Чолганськi

ЧОЛГАНСЬКІ (з Чолганців, de Cholhancze, Czolhanski, Czołhańscy) гербу Сас - дрібношляхетський рід з Жидачівщини, у XІV–XVІІI ст. землевласники у Перемишльській, Львівській та Волинській землях. Можливо, були середньою шляхтою щодо розміру маєтків.


Ігор Cмуток. Дрібношляхетські роди Жидачівського повіту на Перемишльщині у XVI – початку XVII ст.


Джерела:
– печатка Драгина Волошина Чолганського 1404 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 692; BCz, Perg. 272; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – S. 87, n. 898).
– печатка Федька Чолганського 1439 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 666; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – n. 345).
– печатка Чолганського 1439 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 666; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – n. 335).
– печатка Федька Чолганського 1464 р. (ЦДІАЛ, ф. 131, оп. 1, спр. 190).

ЧОЛГАНСЬКІ (з Чолганців, de Cholhancze, Czolhanski, Czołhańscy) – земянський рід, у XІV–XVІІI ст. землевласники у Перемишльській, Львівській та Волинській землях.

1. На блакитному полі знак у вигляді срібної роздвоєної здолу стріли вістрям вгору, що перетинає золотий півмісяць, що лежить рогами догори.

Джерела:
– печатка Драгина Волошина Чолганського 1404 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 692; BCz, Perg. 272; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – S. 87, n. 898).
– печатка Федька Чолганського 1439 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 666; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – n. 345).
– печатка Чолганського 1439 р. (AGAD, AZ, Sygn. 33, st. 666; Piekosiński F. Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne. – n. 335).
– печатка Федька Чолганського 1464 р. (ЦДІАЛ, ф. 131, оп. 1, спр. 190).

2. На блакитному полі срібна стріла вістрям вгору над золотим півмісяцем, що лежить рогами догори, на кінцях якого дві золоті шестипроменеві зірки (герб Сас).

Джерела:
– печатка Чолганського 1563 р. (Wittyg W. Wypisy heraldyczne. – S. 10).
– печатка Андрія Чолганського 1570 р. (ЦДІАК, ф. 44, оп. 1, спр. 1, арк. 382).
– печатка Адама Чолганського 1696 р. (ZNiO, Rkps 392, k. 169).
– Akta grodzkie i ziemskie. – Tom XVIII. – S. XVI.
– Грушевський М. Історія України-Руси. – Том VI. – С. 237, 240.
– Źródła dziejowe. – Tom XVIII. – Część II. – S. 311, 331.
– Wyrostek L. Rόd Dragόw-Sasόw. – S. 75–76, 157.

печатка Андрія Чолганського 1570 р.

3. На блакитному полі срібна стріла вістрям вгору над золотим півмісяцем, що лежить рогами догори, на кінцях якого дві золоті шестипроменеві зірки; над щитом шолом під шоломовою короною, в нашоломнику три павичевих пера, які пронизує срібна стріла вістрям вправо, навколо щита блакитно-золотий намет (герб Сас).

Джерела:
– печатка Андрія Чолганського 1628 р. (ЦДІАК, ф. 256, оп. 1, спр. 90, арк. 34v).

4. На блакитному полі срібна стріла вістрям вгору над золотим півмісяцем, що лежить рогами догори, на кінцях якого дві золоті шестипроменеві зірки; над щитом шолом під шоломовою короною, в нашоломнику п’ять павичевих пер, які пронизує срібна стріла вістрям вправо, навколо щита блакитно-золотий намет (герб Сас).

Джерела:
– Niesiecki K. Herbarz Polski. – Том ІІІ. – S. 272.

