КМІТИ-СОБЕНСЬКІ 
Кміти старинный польский и белорусский шляхетский род герба Шренява, известный с XIV века. Родовое имение Кмитов находилось в замке в Вишнице. Следующие Кмиты получили земли в Пшемысльских предгорьях и Бещадах под конец XIV века. В качестве родового имения выбрали замок Собень, а после того как он был разрушен венгерским войском князя Ракоци, перенесли имение в Леско. Замок Собень окончательно превратился в руины после упадка Барской конфедерации. Кмиты основывали множество деревень, перемещаясь в горы Санаи его притоков. Уже в начале XV века основали Солино и Райское, в середине XV века — Творильно и Ступосаны, Загуже, Яворник Польский, а под конец XVI века были владельцами 60 бещадских деревень, в том числе Ветлины, Берегов Горных, Устриков Горных и Сянок. Малопольские можновладцы Кмиты обосновались на Руси еще при Владиславе Опольском, однако никогда не порывали связей со своей “исторической родиной”, где у них оставались немалые владения. Занимавший в 1371-1376 гг. уряд русского старосты Ян Кмита получил от Опольского щедрые пожалования на Львовщине и Саноччине. В XV в. могущество Кмитов определялось, в первую очередь, размерами их саноцких владений. Сын Яна Кмиты, Петр, в начале XV столетия был не только краковским воеводой, но и саноцким старостой. В Перемышльской земле Кмитам принадлежало только село Дроздовичи (и фактически слившиеся с ним Турилицы) под Нижанковичами. Обладание Дроздовичами позволило Миколаю и Яну Кмитам (сыну и внуку воеводы Петра) занимать в 30-40-е годы XV в. уряд перемышльского каштеляна. В 1449 г. Ян Кмита сменил умершего Петра Прохницкого на посту львовского каштеляна. Wstęp: W obwodzie bocheńskim, dawnem województwie krakowskiem, istnieje odwieczna osada Wiśnicz, dziedzictwo możnego i zasłużonego rodu Kmitów. Należały do nich, a nawet pierwotnem ich gniazdem były Damianice, leżące w powiecie proszowskim, pod Koniuszą. Wbrew przyjętemu zwyczajowi w XV-tym stuleciu, Kmitowie nie od dziedziczonego majątku, a od imienia jednego ze swoich przodków, przybrali nazwisko Że imię „Kmita" w dawnych wiekach, było w dość częstem użyciu, stwierdzają następujące akta: Mikołaj de Napierki, syn Kmity, zeznaje oblig 1487 r. (M. 60 f. 138). Kmita z Barcina świadczy na przywileju Mikołaja z Chmielowa 1417 r. (Kod. Dypl. Bart.). Kmita, mieszczanin brzeski, świadek na przywileju Władysława Łokietka z 1322 roku (Rzysz. Mucz.). W 1502 r. może potomek jednego z powyższych Kmitów. pisał się już Kasprem Kmythą; był on, wraz z bratem Piotrem, dziedzicem Sobielina (M. 20 f. 9).
Przydomki: Fedorowicz, Fedorowicz, Nosek, Pisali się: na Wiśniczu, z Damianic, z Damianic, z Dubiecka, z Dubiecka, z Dubiecka, z Dubiecka, z Dubiecka, z Dubiecka, z Górki, z Łowini, z Łowini, z Małych Strykowic, z Mokrych Sokolnik, z Niewiestki, z Przybysławic, z Sobienia, z Szyc, z Wiśnicza, z Wiśnicza, z Wiśnicza i Damianic, z Woli, z Woli, z Woli, z Woli, z Woli, z Zręcic nad Rabą, Основная линия рода вымерла в XVI веке.Джерело:
Пашин С. C. Перемышльская шляхта второй половины XIV — начала XVI века. Историко- генеалогическое исследование. Тюмень 2001.A. Boniecki, Herbarz Polski,t. 10, str. 190 Ян Кміта Занимавший в 1371-1376 гг. уряд русского старосты Ян Кмита получил от Опольского щедрые пожалования на Львовщине и Саноччине. В XV в. могущество Кмитов определялось, в первую очередь, размерами их саноцких владений. Петро Кміта син Яна Сын Яна Кмиты, Петр, в начале XV столетия был не только краковским воеводой, но и саноцким старостой. В Перемышльской земле Кмитам принадлежало только село Дроздовичи (и фактически слившиеся с ним Турилицы) под Нижанковичами. Обладание Дроздовичами позволило Миколаю и Яну Кмитам (сыну и внуку воеводы Петра) занимать в 30-40-е годы XV в. уряд перемышльского каштеляна. В 1449 г. Ян Кмита сменил умершего Петра Прохницкого на посту львовского каштеляна. Ян Кміта
В 60-70-е годы в Дроздовичах проживала вдова Яна Кмиты, Марта, которая держала село в венной записи. Последние упоминания Марты в ноябрьских записках 1479 г. характеризуют безутешную вдову с довольно неожиданной стороны. Рафаил Кшивецкий обвинил “каштеляншу” в том, что по ее приказу 10 шляхтичей-“familiares” и 30 “inferiores” людей напали на мельницу Кшивецкого на реке Сан и переломали там все, что можно было сломать. Речь шла, конечно же, о набеге из саноцких владений Кмитов.
После смерти Марты Дроздовичи перешли к одному из пяти ее сыновей Станиславу (двоюродному дяде Барбары Дершняковой). Станіслав син Яна После смерти Марты Дроздовичи перешли к одному из пяти ее сыновей Станиславу (двоюродному дяде Барбары Дершняковой). Владение этим селом дало ему формальное право занять в 1489 или 1490 г. (по примеру деда и отца) уряд перемышльского каштеляна. В 1491 г. он уступил 3 саноцких села (с 1000 гривнами пражских грошей доплаты) Ярохне Быбельской-Передельницкой в обмен на Передельницу, Губичи, Ляшки и Грабовницу; 10 лет спустя сменил Миколая Стадницкого на посту белзского воеводы. Одновременно у него появилась возможность стать перемышльским старостой: новый король Александр заложил староство за 4000 злотых. Вершина карьеры Станислава Кмиты – занятие в 1507 г. должности русского воеводы. В 1508 г. он выступает как саноцкий землевладелец и платит 15 гривен 10 грошей. 6 гривен налогов с Передельницы и Губичей заплатил державший эти села в залоге галицкий земский судья Миколай Чашницкий. Налоги (и доходы) с Перемышльского староства и 9-лановых Дроздовичей нигде не зафиксированы.
