Гумниські

Humnicki h. Gozdawa, Michał, cześnik żydaczowski w r. 1790 i inny Michał w r. 1794, zostali hrabiami austriackimi z odmianą w herbie.

Źródła: A.A. Kosiński, Przewodnik heraldyczny, T.1.

Rodzina: Humnicki
Herb: Gozdawa
Gniazdo: z Humnisk w ziemi sanockiej

(patrz także: » Balowie i Bireccy)

Pisali się: z Tyrawy, z Umnisk (?),

ГУМНИСЬКІ - шляхетський рід Сяноцької землі.

Джерела:
Ярослав Лисейко (Львів). Дрібні та середні шляхетські роди Сяноцької землі у першій половині XVI ст.

У першій половині XVІ ст. Гумниські активно налагоджують коло клієнтських зв’язків, надаючи в посідання ряд своїх маєтностей представникам шляхетських родів немісцевого по-
ходження. Зокрема, у документі від 1525 р. натрапляємо на якогось Клемента Коснодського, що був тенутарієм в Юровцях, Срогові, Рачковій Волі і Попелях.12 Паралельно з Коснодським тенутарієм у цих селах застаємо Івана Бозовського, який цього ж року дає в оренду Юровці Станіславу Собенському-Кміті.13 У 1531 р. Гумниські дають в посідання селян у Лешаві і Кінському Миколі Доброзельському, підстарості сяноцькому.14 Нарешті, близько 1537 р. Іван Гумниський надав в посідання Лешаву Івану Хлопирському. Цікаво, що Хлопирський невдовзі здав Івану Гумниському в оренду 20-тьох селян з Лешави, які були безпосередньою, але заставленою власністю того ж Гумниського.15 Як заставу Гумниські найчастіше використовували одне із своїх пізніших надбань  село Кінське. Переважна більшість позик, що їх брали Гумниські, здійснювалась під заставу цього села, або його мешканців.16 В цілому ж Гумниські протягом першої половини XVІ ст. перебували у тому ж майновому стані, що й на початку століття, а майновий комплекс роду протягом досліджуваного періоду помітних
змін не зазнав.
12 ЦДІАЛ.  Ф. 15.  Оп. 1.  Спр. 9.  С. 409-412.
13 Там само.  С. 420.
14 Там само.  С. 750-751, 752.
15 ЦДІАЛ.  Ф. 15.  Оп. 1.  Спр. 13.  С. 1066, 1152-1153.
16 ЦДІАЛ.  Ф. 15.  Оп. 1.  Спр. 15.  С. 175, 569, 570, 1080.


У 1488 р. тягнувся судовий спір за межі між селами Вітрилів і Кінське Рафаеля Гумниського, з одного боку, та селами Дидня та Темишів Івана, Станіслава і Зигмунда Деденських, – з іншого. При цьому Рафаель Гумниський звинуватив братів у наїзді на своє село Вітрилів [1, №1862, 1863, 1874].
1. Akta Grodzkie i Ziemskie z czasów Rzeczypospolitej z Archiwum t.zw. Bernardyńskiego we
Lwowie, wydane staraniem Galicijskiego Wydziału krajowego. / A. Prochaska. – Lwów, 1894. – T. ХVI.



nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Kazimierz Wielki nadał w 1361 r. braciom, Piotrowi i Pawłowi, z Węgier, za oddane mu usługi, puste miejscowości w ziemi sanockiej, zwane Boiszcza, pod obowiązkiem służby wojskowej (KDM. III). Po Pasku (Pawle), ziemianinie sanockim, dziedzicu Temeszewa 1402 r., poszli Dedeńscy, a po Piotrze szedł syn Matyasz, żupnik sanocki 1424 r., który z żony Anny, pozostawił trzech synów: Piotra, Jana i Jerzego. Po Janie poszli Balowie, a po Jerzym, właścicielu Humnisk, Boisk i Birczy, poszli Humniccy i Bireccy. » Balowie i Bireccy ¶ Jerzy z Humnisk Humnicki, zapisany 1428 r. na uniwersytet krakowski, jako Jerzy, syn Macieja z Tyrawy, podkomorzy przemyski 1459 r., a kasztelan sanocki 1463 r., zabezpieczył posagu i wiana 400 grzywien żonie Annie, 1441 r. Drugą jego żoną była Beata Jarosławska, kasztelanka wojnicka, której 1464 r. zapisał 1,400 grzywien oprawy na połowie całego majątku. W 1436 r. nabył Górki w sanockiem za 600 grzyw., a 1447 r. Birczę i Lipę w przemyskiem, za 800 grzyw. Z pierwszej żony pozostawił synów: Jana i Jakóba; z drugiej - Rafała. Córkom: Jadwidze, w zakonie Eufrozynie i Barbarze, w zakonie Reginie, zapisał 1472 r. po 10 zł. węg. rocznego dochodu (AGZ. XI, XIII i XVI). ¶ Jan, dziekan przemyski 1460 r.; kantor krakowski 1467 r., administrator dyecezyi przemyskiej 1476 r., nie żył już w 1485 roku, w którym Jakób i Rafał dopełnili działu dóbr. Jakób wziął Górki, Birczę i ośm wsi, a Rafał, Humniska i sześć wsi (AGZ. XVI). ¶ Po Jakóbie idą Bireccy, a Rafał prowadzi dalej dom Humnickich. ¶ Rafał Humnicki, dziedzic Humnisk, burgrabia krakowski 1496 r., odstąpił ten urząd Włodkowi 1510 r., a nabył wójtostwo sanockie od Pieniążka i zaraz wkrótce umarł (M. 24 f. 201 i 387). W 1494 r. zabezpieczył 3,000 fl. złotem posagu i wiana żonie swej, Barbarze z Paniowa. córce Feliksa, kasztelana lwowskiego i hetmana (AGZ. XVI). Synowie jego: Stanisław, Jan i Jerzy, dopełnili 1531 r. działu ojcowizny, a w 1545 r. dwaj z nich: Jan i Jerzy i synowie trzeciego Stanisława: Jerzy, Stanisław i Jan, procesowali siostrę, a względnie ciotkę swą Felicyannę; żonę Stanisława Dedeńskiego (Zap. Gr. Sanoc. 9 f. 753 i Zs. Sanoc. 1 f. 147). Zamiast tych trzech synów Stanisława, wymieniają wyroki lubelskie z 1583 i 1584 r., zgodnie z Paprockim, tylko dwóch synów: Macieja i Jana. ¶ Jerzy, syn Rafała, z żony, Anny z Rychcic, miał synów: Stanisława, Rafała, Walentego i Andrzeja 1583 r. (Wyr. Lub. 16 f. 657 i 22 f. 788). ¶ Jan, syn Rafała, z pierwszej żony, Katarzyny z Chodorostawu, miał synów: Wojciecha i Stanisława, a z drugiej, Anny z Sienna - Szymona, Marcina i Andrzeja, zwanego też Jerzym. Wdowa z synami i pasierbami dopełniła 1575 roku działu dóbr Leszczawy, Stupnicy, Nadycza, Rososzki, Bryzawy i Humnisk (Ibid. i Zs. Sanoc. 