lekcje‎ > ‎

20. tworzenie słów, zdrobnienia

Łacińskie i greckie słowa w języku nowosłowiańskim

  1. Łacińskie i greckie słowa są pisane z zachowaniem ich fonetycznej ortografii, ale z zastosowaniem odpowiednich nowosłowiańskich przyrostków w odpowiednich przypadkach.  Łacińskie i greckie końcówki mianownika rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego są w nowosłowiańskim używane bez problemu, ale są usuwane w innych przypadkach, podobnie jak w oryginalnej grece i łacinie.

    przykład:

    filosofija. M), filosofije. D), ... (deklinacja wg wzoru duša) = filozofia, (greka: φιλοσοφία)
    theatro (n. M), theatra (n. D), ... ( deklinacja wg wzoru  selo) = teatr, (greka: θεάτρο)
    kapitalizmus (m. M), kapitalizma (m. D), ... ( deklinacja wg wzoru  grad) = kapitalizm
    arhitektura. M), arhitektury. D), ... ( deklinacja wg wzoru  žena) = architektura


  2. Zachowany jest oryginalny rodzaj.

    przykład:

    fakulta.) = fakultet, (łacina: facultas ż.)
    univerzita.) = uniwersytet, (łacina: universitas ż.)
    problem (n.) = problem, (greka: προβλήμα n.)


  3. Greckie -ια lub łacińskie -ia jest transformowane do -ija.
    filozofija, astronomija, ...

    Greckie /-ις lub łacińskie -a  jest transformowane  do -a.
    baza, ...

    Greckie -κος albo łacińskie -cus  jest transformowane  do  palatalizowanego -sky.
    filosofsky, ekonomičsky (ekonomika k->č), ...

    Lacińskie -sio  jest transformowane  do  -zija.
    televizija, ...

    Łacińskie -ssio jest transformowane  do  -sija.
    diskusija, ...

    Łacińskie -tio/-tia  jest transformowane  do  -cija.
    gravitacija, ...

    Łacińskie lub greckie -s- między samogłoskami  jest transformowane  do  -z-.
    vaza, ...

    Łacińskie lub greckie -ss-  jest transformowane  do  -s-.
    masiv, ...

    Greckie -σμος lub łacińskie -smus  jest transformowane  do  -zm.
    kapitalizm, ...

    Greckie -ο(ν) lub łacińskie -um  jest transformowane  do  -um, greckie -ον lub łacińskie -us  jest transformowane  do  -us.
    muzeum, forum, korpus, ...

    Grecki przymiotnik -στικος lub łaciński przymiotnik -sticus  jest transformowany  do  -stičsky.
    kapitalističsky, ...

    Greckie lub łacinskie -stus  jest transformowane  do  -st.
    kapitalist, ...


słowa z innych języków


Słowa z innych języków  zachowują oryginalną ortografię i są wymawiane z zachowaniem oryginalnej fonetyki z zastosowaniem nowosłowiańskich końcówek gramatycznych (rodzaje, przypadki, ...)

przykłady:

metro, metra, ... (n.) = metro
laser [lɛjzr], lasera [lɛjzra], ... (m.) = laser
bypass [baɪpas], bypassa [baɪpasa], ... (m.) = bypass


tworzenie słów

Ta kwestia została już omówiona w lekcja 8. Przejrzyj tę lekcję ponownie, aby powtórzyć zestaw końcówek do tworzenia przymiotników.

Ponadto naucz się tych dwóch końcówek:
  1. -ica tworzy rodzaj żeński.

    przykład:

    cesar = cesarz → cesarica = cesarzowa.
    glupy (przym.) = głupi → glupica (M) = głupia kobieta (rzecz. ż.)


  2. -ec tworzy rodzaj męski.

    przykład:

    glupy (przym.) = głupi → glupec (M), glupca (D), glupče! (W) = głupiec (rzecz. m.)


zdrobnienia

Zdrobnienia słów są charakterystyczne dla wszystkich języków słowiańskich​​. Poprzez zdrobnienia możemy wyrazić wielkość albo wiek kogoś lub czegoś, oraz wzajemne relacje.

Język nowosłowiański utrzymuje tę bardzo podstawową, wspólną kategorię gramatyczną języków słowiańskich. Proszę się nauczyć tylko końcówek:
  1. -ek, iček = zdrobnienia męskie.

    przykład:

    slon = słoń
    slonek = słonik
    sloniček = słoniczek

  2. -ka, -ička = zdrobnienia żeńskie.

    przykład:

    krava = krowa
    kravka = krówka
    kravička = króweczka

  3. -ko = zdrobnienia nijakie

    przykład:

    dete = dziecko, dziecię
    detko = dzieciątko
    tele = cielę
    teletko = cielątko (sylabe -et- jest dodana wg wzoru deklinacji tele, telete)
    brat = brat (m.)
    bratko = braciszek (n.)

Comments