КОЛОНТАЇ - происходящий из брянских бояр; восходящий к концу XV века. Kołątaj (także: Kołłątaj) Herb: Kołątaj Wstęp: w województwie nowogrodzkiem, powiecie wołkowyskim, Wołyniu, a w końcu w województwie sandomierskiem Pisali się: ze Sztumbergu, ze Sztumbergu, У 1449 р. Казимир Яґеллончик пожалував Данилу Першиничу та Колонтаю маєтності у Сіверський землі й зобов’язував обох «с того служити королю, а инымъ в нихъ не уступати се»54. LM 3. — Р. 39. [1498 г.] инд. 1. мая 8. Вильна. — Указн. увяз. лист в. кн. лит. намест. брян. кн. Фед. Ив. Заславскому о пожаловании дв-ну Васку Колонтаеву данни- ка Илейка с бр. и пуст. Звонковой у Пьяново в Брян. пов. Коп.: 1) РГАДА. Ф. 389. Кн. 6. Л. 157–157 об.; 2) [AGAD. Metryka Litewska. V. 59–75.] Публ.: АЛМ. Т. 1. Вып. 1. № 389. С. 155 (по коп. 2). в Литве: Иван, Семен, Федор К., 1508–1524 гг. в Москве: среди «литвы дворовой» в Ярославце, 1550-е гг., Малый Ярославец, 1587/88 г. (упом. семья Федора К.) Род К. внесен в VI часть родосл. книги Гродненской и Минской губ. Джерела: LM. Kn. 8. Р. 164, 251, 261, 262, 275, 409, 416, 422; РА. С. 27, 30, 31; ЛМ. Кн. 14. Л. 175 об.; РИБ. Т. 20 (по указат.). ТКДТ. С. 208; РГАДА. Ф. 1209. Кн. 539. Л. 158 об.-159. Купля брянського боярина Федора Колонтаева - села Башово та Озарчичі (Акты ЛМ. - Т.1. -; Вьіп. 2. - №434. - С.4; №437. - С.6). [1499 г.] инд. 2. февраля 15. Городно. — Суд. лист в. кн. лит. Александра по тяжбе карла Игната Юшковича Кукишкина с бояр. брян. Федком Колонтае- вым о с. Башово, сц. Озарчичи и пашне Цепково. Коп.: 1) РГАДА. Ф. 389. Кн. 6. Л. 165 об. – 166; 2) [AGAD. Metryka Litewska. V. 116–169.] Публ.: АЛМ. Т. 1. Вып. 2. № 434. С. 4–5 (по коп. 2). 288 (283). 1499 (7007) г. инд. 2. февраля 16. Городно. — Подтв. купч. лист в. кн. лит. Александра бояр. брян. Федку Колонтаеву на с. Митьковское, сц. Башево, Озарчичи и пашню Цепкову. Коп.: 1) РГАДА. Ф. 389. Кн. 6. Л. 167 – 167 об.; 2) [AGAD. Metryka Litewska. V. 118–172.] Публ.: АЛМ. Т. 1. Вып. 2. № 437. С. 6 (по коп. 2). другие представители тех же родов попали в «Полисе» в рубрику «Дворяне, которые именей не мають»[1046]. Как видно, многие брянцы, покинув родной город, долгие годы ждали, пока для них найдется где-нибудь клочок земли. Может быть, поэтому кое-кто из них предпочел вместе с кн. Михаилом Глинским «отъехать» в 1508 г. в Москву (трое Крижиных, Семен Александров с сыновьями, Богдан Колонтаев)[1047]. 3 лютага 1792 г. унесены, а 14 чэрвеня 1724 г. складзены тэстамент Ераніма Юзефа Калантая, ваўкавыскага падкамор’я, у якім абавязаў спадкаемцаў да выканання запісу аб фундушу, складзенага ім для Дзенцелавіцкай (Дзяцелавічскай) царквы (адна валока зямлі з Шчыгільшчызны і аднаго прыгоннага з жонкай, які выпадзе па чарзе (3 мужчынскіх дні і столькі ж жаночых), пару срэбных кіліхаў). [37, с.21 зв.] 21 красавіка 1730 г. складзены тэстамент Міхала Калантая, ваўкавыскага падстоля. У ім ён запісаў “для таго, каб ніколі ўсхваленні богу ў царкве Косінскай не пераставалі”, для гэтай царквы з маёнтка даваць воск на свечкі, адрамантаваць плябанію, перадаць 10 моргаў зямлі ляжачых пры