اطلاعیه فروش واحد های تجاری و آپارتمان های اداری در خیابان آزادی تهران تلفن 09361014411 بازار بورس صنایع دانش بنیان آزادی بورس تخصصی صنایع پزشکی ، دندانپزشکی ، علوم آزمایشگاهی و داروسازی  ------------------------------------------------ ----------------------------- آشنايي با آتشکدههاي ايران
آتشکده به گونهاي از نيايشگاه زرتشتيان گفته ميشود که آتش در جاي خاصي از آن قرار دارد و مهمترين نيايشهاي ديني در آن و در برابر آتش انجام ميگيرد.
شکل و بناي آتشکدهها در همه جا يکسان است. معمولا هر آتشکده 8 درگاه و چند اتاق 8 گوشه دارد و آتشدان در وسط بنا واقع است. با گذر زمان و به تدريج مقرر ميشود که آفتاب بر آتش نتابد. بنابراين آتش را در فضاي باز نگهداري نکرده و اتاقي در وسط بنا ساختند که آتشدان در آن قرار داشت. محافظ آتشکده را هيربد ميناميدند.
اگر دوست داريد از نزديک شاهد اين بنا باشيد، چنين آتشکده ايران را برايتان معرفي کرده ايم که در شهرهاي مختلف قرار دارند.
آتشکده آذرخش - فارس
آتشکده آذرخش يا مسجد سنگي داراب، در جنوب کوه پهنا و در 6 کيلومتري شهرستان داراب، در 111 کيلومتري جنوب شرقي فسا واقع شده و به صورت کامل در دل صخره کوه، کنده شده است.
محققان بر اين عقيدهاند که بناي اوليه مسجد سنگي معبدي مربوط به دوره ساسانيان است و در دوره اتابکان فارس، 652 هجري قمري، با تعبيه محراب و تغييراتي، به مسجد تبديل شده است. بناي مسجد، عبارت از محوطه صليبي شکلي است که در اطراف آن، دورتادور، رواقي با جرز، ستون و دهانههاي طاقدار قرار گرفته است.
پوشش چهار بازوي محوطه صليبي شکل، به صورت طاق گهوارهاي ساخته شده اما پوشش بخش مياني به صورت مربع بريده و فضاي روبازي در نظر گرفتهاند و در زير آن و وسط تالار، حوض 4 گوش کم عمقي ساختهاند.
طولانيترين قسمت بنا، طول شرقي غربي است که از در ورودي شروع ميشود. وروديهاي آن در سمت جنوب شرقي قرار دارد و فاصله آن از ابتداي درگاه ورودي تا انتهاي شمال غربي تقريبا 20 متر است.
طول دو سوي ديگر مسجد که يکي در راستاي جنوب غربي و ديگري در امتداد شمال شرقي قرار دارد حدود 18 متر است. به نظر ميرسد که کار احداث اين بنا با کندن کوه از بالاي نورگير شروع شده و به صورت يک چاه با پلان مربع به پايين رفته است و سپس از 4 سمت ديوارههاي چاه، ايوانهاي مسجد کنده شدهاند که از نظر زماني ميتواند تاريخ اتمام آن را به يک چهارم کاهش دهد.
اين مسجد با پلاني چهار سو (چليپا)، بنايي اسلامي است، که در کوه پهنا قرار دارد و سياحان مختلف ديده و تفسيرهاي مختلفي درباره آن ارائه داده اند.
در قسمت ورودي، يک هشتي به ابعاد 2.78 و 9.60 متر وجود دارد، که البته با انحرافي که در اين قسمت بوده، ابعاد آن اندکي متغير است. دورتادور مسجد را رواقي به عرض 1 تا 1.10 متر همراه با جرزهايي احاطه کرده است، که در سمت محراب مسدود مي شوند.
سقفها و جرزها، به جز در راهروهاي گردشي اطراف، همگي قوس بيضي شکل نزديک به جناغي دارند و در واقع همانند طاق آهنگ هستند. اغلب منابع و متون ايراني که قدمت آنها از دوران قاجار تجاوز نمي کند، مسجد را يک بناي مربوط به دوره ساساني مي دانند که به مسجد تبديل شده است.
درگاه بيروني مسجد سنگي، داراي 4.70 متر ارتفاع و 2.15 متر عرض است. نماي بيروني مسجد سنگي، سردرهاي مساجد اسلامي را تداعي مي کند، که به صورت ستون ها و در دو طرف ورودي تراشيده شده و متصل به ديوار مسطح بيروني است.