Олег Однороженко // https://sigillum.com.ua/gerb/cholganski/




Dom Sasów w Czołhanach nad Świcą wprowadza nas w ważny ośrodek współ- 
herbowy, który koncentruje się wokół naczelnego gniazda w Zaderewicach. Kompleks 
ten różni się zasadniczo od domeny Sasów Samborskich, żyje bowiem własnemi so.kami, tworzy swoistą hierarchję z oparciem o skomplikowaną legendę genealogiczno.heraldyczną — słowem usiłuje przywłaszczyć sobie pierwszeństwo wśród całego za.stępu Sasów na Rusi Halickiej. Już z tego względu zasługuje on na baczniejszą 
uwagę przy kreśleniu historji poszczególnych ośrodków herbowych; jeśli dodamy 
jeszcze okoliczność, że sporo wiadomości źródłowych do tych rodów zostało zakwe.stjonowanych a opracowania nie zdołały uzupełnić luk materjałem pewnym7 8, wy.niknie zrozumiała ostrożność w użytkowaniu wzmianek, odnoszących się do gniazd 
nad Świcą i Sukielem.
Czołhany darował król Jagiełło niejakiemu Drągowi Wołochowi prawem 
lennem r. 1399®. Drugie nadanie niewiadomej daty, w każdym jednak razie później.sze, również na rzecz Czołhańskich, obejmowało Wełdzirz w górnym biegu Świcy. 
Jak widać z zapiski lustratorów z r. 1469, służyli z pierwszej osady jedną włócznią 
i sześciu łucznikami, z drugiej trzema włóczniami konno 9. Założyciela rodu widzimy 
jedyny raz jako świadka w r. 1404, poczem w źródłach zanika 10. Dopiero po upływie trzydziestu lat pojawia się nowy dziedzic, Fedor, niewątpliwie syn poprzednika. Nie 
widzimy go na zjeździe r. 1427, zapewne z powodu niesprawnych jeszcze lat, nato.miast podpis i pieczęć jego odnajdujemy na akcie r. 1439* 1. W tymże roku skwitował 
siostrę Marusię z wypłaty sum posagowych w obecności ręczyciełi, księcia Michała 
Olszariskiego z żoną Marją i Bybelskiego2. W kilka lat później miał znów sprawę 
z księciem Andrzejkiem Włodzimierskim, za którego poręczył Buczackim sumę 100 
grzywien3. Kwestje pieniężne .związały go na dłuższy czas z rodem Świstelnickich . 
Od r. 1448 pisał się także z Pukienicy pod Stryjem, pewnie kupnizny5 *. Solidary.zując się z ogółem szlachty żydaczowskiej, wziął udział w znanej konfederacji r. 1464«. 
W r. 1465 pojawia się w towarzystwie syna Jana (Iwana) a r. 1470 wydaje córkę 
Małgorzatę za Iwana z Uhernik na Pokuciu7. Własnej żonie, Mo tronie z Wier.cian, zapisał 100 grzywien oprawy na Rudzie dopiero r. 1478, ponieważ wtedy 
otrzymała resztę sumy posagowej od Wierciańskich 8. Druga córka Fedora, Hanka,
poślubiła r. 1479 Waśka z Rogoźna, trzecia, Ul j ana, Waśka Michałowskiego r. 1483,
wreszcie ostatnia, Ol uch na, wyszła już po śmierci ojca za Hrycia Krechowieckiego
r. 1487 1. Synów miał również czterech: I wa ś k a, W a ś ka, 11 j ę (Eljasza) i An d r z e j a.
Ilja sprzedał r. 1497 Rudę i przeniósł się do Pukienicy; w r. 1511 utracił tenutę Uher.sko, lecz zato poddzierżawił od brata Andrzeja części w Czołhanach, Wełdrzirzu i Lub.s z y 2. Zdaje się, że Andrzej opuścił wtedy gniazdo rodzinne, gdyż r. 1528 figuruje
jako właściciel Wróblowic na Podolu3. W Czołhanach utrzymywała się tylko linja
po Iwanie, mianowicie Jachno (Iwan), Ol e c h n o i Kost ko. Wr. 1536 uzyskali
Paniowscy zezwolenie na wykup ich ojcowizny, poparte formalnym dekretem królew.skim r. 15404. W odpowiedzi na zakusy starostów przeprowadzili rodowcy wywód
w grodzie źydaczowskim, w którym obalili główną tezę przeciwników, jakoby dobra
wychodziły kiedykolwiek z rąk prawowitych dziedziców męskich od czasów Draga
Wołocha5. Niebawiem uzyskali rodowcy od króla przeniesienie dóbr na prawo ziem.skie r. 1545, lecz mimo to kwestjonowano im jeszcze prawa posiadania r. 1547, oczy.wiście bezskutecznie6. W końcowej akcji obrony majątku wzięło udział czterech sy.nów po Aleksandrze: Hawr ył o, Iwan, Hr yć i Jerzy. Tenże Hawryło oblatował
r. 1564 wszystkie przywileje i wywody Czołhańskich 7.
T Chodzi przedewszystkiem o grupę aktów granicznych, wystawionych przez Feodora Lubartowicza
w okresie lat 1411 -1430, drukowanych w Kronice domowej Dzieduszyckich, którą podał w wątpliwość
głównie Z. L. Radzimiński w Monografji XX. Sanguszków T. I, str. 19—25, następnie X. Prof. Fijałek w stu.djum o Tarłach, Przegl. hist. T. VIII, str. 167—181. W tej sprawie wypowiemy się dopiero po zużytkowaniu 
wszystkich innych wzmianek, dotyczących odnośnych rodzin, zatem po skreśleniu wywodów Czołhańskich,
Daniłowiczów, Dzieduszyckich i Balickich.
8 Matr. Sum. IV. 21916.
8 Źródła dziejowe XVIII/1 B. str. 17. Fedor przedłożył także przywilej na Czołowice, własność od.rębnego rodu Czołowskich, ib. str. 29. Czem tłumaczyć posiadanie tego aktu przez Fedora, odpowiedzieć 
trudno; w każdym razie są to wypadki częste i pozostają w związku albo z opieką, albo z zabezpieczeniem 
hipotecznem, a nieraz także chroni się akty przed napadami nieprzyjaciół. Domy drobne nie przechowy.wały z zasady ważniejszych zapisów u siebie, lecz u znaczniejszych sąsiadów lub w grodach.
10 Akty jugozap. Rossii I. str. 5. Oryginał tego aktu przechowany w zbiorach XX. Czartoryskich 
(w Spisie dyplomatów pod tirem 272), ma jeszcze 9 całych pieczęci na dwadzieścia kilka pierwotnych; na 
niektórych sznurkach wisiały 2 lub 3 pieczęcie. ''Niewątpliwie przywiesił swą także i Drag, lecz niestety 
nie zachowała się. Najlepiej utrzymany piękny okaz Leliwy Jana z Tarnowa.
1 Notaty, nr 345. Sprawa tego aktu wymagałaby obszernego komentarza. Piekosiński, drukując 
Notaty Zamojskiego, znalazł między innemi regest, który podano w wykazie jako pochodzący z roku 1439 
„in conventione generali“ w Jedlnie a potem w Mościskach, traktujący „de suscipiendo uno de duobus 
filiis Wladislai“. Ponieważ podobne akty ukazywały się w latach 1433 i 1434, a ponadto kwestja wyboru 
po śmierci Jagiełły nie mogła być aktualna, osądził wydawca, że data jest mylna i należy ją skorygować 
na lata powyższe, por. Notaty, str. 43, przyp. 1.
Okazuje się, że postawienie tej sprawy jest błędne. Przedewszystkiem należy podnieść, że treść 
uchwały mamy zachowaną w odpisie, niewątpliwie wiernym, sądząc z porównania innych aktów tamże 
zawartych. Odpis znajduje się w Bibl. kórnickiej w rkp. 203, str. 293 i brzmi w tytule następująco: Pre.lati, barones, comités, milites, nobiles, communitatesque terrarum Russie suscipiunt natum domini Vladislai 
regis Polonie in regem tamquam verum et legittimum heredem et successorem Regni et Corone Polonie“. 
We wstępie skreślono dzieje wyboru a raczej motywy, któremi kierowało się społeczeństwo przy powo­
łaniu na tron syna Jagiełły, poczem następuje właściwy sens całej akcji, skiérowany pod adresem króla: 
„Et postquam favente domino ad etatem debitam et maturam perveniat tamquam verum regem et dominum 
Sacra Corona, qua alii reges Regni Polonie consueverunt coronari, insignire promittimus. Ita tarnen si prius 
et ante omnia litteras, jura, libertates, et immunitates omnium statuum tarn ecclesiasticorum quam secula.rium, quas a predicto pâtre suo et aliis regibus, principibus, ducibus, heredibus ac dominis Regni Polonie 
tam naturalibus quam electis habuimus et habemus et presertim litteras exnunc circa assumpcionem pre.dicti filii sui sine priorium prejudicio litterarum nobis datas observabit, custodiet et attendet suisque litteris 
et privilegiis efficacibus confirmabit, ratificabit, muniet et approbabit. Actum et datum in Mościska in con.ventione generali, feria tercia próxima post Conductum Pasche Anno MCCCCXXXIX . Następują podpisy, 
najpierw dostojników kościelnych ruskich lecz tylko obrządku łacińskiego, później świeckich, poczynając 
od wojewody w porządku hierarchicznym. Uderza brak podpisów zwykłego ziemiaństwa, o którem wspom.niano tylko przy końcu, że solidaryzuje się jako ogół z występem dygnitarzy.
Podpisy osób aktu odnajdujemy w Notatach Piekosińskiego na str. 44, jakkolwiek kolejność nie 
jest ściśle przestrzegana. Szkoda, że większość pieczęci była już w czasach Zamojskiego „obliterata“, 
skutkiem czego nie można rozpoznać uczestników sejmiku z pośród zwykłej szlachty, która przywieszała 
także swoje piecęcie. W każdym razie pieczęcie tego aktu. kończą się w Notatach na nrze 361 lub 362, 
gdyż dalsze należą już do ziemian litewskich, widocznie oderwane od jakiegoś innego aktu.
Z brzmienia przytoczonego aktu widzimy, że nie odnosi się on do wyboru króla Władysława, lecz 
pozostaje w związku z jego pełnoletnością i koronacją jeszcze r. 1438, kiedy przyrzekał zatwierdzenie 
praw i przywilejów całego królestwa; Ruś nie otrzymała takiego stwierdzenia pod koniec r. 1438, wobec 
czego sejmik wystąpił z żądaniem na wiosnę roku następnego. Por. uwagi prof. O. Haleckiego w Archiwum
Komisji Historycznej T. XII/1, str. 154—155.
* Agz. XII, nr 553. » Ib. XII, nr 1814. 4 Ib. XII, nr 2686, 2931, 3917. » Ib. XIII,
nr 3621. B Ib. VU, nr 55. * Ib. XIU, nr 5924, XII, nr 3460. 8 Ib. XV, nr 3851, 3852.
 Agz. XVIII, nr 1258, 1796, XIX, nr 1091. > Ib. XV, nr 4441, Matr. Sum. DI. 1214. IV. 9881,
9488. 3 Białkowski, Podole str. 148. 4 Matr. Sum. IV. 18176, 20256.
» Boniecki, Herbarz IV, str. 16. Semkowicz, O rodzie Drago-Sasów, Miesięcznik heraldyczny 1908 
(sierpień), str. 86.
« Matr. Sum. IV. 21916, 22913.
7 Zob. Semkowicz, O rodzie Drago-Sasów, wyżej pod 5.