царкве, дваровыя сенажаці ў Марозаўшчызне і Філіповым Лузе, селяніна з яго зямлёй і 10 злотых на імшы з умоваю, што кожную сераду за яго і яго сям’ю праводзілі імшу. [37, с. 68-68 зв.] 4 лістапада 1747 г. складзены тэстамент Сюзаны з Калантаеў Ромер, жонкі троцкага падкамор’я, спадчынніцай уладанняў Косіна, Лукавіцы, Калантаі, Гнезна, у якім абавязаўшы дзяцей падтрымліваць і рамантаваць Косінскую царкву, ахвяравала 1 селяніна з сям’ёй і 0,5 валокі зямлі, якія ляжаць пры царкве. [37, с. 71] Semen, dworzanin, Bohdan i Fedko Kołontajewicze, bojarowie brańscy, w 1499 r. (ML: 5 i 6). Waśko Kołontajewicz otrzymał od Aleksandra Jag. w 1498 r. wieś Zwonkowy (ML. 5). Semen obowiązany był dostarczać konie, a Iwan 2 konie, na potrzeby wojenne, w początkach XVI-go wieku (ML. 8). Fedor Iwanowicz Kołontajew, dworzanin królewski w 1518 r. (Arch. I. Z. Ros. I). ¶ Fedor Kołontajew, usprawiedliwiał się przed królem Zygmuntem 1508 r. z zarzutu, uczynionego mu przez księcia Michała Glińskiego, jakoby on był głównym sprawcą buntu, wznieconego przez tego ostatniego. Gdy Gliński bawił w Bielicy, miał przybyć do niego Fedor i upadłszy przed nim krzyżem; wyrzec: że podczas przyszłego sejmu, zwołanego do Wilna, mają być wszyscy zmuszeni do przyjęcia obrządku rzymsko-katolickiego, a ktoby tego nie chciał uczynić, śmiercią ma być karany. Fedor miał więc błagać Glińskiego, ze łzami w oczach, aby kraj ratował (Arch. I. Z. Ros. I). ¶ Tenże Fedor Kołontajew otrzymał, od króla Zygmunta w 1508 r., dwór Klewice, po Michale Glińskim (ML. 8). Pozostawił on, z żony Julianny, czterech synów: Iwana, Borysa, Harasima i Fedora. Pierwsi trzej byli dworzanami królewskimi 1540 r. (ML. 31). Iwan Fedorowicz Kołontajewicz nabył różne ziemie w powiecie nowogrodzkim; kupna te potwierdził mu król Zygmunt 1526 r. (ML. 15). Borys Fedorowicz Kołontaj, świadek na wyroku metropolity kijowskiego z 1536 r., ma sprawę z Bohuchwałem 1549 r. (ML. 33 i 65). Król Zygmunt potwierdził w 1532 r. dworzanom swoim, Borysowi i Harasimowi Fedorowiczom Kołontajewiczom, akt, którym oni i matka ich, Julianna, nabyli Jurajewszczyznę od Rezana (ML. 24). Dworzanin Harasim Fedorowicz Kołontajewicz, procesuje 1534 r. braci swoich, Fedora i Borysa, o 200 fl. (ML. 26). ¶ Bazyli Kołontaj, zastawny posiadacz Kulewszczyzny 1615 r. (Sap. II). Samuel, żonaty z Konstancyą Kossakowską, zmarły 1635 r., miał syna Krzysztofa. Adam Kołątaj, podstoli i sędzia grodzki wołkowyski 1635 r. Andrzej, wojski wołkowyski i Adam podpisali, z województwem nowogrodzkiem, elekcyę Jana Kazimierza. ¶ Stanisław, pisarz grodzki lidzki 1658 r. Samuel Kołłątaj z żoną, Katarzyną z Trościańskich, 1-o v. Andrzejową Kołłątajową, 2-o v. Aleksandrową Tołstecką, procesują się 1664 r. z Ledóchowskim, o Dederkały (Kij. VI F f. 41). [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Samuel, wojski krzemieniecki, umarł przed 1680 r. Żonaty 2-o v. z Konstancyą Skotnicką, a 3-o v. z Maryanną Porczyńską, wdową już 1680 r. Ta sama, ale nazwana Eufrozyną z Gorczyna (zamiast z Porczyna), już żona Kazimierza Kadłubowskiego, stolnika brzeskiego, wraz