Kmita herbu Śreniawa z Krzyżem. Dom to był tamtych wieków, w ludzi godnych rozrodzony, tylko że nam o nich mało co historycy nasi do wiadomości podali; u Kromera w Księdze trzynastej, najdawniejszego czytam Jaska Kmitę w roku 1374. starostę Sieradzkiego, ten Władysławowi Mnichowi wichrzyć w Królestwie poczynającemu, i najeżdżającemu Wielkąpolskę, zaszedł drogę z powiatem starostwa swego, dawszy bitwę, częścią wojsko jego rozgromił, częścią poraził, dosyć że Władysław, po tej przegranej co tylko dopadł łódki, Wisłę przebył, do Złotoryjskiego zamku uchodząc. Tenże w roku 1376. ale już starosta Krakowski od Elżbiety Królowy, na uśmierzenie tumultu przez Węgrów [str. 126] wszczętego wysłany w Krakowie, gdy na koniu wyjechawszy, zawaśnione na siebie strony koi, jeden z Węgrów, tak go strzałą w szyję ugodził, że z konia spadłszy, w oczach ich skonał. Zbiegli się tedy bracia, i koligaci zabitego, i śmierci się mszcząc zabitego, nieukojonym impetem których mogli Węgrów zabijali, Elżbieta Królowa chcąc jakkolwiek ugłaskać rozdrażnione serca, Piotrowi synowi Jaska, lubo jeszcze niedorosłemu, starostwo Łęczyckie dała, to Dług. lib. 10. fol. 34. był potem ten Piotr kasztelanem Lubelskim 1400. jako wyraźnie Długosz pisze lib. 10. a potem postąpił na województwo Sandomierskie, jakom pisał w tomie pierwszym. Anna z Wiśnicza Stefana z Brzezia Lanckorońskiego kasztelana Wojnickiego małżonka. Acta Terrestr. Crac. 1379. Biernacki in specul. Minor. f. 269. świadczy, ze Jan Kmita był Franciszkańskim prowincjałem w prowincji Czeskiej i Polskiej od r. 1428. którego w Krakowie obrany, aż do r. 1442. aż też wzrok straciwszy, prosił braci swoich, żeby go od tej funkcji uwolnili. Mikołaj z Wiśnicza (bo się stąd z dawna Kmitowie pisali kasztelan Przemyski 1436. r. podpisał pokój Brzeski u Łaskiego w Stat., fol. 140. a w roku 1451. już kasztelan Lwowski u tegoż Łaskiego f. 82. i 83. Tego czy innego Mikołaja wspomina Długosz w roku 1410. ze na Grunwaldską potrzebę, wystawił chorągiew w ludzi mężnych okrytą, pod którą Śreniawczykowie zebrali się, na niej była rzeka z krzyżem, jakoż że się tego kształtu herbem pieczętowali, znać to i stąd, i z ich nagrobków w Krakowie w kościele katedralnym. Henryka Kmitę z Wiśnicza znajdziesz u Okolsk. podpisanego na pewnym dziale 1480. tom. 2. fol. 160. Kwitnął potem Dobiesław Kmita kasztelan Wojnicki w tymże wieku, jako pisze Paproc. o herb. to jest 1460. ale żei inny o tym czasie był Dobiesław najprzód kasztelanem Lubelskim, potem pierwszym wojewodą Lubelskim, jak tylko honor województwa, tej ziemi pozwolono, a dalej wojewodą Sandomierskim 1478. mówiło się w pierwszym tomie. Tego rozumiem Dobiesława dwóch było synów, jeden Piotr marszałek wielki koronny 1496. Spiski Sądecki starosta, jako go czytam u Łaskiego w Statucie fol. 110. a potem, wraz z laską wielką wojewoda Krakowski w roku 1503. i 1504. u tegoż Łaskiego fol. 112. Drugi Stanisław kasztelan Wiślicki 1493. jako się podpisał na liście Króla Albrychta danym miastu Lubelskiemu: tenże czy inny Stanisław kasztelan Przemyski, u Łask. w Stat. 1496. fol. 110. W roku 1504. już wojewoda Bełski, u tegoż Łaskiego fol. 112. a potem wojewoda Ruski, jako się mówiło w pierwszym tomie, miał za sobą Katarzynę Tarnowską [str. 127] herbu Leliwa, siostrę rodzoną Jana kasztelana Krakowskiego i hetmana, córki jego były dwie, jedna z Stadnickim, druga z Barzim dożywotnie zmówione, atoli ta, co za Barzim była, musiała być z innej matki urodzona, ile ze Paprocki pod herbem Korczak, kładzie herb jej nie Leliwa, ale trzy Kaczki w prawo płynące i na górze i na dole jedna podle drugiej, a we środka trzy róże. Piotr Kmita najprzód kasztelan Lubelski, potem Wojnicki wkrótce Sandomierski i marszałek nadworny, dalej wojewoda Sandomierski, nakoniec wojewoda Krakowski i marszałek wielki koronny, starosta Krakowski, Spiski, Przemyski, Kolski; miał za sobą pierwszym związkiem Annę hrabiankę z Górki wojewodziankę Poznańską, drugim Barbarę z Fulsztyna siostrę Walentego Herburta biskupa Przemyskiego, z obiema jednak żadnego niezostawiwszy potomstwa, żyć na ziemi przestał w roku 1553. na zamku w Krakowie pochowany, kędy cztery herby jego widzieć, pierwszy Śreniawa z krzyżem, drugi Leliwa matki Tarnowskiej, trzeci Oksza, czwarty Wręby. Jest jego życie w druku, a teraz w Lipsku świeżo, razem z Długoszem i innymi historykami Polskimi w tomie drugim fol. 1607. przedrukowane, kto go pisał trudno zgadnąć: Z tego krótko tu zbieram cnoty jego, kto by zaś chciał wiedzieć jego, które mu zarzucają przywary, niech samo życie jego czyta w Długoszu; bo to nie moja profesji wielkich imion ćmić splendory, niepewnymi a może być z nienawiści podtrąconemi defektami. Młodsze lata swoje Piotr Kwita to na dworze Maksymiliana Cesarza, to w obozie Niemieckim polerował: stamtąd powróciwszy na dworze się Zygmunta I. Króla pokazał, kędy gdy się w nim dorodna statura, wspaniałość umysłu, gładkość wymowy, obrót niepospolity wydały, z lekka do pierwszych w tej ojczyźnie krzeseł, jako się wyżej mówiło postępował. Przodków swoich cnót naśladując, Rzeczypospolitej przeciwko wszystkim przypadkom i nieprzyjacielskim inkursjom bronił (Bielski fol. 521. pisze, że Piotr i Stanisław Kmitowie w szczęśliwej naszych z Tatarami potyczce pod Wiśniowcem 1512. za buławy Kamienieckiego hetmana, mężnie się potykali, toż samo i Krzycki w opisaniu tejże ekspedycji, świadczy, i znowu 1514. tenże Biel. fol. 524. powiada, na co i Sarnicki poświadcza, że Kmitowie pod Orsą na wojnie Moskiewskiej, pierwsze początki rycerskich dzieł zakładali, z tego wnoszę, ze ten Piotr miał brata Stanisława, ale snać młodo umarł, bo o nim w dalszych latach żadnej u historyków wzmianki niemasz. Przyłuski także w dedykacji swego Statutu, i Bielski fol. 552. twierdzą; że gdy Turcy na Ruś wtargnęli, [str. 128] Piotr z wujem swoim Tarnowskim, w znacznej ludzi swych komitywie wyprawił się, gdzie odważnego kawalera powinność wypełnił, w Pruskiej potem kampanii i radą i siłą służył, i owszem jako o nim nagrobek jego mówi, że ojczyznę tak kochał jako jedynaczkę córkę swoją. Wielką ludzkością, serca sobie wszystkich ujął, rycerskich mężów chował, mądrych kochał, poprzysiężonej w małżeństwie wiary nienadwerężenie dochował, co mu na nagrobku przyznała pozostała żona Herburtowna, na przyjaciół łaskawy, nieprzyjaciołom za najmniejszym