Kruidenstempels

Kruidenstempels zijn buidels van stof gevuld met kruiden die ontspannende, reinigende of activerende eigenschappen bezitten.
Kruidenstempels zijn kant-en-klaar te koop met kruiden in verschillende samenstellingen maar kunnen ook gemakkelijk zelf worden gemaakt. Deze buidels worden verwarmd door stoom waardoor ze warm en zacht aanvoelen. Vervolgens wordt het lichaam ermee gemasseerd, al wrijvend en stempelend met een wisselende druk. Door het verwarmen komen de sappen en geuren van de
kruidenbuidels vrij en kunnen de eigenschappen en de geuren van de kruiden inwerken op de huid, zintuigen en geest.

Geschiedenis van kruidenstempels
In verschillende massagetradities en culturen kent men sinds eeuwen de toepassing van kruiden bij massage. Het gebruik van kruidenstempels voor massage is oosters van oorsprong. De basis lijkt in Thailand of India te liggen, waar het als medische
massage werd toegepast. Het zal voortkomen uit het gebruik van kruidenkompressen.
Net zoals in Europa gebruiken de mensen in Thailand al eeuwenlang kruiden om aandoeningen en ziekteste behandelen en om lichaam en geest te zuiveren.
Ook bij Ayurvedische behandelingen, waarvan de oorsprong in India ligt, worden massages vaak met kruidenstempels (en veel olie) gegeven. Een kruidenstempelmassage wordt in de Ayurveda ‘svedana’ genoemd.
Zo’n 10 tot 15 jaar geleden werd de kruidenstempelmassage een hit in de massage- en wellness-branche in Europa. Eerst werd er
gemasseerd met kruidenbuidels geïmporteerd vanuit Thailand en India. Inmiddels zijn er ook kruidenbuidelsverkrijgbaar die aangepast zijn aan de behoeften en de cultuur van de westerse mens en gevuld zijn met Europese kruiden.

Ingrediënten kruidenstempels
In principe kan ieder heilzaam kruid worden gebruikt
in een kruidenstempel. Een kruidenstempel heeft
naast de kruiden ook een ‘drager’ of vulmiddel
nodig. Wat hiervoor bij de kant-en-klare stempels
wordt gebruikt wordt nergens vermeld. Echter, deze
vulmiddelen kunnen ook van waarde zijn voor de
werking van de stempel. Dan kan hiervoor
bijvoorbeeld gehakseld haverstro, tarwezemelen, rijst
of kokosschaafsel worden gebruikt.
Er worden van verschillende fabrikanten
kruidenstempels te koop aangeboden. Er is een
duidelijk verschil in ingrediënten tussen de stempels
die uit Thailand komen en de stempels die in Europa
worden gemaakt. 

Het zelf maken van een kruidenstempel
Een kruidenstempel voor het lichaam
Nodig:
 ± 20 gram verschillende gedroogde kruiden naar
keuze
 20 gram rijst of 30 gram tarwezemelen (vulmiddel)
 10 gram stro, gehakseld, liefst van haver
(vulmiddel)
 stuk stof van natuurlijk materiaal, linnen of katoen;
ongeveer 40 x 40 cm
 stuk touw van natuurlijk materiaal, al naar gelang
de dikte ± 1 meter
Een kruidenstempel voor het gezicht:
Nodig:
 ± 10 gram verschillende gedroogde kruiden naar
keuze
 15 gram rijst of 20 gram tarwezemelen (vulmiddel)
 stuk stof van natuurlijk materiaal, linnen of katoen;
ongeveer 25 x 25 cm
 stuk touw van natuurlijk materiaal, al naar gelang
de dikte ± 80 cm
Werkwijze:
Knip het doek en touw op maat. Meng de kruiden
met het vulmiddel en plaats ze in het midden van het
doek. Vouw de uithoeken van het doek naar binnen
en draai het op tot een handvat. Neem het touwtje
en knoop het onderaan het handvat. Draai het
vervolgens rond het handvat tot boven en knoop het
bovenaan opnieuw vast.
Voorbeeld van een werkwijze met kruidenstempels
Benodigdheden:
 kruidenstempels, minimaal 2 maar bij een totale
massage liever 4
 stoomkoker
 ovenwant of iets anders wat als isolatie voor je
eigen handen kan dienen
 2 grote handdoeken
 verwarmde olie naar keuze met bijvoorbeeld
etherische olie van gember of lavendel
 eventueel zout
 een douche (zeker na de stempelmassage voor
het gehele lichaam is het gebruik van een
douche aan te bevelen)
 kruidenthee

