---

Geelwortel anti-catabool, tegen spierafbraak

Geelwortel is een specerij uit India, en heet ook wel koenjit of kurkuma. De specerij wordt gemaakt uit de gedroogde wortels van de plant Curcuma longa, een verwant van de gemberplant Zingiber officinale. Aan kleurstoffen uit C. longa dankt saffraanrijst zijn gele kleur. Geelwortelpoeder is een bestanddeel van kerrie.
Traditionele Indiase genezers maken al eeuwen gebruik van de ontstekingsremmende eigenschappen van geelwortel, en geven de plant aan mensen met ademhalingsproblemen of wonden die moeizaam genezen. Een belangrijke actieve stof in de plant is curcumin of diferuloylmethaan. Dat is overigens op de markt als gele kleurstof voor voedingsmiddelen. Je ziet de chemische structuur van curcumin hieronder.


Sommige onderzoekers vermoeden dat curcumin de hersenen beschermt. In dierproeven vermindert curcumin de schade die cadmium en lood aanrichten in de hersenen. Epidemiologen vermoeden dat curcumin de hersenen beschermt tegen de ziekte Alzheimer, en dat daarom de ziekte in India - waar de consumptie van koenjit hoog is - minder vaak voorkomt dan op andere plekken in de wereld.

Ook de anti-catabole werking van geelwortel is het werk van curcumin, blijkt uit een overzichtsartikel van onderzoekers van Harvard Medical School. Dat gaat vooral over curcumin als medicijn tegen spierafbraak door bloedvergiftiging, de specialisatie van de onderzoekers. Maar, schrijven ze, "there is evidence that curcumin may inhibit the catabolic response in skeletal muscle during other catabolic conditions".
Ze doelen daarbij op dierstudies die het anti-catabole effect van curcumin hebben aangetoond bij kanker en beschadiging van het spierweefsel. In sommige van die studies versnelde curcumin ook het herstel van het spierweefsel.
In studies waarin proefdieren hun spieren niet konden gebruiken remde curcumin de afbraak van spiereiwit trouwens niet. Curcumin werkt dus niet altijd.
Curcumin, vermoeden de onderzoekers, stimuleert de spieropbouw vooral via het saboteren van de moleculaire schakelaar [eigenlijk: transcriptiefactor]nuclear factor-kappa-B (NFkB). NFkB reageert op zo ongeveer wat slecht is voor de cel: van vrije radicalen tot UV-licht tot geoxideerd LDL-cholesterol. De transcriptiefactor maakt zich in zulke gevallen vast aan het DNA, en schakelt zo een batterij vernietigingsmechanismen aan.
Bij bloedvergiftiging, maar ook bij kanker, zware ingrepen en ondervoeding ontstaat via NFkB soms grote schade aan het spierweefsel. Curcumin is goedkoop en ook in hoge doses niet toxisch. Het is misschien een alternatief voor anabole hormonen, die prijzig zijn en soms bijwerkingen hebben. Vandaar dat de onderzoekers er graag meer over willen leren.
Een probleem is dat het lichaam curcumin slecht opneemt. Bedrijven werken daarom aan nano-preparaten van curcumin. Een alternatief is curcumin toe te dienen met peper, aldus de onderzoekers. "Another method to increase the bioavailability of curcumin is to add piperine, found in black pepper, which increases the uptake of curcumin by 2000 per cent in humans."
Voor de goede orde: nee, de schrijvers van het stuk zijn niet van plan zelf curcumin als medicijn op de markt te brengen. Ze worden betaald door het Amerikaanse equivalent van ons RIVM, de National Institutes of Health.
Hoeveel spieren je ontwikkelt is de resultante van je anabole en katabole processen. Verhoog je het anabolisme in je lichaam, dan ga je sneller vooruit. Verminder je het katabolisme, dan ook.
Of curcumin ook antikatabool werkt tijdens en na zware training is nog niet onderzocht.