ГОЛИНСЬКІ - дрібношляхетський рід Жидачівщини. Ігор Cмуток. Дрібношляхетські роди Жидачівського повіту на Перемишльщині у XVI – початку XVII ст. Голинських документи Перемишльського гроду та земського суду XVI ст. згадують епізодично. З них відомо, наприклад, про якісь майнові справи Грицька Голинського з Іваном Крушельницьким Головкою у 1589 р.74 З поборового реєстру 1589 р. відомо, що Грицько мав у власності по одній чверті землі в Гребенові і Славському Стрийського повіту75. Через чверть століття зۥявляється Прокіп Голинськй, що квитував у 1613-1615 рр. Павла Попеля Фединчака і Федька Яворського Давидовича76. Однак обидва квити не дають підстав стверджувати про наявність у Голинських нерухомості в Перемишльській землі на початок XVII ст. Можливо, більше про це розказали б акти Жидачівського гроду та земьского суду, які не збереглися. 74ЦДІА України у м. Львові. ф. 13, оп. 1, спр. 305, c. 356. 75 Żródła Dziejowe. T.XVIII. Cz.1. S. 42. 76ЦДІА України у м. Львові, ф. 13, оп. 1, спр. 329, c. 122; ф. 14, оп. 1, спр. 81, c. 626-627. Hołyń nad Czeczwą a raczej Siwką otrzymał 1391 r. djak Lien czyli Leen z nieznanymi z nazwiska braćmi „cum omni iureu pod warunkiem służby dwoma strzelcami12. Oryginał nadania wystawiony był w języku ruskim. Można przypuścić, że djak nie był przybyszem, lecz już potomkiem właściwego założyciela rodu. On to zawezwał do Hołynia starostę żydaczowskiego, Daniela z Zaderewic, r. 1424, aby w myśl wymogów prawa zeznać przed nim i świadkami swą wolę ostatnią18. Zapisał wtedy żonie Katarzynie ze Swaryczowa gotowizną 20 kóp groszy, jej bratu, Dawidowi, 3 kopy, jakiejś Woły nie dał do rąk 3 kopy i po namyśle podzielił jej dom na dwie części, drugą dla siostrzeńca Matwieja, lecz ubytek ten wynagrodził darowizną 30 sztuk bydła, 30 świń, 50 pni pszczół, nadto „oclenie wsie wpierod jej dał i od.prawił za swojeho zdorowoho żywota, cztoby nie kłopotała po mojem żywotie o mo.jeho sestrenieca Matwieja11. Testament Leena wykazuje ścisłe związki tego domu ze środowiskami wołoskiemi. Po rychłej śmierci Lena objął rządy ów Matwiej, zdaje się jedyny przedstawiciel rodu Hołyńskich; zastępował on gniazdo na zjeździe homagjal.nym, wyciskając bardzo prymitywny okaz herbu Sas1. W r. 1437 ożenił się z Fedką, wdową po Chodku Hołoweńczycu z Komorowa, która otrzymała tytułem wiana połowę tej posiadłości; druga część przypadła jej synowi po Chodku, Jackowi8. Matwiej miał także udział w Żurakach, który odstąpił córce Fedce — Orince, może z innego związku, zamężnej za Waśkiem Żurakowskim 1441 r. *. Sądzi się ona później z Matwie.jową i bratem swym Iwanem o Żuraki i Komorów, sprzedany 1476 r. Błudnic.kiemu4. Iwan wszedł znów drogą zastawu do Knihynina i uwikłał się w proces z Hryciem Krechowieckim 1487 r.5. Następny dziedzic, także Jan, odnowił pierwszy przywilej na Hołyn w r. 15378. W dwa lata później stwierdził Piotr z właścicielami Żurak, że Starunia należy do ich dóbr dziedzicznych, dzięki czemu uzyskali prawo wydobywania i sprzedaży soli wedle miary kołomyjskiej7. Herb Hołyńskich znany z zabytków sfragistycznych i wywodów8 12 „Vladislaus... rex... habita ratione fidelium servitiorum Lien diak et eius fratrum... ut eo nobis... obligatior sit, dedimus et concessimus vlliam alias osieliscze Holyn... cum omni iure... De ipsa vero villa Holyn tenebitur ipse Lien .. serviré servitium cum duobus strzelcze iuxta ius et consuetudinem caeterorum nobilium“. Rzyszcz. Muczkowski, Codex diplom. Poloniae I. nr 143, Hruszewski, Materjały nr 6. 43 Teki Naruszewicza w. XIV nr 42. Nie mamy dowodów, aby utożsamiać Lenka, starostę halickiego, z przydomkiem Zarubicz, z osobą Leena Hołyńskiego. i Notaty, nr 298. 3 Agz. XII. 193, 255. 3 Ib. XII. 914, 2346. 4 Ib. XII. 2469, 3346, 3356, 3357, 3514, 3515, XIX. 875. s Ib. XIX. 1397, 1406. 6 * Matr. Sum. IV. 18696. i ib. IV. 6327, 20141, Łabęcki, Górnictwo t. II. str. 238. 8 Semkowicz, Wywody nr 229, 243. ГОЛИНСЬКІ (з Голина, de Golino, Hołyński) – земянський рід, у XІV–XVІI ст. землевласники у Львівській і Галицькій землях. 1. На блакитному полі золотий знак у вигляді стріли вістрям вгору.
Джерела: 2. На блакитному полі срібна стріла вістрям вгору над золотим півмісяцем, що лежить рогами догори, на кінцях якого дві золоті шестипроменеві зірки (герб Сас).
Джерела: |
РОДОВОДИ ШЛЯХТИ > Г >