6 f. 526). ¶ Stanisław, sędzia ziemski sanocki, umarł 1605 r., a po nim objął ten urząd Wojciech, podsędek sanocki. Jerzy, podstarości sanocki 1599 r. Wojciech, wojski sanocki 1609 r. Wojciecha, sędziego, żoną była Elżbieta ze Żmigroda Stadnicka. Rafał, podsędek sanocki 1613 roku. Konstytucya sejmowa z 1618 r. nazywa go sędzią ziemskim. ¶ Elżbieta, z Zimnejwody, Jerzowa Humnicka, fundowała kościół w Nawaryi, w ziemi lwowskiej, 1627 r. Andrzeja i Anny z Orska Dunikowskiej, córka Marta żona Jana Gidzielskiego 1645 r. (Gr. Przem.). ¶ Szymon, syn Jana, wojski sanocki 1614 r., ożeniony z Jadwigą Krasicką. córką Aleksandra, wojskiego przemyskiego, miał córkę Elżbietę, za Zygmuntem Kazanowskim i syna Jana, któremu odstąpił 1632 r. Leszczawę Górną (M. 157 f. 58; Gr. Sanoc. 143 f. 1301; Zs. Przem, 197 f. 211). ¶ Ten Jan, podstoli sanocki, z Maryanny z Grabek Grabkowskiej, pozostawił: Jacka, podstolego sanockiego 1667 r., następnie podsędka sanockiego, zmarłego 1688 r., Adama, cześnika trębowelskiego 1695 r., Józefa, Jana i Barbarę (Zap. Lub. 51 f. 413). ¶ Józef, z łowczego, podstoli sanocki 1688 roku, zwany w bardzo późnych aktach stolnikiem żydaczowskim, z żony, Zofii Drohojowskiej, pozostawił syna Tomasza, cześnika sochaczewskiego, a następnie stolnika bielskiego 1720 r., ożenionego z Katarzyną Żurowską. Z dzieci Tomasza: Franciszek, skarbnik przemyski, a łowczy po śmierci brata Józefa 1754 roku, podczaszy przemyski 1758 roku, stolnik 1765 r. i w końcu chorąży 1769 r., umarł bezdzietny przed 1787 r., a Józef łowczy przemyski 1748 r. (DW. 86 f. 30), zmarły 1754 r., dziedzic Birczy, Krzywczy i innych dóbr, ożeniony z Salomeą Morską, chorążanką dobrzyńską, 2-o v. Adamową Rogala-Lewicką, pozostawił córkę Katarzynę, za- Samuelem Rogala Lewickim i synów: Michała, Teodora, Franciszka i Rocha - Jezuitę. Trzej pierwsi, członkowie Stanów Galicyjskich, legitymowali się ze szlachectwa 1782 r., w sądzie ziemskim sanockim. W 1776 r. kwitują ich ze spadku sukcesorowie Teofili z Jaruntowskich, Józefowej Humnickiej, łowczyny sanockiej, zapewne pierwszej żony ich ojca (Gr. Lwow.). ¶ Franciszek, dziedzic Sufczyny i Brzuski, zmarł bezżenny. ¶ Teodor, zmarły 1789 r., pozostawił z Justyny Charczewskiej tylko córkę Karolinę, zaślubioną 1808 r. Wojciechowi hr. Dembińskiemu. ¶ Najstarszy Michał, cześnik żydaczowski 1769 r., dziedzic Leszczawy Dolnej, Birczy z przyległościami, Urska i Drohomyśla, zeznał 1768 r. zapis dożywocia z żoną, Józefą Winnicką, 1-o v. Kasprową Rozwadowską, stolnikową kołomyjską, a 1794 r. otrzymał dziedziczny tytuł hrabiowski, od cesarza Franciszka II-go. Synowie jego: Franciszek zmarł młodo, Antoni, dziedzic Uroża, Józef - Urska i Drohomyśla, a Mikołaj, Brzuski i Birczy, ożeniony z hr. Teklą Humnicką (M. D. Wąs.). ¶ Jan, czwarty syn Jana z Grabkowskiej, ożeniony był z Pudencyanną Romerówną, 2-o v. Józefową Kuleszyną i miał z niej synów: Antoniego i Stanisława. ¶ Stanisław, cześnik sochaczewski, z żoną, Teresą Cieszanowską, odstąpił 1752 r. dobra swe synom: Jakóbowi i Michałowi (Gr. Sanoc. 