ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ ျမန္မာ႔ရုပ္ရွင္သမိုင္းတြင္ ပထမဦးဆံုး အကယ္ဒမီ ႐ုပ္႐ွင္မင္းသားဆု ရရွိေသာသူ ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာ “မာလာရီ” ဇာတ္ကားႏွင့္ အကယ္ဒမီရရွိခဲ့သူ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ႐ုပ္႐ွင္မင္းသား ဦးေက်ာ္ဝင္း အကယ္ဒမီရခဲ့စဥ္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တုန္းက အကယ္ဒမီဟု မေခၚၾကေသးပါ။ အမ်ဳိးသားပညာသည္ဆုဟု ေခၚေဝၚသတ္မွတ္စဲ ျဖစ္သည္။

ပထမဆံုး ျမနမာ့႐ုပ္ရွင္အကယ္ဒမီ ဆုရွင္မင္းသားေက်ာ္ဝင္း

ေက်ာ္ဝင္း၊ ဦး(အကယ္ဒမီ) (ခရစ္ ၁၉၁၈ - ၁၉၉၃ )

ဦးေက်ာ္ဝင္းကို ၁၉၁၈ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ကိုင္းရာသစ္ၾကီး၌ အဖ ဦးတင္႔ႏွင္႔ အမိ ေဒၚသန္႔တို႔က ေမြးဖြားခဲ႔သည္။

ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ပဲေရာ႔ ရုပ္ရွင္မွ ဒါရိုက္တာ ဆရာျမင္႔ရိုက္ကူးေသာ ေတာင္ေတာ္သခင္မ ဇာတ္ကားအတြက္ မႏၲေလးတြင္ မင္းသားလာေရာက္ ေရြးခ်ယ္ ရာ မင္းသားေပါင္း ၂၇ ဦးထဲမွ ဦးေက်ာ္ဝင္း အေရြးခံရ၍ ေတာင္ေတာ္ သခင္မဇာတ္ကားတြင္ ေခါင္းေဆာင္မင္းသား အျဖစ္ ပါဝင္ရိုက္ကူးခဲ႔ရာမွ ရုပ္ရွင္ေလာကသို႔ေျခခ်ခဲ႔သည္။ ထိုဇာတ္ကားတြင္ ရုပ္ရွင္ မင္းသမီး ခင္ေမေလး၊ မင္းသား ကိုဘျမင္႔ႏွင္႔အတူ သရုပ္ေဆာင္ခဲ႔ရသည္။

ထို႔ေနာက္စစ္ၾကိဳေခတ္တြင္ ပဲေရာ႔ရုပ္ရွင္မွပင္ ဒါရိုက္တာဆရာေရႊ ရိုက္ကူးေသာ သံလက္သည္း ဇာတ္ကားတြင္ မင္းသမီးခင္ခင္စိန္ႏွင္႔ တဲြဖက္၍ လည္း ေကာင္း၊ ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္ဇံ ရိုက္ကူးေသာ ထိလိတ္ ပိုးဥဇာတ္ကားတြင္ မင္းသမီး ခင္ခင္ေလးႏွင္႔ လည္းေကာင္း ရိုက္ကူးခဲ႔သည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အတြင္း၌ ရုပ္ရွင္မ်ား မရိုက္ႏိုင္ဘဲ ရပ္နားေနခဲ႔ကာ ျပဇာတ္ေလာကသို႔ ဝင္ေရာက္ ကခဲ႔သည္။ ဒါရိုက္တာ ေရႊဒံုးဘီေအာင္ တင္ဆက္သည္႔ တကယ္႔စစ္သား ျပဇာတ္တြင္ ေခါင္းေဆာင္ မင္းသား အျဖစ္ကျပခဲ႔သည္။

ထိုျပဇာတ္သည္ တိုက္ပဲြခန္းမ်ား ပါေသာ စစ္သား ဘဝ သရုပ္ေဖာ္ျပဇာတ္ျဖစ္၍ ျပဇာတ္တြင္ပါဝင္သူမ်ားအား သရုပ္ေဆာင္ ပီျပင္ေရးႏွင္႔ သဘာဝ က်ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ကိုယ္တိုင္ စစ္ပညာမ်ား ေလ႔က်င္႔ သင္ၾကားေပးခဲ႔ရသည္။ ထိုစဥ္က ဗိုလ္မႉးၾကီးဖိုးကူ(အျငိမ္းစား ဗိုလ္မႉးၾကီး ဖိုးကူ) (ႏိုင္ငံဂုဏ္ရည္ ပထမဆင္႔) ကိုယ္တိုင္ ၾကပ္မတ္ သင္ၾကားေပးခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုျပဇာတ္ကျပခဲ႔စဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင္႔ ျမန္မာစစ္ဘက္အရာရွိၾကီးမ်ား၊ ဗိုလ္ မိုးၾကိဳးႏွင္႔ ဂ်ပန္စစ္အရာရွိၾကီးမ်ား လာေရာက္ၾကည္႔ရႈ အားေပးခဲ႔သည္။

ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ျပီးဆံုး၍ မဟာမိတ္တပ္မ်ား ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာေသာ အခ်ိန္တြင္ ကမၻာစစ္ၾကီးမွာ အမည္ရွိ ျပဇာတ္ကို ဦးေက်ာ္ဝင္း ပါဝင္ကျပသည္။ ျပဇာတ္ ဒါရိုက္တာမွာ ဆရာခန္႔ျဖစ္ျပီး၊ မင္းသမီးမ်ားမွာ ခင္မာၾကည္ ႏွင္႔ ခင္ခင္တင္႔တို႔ ျဖစ္သည္။ ပထမ၌ ျမိဳင္ရံုတြင္ စတင္ ကျပသည္။ ေနာက္ပိုင္း၌ ဂ်ဴဗလီတြင္ ဆက္လက္ကျပသည္။ ဂ်ဴဗလီတြင္ ျပစဥ္၌ အေမရိကန္ ဒုတိယသမၼတႏွင္႔ သန္းၾကြယ္ သူေဌးၾကီး ေရာ႔ဖယ္လားတို႔ လာေရာက္ၾကည္႔ရႈ႔ျပီး အေပ်ာ္ တမ္းရုပ္ရွင္ရိုက္ကူးစက္ျဖင္႔ ရိုက္ကူးသြားခဲ႔သည္။

ေရာ႔ဖယ္လားက ဦးေက်ာ္ဝင္းအား အိႏၵိယ ရုပ္ရွင္သရုပ္ ေဆာင္ ခ်ီးဘူးကို ကမၻာ႔ရုပ္ရွင္ေလာကသို႔ သြင္းေပးခဲ႔ရာ ေအာင္ျမင္ေနေၾကာင္း၊ ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္လည္း အလားအလာ ရွိေၾကာင္းေျပာ၍ ဦးေက်ာ္ဝင္းအား အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႔ လိုက္ရန္ေခၚေလသည္။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဝိုင္းေတာ္သားမ်ားက တား၍ မလိုက္ျဖစ္ခဲ႔ေပ။

ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ ေစာဘုရင္ခံ ျပဇာတ္ကို ေနာက္ဆံုး ကျပခဲ႔ျပီး ရုပ္ရွင္ျပန္လည္ ရိုက္ကူးခဲ႔သည္။ စစ္ၾကိဳေခတ္က ပထမဆံုး ရိုက္ကူးခဲ႔ေသာ ေသြးတစ္စက္ ဇာတ္ကားကို ျပန္လည္ရိုက္ကူးသည္။ မင္းသမီးမွာ အလွဘုရင္မ ခင္ျမရင္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ႔ရုပ္ရွင္အႏုပညာႏွင္႔ စက္မႈ လက္မႈမ်ား တိုးတက္ေစရန္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ၾကီးဌာနက ျမန္မာ႔ရုပ္ရွင္အဆင္႔အတန္း ျမင္႔မားေရး အကဲျဖတ္အဖဲြ႔ကို ဖဲြ႔ျပီး ျမန္မာဇာတ္ကားမ်ားကို စစ္ေဆး၍ ပထမဆံုးအၾကိမ္ အကယ္ဒမီဆုမ်ားကို ခ်ီးျမႇင္႔ခဲ႔ရာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၌ ညြန္႔ျမန္မာ ရုပ္ရွင္အတြက္ ဒါရိုက္တာ ေရႊဒံုးဘီေအာင္ရိုက္ကူးသည္႔ မာလာရီ ဇာတ္ကားတြင္ ပီျပင္ေျပာင္ေျမာက္စြာ သရုပ္ ေဆာင္ခဲ႔ေသာ ရုပ္ရွင္မင္းသား ဦးေက်ာ္ဝင္းအား ပထမဆံုး အမ်ိဳးသားသရုပ္ေဆာင္ အကယ္ဒမီဆုကိ ခ်ီးျမႇင္႔ခဲ႔သည္။ ထို အခ်ိန္က အေကာင္းဆံုး ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကား၊ ဇာတ္လိုက္မင္းသား ႏွင္႔ မင္းသမီးဆုဟူ၍ ဆုသံုးဆု ေပးခဲ႔ရာ အေကာင္းဆံုး ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားဆုမ်ားအျဖစ္ ပထမ ခ်စ္သက္ေဝ(ေအဝမ္း)၊ ဒုတိယ မယားႏွင္႔လူပ်ိဳ(ေအာင္ေဇယ်)ႏွင္႔ တတိယ ခ်စ္၍ ေခၚရာ (ျဗိတိသွ်ဘားမား)တို႔က ရရွိခဲ႔ျပီး ရုပ္ရွင္အႏုပညာသည္ ဆုအတြက္ အေကာင္းဆံုး အမ်ိဳးသားသရုပ္ေဆာင္ဆုကို ဦးေက်ာ္ဝင္းက မာလရီဇာတ္ကားျဖင္႔ ရရွိသည္။ အေကာင္းဆံုး အမ်ိဳးသမီး သရုပ္ေဆာင္ဆုကုိ ၾကည္ၾကည္ေဌးက ခ်စ္သက္ေဝ ကားအတြက္ ရရွိခဲ႔သည္။