upokorzeniem łacny do przejednania, milczeniem najgłówniejszych adwersarzów częściej łamał i miękczył. Herezji, które tłumem do Polski się z Niemiec wcisnęły, nienawidził, i lubo tych tam czasów, wiele Panów Polskich za tymi dysydenckimi nowinkami poszło, przecież on nieprzełamanie w wierze S. katolickiej dostawał: czego publiczne dał dowody, kiedy kościelne posty świątobliwie zachowywał, świętych Pańskich czcił, mszy nabożnie słuchał, i co rok w post czterdziestodniowy pokutując, do spowiedzi i komunii z należytym przygotowaniem się przystępował. Kościół na Wiśniczu wymurowawszy mansjonarzów przy nim fundował, i wszystkim porządkiem kościelnym przyozdobił. Zamek tamże restaurował, pokoje pędzlem i obrazami przystroił, wieżami i różną armaturą uzbroił. Legacje do postronnych monarchów sprawował, osobliwie do Karola V. do Ferdynanda, i do Jana Króla Węgierskiego, w wielkiej i ozdobnej komitywie, gdzie pokój jedność z wielką imienia swego sławą jednał: kupy swawolne które przestroiwszy po Węgiersku na pograniczu tamecznym, łotrostwem się bawiły, uspokoił; gdy niektórych z nich gardłem karał. Spiża podczas wojny Jana z Ferdynandem o Królestwo Węgierskie, nienadwerężonego od żołnierskich napaści dochował: przecież za Janem Królem Węgierskim przeciwko Ferdynandowi stojąc, gdy chciał kryjomo Antoniego Rynkona Francuskiego posła, z pieniędzmi, armatą, i coś trochę ludzi na sukurs Janowi, idącego przez kraj Niemiecki, przeprowadzić, mieszczanie z Koszyc i Bardjowa wypadłszy, w ciasnym miejscu tak na Kmitę, jako i na Rynkona napadli, wprawdzieć się tam mężnie stawili, i drogę sobie obronną ręką otworzyli, atoli armatę wszystką i kilku ludzi stracili, którą i z koniem Kmity jak na triumf po rynku w mieście swoim obwodzili. Bolało to Kmitę, i pewnieby był mógł się tego zemścić w Polsce na kupcach, z Koszyc do Polski idących, atoli za interpozycją Ferdynanda do Króla Zygmunta, gdy się mieszczanie pod karę za to poddali, uwolnił ich, i darował zupełnie urazę. Ludzi rycerskich sobie ujmując, już im suknie, już [str. 129] konie, już pieniądze, już inne donatywy, szczodrą ręką dawał. Ukrzywdzonym, albo w utrapieniu będącym ludziom, to radą, to rzeczą pomagał, osobliwie u Króla albo w Sądach: ubogim żebrakom, zakonnikom, szpitalom hojne jałmużny sypał. Przydaje tenże autor życia Kmity, że zszedł ostatni z domu Kmitów, jakoż i nagrobek jego toż mówi; ale Paprocki, który wkrótce pisał po zejściu tego Kmity, znał bardzo dobrze familiantów, i tego imienia i tego herbu. Konstytucje 1576. fol. 246. wspominają Krzysztofa Kmitę. Jan pisarzem był ziemskim Krakowskim, dwa razy ponawiał śluby małżeńskie, od pierwszej była córka Bogumiła za Janem Myszkowskim, rotmistrzem. Od drugiej Barbary Mstowskiej, jeden tylko syn został Jędrzej, umarł 1609. pochowany w Olkuszu, a ojciec jego u Bernardynów w Krakowie na Stradomiu, miał za sobą Elżbietę Niewiarowską, z której trzej synowie, Przecław. Ludwik i Jędrzej. Drugi brat pisarza Walentyn burgrabia Krakowski, syn jego Jan z Jarocką zostawił potomstwo: wspomina tego burgrabię, Hosius tom. 2. Oper. fol. 318. w roku 1571. Anna Kmicina była za Łasochowskim. Roch, Aaron i Maciej Kmitowie, z których ostatni, tak z pierwszą Rożnowną, jako i z drugą żoną Staszkowską, zostawił potomstwo, syny i córki, to Buran. Achacy Kmita napisał Lament Żydów wygnanych z Bochni, kędy ich zdradliwe oszukania opisał: Zwierzciadło Korony Polskiej f. 24. Jędrzejowi z Woli Kmicie herbu Śreniawa Krakowskiego województwa pułkownikowi, synowiec Aleksander z Woli, sędzia ziemski Siewierski nagrobek marmurowy postawił 1696. w Krakowie u OO. Bernardynów na Stradomiu. Kazimierz 1705. podpisał konfederacją Krakowską. Z tego poznać że jeszcze i po te czasy ten dom kwitnie. Jan, córka jego Zofia Daniela Łasińskiego małżonka. ). Dział ten spowodowany był z pewnością powtórnem ożenieniem się starego Kmity. Tę połowę Damianic sprzedał 1392 r. Kmita, syn Kmity z Damianic, Przybkowi z Grodziny, za 300 grzyw. Ten Kmita młodszy, był protoplastą istniejącej dotąd gałęzi szlacheckiej Kmitów, piszącej się z Woli. ¶ Jan Kmita, syn Jaśka, dziedzic Wiśnicza, świadek 1364 r. na akcie fundacyi kościoła w Skawinie (Kod. Tyn.), a 1367 r. na przywileju wystawionym przez opata Tynieckiego (KDM.), otrzymał 1376 r. od księcia Władysława Opolskiego Busk, w ziemi lwowskiej, z powiatem, pod obowiązkiem służby wojennej z e-ciu kopijnikami i 6-ciu łucznikami (Arch. Sang. V). ¶ Akt z 1368 r., którym mu, jako staroście lwowskiemu, potwierdził Kazimierz Wielki, sfałszowany przywilej Bolesława Wstydliwego, jakoby z 1286 roku, wydany jego przodkowi, Ocesławowi z Wiśnicza i Damianic, jest również fałszywy, bo starostą ruskim, czyli lwowskim, był do 1370 r. Otto z Pilicy, a on dopiero jest nim 1371 r., w którym darował Hodowice kościołowi Św. Jana i Bazylianom we Lwowie (AGZ. VII). ¶ W 1367 r. starosta sieradzki, wraz z Bartoszem z Wissenburga, wydał 1375 r. bitwę pod Gniewkowem Władysławowi Białemu i wojska jego pogromił. W tymże jeszcze roku starosta krakowski, w roku następnym wystany przez królowę Elżbietę, celem uśmierzenia wszczętej bójki; pomiędzy Węgrami i Polakami, ugodzony w szyję strzałą, wypuszczoną przez jednego z Węgrów, spadł z konia i ducha wyzionął 7-go Grudnia 1376 r. (Cal. Crac.). ¶ Dla uspokojenia krewnych jego i przyjaciół, królowa Elżbieta oddała synowi jego Piotrowi, starostwo łęczyckie. Na dwa miesiące przed śmiercią, fundował starosta krakowski, wspólnie z żoną Katarzyną, altaryę Św. Antoniego Opata w katedrze krakowskiej, oddając na nią dom i plac w Krakowie. ¶ Piotr, starosta łęczycki, 1385 r. kasztelan lubelski, a 1401 wojewoda sandomierski, został wojewodą krakowskim 1406 r. Nie żył w Grudniu 1409 roku (Helc. II). Był i starostą sanockim 1396 r., a w latach 1399-1404 starostą sieradzkim. Wdowa po nim nazwana 1409 r. w aktach krakowskich (Helc. II. 1237) kasztelanową krakowską. Jeżeli to nie omyłka pisarza, to mógł nim być w ostatnich miesiącach tegoż roku. ¶ Oprócz zamku Sobienia i dóbr dziedzicznych Wiśnickich, w skład których wchodziły wsie: Duży i Mały Wiśnicz, Rogozye, Kobyle, Łomna, Borowa, Połomy i Aleksandrowa; posiadał jeszcze Damianice, Piotrkowice, Bachorzec i Odrowąż, który nabył 1382 r. (KDM.). Od króla Władysława Jagiełły otrzymał 1389 roku Dubiecko, Iskań, Stupnicę i Rusielczyce, w