127 f. 942). Miał i córkę Agnieszkę. ¶ Michał, cześnik sochaczewski 1754 r. (Ibid. 128 f. 407), zeznał 1748 r. zapis dożywocia z żoną, Gertrudą Leszczyńską, córką Józefa, podczaszego trębowelskiego. Dziedzic Leszczawy Górnej i Wrocanki, członek Stanów galicyjskich, legitymował się ze szlachectwa wraz z synami: Janem, Stanisławem i Fabianem Sebastyanem, w sądzie ziemskim sanockim 1782 r., a 1790 r. otrzymał, wraz z potomstwem, od cesarza Leopolda II-go, dziedziczny tytuł hrabiowski. Z synów jego Hr. Stanisław, dziedzic Kuźminy, zmarł bezżenny 1819 r. ¶ Hr. Fabian Sebastyan, zmarły 1831 r., ożeniony 1-o v. z Konstancyą Wyczołkowską, sędzianką grabowiecką, dziedziczką Prusinowa, który mężowi zapisała, zmarłą 1798 r., a 2-o v. 1806 r. z Józefą Wronowską, dziedziczką Rokitna, pozostawił tylko córki: Nepomucenę, ur. 1795 r., zmarłą 1799 r., Izabellę, ur. 1807 r. i Adelę, żyjące 1836 r. ¶ Hr. Jan, najstarszy syn Michała, ur. 1750 r. (metr. w Leszczawej Dolnej), zaślubił 1781 r. - Rozalię Siedlecką i zmarł 1809 r. Córki ich: Elżbieta za Benedyktem Pieścioroskim, zmarła przed 1819 r.; Tekla Salomea za Mikołajem hr. Humnickim; Eleonora Rossowska i Teresa Błońska. Synowie zaś: hr. Jan i hr. Wiktoryn, zmarli bezżennie, hr. Franciszek Floryan, ur. 1795 r. (metr. w Leszczawej Dolnej), z Róży hr. Stadnickiej, miał córkę Helenę, dziedziczkę Kosienic, w przemyskiem, żonę Zygmunta Dembowskiego, zmarłą 1879 r.; hr. Ignacy, ożeniony z Justyną Kraińską, pozostawił synów: hr. Alfreda, ur. 1824 r., ożenionego z Maryą hr. Desseofy, zmarłego bezdzietnie 1857 r. i hr. Władysława, ur. 1825 r. ¶ Samuel, podstoli sanocki 1626 r., pozostawił dwie córki: Ewę, za Maciejem Zadorskim, marszałkiem orszańskim i Jadwigę, za Mikołajem Dadźbogiem (Zap. Lub. 47 f. 372). Jan, żonaty z Katarzyną Dobrzyniecką, córką Jana, z której miał trzech synów i córkę, młodo zmarłych, sam umarł 1636 r., pochowany w Przemyślu (Star. Mon.). Mikołaj, żonaty w tymże czasie z Zofią ze Żmigrodu Stadnicką, podczaszanką sanocką, 1-o v. Śmigielską. Wojciech, wojski sanocki, o którym konstytucya z 1659 r. wspomina. Po śmierci Jana, cześnika sanockiego, objął ten urząd syn jego Jacek 1663 r. Samuel, posesor Kalnika 1668 r., w województwie kijowskiem 1681 r. (Kij. VII f. 891). ¶ Anna z Umnisk (?), żona Zygmunta z Brzezia Chrząstowskiego 1660 r. [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Jakób, zabity 1683 r., pozostawił z pierwszej żony Elżbiety, syna Wojciecha 1727 r. (Oblig. Krak. 151 f. 1277), a z drugiej - Maryanny Łasińskiej, 1-o v. Przecławowej Ciesielskiej, 3-o v. 1684 r. Janowej Łękawskiej, dzieci: Władysława, Jana; Jakóba, Marcina, Annę, Magdalenę; Eleonorę i Katarzynę, w imieniu których stryj ich Jan, pozwał zabójców ojca 1683 r. (Gr. Krak. 327 f. 840; Oblig. Krak. 110 f. 2069; 111 f. 1686). Marcina, z Maryanny Matrycównej, syn Piotr, 1741 roku (Gr. Krak. 355 f. 367). ¶ Aleksander, cześnik sanocki 1687 r., który to urząd, po jego rezygnacyi, otrzymał syn jego Roman 1714 r. Wskutek mylnej informacyi o rezygnacyi z tego urzędu przez Aleksandra, otrzymał nominacyę na cześnika sanockiego 1703 r. Adam. Jan, łowczy sanocki i Józef, poseł ziemi sanockiej, podpisali z województwem ruskiem, elekcyę Augusta II-go. ¶ W tymże czasie Justyna, za Mikołajem Wereszczyńskim, podczaszym latyczowskim (Perp. Czers. 