مسجد داراي قوس جناغي اسلامي است، که با قوس هاي متداول دوره ساساني و طاقهاي آهنگ داخل مسجد سنگي تفاوت آشکاري دارد. نماي بيروني و ظاهري مسجد سنگي، بيشتر اسلامي نشان مي دهند تا ساساني. اما، از وجود عناصر ساساني نيز در اينجا نبايد غافل بود. داشتن محراب مقرنسکاري با خطوط کوفي، بويژه قطع شدن راهروها در دو طرف محراب و قرار گرفتن آن در سمت قبله و کتيبه هاي کوفي، دلايل اسلامي بودن بناست.
کنار مسجد سنگي، يک اتاق با سقف طاقي شکل وجود دارد، که با 3 پلکان وارد کف آن ميشود. اين اتاق 8 متر طول، 3.15 متر عرض و 1.95 متر ارتفاع دارد.
اين مسجد در دو قسمت کتيبه دارد، يکي کتيبه محراب و ديگري کتيبهاي است که در قسمت بالاي ورودي داخلي جلوخان و ابتداي ايوان شرقي در بالاي درگاه و جرزهاي طرفين آن قرار دارند.
متن يکي از اين کتيبهها فرسوده و به مرور زمان دچار صدمه بسياري شده و ديگري داراي متن کوتاهي است. کتيبه بالا ناخوانا است و کتيبه پايين تاريخ سال 652 را نشان ميدهد.
مسجد سنگي داراب با شماره 229 توسط سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به ثبت تاريخي رسيده است.
آتشکده کاريان - فارس
آتشکده کاريان در شهر فيروزآباد در 120 کيلومتري شيراز قرار دارد. اين آتشکده در زمان اردشير بابکان بنا شده و بعد از حمله تازيان آتش آن به عقداى يزد متقل شده و تا ۷۰۰ سال در آنجا از آن نگهدارى ميشد.
پس از آن به اردکان يزد جا به جا ميشود و سال ۱۳۱۸ شمسي به آتشکده شهر يزد برده ميشود که هنوز نيز کماکان در آن محل افروخته ميباشد.
مکان آن در شهر فيروز آباد يا اردشير خره يا اردشير خوره در 120 کيلومتري جنوب شيراز است و کاخ بزرگ آن که توسط شاهنشاه اردشير بابکان ساخته شده بود هم اکنون فرو ريخته است.
آتشکده کاريان يا آذرفرنبغ در روستاي کاريان از توابع بخش جويم ميباشد که ساليان بسيار قبل پس ازساخته شدن کاخ اردشير به دستور اردشير بزرگ پادشاه آن زمان بايد آتشي مقدس در آن افروخته ميشد وآنها اين آتش را از آتشکده آذرفرنبغ واقع در روستاي کاريان به آنجا بردن و از آن زمان به بعد کاخ اردشير به آتشکده کاريان معروف شد.
نقشه اصلي اين آتشکده به شکل ذوزنقه بوده که اضلاع جلويي آن در حدود ۵ متر عرض و ۷ متر ارتفاع دارند. در جلو اين ضلع سکويي به ارتفاع 1.5 متر از سطح زمين واقع شدهاست.
برفراز اين سکو در ارتفاع ۳متري روي ديواره حفرهاي مثلثي شکل وجود دارد. مصالح به کار رفته در ديواره اين آتشکده آجر و گل ميباشد. روي صفهٔ آتشکده آثاري از راهرو و اتاق ديده ميشود که به درون فرو ريختهاست.
اين آتشکده يکي از بزرگترين و مهمترين آتشکدههاي زمان ساسانيان بوده و يکي از مهمترين آتشهاي سه گانه زردشتي که مختص موبدان بوده، در آن جا ميسوختهاست.
ساسان جد اردشير بابکان توليت اين آتشکده را بر عهده داشته و ساسانيان همواره علاقه خاصي به اين آتشکده داشتهاند.
اردشير به همين جهت نام شهر را ارتخشر خوره ( ارت خشتر) ناميد که به معني شهر شکوه و جلال اردشير است.
آتشکده آذرگشسب - آذربايجانغربي
آتشکده آذرگشسب از مشهورترين و بزرگترين آتشکدههاي فلات ايران است که در آذربايجان غربي در 49 کيلومتري شمال شرق شهر تکاب قرار دارد.
آذرگشنسب به معني آتش اسب نر است و بر پايه افسانههاي ايراني دليل نام گذاري اين است که کيخسرو به هنگام گشودن بهمن دژ در نيم روز با تيرگي شبانه که ديوان با جادوي خود پديد آورده بودند، روبرو شد.