Чолганські зۥявляються серед дрібної шляхти Перемишльської землі в різний час і за різних обставин. Частина з них – шляхом одружень. Так, дружиною Федора Ільницького Васильовича була Анна, дочка Івана Чолганського (1559-1580 рр.)81 Ще одна Анна, і також дочка Івана Чолганського, вийшла заміж за Федину Ступницького Павловича й після смерті чоловіка, у 1571 р., відступила свої права на частки, на які були записані її посаг у Ступниці і Ступницькій Волі, Яну Гербурту82. Наприкінці 1580-х років Марія, дочка Костя Чолганського, стала дружиною Павла Бачинського Котловича83. Нарешті, на початок 1570-х років акти фіксують шлюб між Анною Монастирською та Іваном Чолганським84.
В останньому випадку маємо справу не тільки з одруженням, а й фактом набуття земельної власності Чолганським у Перемишльській землі. У 1571 р. Васько Монастирський відступив Івану Чолганському п’ять кметів в Монастирці85. Впродовж 1570-х років його дружина активно провадила судові справи зі своїми рідними дядьками і двоюрідною сестрою, вимагаючи своєї батьківської частки у Монастирці, Лопушній, Заріччі і Урожі86. Подружжя домоглося задоволення своїх вимог, однак не довго залишалося серед власників вказаних сіл. Спочатку Іван Чолганський в 1575 р. відступив свої права на 5 кметів Василю Монастирському87, згодом якусь частку він продав Андрію, Павлу і Стецькові Монастирським (1580 р.)88.
Іван Чолганський присутній серед перемишльської шляхти у 1590-х роках. Наприклад, у 1591 р. він двічі квитував Івана і Миколу Височанських Янковичів з 580 і 500 злотих89. У 1591 р. Іван Чолганський, син Костя, відступив свої права на частку в Лукавиці Стрийського повіту Яцьку Ільницькому Рибчичу90. Однак вказані факти не дають підстав ототожнювати його з чоловіком Анни Монастирської, тимчасовим власником у Монастирці. Так само неможливо ствердно відповісти, чи особа, яка мала якісь справи з Височанськими та була власником у Лукавиці – одна людина , чи дві різні.
81ЦДІА України у м. Львові. Ф. 14, оп. 1,Спр. 19, c. 368, 421-422; спр. 38, c. 11-12.
82Там само. Спр. 27, c. 705-706.
83Там само. Ф. 13, оп. 1, спр. 305, c. 1687; ф. 14, оп. 1, спр. 53, c. 466-467.
84Там само. Ф. 13, оп. 1, спр. 37, c. 638-639.
85Там само.
86Там само. Ф. 14, оп. 1, спр. 275, c. 1203, 1415, 1441-1442; спр. 276, c. 64, 196; спр. 278, c. 1110.
87Там само. Ф. 14, оп. 1, спр. 33, c. 658-659.
88Там само. Спр. 31, c. 718-719; спр. 37, c. 682.
89Там само. Спр. 55, c. 788; спр. 56, c. 662-663.
90 Там само. Спр. 51, c. 1222-1225.

