Balsemien voor springerige mensen?
Als we door de nauwe, schaduwrijke straatjes van Chatillon en Diois
in de Franse Drômestreek flaneren, vinden we niet alleen de klassieke
stokrozen die tussen muur en straat groeien, maar ook de teer uitziende
maar uitbundig bloeiende Springzaden. Met hun wit-roos-violet bloemen vrolijken
ze oude nauwe steegjes helemaal op.Het blijkt een
Balsemiensoort uit de Himalaja te zijn, die blijkbaar net zoals zijn
grote broer de Reuzebalsemien nu ook begonnen is aan zijn verovering
van de wereld. Zijn officiële naam is Impatiens balfourii of
Tweekleurig springzaad en hij wordt in het Engels ook wel Kashmir
balsam genoemd.
De naam Springzaad en Impatiens hebben ze niet gestolen, want de rijpe
zaden springen met enige kracht uit de lange, hangende zaaddoosjes.
Impatiens, ongeduldig lijkt het hele plantje wel te zijn: beweeglijk
bengelende bloemen en zaaddoos, springende zaden, snel groeiend en zich
massaal verspreidend. Op de koop toe wordt de Impatiens walleriana, die
veel als sierplant gebruikt word, ook nog het Vlijtig Liesje genoemd.
Bachbloesem Impatiens
Vanuit de signatuur het beeld van die plant heeft Dr. Bach, van de
bloesemtherapie, geconcludeerd dat Balsemienen vooral goed zouden zijn
voor mensen die snel handelen en denken en niet van uitstel houden.
Wanneer ze ziek zijn willen ze vlug genezen zijn. Daarom is het voor
hen moeilijk om geduld te hebben met mensen die van nature wat
langzamer zijn. Het Balsemientype heeft last van nerveuze trekjes en
kan snel rood aanlopen. Spiertjes spannen zich in het gezicht of in de
nek, die dan soms ook plotselinge krampaanvallen kunnen veroorzaken.
Uiterlijk kunnen deze mensen razendsnel vuurrood of lijkbleek worden.
De gemoedstoestand die volgens Bach hoort bij de Impatiens is ongeduld.
Ook in het eerste hulpmiddel Rescue remedy wordt Impatiens verwerkt
samen met Star of Bethlehem (Vogelmelk), tegen shock en verdoving; Rock
Rose (Zonneroosje), tegen doodsangst en paniek; Cherry Plum (Prunus
cerasifera), tegen de angst je (zelf)beheersing te verliezen en
Clematis (Bosrank), tegen de neiging tot bewustzijnsverlies.
In de Bloesemtherapie is het wel de Impatiens grandiflora, die gebruikt
word. Dat is ook een Balsamiensoort uit de Himalaja, die hoe kan het
ook anders, zich uitbundig uitzaait, zelfs als een woekerend onkruid
beschouwd wordt en dus blijkbaar bestreden moet worden.
Toch nog ergens voor te gebruiken
Balsemiensoorten zijn niet direct de meest gebruikte medicinale
planten, maar in Amerika wordt het Jewelweed, Impatiens biflora en
Impatiens pallida al honderden jaren gebruikt tegen irritatie en eczeem
veroorzaakt door de Gifsumak. Deze werking wordt wetenschappelijk wel
niet bevestigd. uit onderzoek bleek dat Jewelweed niet beter werkte als
een placebo.
Bij de Apatani volkeren in het Hymalayagebied van Indië wordt het blad
van Impatiens latifolia en Impatiens racemosa tegen hoofpijn en
spijsverteringsklachten gebruikt.
Belgische balsemienen bestaan er ook. Ze groeien meestal op vochtige
plaatsen en in de lichte schaduw bij beekjes. Vooral de Impatiens
noli-tangere, het Groot springzaad en Impatiens parviflora, Klein
springzaad komen we in de Ardennen nog regelmatig tegen. Zelf heb ik
geen behoefte om deze planten, om wat voor reden dan ook op te eten,
voor mij zijn het vooral mooie, wilde planten die volwassenen en
kinderen een beetje vreugde verschaffen met hun vrolijk bengelde
bloemen en hun verrassend beweeglijke zaden en dat ze ook een verhaal
te vertellen hebben, is mooi meegenomen.
Namen
- Engels: Balsam-Weed, Garden Balsam, Herbal Impatiens Balsamihal,
Impatiens, Jewel Balsam Weed, Quick-In-The-Hand, Silverweed, Slipper
Weed, Speckled Jewels, Spotted Touch-Me-Not, Touch-Me-Not, Wild Balsam,
Wild Celandine, Wild Lady's Slipper.
- Latijns: Impatiens pallida; Impatiens balsamina, synonyms Balsamina
foemina, Impatiens giorgii; Impatiens capensis, synonym Impatiens
biflora.
- Nederlands: Springbalsamien, Groot springzaad
- Duits:Impatiens, Springkraut, Fleissiges Lieschen
- Frans: Impatiens, balsamie de l'himmalaya
Voor verdere studie
- Guin JD, Reynolds R. Jewelweed treatment of poison ivy dermatitis. Contact Dermatitis 1980;6(4):287-288. View Abstract
- Long D, Ballentine NH, Marks JG Jr. Treatment of poison ivy/oak
allergic contact dermatitis with an extract of jewelweed. Am J Contact
Dermat. 1997;8(3):150-153. View Abstract
- Zink BJ, Otten EJ, Rosentha M, et al. The effect of jewel week in preventing poison ivy. J Wilderness Medicine 1991;2:178-182.
- Ethnomedicinal botany of the Apatani in the Eastern Himalayan
region of India. Chandra Prakash Kala GB Pant Institute of Himalayan
Environment & Development, Kosi-Katarmal, Almora, Uttaranchal- 263
643, India. Journal of Ethnobiology and EthnomedicineVolume 1