Een totale kruidenstempellichaamsmassage
De cliënt gaat liggen, krijgt een rolletje bij de voeten
en de benen worden toegedekt. De warme olie
wordt aangebracht op rug, nek, schouders en armen
(eventueel eerst wat zout in je handen, daar de olie
op gieten). Geef een uitgebreide massage met veel
lange rustige effleurages. Dan de stempels, voel de
temperatuur eerst even op eigen binnenzijde pols.
Bescherm jezelf tegen de langdurige warmte van de
stempels met een doek of want.
Begin met korte, snelle tapotements over de gehele
rug en armen. Dan diepe, rustigere tapotements en
vervolgens rotaties en effleurages, als bij een normale
massage maar met de stempels. Neem nek en
schouders uitgebreid mee, tot in de haargrens op de
schedelrand. Als het ruggebied behandeld is, de rug
toedekken en de benen ontbloten en ook daar weer
eerst met olie masseren (ook de voetzolen) en
vervolgens met de stempels. Daarna omdraaien,
eerst de benen en
voeten aan de
voorkant, dan buik,
borst en armen. Tot
slot eventueel een
drukpuntmassage op
het gelaat en als
afsluiting een
hoofdhuidmassage.
Na een totale kruidenstempelmassage zou ik zelf niet
ook een stempelmassage op het gelaat doen, dat
lijkt mij teveel van het goede. Na afloop gebruik
laten maken van de douche en adviseren veel te
drinken. Bied een kopje kruidenthee aan en zet
eventueel een karaf water met citroenmelisse neer.
Kruidenstempelmassage gelaat
In grote lijnen lijkt de stempelmassage voor het
gelaat op die van het lichaam. De kruiden kunnen
prachtig worden afgestemd op het huidtype, en
natuurlijk zijn de stempels kleiner van formaat. Ook
hier wordt eerst een oliemassage gegeven, met
etherische olie passend bij het huidtype. De stempels
mogen iets minder heet zijn. Dan de
stempelmassage; neem ook het decolleté, de
schouders, de nek en de bovenarmen mee. Ook hier
kan worden afgesloten met een hoofdhuidmassage.
Contra-indicaties
De kruidenstempelmassage mag niet worden
gegeven bij:
 virale of bacteriële ontstekingen;
 besmettelijke huidaandoeningen;
 trombose;
 koorts;
 infectieziekten, inclusief griep en keelontsteking;
 het gebruik van antibiotica/penicilline;
 plaatselijk niet bij verwondingen (schaaf-, snij-,
steek- of brandwonden).
Voorzichtig zijn bij (overleg van te voren met een
arts):
 spataderen;
 hartklachten;
 diabetes;
 burnout;
 het gebruik van bloedverdunners;
 zwangerschap;
 het geven van borstvoeding.

Pagina 12

Oliegebruik tijdens de kruidenstempelmassage
Voorafgaand aan een kruidenstempelmassage
wordt er op het te behandelen gebied warme olie
aangebracht. Vanuit het oosterse gebruik wordt er
meestal gekozen voor kokos- of amandelolie met
daarin etherische olie van gember of peper. Ook in
Europa wordt veel gewerkt met gemberolie.
Gemberolie werkt verwarmend, stimuleert bij
vermoeidheid en de bloedcirculatie wordt
gestimuleerd.
De olie helpt daardoor het effect van de
kruidenstempel massage te versterken en is toe te
passen bij spierpijnen en vermoeide spieren. Peper
stimuleert en verwarmt bij pijnlijke spieren en stijfheid.
Ik vind beide echte lichaamsoliën en zou ze niet
gauw op het gezicht toepassen. Dan zou ik eerder
voor bijvoorbeeld lavendel of marjolein kiezen.
Lavendel werkt verzorgend, ontspannend en
bevordert de doorbloeding en is daardoor fijn in een
massageolie voor stijve en stramme spieren. Marjolein
werkt kalmerend en rustgevend, ontspant bij
hoofdpijn en geeft een gevoel van warmte op de
spieren.
Het is plezierig om de cliënt de geur te laten kiezen:
lavendel, gember of marjolein. Deze etherische olie
kan dan in het bijzijn van de cliënt worden

toegevoegd aan een basis van bijvoorbeeld kokos-
en amandelolie, welke al warm gemaakt is.

