пани КОТОВИЧІ (Kotowiczowie) – панський рід, у XVІ–XVIІI ст. землевласники у Волинській, Київській, Смоленській, Новгородській і Городенській землях.
Rodzina:
Kotowicz
Herb: Korczak


Przydomki: Perewiski, Perewiski.





1. На червоному полі три срібних вруба; над щитом шолом під шоломовою короною, в нашоломнику з золотого корчака виникає срібний пес, навколо щита червоно-срібний намет (герб Корчак).



Джерела:
– герб Олександра Михайла Котовича на мідьориті Леонтія Тарасевича у віленському виданні панегірика «Primus Lituaniae honor» 1685 p. (Степовик Д. Леонтій Тарасевич. – С. 67, мал.; Степовик Д. Українська гравюра бароко. – C. 242, мал.).
– Kojałowicz W. Сompendium. – S. 327.
– Niesiecki K. Herbarz Polski. – Том V. – S. 329.
– ЛННБ, ВР, ф. 5, оп. 2, спр. 7444/I («Zbior notat genealogiczno-heraldycznych Wacława Rulikowskiego»), арк. 366; спр. 7445 («Zbior notat genealogiczno-heraldycznych Wacława Rulikowskiego»), арк. 956.

Олег Однороженко


Wyrok Aleksandra Jag. z 1499 roku, w sprawie Szandra, Piotra i Iwaszka Kotowiczów z Nosiłowskim, o dobra Horki, wspomina, że dziadem ich był Kot (ML. 5). Jan sprawował 1495 r. opiekę, nad osobą i majątkiem swej narzeczonej, córki Jana Myszkowicza Jakowicza (ML. 5). Może tenże sam Jan, był żonatym 1518 roku z ks. Biełuchną Hołownia-Ostrożecką (Kniaz.). [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] ¶ Fedko, Olechno i Michajło Kotowiczowie z Wołynia, bracia, dostarczali w początkach XVI-go wieku na potrzeby wojenne 16 koni, [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] a Michno i Seńko, bracia, 8 koni (ML. 8). Jerzy Kotowicz otrzymał 1514 r., od króla Zygmunta, Jakimowszczyznę, w powiecie grodzieńskim (ML. 11). [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] ¶ Lew Iwanowicz Kotowicz, dworzanin królewski 1541 r., był 1524 r. namiestnikiem (podwojewodzym) nowogrodzkim (ML. 17 i 43). W 1541 i 1542 r. procesował się z bratem Michajłem, o różne krzywdy (ML. 29 i 43). Lew pozostawił syna Szczastnego i córkę Hannę, wdowę po Janie Abramowiczu 1546 r., a 2-o v. żonę Jerzego Tyszkiewicza 1547 roku. Brat pozwał w tym ostatnim roku siostrę, o roztrwonienie majtku rodzicielskiego w czasie, gdy pod jej opieką zostawał (ML. 64 i 48). ¶ Paweł Juriewicz Kotowicz, mierniczy dworu wasiliskiego 1555 r. (Akta XIII f. 282), dworzanin królewski 1556 r. (Akta XIV), podkomorzy grodzieński 1568 r., trzymał archimandryę grodzieńską i monaster supraślski, w latach 1568-1580 (Arch. Zbor. Dok. IV). Bogdan Mikołajewicz, ziemianin powiatu słonimskiego 1566 r. (Akta XXII). Andrzej, pisarz ziemski grodzieński 1578 r. Bohdanna, za ks. Lwem Massalskim 1590 r. Jan ziemianin witebski, 1626 r. (Ist. Jur. Mat. XXII). Jan, stolnik orszański, podpisał z województwem