GIAI THOAI 2

Wolfgang Amadeus Mozart

(27/1/1756 - 5/12/1791)

(1756 - 1791) - Nhà soạn nhạc có nhiều ảnh hưởng nhất trong nhạc cổ điển Châu Âu.

Mozart & Marie Antoinette

Vào năm 1762, khi tới Schonbrunn, lâu đài hoàng gia Austrian, Mozart (6 tuổi) đang chơi với những công chúa nhỏ, bị trượt chân ngã trên sàn trơn. Cậu bé òa khóc và được công chúa Marie Antoinette, lúc đó bảy tuổi, đỡ dậy và an ủi. Mozart liền hôn nữ hoàng tương lai của nước Pháp: "Cậu tốt lắm," Mozart tuyên bố. "Tớ sẽ lấy cậu!"

Nguồn: Will and Ariel Durant, The History of Civilization - Kal Kally dịch

~*~

Thiên tài tám tuổi

"[Vào tháng Tám, 1764], trong khi cha chúng tôi đang ốm nặng," Chị của Mozart, Maria Anna, nhớ lại, "chúng tôi không được chạm vào piano. Để khỏi buồn chán, Mozart đã soạn bản nhạc giao hưởng đầu tiên [K16] cho tất cả các nhạc của của dàn nhạc."

Nhà soạn nhạc thiên tài lúc đó mới có tám tuổi.

Nguồn: Allgemeine Musikalische Zeitung (Leipzig), 22 January, 1800 - Kal Kally dịch

~*~

Mozart's Pinkelstein

Raschala, Austria có một đài kỷ niệm mang tên "Mozart's Pinkelstein." ('Mozart pee-stone').

Đài kỷ niệm này kỷ niệm cái gì vậy? Vào năm 1787, trong một chuyến đi tới Prague, Mozart dừng chân tại Raschala - để đi tiểu (pinkel).

Rất nhiều du khách đã tới đây để thăm đài kỷ niệm này và ngành du lịch địa phương thậm chí còn tổ chức lễ hội âm nhạc - với rất nhiều đồ uống - để nhớ tới chuyến viếng thăm ngắn ngủi của nhà soạn nhạc đại tài.

Giáo sư dạy kiến trúc Helmut Leierer đã nói: "Nhiều người biết Mozart đã có cuộc dừng chân nhanh chóng ở đây và để lại dấu ấn của mình tại nơi đã trở thành đài kỷ niệm của chúng tôi."

"Dân địa phương thường nói với nhau ở đây có ít chuyện để làm đến nỗi ngay cả Mozart cũng chỉ dừng chân đủ lâu để đi tiểu trước khi tiếp tục tới Prague."

"Như chúng tôi biết, ông đã đi qua thị trấn này vào năm 1787 - và yêu cầu người lái xe ngựa dừng lại để mình giải quyết nỗi buồn."

Ông bổ sung. "Nhưng chúng tôi yêu cầu du khách không giải quyết nỗi buồn lên đài kỷ niệm của chúng tôi - chúng tôi muốn tỏ lòng kính trọng với nhà soạn nhạc."

Nguồn: Tom Phillips - 26th August, 2009 - Kal Kally dịch

~*~

Zerlinaaa!

Vào buổi tổng duyệt vở Don Giovanni tại Prague, Mozart rất thất vọng với ca sĩ trẻ diễn vai Zerlina. Mặc dù đã được yêu cầu phải hét lên khi đối mặt với Don Giovanni, cô ta không diễn được có sức thuyết phục, cho dù Mozart đã hết sức yêu cầu. Cuối cùng mất kiên nhẫn, Mozart rời khỏi vị trí người chỉ đạo, lén bước lên sân khấu tối và đột ngột xuất hiện cấu vào tay cô ta. Bị bất ngờ, cô ta hét to.

"Tuyệt diệu!" Mozart thốt lên. "Xin cô hãy hét như thế vào tối nay!"