І генерація

Іван

ІІ генерація

Андрій Іванович Чолганський
чесник володимирський, 
У Янушпольській волості [26; 27] на межі з Новоставцями й Ка-
менем лежало село Святець, яке з’явилося десь у 60‑х рр. XVI ст. 12
липня 1566 р. Юхно Тороканівський та Андрій Човганський присилали
в Кременець свого служебника скаржитися на святецьких підданих Оль-
брихта Ласького за кривди й шкоди [6, кн., арк.3 зв.]. У травні 1568 р.
Андрій і Марія Човганські брали в Кременці возного, який свідчив
потім у ґродському уряді, що під час огляду завданих їм шкод бачив
на стороні руди Святець від маєтку Камінь поорані й пообгороджувані
городи та поміряні й значною мірою зорані поля, і навіть на момент
його виїзду 10 плугатарів із святецьких підданих серадзького воєводи.
Ярмолинські померли, коли їхній єдиній дочці Марії було два роки. Опікуном малолітньої Марії Василівни Ярмолинської і розпорядником її спадкоємних маєтків стала її рідна тітка Марія Гаврилівна Лєшницька у шлюбі Пузина. Марія Гаврилівна за період опікунства розбазарила багато спадкоємних земель Марії Василівни Ярмолинської. Західну частину земель маєтку захопили магнати князі Збаразькі, а південо-східну - магнати князі Острозькі. На цих захоплених у Ярмолинських землях вони заснували цілий ряд сіл. Князі Збаразькі на захоплених землях заснували села: Волицю Габріелівку, Гальчинці, Медисівку, Остру Руду (зникле село) та інші. Князь Костянтин Острозький заснував містечко Базалію, села Малий Лазучин, Василівку, Борщівку та інші. Марія Гаврилівна Пузина кілка сіл (Рідку, Волицю, Ільківці) переписала на свого чоловіка - князя Юрія Пузину. Коли Марія Василівна Ярмолинська виросла до повноліття і вийшла заміж за Андрія Івановича Чолганського, то разом з чоловіком почала добиватися повернення захоплених князями її маєтків. Багато років між поміщиками велися судові процеси. Але перемагали могутні магнати, які займали високі державні посади, князі Збаразькі, Острозькі, Заславські і Вишневецькі. Марія Василівна Чолганська пробувала силою повернути свої маєтки, але в одній із сутичок загинув її чоловік - Андрій Чолганський. За скаргою Чолганських польський Король Стефан Баторій видав мандат, затверджений сеймом у Варшаві, яким було зобов'язано поміщиків Пузин відшкодувати збитки Чолганським. Затиснуті з усіх сторін могутніми магнатами, збіднілі поміщики Чолганські змушені були продати всі свої маєтки в Кременецькому повіті і виїхати звідси в інше місце.
Після смерті Василя Ярмолинського його дочка Мар’я разом з маєтністю перебувала в опіці стрия Северина Ярмолинського, який, скориставшись недорослим віком братанки, захопив привілеї на її спадкові маєтки Семенів, Гулівці і Кошелівці. Після смерті Северина маєтки разом з документами на них перейшли до його дружини Ганни Андріївни Куневської, яка заставила їх королівському писарю Іванові Шимковичу. Помираючи, вона передала всі документи на маєтки разом з рухомими речами батькові Андрію Юхновичу Куневському, а той розподілив їх із зятем князем Костянтином Івановичем Вишневецьким. Тож 16 січня 1571 р. Мар’я Василівна Ярмолинська з чоловіком Андрієм Чолганським домагалися в судовому порядку повернення від Андрія Куневського привілеїв та маєтків [13, ф. 22, оп. 1, спр. 4, арк. 5 − 9 зв., 20 − 24 зв.].
Дружина: Марія Василівна Ярмолинська.