trockiem, elekcyę króla Michała, a będąc i podstarościm grodzieńskim, z tymże powiatem, obiór Jana III-go. Żył jeszcze 1682 r. ¶ Andrzej Franciszek Kotowicz, starosta grodzieski 1652 roku, kuchmistrz litewski 1657 r., pisarz litewski 1658 roku, kasztelan wileński 1672 r., żył jeszcze 1679 r. Wraz z żoną, Barbarą, fundował klasztor Karmelitów Bosych w Wilnie. Poseł na sejmy w latach 1661, 1662, 1667, 1669 i 1674, marszałkował izbie poselskiej 1667 r. Trzy elekcye, Jana Kazimierza, króla Michała i Jana III-go podpisał. W latach 1657-1665 był i horodniczym i derewniczym wileńskim, a w latach 1671-1676 był administratorem ekonomii kobryńskiej (Akta IV). W 1676 roku otrzymał konsens królewski, na cesyę starostwa grodzieńskiego synowi Janowi Franciszkowi. ¶ Ten Jan, jako starościc grodzieński, podpisał, z województwem trockiem, elekcyę króla Michała. Żonaty z Teresą z Bokumów, zamienił 1704 r. starostwo grodzieńskie z Massalskim, na marszałkostwo grodzieńskie (Wolff.). Po nim została córka Konstancya Barbara, żona Hrehorego Józefa Kotowicza, starosty grodzieńskiego 1706 r., następnie 1710 r. łowczego W. Ks. Litewskiego. W 1713 r. sprzedała dom przy ulicy Jezuickiej w Warszawie, w obecności brata stryjecznego Antoniego Kotowicza i wuja swego Kazimierza Bokuma, biskupa przemyskiego (DW. 61 f. 829 i 956 i 62 f. 258). Ów Hrehory Józef, chorąży, a następnie starosta grodzieński 1706 r., został łowczym 1710 r., a umarł 1723 lub 1724 r. [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] ¶ Aleksander Kotowicz, kanonik smoleński, 1652 r. na uniwersytecie w Padwie, ze scholastyka wileńskiego i sekretarza królewskiego, biskup smoleński 1673 r., został wileńskim 1684 r. Umarł 1686 r. Mansionarzy sprowadził do Wilna. Brat jego, Eustachy, z kanonika wileńskiego, referendarz litewski 1676 roku, biskup smoleński 1687 r., umarł 1700 r. ¶ Mikołaj, Jan i Michał Kotowiczowie, w województwie witebskiem, 1626, 1640 i 1664 r. (Ist. Jur. Mat. XXI). Helena, córka Jana i Maryanny Fedorowiczówny, za Samuelem Olechnowiczem, ziemianinem witebskim, 1714 r. (Ist. Jur. Mat. XXII). ¶ Franciszek i żona jego, Małgorzata z Wyszyńskich, nabyli 1743 r. od Abramowiczów Siemaszkiszki, w powiecie brasławskim (Gr. Brasł. z 1758 r.). Franciszek, syn Michała, cześnika rzeczyckiego i Anny Okołowiczównej Krzywiówny, skarbnikówny nowogrodzkiej, otrzymał 1730 r. zapis testamentowy od dziada macierzystego. ¶ Stanisław, skarbnik owrucki i sędzia grodzki grodzieński 1739 r. Ten sam może Stanisław, skarbnik owrucki, namiestnik sądowy, regent ziemski i grodzki i czasowo pisarz ziemski grodzieński 1763 r. (Akta I). Inny Stanisław, nabył 1777 roku Dymszany, w powiecie kowieńskim (Gr. Wileńs.). N. Kotowicz, regent grodzki grodzieński 1767 