lekcje‎ > ‎

12. tryb rozkazujący

Tryb rozkazujący jest tworzony w prosty sposób od tematu czasownika w czasie teraźniejszym:
  1. Czasowniki, których temat jest zakończony jedną spółgłoską mają w trybie rozkazującym końcówki -! (ty 2. lp.), -me! (my 1. lm.), -te! (wy 2. lm.).
    Spólgłoski końcowe -d, -t, -n, -l sa zmiękczane do  -dj, -tj, -nj, -lj, a spółgłoski -k, -h, -g przechodzą (palatalizują) w -č, -š, -ž.

    przykłady:

    dielaj!     = rób! (2. lp)
    znajme!   = poznajmy!
    plujme!   = płyńmy!
    prodaj!    = sprzedaj! (2. lp)
    pišme!    = piszmy!
    hočte!     = zechciejcie!
    (2. lm, grzecznie)
    govorte!  = mówcie! (2. lm , grzecznie)
    platj!      = płać! (2. lp)
    letjme!   = lećmy!
    vidjte!    = zobaczcie! (2. lm, grzecznie)

    var!       = gotuj!, (2. lp)


  2. Wszystkie pozostałe czasowniki zakończone dwoma lub więcej spółgłoskami mają w trybie rozkazującym końcówki -i! (2. lp.), -ime! (1 os. l.m.), -ite! (2. lm.). Oznacza to, że samogłoska  -i- jest dodana pomiędzy tematem czasownika, a końcówką trybu rozkazującego.

    przykłady:

    spi! = śpij! (2. lp.)

    gybni! = zgiń! (2. lp.)


Comments