Грабовецькі


ГРАБОВЕЦЬКІ (Грабовецькі з Грабовця, Grabowieczki de Grabowiecz) – земянський рід, у XV–XVI ст. землевласники у Галицькій землі.

Небагато також відомостей про родину Грабовецьких, не знаємо, чи належали до цієї гілки Грабовецьких підписанти під петиціями у справах Галицької епархії (1539-1540 рр.) Васько, Трифон та Іван Грабовецькі. Хоча підписи представників цього славного роду (Івана та Андрія Грабовецьких) знаходимо і через сотню літ (1641 р.) поміж підписами духовних і світських осіб (зокрема братських організацій) із Кам’янця-Подільського на акті виборів Львівським, Галицьким і Кам’янець-Подільським православним єпископом Арсенія Желіборовського.
Про те, що родина Грабовецьких відігравала не останню роль поміж кам’янецьких українців, свідчить захоронення у Кам’янецькій церкві Іоана Предтечі писаря короля Стефана Баторія Миколая Грабовецького (1609 р.), де у підлозі вівтаря перед престолом була вмонтована плита, на якій проглядався їхній родовий герб.

Sąsiadujący z Cucyłowem Grabowiec należał także do wspólherbowego rodu Gr a bowi ec kich. Pierwszy ze znanych dziedziców tej osady, Janczo, świadkuje na pewnym dokumencie już 1386 r. Michał Hrabowiecki wymieniony 1401 i 1409 r a M a I a f e j 1420 r.«. Michał jawi! się na zjeździe 1427 r. w towarzystwie bratanka 
Jerzego'». Po śmierci Michała rozpoczęły się spory między Jurkiem i jego stryjecz.nymi braćmi Ardwejem oraz F e d k i e m, zakończone śmiercią F e d k a i I wa ś k a po Jurku 1447 r. Da n i e l i F e d k o po nieznanym przodku pogodzili zwaśnione 
rodzeństwo na zasadzie „głowa za głowę“ 1 *. Fedko oprawił żonę Wańkę 1451 r. 
na Grabowcu i Czarnołoźcach*. Znana pasierbica Hołoweńczyców a żona Kry.nickiego, później zaś Stupnickiego, pochodziła właśnie z Grabowca. W r. 1451 zrzekła 
się swego udziału w tych dobrach na rzecz braci I wa ś k a i K o s t k a 3. Wr. 1460 
występuje Piotr z żoną N a s t k ą, a 1479 r. wydziela Fedko córce Magdzie pół 
dworzyska w Czarnołoźcach 4. Przez Nastkę wszedł do Grabowca na podstawie prawa 
bliższości Jerzy Radiłowski 1493 r.5. Podczas lustracji 1515 r. zapisano Grabowiec 
n a W a ś k a i St eczka. Ród utrzymywał się tam także w czasach późniejszych6

*» Agz. VI. nr 1 u Dod
do Gazety lwów. 1857 nr 7, 39. »• Notaty, nr 129, 130. Zamoyski opisał herb Grabowieckich leonis
mtegri stantis et retro spectantis“, co należy przypisać albo omyłce albo pieczęci przyjacielskiej.
1 Agz. XII. 87, 186, 210, 936, 1000, 1873. * Ib. XII. 2416. 5 Ib. XII. 2417, 2418.
4 Ib. XII. 2957 XIX. 898 5 Ib. XIX. 1261—1263. 6 Źródła dziejowe XVIII/! str. 94, 169

1. На блакитному полі золотий лев з оберненою головою.

Джерела:
– печатка Михайла з Грабовця 1427 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 656; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – n. 129; Halecki O. Z Jana Zamoyskiego Inwentarza Archiwum Koronnego. – n. 4 [7], 2).
– печатка Юрка (Георгія)з Грабовця 1427 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 656; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – n. 130; Halecki O. Z Jana Zamoyskiego Inwentarza Archiwum Koronnego. – n. 4 [7], 3).

2. На блакитному полі срібна стріла вістрям вгору над золотим півмісяцем, що лежить рогами догори, на кінцях якого дві золоті шестипроменеві зірки (герб Сас).

Джерела:
– Грушевський М. Історія України-Руси. – Том VI. – С. 239.
– Wyrostek L. Rόd Dragόw-Sasόw. – S. 95, 121, 159.

Олег Однороженко

Підсторінки (1): Гребницькі
Comments