ІІІ генерація

Адам Андрійович

IV генераціясин 

Jan Karol син Адама Czołhański (zm. w 1664 roku)
Сын Adamа Czołhański h. Sas и Marusza Bohowityn-Kozierad h. Pelikan 
 sufragan łucki w 1662 roku, scholastyk lwowskiej kapituły katedralnej w 1640 roku, sekretarz królewski w 1642 roku, opat koronowski w 1664 roku.
Stanisław Czołhański 
Adam син Адама Czołhański
дружина — Софія Гроховська h. Junosza., мали 3 доньки 

V генерація

Jan син Адама Czołhański h. Sas; 
Felicjan син Адама Czołhański h. Sas
Piotr син Адама Czołhański h. Sas

VI генерація

Aleksander син Яна Czołhański h. Sas; 
Stefan Czołhański h. Sas
Jan син Яна Czołhański h. Sas



Підстаростою чигиринським (1616) став представник старовинного роду з Червоної Русі, з повіту Жидачівського гербу «Сас» [11, T. III., s. 36] Валент Чолганський.


Андрій — войський володимирський
Іван (пом. 1665) — суфраган луцький, схоластик львівський
Констанція — дружина київського скарбника Казимира Аксака
Варвара — дружина луцького войського та гродського писаря Лаврентія (Вавжинця) Пігловського
Катерина — друга дружина Стефана Аксака.
Стефан Аксак спочатку оженився з Софією Ложчанкою і мав з нею синів Яна і Габрієля, але коли вона померла, то оженився з Катериною Чолганською. Шлюбний обряд відбувся у батьків Чолганських в Хульовпян на Волині. Шлюб давав о.Павло Міровський.
Йосиф, дружина П'ясецька
NN, дружина — Сутковська
Чолганський, Ян (Януш) Адамович