Sommige masseurs en wellnesscentra geven
voorafgaand aan de kruidenstempelmassage een
zoutscrub. Hiervoor wordt eerst de huid ingevet, dan
een beetje zout (bijvoorbeeld fijn gemalen

Himalayazout of fijn gemalen zeezout) in de handen
genomen en vervolgens met lange rustige
effleurages verdeeld over de huid. Dit heeft een
dubbele werking: de huid wordt zachter en gladder
en is doordat de dode huidcellen verwijderd worden
ontvankelijker voor de kruiden. Tevens heeft het zout
een zuiverende werking. Het zout wordt na afloop
van de scrub grotendeels van de huid afgewreven.
Het zout wat achter blijft lost vanzelf op door de
vochtige warmte van de kruidenstempels.

Bij het
toepassen van de zoutscrub zou ik zelf eerst het
gehele lichaam scrubben en pas daarna met de
stempels beginnen. Tussentijds scrubben vindt ik
afbreuk doen aan het ontspannende effect van de
massage.

De werking van een kruidenstempelmassage
Een kruidenstempelmassage kan voor veel klachten
worden ingezet. Door met verschillende soorten
stempels te werken of zelf de kruidenmengsels samen
te stellen is er voor bijna iedereen een stempel op
maat te maken met de gewenste werking.

Kruidenstempelmassage:
 heeft een ontgiftende, afvoerende en
ontspannende werking;
 verlicht spanningen;
 vergroot het gevoel van welzijn;
 helpt stress te verminderen;
 helpt de lymfecirculatie en de bloedcirculatie te optimaliseren;
 geeft ontspanning van stijve spieren;
 zorgt voor verlichting bij acute en chronische spierproblemen;
 helpt slaapstoornissen te verminderen;
 helpt emotionele spanning te verminderen;
 activeert het zelfherstellend vermogen van het lichaam;
 brengt in balans;
 stimuleert het immuunsysteem;
 bevordert de spijsvertering;
 helpt de huid zijdezacht en strakker te maken.

Tijdens de kruidenstempelmassage komen de
werkzame stoffen uit de verwarmde en vochtige
kruiden vrij. De massage zorgt door de warmte, de
geur en de massagebeweging voor ontspanning,
zowel voor het lichaam als voor de geest. Door de
warme stempels gaan de huidporiën open en zo kan
het kruidenmengsel gemakkelijk zijn heilzame werking
verrichten. Het helende effect van de warme kruiden
werkt tot diep in het onderliggende weefsel door,
zelfs tot in de organen. De warmte heeft ook een
positieve invloed op de doorbloeding. De
bloedvaten zetten uit, de huid wordt intensiever
doorbloed en schadelijke stoffen in gespannen
spieren kunnen sneller worden afgevoerd.
De aroma’s van de kruiden werken helend en
ontspannend, onze longen en neusslijmvliezen zijn erg
gevoelig voor de geuren en etherische invloeden
van de kruiden. De massage stimuleert het lichaam
om beter te functioneren en brengt het tegelijkertijd
tot rust. De massage met de kruidenstempels
activeert de stofwisseling.
Het lichaam kan tintelen tot uren na de massage.
Een kruidenstempelmassage is ideaal voor wie
gespannen, moe of opgebrand en lusteloos is. Niet
alleen het lichaam ontspant en wordt tot in de
diepte gereinigd, maar eveneens komt er op
geestelijk vlak nieuwe energie vrij. De massage biedt
ook hulp in stressvolle momenten, omdat ze nieuwe
energie geeft om problemen aan te pakken.
Massage met een dieptewerking. Tijd om weg te
dromen, te ontspannen en nieuwe energie te
tanken. Het lichaam wordt aangezet om beter te
functioneren en tegelijkertijd tot rust gebracht.

Hoe bijvoorbeeld peper en gember werken bij een kruidenstempel massage
Hete kruiden zoals peper en gember zorgen voor
tintelingen van de smaakpapillen in de mond en
tevens voor extra stimulatie van onze stofwisseling. Als
je met een kruidenbuiltje de lichaamshuid masseert
wordt de stofwisseling daar ook gestimuleerd. De
temperatuur van de kruiden en de druk op het
lichaam bepalen voor een belangrijk gedeelte het
resultaat. In overleg met de klant kan op pijnlijke
plekken intensiever worden gewerkt met de
kruidenstempel. Een intensievere en langere
behandeling dringt door tot in de organen van het
lichaam en voert daar de heilzame werking uit. Elke
graad stijging van onze lichaamstemperatuur
veroorzaakt een versnelling van de basale en lokale
stofwisseling met 15%. Door de snellere stofwisseling
en natuurlijk ook door de warmte van een
kruidenstempelmassage wordt de bloedsomloop
geactiveerd. De bloedvaten verwijden zich en er
zullen meer afvalstoffen het lichaam verlaten.
Spanningen lossen op en lichaam en huid krijgen een
zuiveringsbehandeling.
Comments