z pasierbami, Stanisławem i Teresą, urodzonymi ze Skotnickiej i dziećmi: Adamem, Jakóbem, Kazimierzem, Konstancyą i Bogumiłą i synowicą męża Napirską, prowadzi w dalszym ciągu sprawę z Jarmolińskimi, 1686 roku. ¶ Andrzej, brat Samuela, pozostawił córki: Aleksandrę i Maryannę, 1-o v. Tuligłowską 1680 r., a 2-o v. Tomaszowę Napirską 1686 r. (Woł. VII C f. 79; IX f. 135 i 543). ¶ Kazimierz, z województwa trockiego, elektor króla Michała. Adam, deputat wołkowyski na Trybunał litewski 1670 r. Obiór Jana III-go podpisali: Hieronim, Jerzy i Kazimierz, z powiatem wołkowyskim i Piotr, skarbnik trocki, z województwem mińskiem, a elekcyę Augusta II-go: Michał, strażnik wołkowyski i Samuel, łowczy wołkowyski, z województwem nowogrodzkiem i Piotr, skarbnik piński, z województwem mińskiem. ¶ Hieronim, wojski wołkowyski i poseł na sejm 1699 r., żonaty 1-o v. z Paszkowską, 2-o v. z Barbarą Grothusówną 1703 r. (Teka J. Wolffa). Jakób otrzymał 1703 r. sołtystwo w Borszczowicach (AGZ. X. 6495). ¶ Jan, strażnik nowogrodzki, żonaty 1717 r. z Zofią Pruszakówną Bieniewską, 1-o v. Demetrianową Michałową Hurynowiczową (Ist. Jur. Mat. XXV). Jan, kapitan wojsk królewskich, wspólnie z żoną, Katarzyną z Balewiczów, posiadał 1736 roku Mały Mścibówek, w powiecie wołkowyskim (Akta Tryb. Litews. z 1736 i 1759 r.). Michał procesował 1739 r. Szadurskich i Sątopskiego, o Paszotyńce (Kij. XI f. 451). Jan, syn Mikołaja i Ludwiki, ur. 1745 r. (metr. w Dawidgródku). Zofia z Bratkowskich, żona Stanisława, kwitowała 1738 r. Potockich. Ewa, 1757 r. żona Kajetana Zakrzewskiego. ¶ Hieronim, cześnik i chorąży wołkowyski i Michał, poseł powiatu wołkowyskiego, podpisali, z tymże powiatem, elekcyę Stanisława Augusta. Hieronima syn Michał, 1764 r. (V. L.), a córka Tołłoczkowa, zmarła przed 1763 r. ¶ Michał, sędzia ziemski wołkowyski 1765 r. Konstytucya sejmowa z 1775 roku nazywa go Mikołajem. Jan, w powiecie pińskim 1780 r. (Akta IV). Hieronim, pisarz grodzki i cześnik wołkowyski 1770 r. Wojciech wpływa 1766 r. do sprawy o Dederkały w Krzemieńcu. Jerzy został 1782 r. porucznikiem petyhorskim. Kajetan, kapitan kawaleryi b. wojsk polskich, 1820 r. ¶ Na żądanie Mikołaja Kołłątaja, wydał 1767 r. sąd grodzki krzemieniecki, na podstawie znajdujących się w tym grodzie dokumentów, następujący rodowód Kołłątajów. ¶ Michał miał, z Paraśki Dederkałównej, dwóch synów: Stefana bezpotomnego i Michała, który, z Marusi Borowickiej, zostawił córki: Teodorę i Aleksandrę, oraz synów: Piotra i Andrzeja, bezpotomnych i Samuela (ten sam o którym było wyżej i o jego dzieciach). Ten ostatni miał trzech synów: Stanisława i Kazimierza bezpotomnych i Franciszka Jakóba, ożenionego 1705 r. z Eleonorą Magnuszewiczówną, córką jedyną Krzysztofa i Anny z Ilińskich. Z niej synowie: Franciszek, Józef, chorąży żytomierski 1749 r., Michał, łowczy wołkowyski, żonaty z Maryanną Węgleńską 1760 roku (Kij. XIII f. 606), którego syn Wiktor, regent grodzki żytomierski 1777 r. i Antoni Andrzej, podstoli mścisławski 1772 r. (M. D. Wąs.). Ten ostatni zaślubił Maryannę Mierzeńską (hr. Kossakowski nazywa ją