r. Karol, namiestnik owrucki 1779 r. Michał, sędzia pograniczny orszański 1785 r. Szymon otrzymał 1794 r. dymisyę, z rangą sztükjunkrowską (MP.). Andrzej, 1770 r. w witebskiem. ¶ Grzegorz, Antoni i Daniel Perewiscy-Kotowiczowie h. Korczak, synowie Bazylego, wnukowie Jana Teodora, prawnukowie Jana, uznani konstytucyą sejmową z 1775 r., za korzystających ze wszystkich prerogatyw szlacheckich (V. L. VIII f. 172). Antoni Perewiski-Kotowicz, miecznik bełski, był 1790 r. komisarzem poczt ukraińskich i pocztmajstrem w Winnicy. ¶ Andrzej, z województwem krakowskiem, a Jan, podwojewodzy proszowski, z ziemią chełmską. podpisali elekcyę Augusta II-go. Stanisław Jan, instygator Trybunału lubelskiego 1685 r. (Zap. Lub. 61 f. 1307). Marek Wojciech Markowski, sekretarz królewski, zapisał 1758 r. sumę żonie swej, Ludwice z Kotowiczów (Perp. Czers. 31 f. 102). ¶ Ksiądz Andrzej, wikariusz w Cerekwi, umarł 1850 r. w Radomiu. Jan Kazimierz i Antoni, synowie Franciszka i Ludwik, syn Jana Kazimierza, legitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Polskiem przed 1850 r., a Stanisław Konstanty, 1859 r. [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] ¶ Marcelina, wdowa po Karolu Darowskim, fundatorka i przełożona generalna zakonu Niepokalanek. Siostra jej była za Zakrzewskim. ¶ Dominik, syn Jana i Zofii, ur. w Szmańkowcach 1738 r. Nie wiem, czy do tych Kotowiczów należy zaliczyć Iwana Michajłowicza Kota, ziemianina województwa witebskiego 1596 r. (Ist. Jur. Mat. XX) i Kota, dziedzica Wojsznarowa, w powiecie słonimskim, którego syn, Mikołaj Kotowicz, był właścicielem powyższej wsi 1556 r. (Akta XXII). ¶ Bazyli, gr.-kat. paroch w Łące, zmarły 1815 r., z żony, Anny z Kotowiczów, pozostawił: księdza Michała, Jana, Katarzynę Urbanową, Anastazyę Rudawską i Annę Czajkowską. Ksiądz Szymon, gr.-kat. paroch w Orowie i ksiądz Stanisław Eustachy, także gr.-kat. paroch w Dobrohostowie, bracia rodzeni. Ostatni umarł 1819 r., zostawiając: Rozalię, za ks. Janem Łapczyńskim, Justynę, 1826 r. za Janem Pasławskim, Annę, Michała, Bazylego, Józefa i Teodora. Teodor, kancelista galicyjskiego Trybunału apelacyjnego i ksiądz Grzegorz, gr.-kat. paroch w Brzozdowcach, zmarły 1825 r., bracia rodzeni. Ostatni zostawił: księdza Michała, gr.-kat. parocha w Chorostkowie, Grzegorza, Andrzeja, Juliannę za Michałem Zagórskim, Annę i Katarzynę, 1826 roku za Augustem Mikimem (M. D. Wąs. z A. Lwow. For. Nob.). ¶ W gubernii kijowskiej legitymowali się ze szlachectwa: Jan z synami: Janem Januszem i Aleksandrem Waleryanem Dezyderym, syn Daniela, wnuk Bazylego i Klemens, syn Nikodema Demiana, wnuk Grzegorza, prawnuk Bazylego, 1837 r., a Franciszek, syn Klemensa i Franciszek Salezy Emanuel Maksymilian Antoni, syn Jana Janusza, 1866 r.