ziemi sanockiej, a 1404 r. wziął w zastaw miasto Lipnicę (M. 35 f. 299 i 302; Helc. I. 292). W 1378 r. nadał sołtystwo w Kobylem słudze swemu Petrykowi (Arch. Sang. II), a 1398 r. układa się z Jakuszem, Wojtkiem i Przybkiem z Damianic, o młyn tamże położony (St. Pr. P. Pom. VIII). ¶ Z żony Hanki, którą król zwolnił, po jego śmierci, od odpowiadania na wszelkie zapozwy, pozostawił dwóch synów: Piotra i Mikołaja, którzy 1412 roku stwierdzają szlachectwo Mikołaja z Sarbi, a 1418 r. sprzedają wieś Berezkę braciom z Birczy (Helc. II. 1237 i 1306; AGZ. VII). ¶ Piotr, starszy syn wojewody krakowskiego, dziedzic na Sobieniu, z przezwiskiem „Lunak", w akcie wywodu szlachectwa Mikołaja z Sarbi, nazwany jest podstolim sandomierskim, lecz nim być nie mógł, gdyż od 1404 r. po 1426 r. był nim Piotr z Charbinowic, lecz był podczaszym już 1412 r., z którym to tytułem, zamieszczony jest w akcie sprzedaży Berezki i na liście dygnitarzy, zasiadających na wiecu sądowym w 1421 r. w Krakowie. Umarł 1430 r. (AGZ. II, III, VIII i Helc. II. 1421). W 1424 r. nabył młyn na Denowcu i Postolów (AGZ. XI). Był dziedzicem Damianki, dóbr Sobieńskich i Denowskich. Z Katarzyny Rzeszowskiej, córki Jana i Małgorzaty z Branic, dziedziczki połowy Rzeszowa, pozostawił syna Jaśka, dziedzica po nim dóbr Denowskich, Bachorza i Sobienia, oraz córkę Małgorzatę, żonę 1-o v. Jana Goliana z Obichowa, podstolego poznańskiego, zmarłego 1437 r.; a 2-o v. Przedpełka Mościca z Wielkiego Koźmina, zmarłego 1449 r. ¶ Jasiek, przezwany Tempy, żonaty z Barbarą Wątróbczanką ze Strzelec, kasztelanką sandomierską, nie żył już 1434 r., w którym stryj jego Mikołaj, z pozostałą po nim wdową, zawarł komplanacyę, dotyczącą dóbr po nim pozostałych. W akcie tym, jest wzmianka o jego dzieciach, które prawdopodobnie zmarły przed 1436 r., skoro w tymże roku, Mikołaj z Wiśnicza z siostrą Jaśka, Małgorzatą, zeznają dział dóbr po nim pozostałych (Helc. II. 2549 i 2898). ¶ Małgorzata otrzymała Damianice, część Drwieni, Wolę Drwieńską, połowę Małej Lipnicy i domu w Krakowie; Mikołaj zaś wziął dobra Wiśnickie, pół Małej Lipnicy i drugą połowę domu w Krakowie. W akcie tym nie ma wzmianki o Sobieniu, Bachorzu i Denowie. Na mocy drugiego działu z 1441 r., zamek Sobień ze wszystkiemi wsiami, Bachorzec i Dubiecko, otrzymał Mikołaj, a Denów, Denowiec, Bachorz i kilkanaście wsi, otrzymała Małgorzata, żona już Mościca z Wielkiego Koźmina (AGZ. XI. 1370-1376). ¶ Ów Mikołaj, młodszy syn Piotra, wojewody krakowskiego, dziedzic Wiśniczą, Sobienia, Bachorzca i Dubiecka, w latach 1433-1447 kasztelan przemyski, żonaty był dwukrotnie. Z pierwszej, nieznanej dotąd żony, był syn Mikołaj. Drugą zaś żoną była Małgorzata z Michałowa, kasztelanka krakowska, z którą ojciec jej Mikołaj, zawarł 1423 r. układ o majątki, jakie po nim i matce swej ma otrzymać (Helc. II. 1895 i 2072). W 1419 r. mąż zapisał jej 200 grzywien, a 1436 r. ojciec jej oddał dwie trzecie dóbr Kurozwęckich, które synowie jej, Jan i Dobek, odprzedali 1444 r. Krzesławowi z Kurozwęk, za 1,200 grzywien. (Arch. Sang. 11 i Gap. Zs. Wiślic. z 1436 r. f. 243 i 246, z 1444 r. f. 198). ¶ Władysław Jagiełło w przywileju z 1407 roku, którym pozwala mu osadę Dubiecko, przenieść na miasto, zaświadcza, że był zasłużonym wojownikiem. Musiał być nim, kiedy prowadził własną chorągiew pod Grunwaldem, w której walczyli sami Szreniawici. Tenże Mikołaj, 1443 roku, uposaża plebana w Wiśniczu (AGZ. IV). ¶ Mikołaj, z drugiej żony, pozostawił dwóch synów: Jana i Dobiesława. Mikołaj, syn Mikołaja, kasztelana przemyskiego, z pierwszej żony, dziedzic na Dubiecku, zwany 1437 r. Mikołaj „juvenis" (AGZ. XI), podpisał z bratem Janem 1439 r. konfederacyę Spytka z Melsztyna. Umarł młodo. Już w 1441 r. pozostała po nim wdowa, Małgorzata z Buczackich, kwitowała ojca i szwagrów swoich, z odbioru posagu (AGZ. XI). Synów pozostawił trzech: Stanisława, Mikołaja i Jana, dziedziców na Dubiecku, którzy w 1456 r. procesowali stryja Jana, o Sobień, a 1458 roku stryjowi Dobiesławowi odstąpili część lasów w Dubiecku. Z nich: ¶ Mikołaj umarł młodo, a pozostali bracia dopełnili 1458 r. działu dóbr ojczystych i po nim na nich spadłych (AGZ. XI. 3441 i 3442), a 1464 r. kwitowali Iwanickiego (AGZ. XVI. 76). ¶ Jan, żonaty był z Katarzyną Herburtówną, 2-o v. 1465 r. żoną Andrzeja Fredry (AGZ. XVI). ¶ Stanisław, dziedzic Dubiecka, odkupił 1463 r. od Dolińskiego Dubiecko-Ruskie i Iskań, sprzedane temuż przez Mikołaja, kasztelana przemyskiego, dziada Stanisława, a w roku następnym zapisał sto grzywien żonie, Małgorzacie z Pobiedny, córce Leonarda, wojskiego sanockiego (AGZ. XVI). Z niej córka Barbara, dziedziczka Dubiecka, żona Stanisława Derszniaka z Rokitnicy, podkomorzego przemyskiego. W 1473 r. sprawował nad nią opiekę dziad jej stryjeczny Dobiesław, a następnie stryjowie jej, kasztelanicowie lwowscy (AGZ. XVI). W 1481 r. była już żoną Derszniaka. W 1484 roku sprzedała za 6,000 dukatów Dubiecko stryjom swoim, Piotrowi, Stanisławowi i Andrzejowi Kmitom i jednocześnie dopełniła z nimi działu dóbr, po Dobiesławie Kmicie pozostałych, na mocy którego wymienieni trzej bracia wzięli Wiśnicz i Bachorzec, ze wszystkiemi wsiami do nich należącemi (AGZ. XVI). W 1508 r. była żoną Piotra Koli z Dalejowa. ¶ Dobiesław, najmłodszy syn Mikołaja, kasztelana przemyskiego, dziedzic na Wiśniczu, starosta krzepicki 1442 r., 1458 r. kasztelan biecki, 1460 r. wojnicki, 1464 r. lubelski, 1474 r. wojewoda lubelski, umaił wojewodą sandomierskim 1479 roku. W 1445 r., wspólnie z bratem Janem, zeznał oblig na Leonarda z Pobiedny, 1462 r. nabył praw o prezenty do kościoła w Denowie (AGZ. XI), a 1467 r. nabył Piotrkowice, Hadle i Jawornik (Arch. Sang. II). ¶ Oniemal wszyscy historycy i heraldycy, którzy kiedykolwiek o Kmitach pisali, przypisują temuż Dobiesławowi dwóch synów: Stanisława i Piotra. Tymczasem dokumenty autentyczne pouczają, że ów Dobiesław zmarł bezpotomnie, a spadek po nim brali jego synowcowie: Piotr, Stanisław i Andrzej, oraz Barbara, córka Stanisława, a wnuczka po bracie Mikołaju. ¶ Ciż synowcowie przy działach, przedstawiają jedną stronę, drugą - Barbara z Dubiecka. Obie strony mają jednakowe prawa. Gdyby Piotr, Stanisław i Andrzej, byli synami Dobiesława, z jakiegoż tytułu brałaby na równi z nimi spadek Barbara z Dubiecka. A że taż Barbara przedstawia w działach Mikołaja, brata Dobiesława, trzej drudzy przedstawiali drugiego brata tegoż Dobiesława - Jana, którego też byli synami.