De oorzaak van knieartrose is een ontsteking waardoor kraakbeencellen afgebroken worden (apoptose) en de kraakbeenlaag in het gewricht afneemt. De
soepelheid van het gewricht neemt hierdoor af en ook de schokabsorptie vermindert hierbij. Aangetaste kniegewrichten
belemmeren de patiënten in hun bewegingsvrijheid. Daarnaast veroorzaakt de
pijn een afname van de kwaliteit van leven.
Knieartrose is een chronische aandoening
en patiënten gebruiken dan ook vaak langdurig NSAID’s. Als alternatief voor deze
middelen worden de volgende planten
genoemd: duivelsklauw (Harpagophytum
procumbens), geelwortel (Curcuma longa),
al dan niet in combinatie met gomhars
van de wierookboom (Boswellia serrata) en
bittere gember (Zingiber zerumbet). Naast
deze planten is er een voorgenomen klinisch onderzoek naar een kruidencomplex bestaande uit extracten van het zaad
van walnoot (Juglans regia), gummiboom
(Eucommia ulmoides), Eleutherococcus sessiliflorus (nauw verwant aan de Siberische
ginseng) en gember (Zingiber officinale) [1].
Er zijn nogal wat kruidenpreparaten op
de markt die duivelsklauw bevatten, maar
tot nu toe ontbreken goed opgezette klinische studies over deze plant. Wel zijn
er aanwijzingen dat duivelsklauw ontstekingsremmende en pijnbestrijdende
inhoudsstoffen bevat die mogelijk ingezet
kunnen worden bij de behandeling van
knieartrose. De Europese Committee on
Herbal Medicinal Products heeft op basis
van langdurig gebruik geconcludeerd dat
preparaten van duivelsklauw gebruikt kunnen worden voor de verlichting van milde
gewrichtspijn [2]. Een metastudie uit 2016 noemt dertien
klinische onderzoeken over geelwortel en
curcumin [3]. De onderzoeken verschillen van elkaar voor wat betreft de aard van de
preparaten, gebruikte doseringen en duur
van de behandeling. Het gaat hierbij om
ruwe extracten van geelwortel en uit geelwortel geëxtraheerde curcumin, al dan niet
in combinatie met wierook, of in een formulering die de biologische beschikbaarheid moet vergroten. Over het algemeen is
er sprake van een vermindering van pijn en
een verbetering van het functioneren van
patiënten. De effecten zijn vergelijkbaar
met een behandeling met standaardmedicatie zoals NSAID’s en glucosamine. De
auteurs van deze metastudie schrijven dat
de onderzoeken behalve deze veelbelovende resultaten ook minpunten hadden:
de meeste geïncludeerde patiënten vertoonden slechts milde vormen van knieartrose en ook waren de onderzoeksgroepen
klein.
Een andere metastudie naar de effectiviteit
van geelwortel of curcumin en wierook,
vergeleken met een placebo of NSAID’s,
omvat elf onderzoeken [4]. Hieronder
bevinden zich onderzoeken naar wierookextract, ruw geelwortelextract, curcumin en gecombineerde wierook-curcuminformuleringen. De auteurs stellen vast
dat al deze preparaten een waardevolle
aanvulling kunnen zijn op de gangbare
behandelingsregimes voor knieartrose,
door de pijn te verminderen en de bewegingsfunctie te verbeteren. De huidige
hoeveelheid bewijs is volgens hen echter
niet voldoende in omvang of kwaliteit om
zinvolle aanbevelingen voor de klinische
praktijk te doen.
In een literatuurstudie naar de toepassing
van bittere gember bij knieartrose werden
82 artikelen gevonden die overbleven na
een screening van 259 artikelen [5]. Deze
literatuurstudie laat zien dat de effectiviteit
en de toepassingen van bittere gember
niet eenduidig zijn. De plant komt echter Een metastudie uit 2016 noemt dertien
klinische onderzoeken over geelwortel en
curcumin [3]. De onderzoeken verschillen wel in aanmerking voor verder onderzoek
vanwege de interessante inhoudsstoffen.
De stof zerumbone - een sesquiterpeen -
die wordt geëxtraheerd uit de wortelstok
van bittere gember, heeft onder andere
een ontstekingsremmende en pijnstillende werking waardoor het de functionele capaciteit van patiënten zou kunnen
verbeteren. [2]
European Medicines Agency. Summary of the scientific
conclusions reached by the Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC) on the medicinal uses of devil’s
claw root. 2016. www.ema.europa.eu/en/medicines/
herbal/harpagophyti-radix; geraadpleegd: 24-02-2020.
[3] Chin KY. The spice for joint inflammation: anti-inflammatory role of curcumin in treating osteoarthritis.
Drug Des Discov 2016;10:3029-3042. [4] Bannuru RR.
et al. Efficacy of curcumin and boswellia for knee osteoarthritis: systematic review and meta-analysis. Semin
Arthritis Rheum 2018;48(3):416-429. [5] Ahmadabadi
HK. et al. Pharmacological and biochemical properties of
Zingiber zerumbet (L.) Roscoe ex Sm. and its therapeutic
efficacy on osteoarthritis of knee. J Family Med Prim Care
2019;8(12):3798–3807. |