Rodowód
11.554.1
Wyrok Aleksandra Jag. z 1499 roku, w sprawie Szandra,

11.554.2
Piotra

11.554.3
i Iwaszka Kotowiczów z Nosiłowskim, o dobra Horki, wspomina,

11.554.4
że dziadem ich był Kot (ML. 5).

11.554.5
Jan sprawował 1495 r. opiekę, nad osobą i majątkiem swej narzeczonej,

11.554.6
córki Jana Myszkowicza Jakowicza (ML. 5).

11.554.7 = 5
Może tenże sam Jan,

11.554.8 & 7
był żonatym 1518 roku z ks. Biełuchną Hołownia-Ostrożecką (Kniaz.).

11.554.9
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]

11.554.10
¶ Fedko,

11.554.11
Olechno

11.554.12
i Michajło Kotowiczowie z Wołynia, bracia, dostarczali w początkach XVI-go wieku na potrzeby wojenne 16 koni,

11.554.13
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]

11.554.14
a Michno

11.554.15
i Seńko, bracia, 8 koni (ML. 8).

11.554.16
Jerzy Kotowicz otrzymał 1514 r., od króla Zygmunta, Jakimowszczyznę, w powiecie grodzieńskim (ML. 11).

11.554.17
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]

11.554.18
¶ Lew Iwanowicz Kotowicz, dworzanin królewski 1541 r., był 1524 r. namiestnikiem (podwojewodzym) nowogrodzkim (ML. 17 i 43).

11.554.19
W 1541 i 1542 r. procesował się z bratem Michajłem, o różne krzywdy (ML. 29 i 43).

11.554.20
Lew

11.554.21
pozostawił syna Szczastnego

11.554.22
i córkę Hannę,

11.554.23 & 22
wdowę po Janie Abramowiczu 1546 r.,

11.554.24 & 22
a 2-o v. żonę Jerzego Tyszkiewicza 1547 roku. Brat

11.554.25 = 20
pozwał w tym ostatnim roku siostrę, o roztrwonienie majtku rodzicielskiego w czasie, gdy pod jej opieką zostawał (ML. 64 i 48).

11.554.26
¶ Paweł Juriewicz Kotowicz, mierniczy dworu wasiliskiego 1555 r. (Akta XIII f. 282), dworzanin królewski 1556 r. (Akta XIV), podkomorzy grodzieński 1568 r., trzymał archimandryę grodzieńską i monaster supraślski, w latach 1568-1580 (Arch. Zbor. Dok. IV).

11.554.27
Bogdan Mikołajewicz, ziemianin powiatu słonimskiego 1566 r. (Akta XXII).

11.554.28
Andrzej, pisarz ziemski grodzieński 1578 r.

11.554.29
Bohdanna,

11.554.30 & 29
za ks. Lwem Massalskim 1590 r.

11.554.31
Jan ziemianin witebski, 1626 r. (Ist. Jur. Mat. XXII).

11.554.32
Jan, stolnik orszański, podpisał z województwem trockiem, elekcyę króla Michała, a będąc i podstarościm grodzieńskim, z tymże powiatem, obiór Jana III-go. Żył jeszcze 1682 r.

11.554.33
¶ Andrzej Franciszek Kotowicz, starosta grodzieski 1652 roku, kuchmistrz litewski 1657 r., pisarz litewski 1658 roku, kasztelan wileński 1672 r., żył jeszcze 1679 r.

11.554.34 & 33
Wraz z żoną, Barbarą,

11.554.35 = 33
fundował klasztor Karmelitów Bosych w Wilnie. Poseł na sejmy w latach 1661, 1662, 1667, 1669 i 1674, marszałkował izbie poselskiej 1667 r. Trzy elekcye, Jana Kazimierza, króla Michała i Jana III-go podpisał. W latach 1657-1665 był i horodniczym i derewniczym wileńskim, a w latach 1671-1676 był administratorem ekonomii kobryńskiej (Akta IV). W 1676 roku otrzymał konsens królewski, na cesyę starostwa grodzieńskiego synowi

11.554.36
Janowi Franciszkowi.

11.554.37 = 36
¶ Ten Jan, jako

11.554.38 = 33
starościc grodzieński,

11.554.39 = 37
podpisał, z województwem trockiem, elekcyę króla Michała.

11.554.40 & 37
Żonaty z Teresą z Bokumów,

11.554.41 = 37
zamienił 1704 r. starostwo grodzieńskie z Massalskim, na marszałkostwo grodzieńskie (Wolff.).

11.554.42
Po nim została córka Konstancya Barbara,

11.554.43 & 42
żona Hrehorego Józefa Kotowicza, starosty grodzieńskiego 1706 r., następnie 1710 r. łowczego W. Ks. Litewskiego.