¶ Wszelką pod tym względem wątpliwość usuwa akt, którym Kazimierz Jagiellończyk potwierdził 1487 r. podział dóbr dokonany, przez wymienionych wyżej braci (AGZ. IV. 115). ¶ Jan, przezwany Noskiem, średni syn Mikołaja, kasztelana przemyskiego, dziedzic na Sobieniu i stąd Kmitą Sobieńskim nazwany (AGZ. XI i XIV), kasztelan przemyski 1448 r., a kasztelan lwowski 1449 r., procesuje się 1456 r. z bratankami swoimi, synami Mikołaja z Dubiecka, o Sobień i Bachów (AGZ. XI f. 420). ¶ W 1449 r. znajduje się w liczbie świadków wymienionych na zapisie posagu, przez Jana Tarnowskiego, żonie Annie (M. 10 f. 48). Za zgodą ojra swego, Mikołaja i brata Dobiesława, zabezpieczył 1452 r. na Bachórzcu 400 grzyw.; żonie swej Marcie (Arch. Sang. II). Akt ten ma mylną datę, bo ojciec jego już dawno nie żył. O ile z działu po Wątróbkach sądzić można, Marta była z tego domu, bo synowie jej biorą 1500 r. trzecią część spadku. Po śmierci męża pisała się zwykle z Drozdowiec. Z niej miał Jan pięciu synów: Jana, Piotra, Mikołaja, Stanisława i Andrzeja, vel Henryka, vel Indrzyka, piszących się z Sobienia, z których czterech, za wyłączeniem Mikołaja, wspólnie z matką, zeznali 1465 r. oblig na Humnickiego (AGZ. XVI f. 101), a wszyscy pięciu, jako bracia niedzielni z Sobienia, mają sprawę 1460 r. z Janem Feliksem z Niewiestki, nazwanym 1464 r. bratem Jana z Sobienia (AGZ. XI. 3526 i XVI. 109). W 1461 r. Jan i Piotr obowiązali się wypłacić Janowi Wojtyckiemu 100 grzywien posagu, za siostrą swoją Barbarą, zmarłą już 1469 r. (AGZ. XI. 3599). ¶ W 1484 r. Piotr, Stanisław i Andrzej, dopełnili działu z Barbarą z Dubiecka, żoną Stanisława Derszniaka z Rokitnicy, majątku pozostałego po Dobiesławie Kmicie i nabyli od niej Dubiecko. Z działu otrzymali; zamek i dobra Wiśnickie, Lipnicę, Piotrkowice i Wolę, w ziemi krakowskiej, Kolosy, w powiecie wiślickim, Bachórzec, Kosztowę, Dylągowę, Pawłokomę, Bartkówkę, Laskówkę, Jawornik, Hadle i Śliwnicę, w ziemi sanockiej i dom w Krakowie. Barbarze z Dubiecka oddali wsie: Rządczynę, Zagórze i Tuligłowy, w ziemi przemyskiej i 3,000 grzyw. gotowizną (Helc. II. 4284). ¶ Jan, najstarszy syn Jana, kasztelana lwowskiego, wziął 1460 r. w zastaw od matki Bachów i Stupnicę, a 1465 r. zeznał oblig na Stanisława Kmitę z Dubiecka. Umarł bezżenny 1484 r. (AGZ. XI. 3514 i AGZ. XVI). ¶ Piotr, drugi z kolei syn Jana, kasztelana lwowskiego, 1458 r. student uniwersytetu krakowskiego, 1478 r. starosta spiski i 1489 r. sandecki, został 1494 r. marszałkiem wielkim koronnym, 1499 r. kasztelanem sandomierskim, a nakoniec w 1501 r. wojewodą krakowskim. Umarł 15-go Kwietnia 1505 r. Z Elżbiety Dmosickiej, której 1504 r. zapisał posagu 3,000 dukatów, nie pozostawił potomstwa (M. 21 f. 53 i 55). Wdowa po nim trzymała starostwo sandeckie 1508 r. ¶ W 1478 roku poręczył dług zaciągnięty przez Kazimierza Jagiellończyka. W 1484 r. otrzymał zatwierdzenie królewskie na posiadanie miasta Lipnicy, które wprzód trzymał stryj jego Dobiesław (M. 35 f. 305). W 1489 roku znów poręcza dług królewski, zaciągnięty u Jana i Mikołaja z Janowic. W 1490 r. otrzymał królewski przywilej, na wieś Zagorzyce i konsens na wykupienie z rąk Branickiego wsi Rabrot. W 1492 r. nabywa od małżonków Jaczmińskich wieś Lipnik, w powiecie krakowskim, którą 1500 r. rezygnuje Jordanowi. W 1494 r. poręcza dług Jana Olbrachta i otrzymał od niego dom w Piotrkowie. W 1496 r. zeznaje zapis pewnej sumy na wsi Lipniku, klasztorowi Św. Katarzyny, na Kazimierzu w Krakowie. W 1501 r. otrzymał Nowy Sandecz w dożywocie. W 1502 r. otrzymuje 150 dukatów rocznie z dochodów starostwa spiskiego. W 1505 r. otrzymał konsens królewski, na wykupienie dóbr Siedlec, w ziemi krakowskiej, z rąk Czuryłłów (M. 14 f. 210, 298 i 349; 15 f. 148 i 181; 17 f. 310; 19 f. 39 i 40; 21 f. 139; 31 f. 200 i 35 f. 303). ¶ W 1505 roku zeznał testament, którym zapisał Wiśnicz bratankowi swemu Piotrowi (synowi Andrzeja), z warunkiem, aby starostwo soleckie, które trzyma, odstąpił swemu stryjowi Stanisławowi, bratu wojewody, który znów obowiązany resztę dóbr pozostałych po wojewodzie, rozdzielić rów no między swoich synów i wzmiankowanym Piotrem (Arch. Sang. II). ¶ Mikołaj, trzeci z kolei syn Jana, kasztelana lwowskiego, student uniwersytetu krakowskiego 1460 r., o którym działy z 1484 roku milczą, coby dawało do myślenia, że już wówczas nie żył, w 1490 r. sprzedał sołtystwo w Kamiennem. Być bardzo może, że data tego aktu zmylona (Arch. Sang. II). ¶ Andrzej, najmłodszy syn Jana, kasztelana lwowskiego, w aktach często zwany Indrzykiem, Endrykiem, a nawet Henrykiem, od zamku Sobienia, często Sobieńskim się pisał. Był dziedzicem Wiśnicza i Bachorzca (M. 13 f. 100), 1487 r. podczaszym i stolnikiem krakowskim (AGZ. XVI). W 1485 r. nazwany podstolim nadwornym, 1488 r. starosta bełski i biecki, umarł 1494 r. stolnikiem nadwornym koronnym, na który to urząd otrzymał po nim nominacyę Jan Tarnowski (M. 15 f. 76). ¶ W 1487 r. zapisał posagu 2,000 dukatów i tyleż przywianku żonie swej Barbarze, córce Macieja z Bnina, wojewody poznańskiego, a 1489 r. obowiązuje się ją dostawić do właściwego sądu, celem zeznania przez nią zrzeczenia się majątku ojczystego (M. 17 f. 108; 14 f. 295 i 296; AGZ. XVI). Z niej pozostawił syna Piotra i córkę Nawojkę (Natalię), nad któremi sprawował opiekę stryj ich Piotr, wojewoda krakowski i marszałek wielki koronny, wraz z Janem z Ossolina. Przekonywa nas o tem, układ zawarty 1497 r. między nimi, a pozostałą po Andrzeju wdową, na mocy którego zatrzymała w oprawie, miasta Dubiecko i Bachorzec, ze wszystkiemi do nich należącemi wsiami (M. 16 f. 4). ¶ Po śmierci Piotra, wojewody krakowskiego i marszałka wielkiego koronnego, Piotr, syn Andrzeja, zawarł układ 1505 r. ze stryjem swoim Stanisławem, podówczas wojewodą bełskim, regulujący sposób, wzajemnego brania spadku po sobie. W 1509 r. Piotr z tymże stryjem zeznają dział majątku, pozostałego po Piotrze, wojewodzie krakowskim, na mocy którego dobra wiśnickie, przeszły na niego. W tymże samym roku, przyznaje sumę matce swej, Barbarze z Bnina, która wyszła powtórnie za mąż za Rafała z Jarosławia, kasztelana przemyskiego (M. 21 f. 248; 24 f. 120 i 168; Arch. Sang. V). ¶ Piotr umarł 1515 r. starostą soleckim, nie