22 f. 159). Aniela Franciszka, żona 1-o v. Marcina Aleksandra Wrzeszcza, 2-o v. Andrzeja Rachońskiego, 3-o v. Jana Borkowskiego 1728 roku (Gr. Trembow. 64 f. 316). Franciszka, wdowa po Janie Rossowskim, mieczniku bielskim, zawarła umowę z zięciem 1731 r. (Gr. Lwow. 283 f. 411). ¶ Adam Konstanty, starosta horodelski 1702 r., otrzymał 1711 r. konsens królewski, na odstąpienie tego starostwa Adamowi Michałowi (Sig. 17). Adam Michał, starosta horodelski i sędzia wojsk koronnych, poseł ziemi przemyskiej, podpisał konfederacyę generalną warszawską 1733 r. Ożeniony z Winnicką, wdową po Piotrze Żeliborskim (Oblig. Warsz. 49 f. 422; Gr. Żydacz. 71 f. 247). Umarł 1735 r. (Sig. 24). ¶ Franciszek, wojski przemyski 1704 r., ożeniony z Teressą Strupczewską, dziedzic Kuźminy 1725 r., którą wnuk jego, Kazimierz, syn Antoniego i Apolonii Pągowskiej, sprzedał 1767 r. Walawskiemu (Gr. Sanoc.). ¶ Michał, cześnik wiski 1713 r., żonaty z Barbarą z Trzcińskich, 2-o v. Stanisławową Sosnowską, pozostawił trzy córki: Konstancyę, za Janem Tomaszem Sieńkiewiczem, Katarzynę, za Antonim Pruszyńskim i Ludwikę, 1725 r. za Dymitrem Kozickim. Procesują się one 1718 r. z Józefem i Anną z Humnisk Słupeckimi (Kij. IX f. 347; Woł. XI f. 1063; Sig. 19 i Gr. Bełs. 309 f. 357; 318 f. 1027). ¶ Jan, ze stolnika żydaczowskiego, podsędek przemyski 1720 r. Konstanty, stolnik przemyski 1730 r. Konstanty, miecznik przemyski (?), z żoną, Anną z Wasilewa, 1-o v. Marcelową Dedyńską, pozwany 1733 r. o dług przez Niesiołowskiego (Gr. Sanoc. 129 f. 865; Fasc. 49 f. 717). ¶ Marcin, wojski przemyski, umarł 1740 r. N., podstoli sanocki, umarł 1746 roku. Wacław, miecznik lwowski 1732 r., został podstolim bełskim 1737 r. Był i podstarościm i sędzią grodzkim horodelskim 1732 r.; ożeniony z Ludwiką Duninówną, 1-o v. Michałową Dzierżkową (Gr. Bełs. z 1732 r.). Konstanty, miecznik lwowski 1737 r. N., skarbnik sanocki 1750 r. Aleksander, chorąży przemyski 1790 r. (Kal.). ¶ Antoni, z ziemią mielnicką, a dwóch Michałów, jeden poseł ziemi sanockiej, a drugi poseł ziemi przemyskiej, z województwem ruskiem, podpisali elekcyę Stanisława Augusta. ¶ N., podwojewodzy brański 1791 r. Andrzej, podporucznik kawaleryi narodowej 1791 r. (DW. 107 f. 316). Andrzej Klemens, żonaty z Anielą z Raczków 1784 r. (Perp. Czers. 