11.554.44 = 42
W 1713 r. sprzedała dom przy ulicy Jezuickiej w Warszawie, w obecności

11.554.45
brata stryjecznego Antoniego Kotowicza

11.554.46
i wuja swego Kazimierza Bokuma, biskupa przemyskiego (DW. 61 f. 829 i 956 i 62 f. 258).

11.554.47 = 43
Ów Hrehory Józef, chorąży, a następnie starosta grodzieński 1706 r., został łowczym 1710 r., a umarł 1723 lub 1724 r.

11.554.48
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]

11.554.49
¶ Aleksander Kotowicz, kanonik smoleński, 1652 r. na uniwersytecie w Padwie, ze scholastyka wileńskiego i sekretarza królewskiego, biskup smoleński 1673 r., został wileńskim 1684 r. Umarł 1686 r. Mansionarzy sprowadził do Wilna.

11.554.50
Brat jego, Eustachy, z kanonika wileńskiego, referendarz litewski 1676 roku, biskup smoleński 1687 r., umarł 1700 r.

11.554.51
¶ Mikołaj,

11.554.52
Jan

11.554.53
i Michał Kotowiczowie, w województwie witebskiem, 1626, 1640 i 1664 r. (Ist. Jur. Mat. XXI).

11.554.54
Helena,

11.554.55
córka Jana

11.554.56 & 55
i Maryanny Fedorowiczówny,

11.554.57 & 54
za Samuelem Olechnowiczem, ziemianinem witebskim, 1714 r. (Ist. Jur. Mat. XXII).

11.554.58
¶ Franciszek

11.554.59 & 58
i żona jego, Małgorzata z Wyszyńskich,

11.554.60 = 58
nabyli 1743 r. od Abramowiczów Siemaszkiszki, w powiecie brasławskim (Gr. Brasł. z 1758 r.).

11.554.61
Franciszek,

11.554.62
syn Michała, cześnika rzeczyckiego

11.554.63 & 62
i Anny Okołowiczównej Krzywiówny,

11.554.64
skarbnikówny nowogrodzkiej,

11.554.65 = 61
otrzymał 1730 r. zapis testamentowy od dziada macierzystego.

11.554.66
¶ Stanisław, skarbnik owrucki i sędzia grodzki grodzieński 1739 r.

11.554.67 = 66
Ten sam może Stanisław, skarbnik owrucki, namiestnik sądowy, regent ziemski i grodzki i czasowo pisarz ziemski grodzieński 1763 r. (Akta I).

11.554.68
Inny Stanisław, nabył 1777 roku Dymszany, w powiecie kowieńskim (Gr. Wileńs.).

11.554.69
N. Kotowicz, regent grodzki grodzieński 1767 r.

11.554.70
Karol, namiestnik owrucki 1779 r.

11.554.71
Michał, sędzia pograniczny orszański 1785 r.

11.554.72
Szymon otrzymał 1794 r. dymisyę, z rangą sztükjunkrowską (MP.).

11.554.73
Andrzej, 1770 r. w witebskiem.

11.554.74
¶ Grzegorz,

11.554.75
Antoni

11.554.76
i Daniel Perewiscy-Kotowiczowie h. Korczak,

11.554.77
synowie Bazylego,

11.554.78
wnukowie Jana Teodora,

11.554.79
prawnukowie Jana, uznani konstytucyą sejmową z 1775 r., za korzystających ze wszystkich prerogatyw szlacheckich (V. L. VIII f. 172).

11.554.80 = 75
Antoni Perewiski-Kotowicz, miecznik bełski, był 1790 r. komisarzem poczt ukraińskich i pocztmajstrem w Winnicy.

11.554.81
¶ Andrzej, z województwem krakowskiem,

11.554.82
a Jan, podwojewodzy proszowski, z ziemią chełmską. podpisali elekcyę Augusta II-go.

11.554.83
Stanisław Jan, instygator Trybunału lubelskiego 1685 r. (Zap. Lub. 61 f. 1307).

11.554.84 & 85
Marek Wojciech Markowski, sekretarz królewski, zapisał 1758 r. sumę

11.554.85
żonie swej, Ludwice z Kotowiczów (Perp. Czers. 31 f. 102).