Olechno, Iwaszko i Kostko, dziedzice Czołhań, zaprzysięgli w 1540 roku wraz z sześciu świadkami, w grodzie żydaczowskim, swoją genealogię, że pochodzą od Dragina Wołocha, który otrzymał w 1399 roku prawem lennem Czołhany i zostawił syna Chwydora, a ten Iwaszka, ich ojca (Gr. Sanockie 19 f. 795). [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Fedko, 1439 roku w imieniu siostry swej, Maruszy Juriowej, kwitował ks. Michała i żonę jego, Maryę z Olszanicy, z wiana. Fedor pisał się Czołhańskim z Pukienic. W 1462 r. należy do opieki Daniłowiczów, a 1464 r. podpisał konfederacyę ziemi lwowskiej przeciwko Odrowążom. Córka jego Małgorzata wyszła 1470 r. za Iwanka z Huhernik, a syn Iwaszko wraz z ojcem procesuje się ze starostą przemyskim. Drugim synem Fedora był zapewne Fedor, który zabezpieczył posag żonie, Matronie Wiercieńskiej, w 1478 r. (AGZ. XII, XV). ¶ Eliasz, sprzedał 1497 r. Rudę w lwowskiem za 450 grzywien Węgleńskiemu (AGZ. XV). Jan i Olechno, podpisali podanie do metropolity kijowskiego w 1539 r. (Akta Zap. Ros. II). [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Jan i Konstanty, bracia, dziedzice Czołhań 1545 r. (M. 67 f. 278). Iwan, Walenty i Wasil, dziedziczyli na Czołhaniach w 1578 r. (Paw.). Andrzej, Jan i Wasil, synowie Jana, Gabryel, Jan i Walenty, synowie Grzegorza, w 1579 r. Kost, Hawrył, Iwan, Andrzej, Drach i Wasil, synowie Iwana, w 1581 r. ¶ Hawryło, żonaty z Anną Dubrawską 1586 r. (Wyr. Lub. 3 f. 873; 9 f. 544; 30 f. 131 i 230). ¶ Andrzej posiadał w 1583 r., w powiecie krzemienieckim, Nowostawce i wsi 12 (Jabł.). Tenże Andrzej, z Maryi Jarmolińskiej, pozostawił synów: Adama, Romana, Andrzeja, oraz córki: Maruchnę Kuberską i Hannę. Wymienione dzieci Andrzeja procesują się z Sieniutą w 1593 i 1595 r. (Woł. I f. 63 i 95; Zap. Lub. 28 f. 515 i 29 f. 317). ¶ Andrzej, syn Andrzeja, sprzedał Krężnicę w województwie lubelskiem Szczuckiemu w 1626 r., a w roku następnym zeznał zapis dożywocia z żoną, Zuzanną ze Skromowic. W 1630 r. jest wojskim włodzimierskim i właścicielem Jawidz i Sarny (Zap. Lub. 29 f. 317; 30 f. 849; 33 f. 112 i 561). ¶ Adam, syn Andrzeja, żonaty z Maruszą Bohowitynówną Kozieradzką, dziedziczką Koleśnik, w powiecie łuckim, pozostawił synów: Stanisława, Adama i Jana Karola, którzy wspólnie ze stryjem Andrzejem, wojskim włodzimierskim, dziedziczyli na Leszczanach, Koczowy i Wygnanicach w 1624 r. i kwitowali Jarmolińskich w 1630 r. (Arch. I. Z. Ros. VI. 1 i Zap. Lub. 28 f. 515 i 33 f. 561). ¶ Jan Karol; 1642 r. scholastyk lwowski i sekretarz królewski, 1644 r. opat koronowski, 1662 r. sufragan łucki, zmarł 1664 r. (Zap. Lub. 36 f. 625; 38 f. 42 i 200; 39 f. 6; 44 f. 96; 47 f. 917 i 46 f. 820). ¶ Brat jego Adam, wspólnie z nim odstąpił pewną sumę Leśnowolskiemu 1642 r. Zofia z Grochowskich, kasztelanka przemyska, wdowa po Adamie, sprzedała części na Targowisku i Widaczu 1666 r. (Zap. Lub. 38 f. 200 i 50 f. 1602). Synowie Adama z Grochowskiej: Piotr, Jan i Felicyan 1665 r. (Ibid. 47 f. 917). Jan, ożeniony z Maryanną z Wisłockich, pozostawił synów: Aleksandra, Stefana i Jana, których w 1686 r. kwitowali Strutyńscy (Gr. Żydacz. Prot. 5 f. 371). Paweł, syn Aleksandra, podstolego chełmskiego, właściciela Steniatynia, wystąpił w 1703 r. przeciwko Wąsowiczowi, komendantowi chorągwi Warszyckiego, o szkody przez chorągiew zrządzone (Gr. Bełs. 259 f. 200). Drugi syn Aleksandra Jan Wawrzyniec 1701 r. (Bracł. XIV f. 921). ¶ Walenty, podstarości czechryński 1615 r. Stefan, Andrzej, Mikołaj i Paweł, synowie Jana, pozwali Sapiehę o zwrot sumy w 1616 r. (DW. 45 f. 1939). Jerzy i Jan, synowie Mikołaja, w 1654 r. (Zap. Lub. 49 f. 511). Andrzej, żonaty był z Anną Kaszowską. zmarłą przed 1626 r. (Kij. III C. f. 155). Adam, Jan; Barbara i Katarzyna, sukcesorowie Stanisława, posesorowie Tajkur 1627 r. (Woł. V A f. 99). Katarzyna, wdowa po Stefanie Aksaku 1650 r. (Kij. VI E f. 6). Barbara za Wawrzyńcem Pepłowskim, podkomorzym podolskim, a Konstancya za Kazimierzem Aksakiem, skarbnikiem kijowskim 1698 r. (Kij. VIII f. 477 i IX f. 1). Helena, wdowa po Teodorze Jankowskim 1689 r. (Kij. VIII f. 83). Samuel otrzymał od króla 1650 r. dom we Lwowie (AGZ. X. 4349); z Jadwigi z Lichowa pozostawił on syna Michała, żyjącego w 1661 r. (V. L.). Konstanty, syn Jakóba, 1654 r. (Zap. Lub. 44 f. 402). Aleksander, Jan, Rafał, Stanisław i Stefan, pisali się z województwem ruskiem na elekcyę Augusta II-go, a Franciszek z ziemią łomżyńską. N., cześnikowi bydgoskiemu, nakazał król wypłacić 40,000 fl. hetmanowi polskiemu koronnemu na wojsko w 1711 r. (AGZ. X. 6631). Stanisław, podczaszy kijowski 1713 r. ¶ Żyjący w 1726 r. Piotr, syn Antoniego i Antoniny z Duninów Wąsowiczów, podczaszanki inowłodzkiej (Gr. Bełs. 318 f. 59), pozostawił synów: Wincentego i Piotra, oraz kilka córek. Piotr, żonaty z Józefą Chmielewską, nabył Radonie 1796 r. (DW. 111 f. 660). ¶ Maurycy Czołhański, syn Wincentego i Pelagii Ciszewskiej, wnuk Piotra, dziedzica Dąbrówki-Radoni 1793 r., udowodnił pochodzenie swoje szlacheckie w Królestwie 1849 r. (A. b. Her.). ¶ Stanisław, miecznik bielski, z Franciszki Nehrebeckiej pozostawił: Samuela, zmarłego przed 1776 r. bezdzietnie; Konstancyę za Józefem Chądzyńskim, cześnikiem dobrzyńskim, Teresę za Franciszkiem Karbowskim i Aloizego, miecznika bielskiego, żonatego z Ewą Chodykiewiczówną, córką Marcina, burgrabiego halickiego i Katarzyny Jachowiczównej, z którą zeznał zapis dożywocia w 1761 r. (Gr. Żydacz.). ¶ Dzieci Aloizego: Honorata, 1-o v. Ostrowska, 2-o v. Józefowa Horodyska, Barbara, 1-o v. Karolowa Hilzerowa, 2-o v. Tadeuszowa Pawlikowska, Stefan i Józef, legitymowali się ze szlachectwa w ziemstwie lwowskiem 1783 r. ¶ Po Stefanie zostali: Ignacy, Karol i Antonina za Schletzerem.