Czermińską), z której synowie: Hugo, Rafał i Jan. Z nich: ¶ Hugo, pisarz i jeden ze znakomitych mężów stanu XVIII-go wieku, ur. 1750 r. w Nieciesławicach, w województwie sandomierskiem, wsi trzymanej zastawem przez jego rodziców, pisał się, tak jak i brat jego Rafał, niewiadomo dlaczego, ze Sztumbergu. Po ukończeniu akademii krakowskiej, udał się do Rzymu, gdzie studjując teologią i prawo kościelne, uzyskał stopień doktora. Wróciwszy do kraju, został kanonikiem krakowskim 1774 r. i członkiem komisyi edukacyjnej. W 1782 r. rektor akademii krakowskiej, której reorganizacyę przeprowadził. W 1787 r. został referendarzem litewskim, a przed sejmem 1788 r. wydał szereg rozpraw, o potrzebach Rzeczypospolitej, radząc ustanowienie dziedzicznego tronu i stałego sejmu. W 1788 r. otrzymał na własność Krzesławice, Michałowice i Biskupice, w województwie krakowskiem (Sig. 37 f. 32). Kawaler orderu Św. Stanisława 1786 r., a Orła Białego 1790 r. W 1791 r. mianowany podkanclerzym koronnym. Biorąc czynny udział w powstaniu Kościuszki, gdy ten pod Maciejowicami wzięty został do niewoli, Hugo schronił się do Austryi, gdzie od 1795 do 1798 r. przesiedział w więzieniu, straciwszy całe swoje mienie i beneficia. Umarł w Warszawie 28-go Lutego 1812 r. ¶ Rafał ze Sztumbergu trzymał Trześniów, w ziemi sanockiej i stąd się zwał starostą trześniowskim (DW. 99 f. 448). Dożywocie na tej wsi przyznane zostało 1772 r. i żonie jego, Józefie z Grabińskich, kasztelance sanockiej, 1-o v. Tarłowej, kasztelanowej lubelskiej (Kancl. 50 II f. 40). W 1783 r. został rotmistrzem kawaleryi narodowej, po bracie swoim Janie (Sig. 35 f. 158). W 1808 prosił Wydział Stanów galicyjskich, o przyznanie szlachectwa córce jego, Maryi Wężykowej. Wyszła ona 2-o v. za Józefa Sikorskiego. Dziedziczka Bukowa i Trzeszniowa, fundowała 1853 r. Sercanki we Lwowie (A. Lwow. For. Nob.). ¶ Jan, szambelan Stanisława Augusta i rotmistrz kawaleryi narodowej 1779 roku (Sig. 34), starosta serbinowski, kawaler orderu Św. Stanisława 1790 r., wylegitymowany ze szlachectwa 1787 r., w Wydziale Stanów galicyjskich, zaślubił Zofię Duninównę Karwicką, wdowę po Antonim Karolu Czermińskim i z niej miał córkę Maryannę, żonę hr. Leona Krasickiego i synów: Antoniego, młodo zmarłego, Mikołaja i Eustachego Mateusza Antoniego (Teka W. Rulikowskiego). Ten ostatni, ur. w Grzybowie 1772 r. (metr. w Koniemłotach), trzymany do chrztu przez Antoniego, podstolego mścisławskiego, jego żonę Maryannę i Rafała. W metryce ojciec jego nazwany podstolicem mścisławskim. Eustachy, dziedzic Wiśniowy i Gartatowic, poseł na sejmy, zaślubił 1820 r. Barbarę Rudnicką, dziedziczkę Wólki Kłuckiej i z niej pozostawił córkę Zofię Maryę, ur. 1832 r. w Wiśniowy, poślubioną Emilianowi Sołtykowi, oraz synów: Jana Rafała Hugona, ur. tamże 1825 r. i Eustachego Ignacego Antoniego, ur. tamże 1830 r., wylegitymowanych ze szlachectwa w Królestwie, przed 1850 r. ¶ Jan, ożeniony z Ludwiką Niemojowską, córką Edwarda, marszałka szlachty gubernii radomskiej, zmarł bezdzietny. Dionizy, dziedzic Michałowic, umarł 1863 roku. |
РОДОВОДИ ШЛЯХТИ > К >