11.554.86
¶ Ksiądz Andrzej, wikariusz w Cerekwi, umarł 1850 r. w Radomiu.

11.554.87
Jan Kazimierz

11.554.88
i Antoni,

11.554.89
synowie Franciszka

11.554.90
i Ludwik,

11.554.91 = 87
syn Jana Kazimierza,

11.554.92 = 90
legitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Polskiem przed 1850 r.,

11.554.93
a Stanisław Konstanty, 1859 r.

11.554.94
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]

11.554.95
¶ Marcelina,

11.554.96 & 95
wdowa po Karolu Darowskim, fundatorka i przełożona generalna zakonu Niepokalanek.

11.554.97
Siostra jej

11.554.98 & 97
była za Zakrzewskim.

11.554.99
¶ Dominik,

11.554.100
syn Jana

11.554.101 & 100
i Zofii,

11.554.102 = 99
ur. w Szmańkowcach 1738 r.

11.554.103 = 104
Nie wiem, czy do tych Kotowiczów należy zaliczyć

11.554.104
Iwana Michajłowicza Kota, ziemianina województwa witebskiego 1596 r. (Ist. Jur. Mat. XX)

11.554.105
i Kota, dziedzica Wojsznarowa, w powiecie słonimskim,

11.554.106
którego syn, Mikołaj Kotowicz, był właścicielem powyższej wsi 1556 r. (Akta XXII).

11.554.107
¶ Bazyli, gr.-kat. paroch w Łące, zmarły 1815 r.,

11.554.108 & 107
z żony, Anny z Kotowiczów,

11.554.109
pozostawił: księdza Michała,

11.554.110
Jana,

11.554.111
Katarzynę

11.554.112 & 111
Urbanową,

11.554.113
Anastazyę

11.554.114 & 113
Rudawską

11.554.115
i Annę

11.554.116 & 115
Czajkowską.

11.554.117
Ksiądz Szymon, gr.-kat. paroch w Orowie

11.554.118
i ksiądz Stanisław Eustachy, także gr.-kat. paroch w Dobrohostowie, bracia rodzeni. Ostatni umarł 1819 r., zostawiając:

11.554.119
Rozalię,

11.554.120 & 119
za ks. Janem Łapczyńskim,

11.554.121
Justynę, 1826 r.

11.554.122 & 121
za Janem Pasławskim,

11.554.123
Annę,

11.554.124
Michała,

11.554.125
Bazylego,

11.554.126
Józefa

11.554.127
i Teodora.

11.554.128
Teodor, kancelista galicyjskiego Trybunału apelacyjnego

11.554.129
i ksiądz Grzegorz, gr.-kat. paroch w Brzozdowcach, zmarły 1825 r., bracia rodzeni.

11.554.130
Ostatni zostawił: księdza Michała, gr.-kat. parocha w Chorostkowie,

11.554.131
Grzegorza,

11.554.132
Andrzeja,

11.554.133
Juliannę

11.554.134 & 133
za Michałem Zagórskim,

11.554.135
Annę

11.554.136
i Katarzynę, 1826 roku

11.554.137 & 136
za Augustem Mikimem (M. D. Wąs. z A. Lwow. For. Nob.).

11.554.138
¶ W gubernii kijowskiej legitymowali się ze szlachectwa: Jan

11.554.139
z synami: Janem Januszem

11.554.140
i Aleksandrem Waleryanem Dezyderym,

11.554.141
syn Daniela,

11.554.142
wnuk Bazylego

11.554.143
i Klemens,

11.554.144
syn Nikodema Demiana,

11.554.145
wnuk Grzegorza,

11.554.146
prawnuk Bazylego, 1837 r.,

11.554.147
a Franciszek,

11.554.148
syn Klemensa

11.554.149
i Franciszek Salezy Emanuel Maksymilian Antoni,

11.554.150 = 139
syn Jana Janusza, 1866 r.