Rodowód

4.19.1
Olechno,
4.19.2
Iwaszko
4.19.3
Kostko, dziedzice Czołhań, zaprzysięgli w 1540 roku wraz z sześciu świadkami, w grodzie żydaczowskim, swoją genealogię, że pochodzą od
4.19.4
Dragina Wołocha, który otrzymał w 1399 roku prawem lennem Czołhany
4.19.5
i zostawił syna Chwydora,
4.19.6
a ten Iwaszka, ich ojca (Gr. Sanockie 19 f. 795).
4.19.7
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]
4.19.8
Fedko, 1439 roku
4.19.9
w imieniu siostry swej, Maruszy
4.19.10 & 9
Juriowej,
4.19.11 = 8
kwitował
4.19.12
ks. Michała
4.19.13 & 12
i żonę jego, Maryę z Olszanicy, z wiana.
4.19.14 = 8
Fedor pisał się Czołhańskim z Pukienic.
4.19.15
W 1462 r. należy do opieki Daniłowiczów, a 1464 r. podpisał konfederacyę ziemi lwowskiej przeciwko Odrowążom.
4.19.16
Córka jego Małgorzata
4.19.17 & 16
wyszła 1470 r. za Iwanka z Huhernik,
4.19.18
a syn Iwaszko wraz z ojcem procesuje się ze starostą przemyskim.
4.19.19 = 14
Drugim synem Fedora był zapewne
4.19.20
Fedor, który zabezpieczył posag
4.19.21 & 20
żonie, Matronie Wiercieńskiej, w 1478 r. (AGZ. XII, XV).
4.19.22
¶ Eliasz, sprzedał 1497 r. Rudę w lwowskiem za 450 grzywien Węgleńskiemu (AGZ. XV).
4.19.23
Jan
4.19.24
Olechno, podpisali podanie do metropolity kijowskiego w 1539 r. (Akta Zap. Ros. II).
4.19.25
[nieznany ojciec poniższego rodzeństwa]
4.19.26
Jan
4.19.27
Konstanty, bracia, dziedzice Czołhań 1545 r. (M. 67 f. 278).
4.19.28
Iwan,
4.19.29
Walenty
4.19.30
Wasil, dziedziczyli na Czołhaniach w 1578 r. (Paw.).
4.19.31
Andrzej,
4.19.32
Jan
4.19.33
Wasil,
4.19.34
synowie Jana,
4.19.35
Gabryel,
4.19.36
Jan
4.19.37
Walenty,
4.19.38
synowie Grzegorza, w 1579 r.
4.19.39
Kost,
4.19.40
Hawrył,
4.19.41
Iwan,
4.19.42
Andrzej,
4.19.43
Drach
4.19.44
Wasil,
4.19.45
synowie Iwana, w 1581 r.
4.19.46 = 40
¶ Hawryło,
4.19.47 & 46
żonaty z Anną Dubrawską 1586 r. (Wyr. Lub. 3 f. 873; 9 f. 544; 30 f. 131 i 230).
4.19.48 = 42
¶ Andrzej posiadał w 1583 r., w powiecie krzemienieckim, Nowostawce i wsi 12 (Jabł.).
4.19.49 = 48
Tenże Andrzej,
4.19.50 & 49
Maryi Jarmolińskiej,
4.19.51
pozostawił synów: Adama,
4.19.52
Romana,
4.19.53
Andrzeja,
4.19.54
oraz córki: Maruchnę
4.19.55 & 54
Kuberską
4.19.56
Hannę.
4.19.57 = 49
Wymienione dzieci Andrzeja
4.19.58 = 56
procesują się z Sieniutą w 1593 i 1595 r. (Woł. I f. 63 i 95; Zap. Lub. 28 f. 515 i 29 f. 317).
4.19.59 = 53
¶ Andrzej,
4.19.60 = 49
syn Andrzeja,
4.19.61 = 59
sprzedał Krężnicę w województwie lubelskiem Szczuckiemu w 1626 r., a w roku następnym zeznał zapis dożywocia z
4.19.62 & 59
żoną, Zuzanną ze Skromowic.
4.19.63 = 59
W 1630 r. jest wojskim włodzimierskim i właścicielem Jawidz i Sarny (Zap. Lub. 29 f. 317; 30 f. 849; 33 f. 112 i 561).
4.19.64 = 51
¶ Adam,
4.19.65 = 49
syn Andrzeja,
4.19.66 & 64
żonaty z Maruszą Bohowitynówną Kozieradzką, dziedziczką Koleśnik, w powiecie łuckim,
4.19.67
pozostawił synów: Stanisława,
4.19.68
Adama
4.19.69
Jana Karola, którzy wspólnie
4.19.70 = 59
ze stryjem Andrzejem, wojskim włodzimierskim,
4.19.71 = 69
dziedziczyli na Leszczanach, Koczowy i Wygnanicach w 1624 r. i kwitowali Jarmolińskich w 1630 r. (Arch. I. Z. Ros. VI. 1 i Zap. Lub. 28 f. 515 i 33 f. 561).
4.19.72 = 69
¶ Jan Karol; 1642 r. scholastyk lwowski i sekretarz królewski, 1644 r. opat koronowski, 1662 r. sufragan łucki, zmarł 1664 r. (Zap. Lub. 36 f. 625; 38 f. 42 i 200; 39 f. 6; 44 f. 96; 47 f. 917 i 46 f. 820).
4.19.73 = 68
¶ Brat jego Adam, wspólnie z nim odstąpił pewną sumę Leśnowolskiemu 1642 r.
4.19.74 & 76
Zofia z Grochowskich,
4.19.75
kasztelanka przemyska,
4.19.76 = 73
wdowa po Adamie,
4.19.77 = 74
sprzedała części na Targowisku i Widaczu 1666 r. (Zap. Lub. 38 f. 200 i 50 f. 1602).
4.19.78 = 76
Synowie Adama
4.19.79 = 74
Grochowskiej:
4.19.80
Piotr,
4.19.81