Nguồn: W. Kuhe, Memoirs of a Musician - Kal Kally dịch

~*~

Bé Mozart

Có lần lúc đang đi thăm một trang trại cùng với cha mẹ, Mozart nghe thấy tiếng lợn kêu. "G-sharp!" Ông kêu lên. Mọi người tò mò đi tìm ngay một chiếc piano; đó đúng là G-sharp.

Nhà soạn nhạc lúc đó mới có hai tuổi.

Nguồn: N. Slonimsky, Slonimsky's Book of Musical Anecdotes - Kal Kally dịch

~*~

Ăn nhau ở cái mũi

Có lần Mozart đã thách Haydn chơi một tác phẩm do ông vừa sáng tác. Haydn nhận lời, nhận lấy nhạc phổ từ tay Mozart và bắt đầu chơi.

Sau một vài ô nhạc đầu, Haydn đột nhiên ngừng lại, làm sao ông có thể chơi được một đoạn nhạc mà vừa phải dùng hai tay ở hai đầu của bàn phím vừa phải chơi một nốt ở giữa bàn phím cơ chứ. Haydn đành chịu thua. Nhưng đoạn nhạc đó đã được Mozart xử lý cực kỳ ngoạn mục, ông đã cúi người xuống và dùng... cái mũi dài của mình để chơi nốt nhạc ở giữa.

Nguồn: www.pupuneko.net (st)

~*~

Tham vọng

Một chàng trai trẻ từng hỏi xin lời khuyên của Mozart để soạn một bản giao hưởng. Mozart trả lời vì anh ta còn trẻ, có lẽ anh ta nên bắt đầu với các bản ballad trước.

"Nhưng ông viết nhạc giao hưởng khi ông mới chỉ mười tuổi," Chàng trai phản đối.

"Đúng vậy," Mozart đáp lại. "Nhưng tôi không phải hỏi xin lời khuyên của ai."

Nguồn: Nancy McPhee, The Book of Insults - Kal Kally dịch

Johann Sebastian Bach

(21/3/1685 - 28/7/1750)

(1685 - 1750) Nhà soạn nhạc Baroque người Đức và nghệ sĩ chơi đàn organ và clavecin (cla-vơ-xanh) nổi tiếng

~*~

Suối - biển cả

Johann Sebastian Bach được coi là bậc thầy và là người sáng lập ra nền âm nhạc hiện đại. Beethoven, Schumann và nhiều nhạc sĩ khác có chịu ảnh hưởng ít nhiều của Bach.

Trong lúc nói chuyện về Bach, Beethoven nhận xét:

- Bach không phải là Bach (con suối) mà là Meer (biển cả).

Nguồn: Nguồn: Danh nhân thế giới. Lương Văn Hồng dịch và biên soạn. NXB Văn học, 2005.

~*~

Thói quen

Bach có thói quen để cho vợ lo toan mọi việc trong gia đình. Khi vợ Bach qua đời, nhạc sĩ đứng bên quan tài khóc. Bà già giúp việc bảo nhạc sĩ đưa tiền để đi mua vòng hoa. Theo thói quen, nhạc sĩ nói:

- Bảo vợ tôi ấy.

Nguồn: Danh nhân thế giới. Lương Văn Hồng dịch và biên soạn. NXB Văn học, 2005.

~*~

Đành chấp nhận vậy

"Vì không thể kiếm được người tốt nhất, ta đành chấp nhận bọn tầm thường vậy."

Đó là lời ngài thị trưởng Abraham Platz của thành phố Leipzig đã nói vào năm 1723 khi chỉ định Bach làm người điều khiển ca đoàn cho Trường Thánh Thomas của Leipzig sau khi Graupner từ chối vị trí này. (Graupner là một nhạc sĩ nhỏ đã bị lãng quên từ lâu).

Nguồn: Kal Kally (st và dịch)

~*~