pozostawiwszy potomstwa. Wiśnicz zapisał braciom stryjecznym: Stanisławowi i Piotrowi, pod obowiązkiem płacenia 200 dukatów rocznie siostrze Nawojce i z tym zastrzeżeniem, że w razie bezpotomnej ich śmierci, dobra te powrócą do jego siostry. Resztę dóbr i ruchomości zapisał tejże swej siostrze Nawojce (M. 26 f. 292 i 28 f. 151). ¶ W tymże samym jeszcze roku, Piotr, stryjeczny brat Piotra i Nawojki, objąwszy Wiśnicz, obowiązuje się płacić corocznie Nawojce 200 dukatów, w razie zaś bezpotomnej swej śmierci, obowiązek ten przenosi na brata swojego Stanisława (M. 30 f. 6). ¶ Nawojka, córka Andrzeja, żona Piotra Ligęzy, który jej oprawił w 1507 r. 2,800 zł. węg: posagu i wiana, zapisała 1515 r. pewną sumę kościołowi katedralnemu w Krakowie, na wsiach, Damianicach i Piotrkowicach, leżących w powiecie proszowskim, za swoją i przodków swoich duszę. Po śmierci Ligęzy wyszła powtórnie za Stanisława ze Żmigroda Stadnickiego, kasztelana zawichostskiego. Jest już jego żoną 1517 r. Wniosła mu w posagu dobra Dubieckie i Bachórzec, oraz Damianice i Piotrkowice (M. 28 f. 157; 34 f. 155; Arch. Sang. V). ¶ Stanisław, czwarty z kolei syn Jana, kasztelana lwowskiego, student uniwersytetu krakowskiego 1465 r., widocznie miał zamiar poświęcić się stanowi duchownemu, skoro w latach 1479-1483 posiadał kanonię sandomierską (AGZ. XVI. 1371, 1426 i 1626). W 1488 r. jest już jednak kasztelanem sanockim, 1489 roku kasztelanem przemyskim, 1501 r. wojewodą bełskim, w końcu 1507 r. wojewodą ruskim; umarł w 1511 r. Starostwo przemyskie otrzymał 1492 r. i takowe zachował do śmierci. ¶ W 1494 r. otrzymał konsens królewski, na wykupienie wsi królewskich, Dmosice i Cholewice, w ziemi przemyskiej, w 1497 r. otrzymał czynsz roczny z żup bocheńskich, w 1502 roku król Aleksander odnawia mu przywilej na wieś Drozdowice, w ziemi przemyskiej, którą otrzymał 1442 r. Dobiesław Kmita. ¶ Piotr Odnowski z Felsztyna, trzymał zastawem kilka wsi ze starostwa przemyskiego, stąd powstały spory ze Stanisławem Kmitą, dożywotnikiem tego starostwa. W 1503 r. wiedli ze sobą spory, które się zakończyły wykupieniem przez Kmitę tych wsi od Odnowskiego, do czego otrzymał pozwolenie królewskie 1504 roku. ¶ W 1509 r. na skutek działów sporządzonych z bratankiem Piotrem, synem Andrzeja, pozostałego majątku po Piotrze, wojewodzie krakowskim, Stanisław otrzymał dobra Dąbrowice i Biernaszowice i pałac w Krakowie (M. 17 f. 65, 145 i 290; 20 f. 116 i 216; 24 f. 120). ¶ Stanisław żonaty był z Katarzyną Tarnowską, kasztelanką krakowską siostrą przyrodnią hetmana Tarnowskiego, urodzoną z Gorajskiej, dziedziczką dóbr szczebrzeszyńskich. Dobra te stały się kością niezgody, pomiędzy hetmanem Tarnowskim, a Piotrem Kmitą, synem tegoż Stanisława i Katarzyny (M. 26 f. 300 76 f. 147 i 198). ¶ Stanisław zapisał 1489 r. żonie 6,000 dukatów na Sobieniu, Lisku i Babicy (AGZ. XVI). Z niej pozostawił dwóch synów: Piotra i Stanisława, oraz trzy córki: Annę, Nawojkę i Katarzynę. Obaj bracia fundowali 1512 r. ołtarz w kościele Św. Marcina w Krakowie, a 1516 r. dopełnili działu dóbr, z mocy których Piotr wziął Wiśnicz, a Stanisław Lisko (Arch. Sang. V). ¶ Stanisław, który wraz z bratem Piotrem, mężnie potykał się pod Wiśniowcem 1512 r. i pod Orszą 1515 r., nie umarł w młodym wieku, jak to nasi heraldycy utrzymują. Podanie mieć chce, że zakochany w Bonarównie, a nieszczęśliwy w miłości, śmierć znalazł w nurtach Rudawy, rzuciwszy się w nią z wysokiej skały we wsi Szczyglicach, położonej obok Balic. ¶ W tem podaniu tyle jest prawdy, że Stanisław Kmita, z niewiadomych nam powodów, po 1517 r. kraj opuścił, do którego nie powrócił aż w 1523 roku, w którym ma sprawę w Sanoku z Herburtem. Potem znów go nie spotykamy nigdzie, aż do 1530 r., w którym znajdujemy o nim wzmiankę w metryce koronnej, jako o współwłaścicielu zamku Sobienia (M. 45 f. 21). W 1536 r. został kasztelanem lwowskim, a 1537 r. wojewodą bełskim. Umarł 1538 r. bezżenny i bezdzietny, a majątek jego cały, przeszedł na brata Piotra (M. 54 f. 370). ¶ Piotr, najznakomitszy z całej rodziny Kmitów, młodość przepędził na naukach w kraju; w sztuce wojennej ćwiczył się w wojsku cesarza Maksymiliana, skąd wróciwszy, zaraz dał świetne dowody męstwa, pod Wiśniowcem i Orszą.¶ Wyróżniał się z liczby młodzieży, bawiącej na dworze króla Zygmunta starego, nietylko urodą i szlachetną postawą, ale co ważniejsza, wykształceniem, wymową, znajomością obcych języków i odwagą. ¶ Dostojności też sypały się na niego, jedne po drugich. Po śmierci ojca swojego, objął zaraz starostwo przemyskie, chociaż nadane mu dopiero zostało 1515 r. W 1520 r. z żoną, Anną z Górki, wojewodzianką poznańską, wziął starostwo kolskie, które za konsensem królewskim z 1519 r., wykupiła z rąk sukcesorów Sokołowskich. W 1518 r. został marszałkiem nadwornym koronnym, 1527 roku kasztelanem woynickim, 1529 r. marszałkiem wielkim koronnym, 1532 r. kasztelanem sandomierskim, 1535 r. wojewodą sandomierskim i nakoniec 1536 roku wojewodą krakowskim. Starostwo spiskie otrzymał 1522 r., krakowskie 1533 r., a wiszeńskie 1534 r. ¶ Z aktów bardzo licznych przez niego zeznawanych, lub w których o nim znajdują się wzmianki, ważniejsze niektóre są następujące: ¶ W 1515 r. sprzedaje rocznego czynszu 32 grzywien z Wiśnicza i Lipnicy altarystom kaplicy króla Jana Alberta. W tymże roku obowiązuje się płacić siostrze swej stryjecznej Nawojce, 200 dukatów rocznie, z dóbr Wiśnickich, które po bracie jej Piotrze odziedziczył. W tymże 1515 r. król Zygmunt daje mu konsens, na wykupienie wsi Uście, w ziemi sieradzkiej, którą następnie otrzymał w dożywocie, a ma przyobiecaną wieś Podhoroczce, w ziemi przemyskiej, skoro do dyspozycyi królewskiej powróci. Wieś zaś Siekierzyce i część wsi Ordyny, w ziemi przemyskiej, na własność otrzymał. ¶ W 1518 r. zapisuje pewną sumę ciotce swej, Zofii Tarnowskiej, zakonnicy, od której nabył dobra Januszowice, i potwierdza zapis uczyniony w 1496 roku przez stryja swego, marszałka wielkiego koronnego, klasztorowi Św. Katarzyny na Kazimierzu. W tymże roku nastąpiło rozgraniczenie dóbr jego i brata Stanisława, od dóbr Mikołaja Bala. W 1519 r. nabywa Kurów, w powiecie bocheńskim, od Pileckiego i odkupuje Gierczyce, Biernaszowice, Dąbrowice, Grabinę i Las Świebodziński. Tegoż roku zapisał 15 grzywien czynszu rocznego z Ruszelczyc Dominikanom w Przemyślu. W 