Jan
4.19.82
Felicyan 1665 r. (Ibid. 47 f. 917).
4.19.83 = 81
Jan,
4.19.84 & 83
ożeniony z Maryanną z Wisłockich,
4.19.85
pozostawił synów: Aleksandra,
4.19.86
Stefana
4.19.87
Jana, których w 1686 r. kwitowali Strutyńscy (Gr. Żydacz. Prot. 5 f. 371).
4.19.88
Paweł,
4.19.89 = 85
syn Aleksandra, podstolego chełmskiego, właściciela Steniatynia,
4.19.90 = 88
wystąpił w 1703 r. przeciwko Wąsowiczowi, komendantowi chorągwi Warszyckiego, o szkody przez chorągiew zrządzone (Gr. Bełs. 259 f. 200).
4.19.91 = 89
Drugi syn Aleksandra
4.19.92
Jan Wawrzyniec 1701 r. (Bracł. XIV f. 921).
4.19.93
¶ Walenty, podstarości czechryński 1615 r.
4.19.94
Stefan,
4.19.95
Andrzej,
4.19.96
Mikołaj
4.19.97
Paweł,
4.19.98
synowie Jana,
4.19.99 = 97
pozwali Sapiehę o zwrot sumy w 1616 r. (DW. 45 f. 1939).
4.19.100
Jerzy
4.19.101
Jan,
4.19.102
synowie Mikołaja, w 1654 r. (Zap. Lub. 49 f. 511).
4.19.103
Andrzej,
4.19.104 & 103
żonaty był z Anną Kaszowską. zmarłą przed 1626 r. (Kij. III C. f. 155).
4.19.105
Adam,
4.19.106
Jan;
4.19.107
Barbara
4.19.108
Katarzyna, sukcesorowie
4.19.109
Stanisława,
4.19.110 = 108
posesorowie Tajkur 1627 r. (Woł. V A f. 99).
4.19.111
Katarzyna,
4.19.112 & 111
wdowa po Stefanie Aksaku 1650 r. (Kij. VI E f. 6).
4.19.113
Barbara
4.19.114 & 113
za Wawrzyńcem Pepłowskim, podkomorzym podolskim,
4.19.115
Konstancya
4.19.116 & 115
za Kazimierzem Aksakiem, skarbnikiem kijowskim 1698 r. (Kij. VIII f. 477 i IX f. 1).
4.19.117
Helena,
4.19.118 & 117
wdowa po Teodorze Jankowskim 1689 r. (Kij. VIII f. 83).
4.19.119
Samuel otrzymał od króla 1650 r. dom we Lwowie (AGZ. X. 4349);
4.19.120 & 119
Jadwigi z Lichowa
4.19.121
pozostawił on syna Michała, żyjącego w 1661 r. (V. L.).
4.19.122
Konstanty,
4.19.123
syn Jakóba, 1654 r. (Zap. Lub. 44 f. 402).
4.19.124
Aleksander,
4.19.125
Jan,
4.19.126
Rafał,
4.19.127
Stanisław
4.19.128
Stefan, pisali się z województwem ruskiem na elekcyę Augusta II-go,
4.19.129
Franciszek z ziemią łomżyńską.
4.19.130
N., cześnikowi bydgoskiemu, nakazał król wypłacić 40,000 fl. hetmanowi polskiemu koronnemu na wojsko w 1711 r. (AGZ. X. 6631).
4.19.131
Stanisław, podczaszy kijowski 1713 r.
4.19.132
¶ Żyjący w 1726 r. Piotr,
4.19.133
syn Antoniego
4.19.134 & 133
Antoniny z Duninów Wąsowiczów,
4.19.135
podczaszanki inowłodzkiej (Gr. Bełs. 318 f. 59),
4.19.136
pozostawił synów: Wincentego
4.19.137
Piotra, oraz kilka córek.
4.19.138 = 137
Piotr,
4.19.139 & 138
żonaty z Józefą Chmielewską,
4.19.140 = 138
nabył Radonie 1796 r. (DW. 111 f. 660).
4.19.141
¶ Maurycy Czołhański,
4.19.142 = 136
syn Wincentego
4.19.143 & 142
Pelagii Ciszewskiej,
4.19.144 = 132
wnuk Piotra, dziedzica Dąbrówki-Radoni 1793 r.,
4.19.145 = 141
udowodnił pochodzenie swoje szlacheckie w Królestwie 1849 r. (A. b. Her.).
4.19.146
¶ Stanisław, miecznik bielski,
4.19.147 & 146
Franciszki Nehrebeckiej
4.19.148
pozostawił: Samuela, zmarłego przed 1776 r. bezdzietnie;
4.19.149
Konstancyę
4.19.150 & 149
za Józefem Chądzyńskim, cześnikiem dobrzyńskim,
4.19.151
Teresę
4.19.152 & 151
za Franciszkiem Karbowskim
4.19.153
Aloizego, miecznika bielskiego,
4.19.154 & 153
żonatego z Ewą Chodykiewiczówną,
4.19.155
córką Marcina, burgrabiego halickiego
4.19.156 & 155
Katarzyny Jachowiczównej, z którą zeznał zapis dożywocia w 1761 r. (Gr. Żydacz.).
4.19.157 = 153
¶ Dzieci Aloizego:
4.19.158
Honorata,
4.19.159 & 158
1-o v. Ostrowska,
4.19.160 & 158
2-o v. Józefowa Horodyska,
4.19.161
Barbara,
4.19.162 & 161
1-o v. Karolowa Hilzerowa,
4.19.163 & 161
2-o v. Tadeuszowa Pawlikowska,
4.19.164
Stefan
4.19.165
Józef, legitymowali się ze szlachectwa w ziemstwie lwowskiem 1783 r.
4.19.166 = 164
¶ Po Stefanie zostali:
4.19.167
Ignacy,
4.19.168
Karol
4.19.169
Antonina
4.19.170 & 169
za Schletzerem.

Comments