မာလာရီဇာတ္ကားသည္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ရိုက္ကူးျပီး ထိုႏွစ္မွာပင္ ရုံတင္ ကျပခဲ႔ေသာ ကားျဖစ္သည္။ ေခါင္းေဆာင္ မင္းသမီးမွာ တင္တင္မူ ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေရး တည္တံ႔ ခိုင္ျမဲေရးဆိုသည္႔ အႏွစ္သာရကို ေဖာ္ေဆာင္သည္ ႏိုင္ငံေရးႏွင္႔ စစ္ေရးေနာက္ခံကားျဖစ္သည္။ ထိုကားတြင္ ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈႏွင္႔ လြတ္လပ္ေရး ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေရးကို ေဆာင္ရြက္သည္႔ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ပင္ပင္ပန္းပန္း စြန္႔စြန္႔စားစား သရုပ္ေဆာင္ခဲ႔သည္။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကာလ၌ တင္တင္ (တင္တင္မူ) သည္ မုဒံုမယ္ရျပီး ရုပ္ရွင္ေလာကသို႔ လင္ႏွင္အပ်ိဳ ဇာတ္ကားျဖင္႔ ဝင္ေရာက္ခဲ႔ရာ ဦးေက်ာ္ဝင္းႏွင္႔ စတင္ေတြ႔ရွိျပီး ညာလက္ ရံုး ဇာတ္ကားကို အတူတဲြရိုက္ကူးခဲ႔ရာမွ ေမတၱာမွ်ကာ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခဲ႔ၾကသည္။ ဦးေက်ာ္ဝင္းႏွင္႔ ေဒၚတင္တင္မူ တို႔သည္ ၁၉၅၇ - ၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမတ္ေမာ္ဦး ရုပ္ရွင္ ကုမၸဏီကို စတင္တည္ေထာင္ျပီး ရုပ္ရွင္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း ကို လုပ္ကိုင္ခဲ႔သည္။ ျမတ္ေမာ္ဦး ကုမၸဏီမွႏွင္းေတြေဝမွျဖင္႔ ဇာတ္ကားကို စတင္ရိုက္ကူးျပီး ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္ၾကီး ရိုက္ကူးသည္႔ သံသာေလကမ္းတိုင္ ဇာတ္ကားတြင္ ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ ေခါင္းေဆာင္ပါဝင္ကာ ေမသစ္၊ တင္တင္မူ တို႔ႏွင္႔ ရိုက္ကူးခဲ႔သည္။

ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ အားလပ္သည္႔ အခ်ိန္မ်ားတြင္ ဘိလိယက္ထိုး အားကစားနည္းကို ကစားေလ႔ရွိသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စု ကလပ္တြင္ က်င္းပသည္႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘိလိယက္ ျပိဳင္ပဲြတြင္ ခ်န္ပီယံ(ပထမဆု)ကို ဆြတ္ခူးရရွိ ခဲ႔သည္။

ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ ရုပ္ရွင္အႏုပညာ ျပည္႔ဝေသာ အဆင္႔ျမင္႔ ရုပ္ရွင္အႏုပညာရွင္ၾကီးျဖစ္သည္။ ဒါရိုက္တာ၏ ညႊန္ၾကားမႈကို အလြယ္တကူနားလည္သေဘာေပါက္ျပီး ပီျပင္ေအာင္ သရုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိကာ အခ်ိဳ႔အခန္းမ်ားတြင္ လိုခ်င္သည္႔ ပံုစံကိုေျပာလိုက္ပါက ဇာတ္လမ္း ဇာတ္ကြက္ႏွင္႔ အံဝင္ခြင္က်ျဖစ္ေအာင္ သရုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္ဟု ေျပာစမွတ္ျပဳ ရေသာ ရုပ္ရွင္အႏုပညာရွင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။

ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ မကြယ္လြန္မီ အခ်ိန္အထိ ရုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားေပါင္း ၅ဝ ကို ရိုက္ကူးခဲ႔သည္။ ပထမဆံုး အကယ္ ဒမီ (အမ်ိဳးသား သရုပ္ေဆာင္) ဆုရွင္ မင္းသားၾကီး ဦးေက်ာ္ဝင္းသည္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၉ ရက္ ေန႔၌ ကြယ္လြန္သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ ဇနီး ရုပ္ရွင္မင္သမီး အကယ္ဒမီ ၾကီး ေဒၚတင္တင္မူႏွင္႔ သမီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ရုပ္ရွင္မင္းသမီး အကယ္ဒမီ ေဒစီေက်ာ္ဝင္း ႏွင္႔ ေမမီေက်ာ္ဝင္းတို႔ က်န္ရစ္ခဲ႔ၾကသည္။