38 A f. 161). ¶ Kajetan, dziedzic części Leszczawy Górnej i Romuald Humniccy z Humnisk, udowodnili pochodzenie swoje szlacheckie 1782 r., w sądzie ziemskim sanockim. Michał, zmarły 1814 r. w Zniesieniu, z żony, Tekli Klateckiej, pozostawił córki: Julię, za Feliksem Skalskim i Joannę. Teodor, dziedzic Podwójcia pod Złoczowem, zmarł 1849 r., pozostawiwszy córkę Julię Garwolińską i synów: księdza Aleksandra, Albina, Ludwika, Wincentego i Władysława. Antoni, towarzysz roty hussarskiej Chomętowskiego, następnie skarbnik trocki 1730 r. (Gr. Krak. 346 A f. 783). Kajetan Humnicki, skarbnik trocki 1760 r., właściciel Konieczkowa w województwie sandomierskiem (Herb. Kr. Pols.). ¶ Wincenty, syn Piotra, porucznik kawaleryi narodowej, żonaty z Rozalią z Barzykowskich, pozostawił córkę Barbarę Bukowińską, zmarłą 1866 r. i syna Ignacego, ur. 1798 r. w Czajęczycach, w województwie sandomierskiem, zmarłego 1864 r., właściciela Lubani pod Chmielnikiem, radcę Dyrekcyi Głównej Towarz. Kredyt. Ziems. w Królestwie, poetę i literata, który legitymował się ze szlachectwa w Królestwie, w pierwszej połowie XIX-go wieku. Synów jego z Józefiny Łuniewskiej, dwóch: Zygmunt, właściciel po ojcu Lubani i Adolf, właściciel Suliszowa. ¶ Zygmunt, z Teodory Błeszyńskiej, ma córkę Annę i syna Ignacego, ożenionego 1887 r. z Maryą Bądzyńską, z której Ludwik, ur. 1888 r. w Lubani, Włodzimierz, ur. tamże 1890 r. i Stefan, ur. 1893 r. w Ruskowie. ¶ Adolf, przez lat 25 Radca Towarz. Kredyt. Ziems., zmarły 1894 r. w Paszkowicach, żonaty z Małgorzatą Sulimierską, córką Jana i Małgorzaty z Romockich, pozostawił czterech synów: Antoniego, ur. 1870 r. w Suliszowie, Wincentego, ur. 1873 r. w Busku, Zygmunta, ur. 1875 r. w Kielcach i Stanisława, ur. tamże 1878 roku. Zygmunt, ożeniony 1896 r. z Katarzyną Daniewską, ma z niej synów: Wincentego, Piotra i córkę Jadwigę. ¶ Adam, syn Marcina, przeniósł się z ziemi sanockiej na Ukrainę i z Ewy Hamen von Kleimen, pozostawił syna Franciszka Salezego, który nabył 1795 roku Baczkuryn i Ćwilichówkę. Franciszek Salezy, major artyleryi buławy wielkiej koronnej, ożeniony z Faustyną Kozłowską, miał córkę Izabellę, 1-o v. Ośmiałowską, 2-o v. von Plessl, 3-o v. Połońską i dwóch synów: Kazimierza i Aleksandra. ¶ Kazimierz, chorąży powiatu hajsyńskiego, dziedzic po ojcu Ćwilichówki, żonaty 1-o v. ze Zbyszewską, 2-o v. z Eleonorą Łączyńską, z drugiej żony pozostawił córki: Maryę, za Ludwikiem Pieńkowskim, marszałkiem winnickim, Różę i Zofię, oraz sześciu synów: 1) Stanisława Ludwika Franciszka, dziedzica Kikiszówki, ożenionego z Pauliną Newlin Mazarakówną z Machnówki, z której córka Wanda; 2) Aloizego; 3) Andrzeja Bronisława, ożenionego z Otolią Newlin Mazarakówną; 4) Cezarego Jakóba Kazimierza, żonatego z Henryką Newlin Mazarakówną, z której córka Marya; 5) Cypryjana Piotra i 6) Ignacego Franciszka Rocha, ożenionego z Kowalewską, z której córka Leonia. Kazimierz z synami legitymował się ze szlachectwa w gubernii podolskiej w latach 1838-1843. ¶ Aleksander, dziedzic po ojcu Baczkuryna, ożeniony z Elogią Starza-Jakubowską, córką Antoniego, podkomorzego i marszałka winnickiego, pozostawił z niej córkę Halinę i synów: Antoniego, ożenionego z Józefą Wierzbicką h. Nałęcz i Leona Adama, dziedzica Baczkuryna, żonatego z Celestyną Maryą Dunin-Kozicką, z której: Leon, Bohdan Marya i Franciszek Salezy, ożeniony z Józefą Komierowską.
Comments