آنگاه آتشي بر يال اسب وي فرود آمد و جهان را ديگر باره روشن کرد و کيخسرو پس از پيروزي و گشودن بهمن دژ، به پاس اين ياوري اهورايي، آتش فرود آمده را آنجا بنشاند و آن آتش و جايگاه به نام آتش اسب نر (گشسب يا گشنسب) ناميده شد.
آتشکده آذرگشسب در ضلع شمالي درياچه قرار گرفته و داراي نمايي چهارطاقي است که درون آن محراب آتش قرار گرفته و راهروهاي مخصوص مراسم عبادي اطرافش را فراگرفتهاند.
در سمت راست چهارطاقي دومين اتاق مهم اين آتشکده قرار گرفته که در آن آتش را وقتي براي نيايش در معرض ديد نبود، شعلهور حفظ ميکردند.
در ضلع شمال غربي، ايوان بلند و شکوهمند ساساني معروف به ايوان خسرو که از آجر قرمز و ملات ساروج ساخته شده قرار دارد که تنها ديوارهاي باقي مانده هنوز به عنوان شاخص اين مجموعه تلقي ميشود.
اين ايوان بلند که براي اقامت پادشاهان ساساني در زمان اجراي مراسم زيارت آتشکده آذرگشسب، بارعام احداث شده است و به احتمال زياد تاريخ ساخت آن مربوط به خسرو اول معروف به انوشيروان است.
بر بالاي اين تپه درياچهاي با عمق بيش از 60 متر و قطر حدود 100 متر قرار دارد. آب درياچه توسط چشمهاي جوشان در کف آن تامين ميشود و مملو از آهک و فاقد هرگونه موجود زنده است.
دماي آن در زمستان و تابستان ثابت است. سطح آب درياچه به وسيله دو جوي آب که يکي به سمت شمال و ديگري به سمت جنوب درياچه جاري هستند، ثابت مانده است.
مردم بومي به کانال جريان آب جنوبي که در زمان ساسانيان ايجاد شده اژدها ميگويند. از درياچه تخت سليمان در متون بسياري نام برده شده است.
ساخت اين بنا به بيش از 3000 سال قبل باز ميگردد. آذرگشسب در کنار درياچه اروميه قرار دارد و در گذشته کاخهاي بسيار باشکوهي در اطراف آن بنا بوده است.
آذرگشسب مخفف آذرگشنسب است که يکي از سه آتشکده مقدس حافظ جهان است.
نام آتشکده، گشتاسب است که در بلخ قرار داشته است، گنجهاي گشتاسب نيز در آنجا بود که اسکندر آن را خراب کرده و گنجها را برداشت.
آتشکده آذرگشسب به زبان پهلوي گنزک يا گنجه، به زبان روميان گزکا، به زبان اعراب شيز و در زمان ايلخانيان به صورت ستوريق تلفظ ميشده است.
در زمان انوشيروان و خسرو پرويز توجه خاصي به اين مکان ميشده و عمران و آباداني اين محوطه از اهميت ويژهاي برخودار بوده است. پس از زوال حکومت ساساني و اشاعه دين اسلام، اين محل به شدت آسيب ديد.
در زمان حکومت آباقاخان مغول با انجام تعميرات وسيع و چشمگير و احداث بناهاي جديد اين مکان به عنوان پايتخت تابستاني و تفرجگاه مورد استفاده قرار گرفت. در دوران خلفاي عباسي نيز گزارشهايي دال بر استفاده از اين محل در دست است.
آتشکده ايراني آذرگشنسب که از زمان حکومت ايلخانان به بعد تخت سليمان نام گرفت وسيعترين تاسيسات مذهبي و اجتماعي مربوط به دوره ايران پيش از اسلام است که تاکنون شناسايي و از زيرخاک بيرون آورده شده است.
آتشکده ايراني آذرگشنسب در سال 1382 به عنوان چهارمين اثر باستاني کشور در فهرست ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيد.
آتشکده آذربرزينمهر - خراسان رضوي
آتشکده آذربرزينمهر يکي از سه آتشکده بزرگ دوره ساسانيان و آتشکده دهقانان است و در شهر نيشابور خراسان قرار دارد. اين آتشکده در ارتفاع ۲۰۶۱ متري از سطح دريا و در کوهستان ريوند بين شاهرود، سبزوار و در حوالي روستاي فشتنق قرار دارد.