1520 r. otrzymał od króla dwór w Piotrkowie. W 1521 r. król Zygmunt zatwierdza przywileje dane jego przodkom na miasto Lipnicę, mianowicie z 1404 r. dla Piotra, z 1417 r. dla Mikołaja, z 1439 r. dla Dobiesława i z 1484 r. dla Piotra Kmity i rozporządzenie uczynione przez Dymitra z Goraja w 1398 r., dotyczące dóbr szczebrzeszyńskich. Tegoż roku, za wydatki poniesione na wojnie pruskiej, otrzymał zwolnienie z opłat ze starostwa przemyskiego na s lata. ¶ Z 1522 r. znajduje się w metryce koronnej plenipotencya, wydana na Piotra Kmitę, do traktowania z królem węgierskim i czeskim, o przymierze przeciwko Turkom i Tatarom. W latach 1524-1532 otrzymuje pozwolenie, na poszukiwanie i wydobywanie metali, w ziemi spiskiej. W 1526 r. król darował mu dwuletnie dochody ze starostwa przemyskiego. W 1527 roku zrzeka się procesu i praw do spadku po Kurozwęckich, na rzecz Jarosława Łaskiego. W 1528 r. wydano mu konsens, na wykupienie z rąk Andrzeja Czuryły wsi Sokola, którą dostaje w dożywocie i otrzymuje 200 dukatów z dochodów starostwa spiskiego, prawo prezenty do kościoła w mieście Kole i wsiach: Białkowie, Kościelcu, Barcicach i Rajbrocie, i konsens na wykupno wszystkich królewszczyzn, w ziemi przemyskiej. W 1530 r. otrzymuje wieś Balice, w ziemi przemyskiej i dwuletnie dochody ze starostwa przemyskiego. W tymże roku król potwierdził rozgraniczenie dóbr Sobienia. od starostwa sanockiego. ¶ Za położone zasługi, otrzymał, od króla Zygmunta 1532 r., wsie: Pelnatycze, Nowosiedlce i Łopatniki, 1534 r. wieś Ternowę, a 1537 r. dom w Przemyślu, przy ulicy Grodzkiej. Na wykupienie królewszczyzn, zastawionych różnym osobom, otrzymał konsens w latach 1531, 1534, 1535 i 1536. W tym ostatnim roku otrzymał pozwolenie, na wykupienie starostwa czorsztyńskiego od Jerzego z Paniewa (Inw. Arch. Kor.). ¶ W 1532 r. potwierdza zapis 200 fl., uczyniony Dominikanom w Krakowie, za procent od których, ma być odprawiane nabożeństwo za siostrę Nawojkę i jej potomstwo. Mowa tu pewnie o siostrze jego stryjecznej Nawojce Stadnickiej, bo siostra jego rodzona Nawojka, była zakonnicą i nie miała potomstwa (M. 29 f. 237; 30 f. 6; 50 f. 38, 63, 416, 435 i 501; 31 f. 192 i 194; 33 f. 108, 201 i 365; 31 f. 200 i 510; 37 f. 334; 35 f. 302, 303, 295 i 824; 36 f. 649; 47 f. 181; 90 f. 340; 42 f. 272; 43 f. 333 i 334; 45 f. 20, 339 i 368; 46 f. 83; 48 f. 257, 261 i 263; 49 f. 82 i 74; 50 f. 28; 51 f. 230; 54 f. 238; 57 f. 365). ¶ Karol V-ty cesarz, wznowił Piotrowi 1523 r. tytuł hrabiego na Wiśniczu (Arch. Sang. V). ¶Piotr Kmita dwa razy związki małżeńskie ponawiał. Pierwszą jego żoną była Anna z Górki, wojewodzianka poznańska, córka Łukasza i Katarzyny z Szamotuł, której w 1523 r. zabezpieczył posagu 1,000 dukatów i z którą 1531 r. zeznał zapis wzajemnego dożywocia (M. 37 f. 415 i 44 f. 913). Drugą jego żoną była Barbara Herburtówna, córka Jana z Dobromila, która na zasadzie zawartego z nim zapisu wzajemnego dożywocia, wszystkie dobra po śmierci jego zatrzymała w swem posiadaniu, o co przez jego sukcesorów 1556 r. procesowaną została (Dudki War. 43 f. 321; M. 101 f. 383). ¶ Piotr Kmita, z obu żon bezdzietny, zmarł w Krakowie 1553 r.; pochowany w katedrze, gdzie mu żona Herburtówna nagrobek wystawiła. Cały zaś olbrzymi majątek, jaki pozostawił, przeszedł na jego siostry. Z nich: ¶ Anna, 1-o v. za Jakóbem Kobyleńskim, podkomorzym i starostą wieluńskim, 2-o v. za Andrzejem Barzym, podkomorzym przemyskim 1531 r. W 1528 r. kwituje brata Piotra z odebranego posagu, który jej mąż Kobyleński, zabezpiecza na majątku swoim. Dzieci zaś jej i Andrzeja Barzego, dochodzą 1556 r. spadku po Piotrze Kmicie (M. 43 f. 330; 45 f. 28 i 56; 46 f. 83; Dudki Warsz. 43 f. 321). Nawojka była zakonnicą, a Katarzyna wyszła za Andrzeja ze Żmigroda Stadnickiego, kasztelana sanockiego i kwitowała 1530 r. brata z posagu. W 1556 roku prowadziła sprawę z Barzami o Wiśnicz (M. 69 f. 274 i 275; Dudki Warsz. 43 f. 421). ¶ Na nagrobku Piotra Kmity, wojewody i starosty krakowskiego wyryto, że umarł ostatnim swojego rodu. Tak jednak nie było, bo jak Długosz wspomina, że Jasiek, starosta krakowski, miał braci, a Paprocki wymienia Jana i Walentego Kmitów, za jego czasów żyjących, a do tego domu należących. ¶ Protoplastą tej gałęzi, jak to wyżej przedstawiłem, był Kmita, syn Kmity z Damianic, zapewne przyrodni brat Jaśka, zabitego przez Węgrów 1376 r. Kmita ten, po sprzedaży Damianic 1392 r., pisał się Kmitą z Woli 1399 r. Ten sam pewno, jako Kmita z Łowini, oprawił 1398 r. żonie Mścichnie 200 grzywien posagu i wiana, i umarł przed 1420 rokiem, w którym występuje wdowa po nim Jadwiga (St. Pr. P. Pom. VIII; Helc. II). ¶ Syn jego, Piotr Kmita, przeniósł się za krewniakami w sanockie i przemyskie i w 1425 r. ma 170 kóp groszy i 5 grzywien u Piotra Lunaka z Sobienia, za poręką Mikołaja z Wiśnicza. Trzymał od nich zastawem Pomorzany, Hartę, a w końcu wieś i wójtostwo Niewiastkę 1437 r. Wieś tę ź wójtostwem trzyma i syn jego, Jan Feliks, 1460 r., który ma częste sprawy z Kmitami z Sobienia i wyraźnie nazwany 1464 r. ich bratem. W 1481 r. oprawił 80 grzywien posagu i wiana żonie Marcie, córce Mikołaja z Pobiedny (AGZ.; Przem. i Sand.). ¶ Aleksander, pokwitowany przez Grabanię 1531 r. (Arch. Sang. V). Jasiek Kmita z Łowini 1416 r., a Andrzej 1416 r., świadczą w Książu (KMP. IV). Mikołaj 1496 roku oddaje część Gór, w powiecie ksiąskim, synowi Aaronowi (Zap. Zs. Wiśl. 1 f. 602). ¶ Jan Kmita z Górki świadczy 1494 r. w Proszowicach, sędzia polubowny w sprawie Smolika z Rejami 1527 r., jest współpatronem kościoła w Koniuszy 1533 r., razem z Kmitą marszałkiem wielkim koronnym. [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] ¶ Andrzej z Woli zapisał 1518 r. żonie, Katarzynie Dembińskiej z Piotrkowic, 150 fl. na Woli i Szycach. Synowie ich, Jan i Walenty (A. Krak.). ¶ Jan, z pierwszą żoną, Barbarą z Pogorskich, posiadają 1549 r. wsie królewskie: Szyce, Szypowice i Sierbowice, a 1553 r. Życze i Sulikowice, w lelowskiem (M. 77 f. 226 i 93 f. 48). Był on dziedzicem Błędowa z Kuźnicą, Chechła, Niegowonic, Łąk, Grabowej, a następnie i Bodzanowa 1581 r., Zwoszowic i Cichawy (Paw.). W 1551 r. pisał się z Woli Sassinowej (Zap. Zs. Krak. 62 f. 1164). Był podstarościm chęcińskim, sędzią grodzkim krakowskim 1559 r. i tegoż roku pisarzem ziemskim krakowskim, w 1563 r., był podwojewodzym