskim. Miał z nimi liczne zatargi. W r. 1691 zrujnowali mu Demidowicze i Narodycze, chyba nawet w dużej mierze oni władali starostwem dymirskim. Jednakże w czerwcu 1692 król właśnie Ł-ę wysłał na pertraktacje z S. Palejem. Ł. zmarł w r. 1700, prawdopodobnie przed 23 V (nie żył na pewno 26 X). Należał do wybitnych zagończyków ze szkoły Czarnieckiego. Mimo że już nie młody, w latach 80-tych okazał się nadal energicznym dowódcą w walkach z Tatarami, należąc do czołowych wyższych oficerów polskich tego okresu.
Ożeniony był (przed r. 1670) z Marianną, córką Floriana Konstantego Potockiego, stolnika owruckiego, dziedziczką dość znacznych dóbr na Polesiu kijowskim (m. in. paru miasteczek). Wniosła mu ona Narodycze (Nowe) i trzymane zastawem Bieliłówkę i Sokole. W posiadaniu zastawnym Ł-i znałazły się Kwasiłów i Kornica. Prawdopodobnie dzierżył także Demidowicze. Z małżeństwa tego miał córkę Mariannę (wg Rollego, Katarzynę), wydaną za Balcera Wilgę z Godzimierza, oficera w wojsku ordynacji ostrogskiej, a potem w komputowym. Syn Piotr przejął po śmierci Ł-i jego chorągiew pancerną, a w l. 1701–2 był też dowódcą partii wojskowej ojca. Pozostał on również prawosławnym. Posiadał rodowe Czerczyce oraz Zarzyck, Cewelicze na Wołyniu i Peredyl, odziedziczone być może po ojcu.
Boniecki; – Chowaniec Cz., Wyprawa Sobieskiego do Mołdawii w 1686 r., „Przegl. Hist.-Wojsk.” T. 4: 1931; Korzon T., Dzieje wojen i wojskowości w Polsce, Kr. 1923 II–III; Kubala L., Wojny duńskie i pokój oliwski, Lw. 1922; Lipiński W., Stanisław Michał Krzyczewski, Dwie chwile z dziejów porewolucyjnej Ukrainy, w: Z dziejów Ukrainy, Kijów 1912 s. 481, 581–3; Majewski W., Ostatnia kampania Czarnieckiego. Okres wiosenny. Cz. 1–2, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1969 XV cz. 2 s. 113, W. 1970 XVI cz. I s. 136, 140; tenże, Podhajce – letnia i jesienna kampania 1667 r., tamże, W. 1960 VI cz. 1 s. 54, 68–71; Perdenia J., Stanowisko Rzeczypospolitej wobec sprawy Ukrainy na przełomie XVII–XVIII w., Wr. 1963; [Rolle A. J.] Antoni J., Pan Balcer z Godzimierza Wilga, w: Opowiadania, S. 4, W. 1884 s. 71–3, 87; tenże, Z przeszłości Polesia kijowskiego, W. 1882 s. 28–9, 55–6, 85; Wimmer J., Wojsko Rzeczypospolitej w dobie wojny północnej 1700–1717, W. 1956; tenże, Wyprawa wiedeńska 1683 r., W. 1957 s. 174; Zieliński H., Wyprawa Sobieskiego na czambuły tatarskie, „Przegl. Hist.-Wojsk.” T. 2: 1930 s. 16, 24; – Arch. Jugo-zap. Rossii, cz. III t. 2 s. 83–6, 237–8, 380–1, 405–6; Jerlicz J., Latopisiec albo kroniczka…, W. 1853 II 47; Kochowski W., Annalium Poloniae. Climacter II, Kr. 1688 s. 481; toż, Climacter III, Kr. 1698 s. 113, 143–4; Materiały do dziejów kampanii podhajeckiej 1698 r., Wyd. J. Wojtasik, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1969 XV cz. 2 s. 270, 273; Materiały do dziejów wojny polsko-tureckiej 1672–1676 r., Wyd. J. Woliński, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1965 XI cz. 2 s. 291; toż, W. 1966 XII cz. 2 s. 307; Materiały do wyprawy Sobieskiego w 1686 r., Wyd. Cz. Chowaniec, „Przegl. Hist-Wojsk.” T. 4: 1931 s. 315; Michałowski J., Księga pamiętnicza, Kr. 1864; Morsztyn Z., Muza domowa, Oprac. J. Dürr-Durski, W. 1954 II; Pamjatniki izdannye vremennoju kommissieju dlja razbora drevnich aktov…, Kiev 1859 III; Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1880–1 I cz. 1–2; Sarnecki K., Pamiętnik z czasów Jana Sobieskiego, Wyd. J. Woliński, Wr. 1958; Sobieski J., Listy… do żony Maryi Kazimiry…, Wyd. A. Z. Helcel, Kr. 1860; Wimmer, Materiały, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1961 VII cz. 2 s. 406, 410; toż, tamże, W. 1962 VIII cz. 1 s. 254, 260; toż, tamże, W. 1963 IX cz. 1 s. 250, 260; – AGAD: Akta skarbowo-wojskowe Oddz. 85 nr 88; B. Czart.: rkp. 2699 k. 107, 123, 177, 206, 208; B. PAN w Kr.: rkp. 1081 s. 6–7, 21–3, 31, 58–9, 67; – Majewski W., Dzieje wojskowe powstania kozackiego (IV–XII 1664), (rkp. w posiadaniu autora).
Wiesław Majewski