آتشکده آذربرزينمهر در زبان پهلوي به نام آتور بورگين ميتر خوانده ميشود به معني آتش مهر بالنده است. مکان آتشکده برزين مهر (به معني آتش مهر بالنده) را که ويژهي کشاورزان يا برزيگران بوده در کوه ريوند نيشابور ميدانند.
تاريخ ساخت آتشکده آذربرزينمهر بسيار کهن است به طوريکه به زمان اشو زرتشت بازميگردد و در بند 8 از فصل 17 بندهش آمده است: آذربرزين مهر تا زمان گشتاسب در گردش بوده و پناه جهان تا اينکه اشو زرتشت اسپنتمان دين آورد و گشتاسب شاه دينش را پذيرفت، آنگاه گشتاسب آتش مقدس را در کوه ريومند در آذر برزين مهر قرار داد.
در کنار اين آتشکده گياهي به نام ريواس وجود دارد که طبق مدارک و شواهد موجود در دوره آرياييها (هزاره اول تا سوم قبل از ميلاد) از اين گياه نوشيدني به نام هَومَه درست ميشد و در مراسم ديني و مذهبي آرياييها مورد استفاده قرار ميگرفت.
آشنايي با آتشکده اردشير - فارس
آتشکده اردشير در خرابههاي شهر استخر استان فارس قرار دارد که نام ديگر آن آتشکده آناهيتا يا ناهيد ميباشد. چون اردشير بابکان بنيانگذار سلسله ساساني از خانواده موبدان بزرگ بود به همين دليل اين آتشکده را به شادماني برقراري سلسله جديدش در ايران ساخت.
آتشکده اردشير نخستين بناي طاقدار سبک ايراني است که از دوران ساساني به جا مانده و در فيروز آباد استان فارس قرار دارد.
در تاريخ بلعمي و طبري آمده است که چون يزدگرد سوم نوه خسروپرويز بوده است پس بزرگان ايران او را به مقام پادشاهي رسانند و در آتشکده اردشير استخر تاج شاهنشاهي را بر سر وي گذاشتند و سپس او را به پايتخت ايران در بغداد تيسپون فرستادند.
اين بنا با طول 116 متر و عرض 55 متر يکي از کاخهاي ييلاقي اردشير به شمار ميرود که از سنگ پاره و ملاط گچ ساخته شده و نماي آن از شمال به چشمه جوشان ورودي موسوم به برم پير (قمپ و خنب) که آب زلالي از آن ميجوشد و جاري ميشود و از جنوب به ديوار باره بلندي است که آتشکده اصلي در آن جهت و بيرون از کاخ ساخته شده است.
از ورودي شمالي بعد از ايواني به طول 28 و عرض 14 متر با سقف گهوارهاي به تالار مياني مربع شکل و گنبدواري به ابعاد 14×14 وارتفاع بين 25-21 متر وصل ميشود و از تالار مياني به دو تالار قرنيه در شرق و غرب اتصال دارد و هر تالار با راهروهاي جداگانه به بخشهاي ديگر کاخ راه دارند.
راهرو تالار غربي به پلکان طبقه دوم کاخ منتهي ميشود. ايوان جنوبي بيشتر به اتاقهاي چهار جانب کاخ که به نظر جمعي از کارشناسان مهمانسراي کاخ بوده و به ورودي جـنـوبـي باز ميشود.
گچ بري و تزئينات تالارها بسيار زيبا و با شکو شبيه کاخ تچر، تخت جمشيد ميباشد و زيربناي کاخ با چشمه جوشان 8500 متر مربع است. آتشکده اردشير بيرون از کاخ اردشير ساخته شده است.
آتشکده دارابگرد - فارس
آتشکده دارابگرد به فرمان اشو زرتشت ساخته شد. زرتشت به يستاف شاه فرمان داد تا آتش مقدس جمشيد شاه را که مورد احترام وي بوده است بياورند. يستاف شاه اين آتش را در خوارزم پيدا کرد و به دارابجرد فارس آورد و اطرف آن را شهر زيبايي ساخت.
اين آتشکده در سال 332 هجري قمري به نام آتشکده آذر جوي ناميده ميشده است. شهر قديم دارابگرد دردوران هخامنشيان منطقهاي آباد و پررونق بودهاست. ظاهراً اين منطقه درآغاز تحت حکومت آريامنه قرار داشتهاست. در دوران سلوکيان و اشکانيان ولايت دارابگرد داراي حکومت نيمه مستقلي بوده که پادشاهان آن از حاکم پارس اطاعت ميکردهاند.
|
|
========================= |