i podstarościm i został burgrabią krakowskim, ale burgrabstwo zaraz 1564 r. odstąpił bratu Walentemu. Umarł 1588 r., pochowany u Bernardynów w Krakowie. Drugi raz ożenił się 1576 r. z Jadwigą Niemścianką, wdową po Mikołaju Borku, z której syn Jan zmarł w niemowlęctwie, a o spadek po niej, pozwali wdowca jej sukcesorowie 1577 roku. Trzeci raz zawarł związki małżeńskie z Barbarą Mstowską, wdową po Olbrachcie Niewiarowskim. Córka jego Bogumiła, żona Jakóba Myszkowskiego, zmarła przed 1589 r. ¶ Syn Krzysztof, zmarł przed ojcem, nie pozostawiwszy potomstwa z żony, Zofii Borkównej, 2-o v. Nikodemowej Pieniążkowej. ¶ Drugi syn Andrzej, zmarły 1609 r., pochowany w Olkuszu, żonaty z Elżbietą Niewiarowską, 2-o v. Abramową Lubowiecką, 3-o v. Janową Rożnową, pozostawił synów: Przecława, Ludwika i Andrzeja. Andrzej. żonaty z Maryną Kopciówną 1616 r. (A. Gr. i Zs. Krak.; Wyr. Lub. 49 f. 259; Zap. Lub. 7 f. 76 i 513; 16 f. 320; 24 f. 854; M. 141 f. 234; 152 f. 171). Przecław, dziedzic części Przybysławic 1627 roku. Adam, w imieniu syna Mikołaja, kwitował 1640 r. Bzowskich, a Mikołaj z Ludwikiem, pozwali ich 1646 r. o zwrot dokumentów, do dóbr Błędów z Kuźnicą, Chechła, Grabowa, Niegowonice, Łąk i Będkowice. ¶ Walenty, brat Jana, pisarza ziemskiego krakowskiego, nabył od niego burgrabstwo krakowskie 1564 r., które odstąpił synowi Piotrowi 1595 r. (M. 133 f. 593), dziedzic części Przybysławic 1560 r., Okradzionowa i Będkowic 1581 r. i nabytej 1574 r. części Krzykawy (Paw.; M. 111 f. 288), żonaty z Barbarą Łokińską, pozostawił, oprócz wymienionego Piotra, kilku synów. Z nich: ¶ Jan, dziedzic Będkowic 1606 r. Ten sam pewno Jan z Szyc, subdelegat żupnika olkuskiego 1616 roku. Jan, żonaty z Zofią Piasecką, 1608 roku (M. 153 f. 110). ¶ Olbracht, dziedzic części Będkowic, za zgodą brata Piotra, zapisał 1624 r. żonie, Barbarze Pankównie Bzowskiej, 12,000 fl. posagu i wiana. ¶ Mikołaj, zmarły przed 1568 r., ożeniony z siostrą Jana Głupczowskiego, musiał być rodzonym bratem Andrzeja, bo syn jego Roch, nazwany 1553 r. bratem stryjecznym Jana, późniejszego pisarza (M. 93 f. 48). ¶ Roch posiadał Szyce i Sierbowice 1565 r. Żonaty z Agnieszką z Modrzewa, 2-o v. Piotrową Faliszewską, która trzymała po nim Szyce 1577 r. Siostry Rocha: Dorota, żona Wojciecha Janoty Bzowskiego, Anna, Michała Wiączona z Żar, Apolonia, Walentego Świeborowskiego z Łaz i Zofia, Macieja Więckowskiego z Gaju, procesują 1579 r. opata Tynieckiego, o depozyt wuja (A. Krak.). Apolonia i Anna żyły jeszcze 1592 r. (Wyr. Lub. 49 f. 364). ¶ Ewa, żona 1-o v. Andrzeja Janowskiego, 2-o v. Zawiszy Kozłowskiego z Racławic, wdowa 1566 r. Marcin i Bartłomiej, dziedzice części Kaliny 1581 r., Maciej, części Lścina i Opatkowic, a posesor Borszowic i Jasienny, żonaty z Urszulą Rotnówną w latach 1577-1603. Krzysztof, dziedzic Olpic, części Sieńska i Grudzyn 1581 r. (Paw.). Andrzej, 1599 roku na uniwersytecie w Padwie, Mikołaj, syn Krzysztofa i Anny, dziedziców Opatkowic, ur. 1602 r., został Karmelitą, pod imieniem Floryana, 1629 r., umarł 1639 roku. Jan Achacy, pisarz żup bocheńskich 1590 r., umarł około 1630 r. Dziad jego, Kmita z Zręcic nad Rabą, wiódł Cikowskiego do Turek, ale że się w opisy podróży nie wdawał, przeto w Rzeczypospolitej babińskiej został tłomaczem (Akta Rzeczyp. Babiń.). Katarzyna, żona Aleksandra Błeszyńskiego 1613 r., Krystyna, żona Pawła Bzowskiego 1619 r. Sebastyan, gwarek olkuski, żonaty z Anną Cieszowską, 2-o v. Andrzejową Dembińską 1638 r. Marcyan Piotr, nabył 1645 r. część Bzowa. Stanisław z województwa krakowskiego, elektor króla Michała. ¶ Andrzej z Przybysławic, świadczy 1665 r. w Minodze. Ten sam pewno Andrzej, ale z Woli, pułkownik województwa krakowskiego, któremu wystawił pomnik 1696 r. u Bernardynów w Krakowie, synowiec Aleksander z Woli, sędzia ziemski siewierski. Ów Aleksander, sędzia, podpisał, z województwem krakowskiem, obiór Augusta II-go. ¶ Kazimierz, podpisał 1705 r. konfederacyę krakowską. Jan 1718 r. w Trębowli. [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Rodzeństwo: Jan, Antoni, Franciszek i Joanna Janowa Filkiewiczowa, spadkobiercy Achingierów, wyprocesowali od Potockich sumy z Nowosiołek w latach 1725-1732 (A. Gr. Kamien. i Trębow.). ¶ Józef, 1757 r. plenipotent Mycielskich (Gr. Nakiel.). Szymon, dziedzic Chechła 1766 r. Ludwik, komornik graniczny sandecki 1783 r. Jakób, proboszcz w Chechle 1807 r., zmarł tamże 1812 r. Adam, rejent ziemiański aktowy powiatu proszowskiego i księstwa siewierskiego 1792 r., sędzia pokoju lelowski 1809 roku, radca województwa krakowskiego 1818 r. Stefan i Andrzej, w krakowskiem 1810 roku. Józef, podporucznik b. wojsk polskich 1824 r. Jan Kanty, syn Andrzeja z Woli, dziedzic Wilkowa, sędzia pokoju pilicki 1850 r. i Kajetan i Teodor, synowie Wojciecha z Woli, radcy województwa krakowskiego 1818 r., legitymowali się ze szlachectwa w Królestwie, przed 1850 r. ¶ Aniela Kasprowa Lewicka, zmarła przed 1830 r. Stanisław zaślubił 1903 roku Wandę Wójcicką. ¶ Nie wiem, czy do Szreniawitów należą Kmitowie, zamieszkali w XV-tym wieku w powiecie radomskim. Mikołaj Kmita z Małych Strykowic, sprzedał 1496 roku części swe przedmieścia Zwolenia Szafrańcowi. Stanisław Kmita, dziedzic części Zielonki pod Zwoleniem 1508 r. (Paw.). ¶ W 1569 r. część Strykowic należała do Mikołaja Kmity (Paw.). ¶ Mikołaj i Andrzej Kmitowie sprzedali 1502 r. część Sokolnik Suchych, Janowi Kochanowskiemu. Anna, córka Andrzeja z Mokrych Sokolnik, żona 1502 r. Ottona z Borkowic i Polutowa (Perp. Rad. I f. 744). Kmita 1508 r. (Paw.). Piotr Kmita, 1523 r. dziedzic Mokrych Sokolnik (Rad. Inscr. Decr. IX f. 687). ¶ W 1500 r. Paszyce, w powiecie lidzkim, należały do Kmity Paszyca Fedorowicza i potomkowie jego nazwali się Kmitami i pod tem nazwiskiem i z herbem Szreniawa, legitymowali się ze szlachectwa 1820 r., przed Deputacyą Wywodową wileńską. ¶ Kmita Paszyc Fedorowicz, miał syna Jana, a ten Jakóba, po którym syn Andrzej, pozostawił trzech synów: Stanisława, Stefana i Jakóba. Jerzy i Dominik, synowie Stanisława, wnukowie powyższego Stanisława; Dominik z synem Józefem i Ignacy z synami: Stefanem, Janem i Józefem; synowie Jana, wnukowie wyżej wymienionego Stefana i Antoni z synem Maciejem i wnukiem Antonim, syn Łukasza, wnuk Jakóba powyższego, wylegitymowani ze szlachectwa 1820 r.
|
РОДОВОДИ ШЛЯХТИ > К >