 Virus toch niet oorzaak van chronische vermoeidheid
Vakblad 'science' schrapt artikel over CVS ROTTERDAM - Een omstreden wetenschappelijke studie die beweert dat een virus de oorzaak is van chronische vermoeidheid gaat de prullenbak in. Het Amerikaanse wetenschapsblad Science schrapt een studie waarin een oorzaak werd gesuggereerd voor het chronischevermoeidheidssyndroom definitief uit zijn annalen. Eind september van dit jaar werd het gewraakte artikel dat Judy Mikovits en haar collega's van het Whittemore-Peterson Institute in Nevada op 23 oktober 2009 in het tijdschrift publiceerden al gedeeltelijk teruggetrokken. Dat gebeurde nadat enkele auteurs van de oorspronkelijke studie en collega's van andere laboratoria tot de conclusie waren gekomen dat zij de eerdere resultaten niet konden overdoen.
Mikovits trof het zogeheten Xenotrope Murine Leukemievirusachtige Virus (XMRV) aan in witte bloedcellen van patiënten met het chronischevermoeidheidssyndroom (CVS). Bij twee derde van hen kon XMRV worden teruggevonden, schreef ze. Aan de andere kant bleek het virus nauwelijks aanwezig bij gezonde controlepersonen (slechts drie procent). Maar al meteen na de publicatie van het artikel kwam er een storm van kritiek op de zorgvuldigheid waarmee de studie was uitgevoerd. Het virus zou door kruisbesmetting in het laboratorium in de bloedmonsters van patiënten terecht zijn gekomen. In België lijden naar schatting dertigduizend mensen aan chronische vermoeidheid, hoewel de diagnose volgens het Riziv officieel slechts bij enkele duizenden is gesteld. De aandoening, die mensen voor maanden of jaren van hun energie berooft, heeft door de afvoer van XMRV nu weer geen bewezen oorzaak meer. CVS treft vooral mensen tussen de dertig en vijftig jaar oud, en vrouwen lopen vier keer meer kans op de ziekte dan mannen. De redactie van Science heeft in de hele affaire een wat merkwaardige rol gespeeld. Toen twee auteurs zich vanwege het nieuwe bewijs uit de studie terugtrokken, leidde dit tot een 'gedeeltelijke terugtrekking' van het artikel, waarbij enkele namen moesten worden geschrapt. Bovendien gaf de redactie van Science de Mikovits-studie een 'letter of concern' mee, waarmee het stuk feitelijk gebrandmerkt werd als 'mogelijk onwaar'. Judy Mikovits werd kort daarop ontslagen bij het Whittemore Peterson Institute for Immune Disease, maar volgens de directie hield dat ontslag geen verband met de publicatie. Redactie grijpt in Nu wordt het artikel helemaal geschrapt. In een toelichting laat hoofdredacteur Bruce Alberts weten dat 'een meerderheid' van de auteurs van het artikel het nu eens is met terugtrekken, maar dat zij het er onderling 'niet over eens kunnen worden' met welke bewoordingen dat zou moeten gebeuren. Alberts schrijft dat Science niet verwacht dat een officiële terugtrekking gesigneerd door alle auteurs erin zit. 'Daarom trekken wij de publicatie redactioneel terug', aldus Alberts. De gang van zaken geeft een mooi inkijkje in de regelvastheid van een wetenschappelijk toptijdschrift. Als een artikel eenmaal door de peer review van vakgenoten is gekomen en in het tijdschrift is gepubliceerd, kan het alleen nog uit de annalen worden geschrapt als fraude is aangetoond of als alle auteurs van het artikel het eens worden over de terugtrekking ervan. Maar nu heeft de redactie dus toch zelf ingegrepen. |
Welkom bij ME/CVS in België > Studies, onderzoeken ivm ME/CVS > XMRV > 22.12.11-XMRV studie volledig teruggetrokken >