مشخصات یک زمین و نوع استفاده از آن ( از نگاه شهرداری )

مشخصات زمین و نوع استفاده از آن

  مساحت زمین:  مساحت یک قطعه زمین را می گویند (عمدتاً در سند یا صورت مجلس تفکیک قید شده است یا‌آن دسته از اراضی که ابعاد آن ها بدون اندازه و حد و حدودی بوده و مساحت در سند قید نشده ، مساحت زمین از برداشت وضع موجود محاسبه می گردد.)

  مساحت زیربنا:  مساحت هر طبقه از بنا را گویند.

 مساحت کل بنا:  مجموع سطح طبقات یک ساختمان اعم از روی زمین یا زیرزمین.

 متوسط مساحت زمین:  نسبت مساحت قطعات تفکیک شده به تعداد آن را در یک محدوده معین .

 ضریب سطح اشغال :  سطح اشغال شده در طبقه همکف یک ساختمان نسبت به کل مساحت زمین مورد نظر (طبق سند و یا مساحت وضع موجود بشرطی که بدون کسر اصلاحی کمتر از سند مالکیت باشد.).

 متوسط مساحت کل بنا:  نسبت جمع مساحت پروانه ها یا جمع مساحت پایان ساختمانها به تعداد پروانه ها یا پایان ساختمان صادره .

 متوسط ضریب تراکم:  نسبت جمع تراکم استفاده شده در هرپروانه یا بنا به تعداد کل پروانه های صادره .

 مساحت کل طبقات و زیرزمین:  مجموع مساحت کل طبقات احداث شده ( مطابق مساحت کل بنا ) با احتساب مساحت زیرزمین .

 تعداد طبقات:  طبقات احداث شده از روی شالوده تا پشت بام را شامل می گردد ( خَرپُشته جزء طبقات محسوب نمی شود. )

 مساحت مفید:  بنای ایجاد شده و قابل استفاده بدون در نظر گرفتن راهروهای ارتباطی ، راه پله ، چاهک آسانسور ، شوت زباله ،‌نورگیرها،‌پارکینگ و انبارهای مجزا بخصوص در زیر زمین وتأسیسات و فضاهای مشاعی دیگر.

 صفر طبقه :  ایجاد خَرپُشته یا انباری یا توسعه بنا در طبقات موجود که منجر به طبقه اضافی نشود.

 تراکم:  درصد بنایی که نسبت به مساحت زمین در طبقات قابل احداث  می باشد که در طرح تفصیلی برای کاربری های مختلف تعریف گردیده است. (به جز سطوح پارکینگ و مُشاعات در همکف و زیرزمین ها و انباری در زیرزمین)

 عملکرد بنا(کاربری طبقات و یا کاربرد بنا) :  نحوه بهره برداری از فضاهای ایجاد شده از یک ساختمان (انواع استفاده: مسکونی ، تجاری،‌اداری و…)

 مسکونی :  استفاده از فضاهای پیوسته ایجاد شده در یک ساختمان

بعنوان واحد مسکونی که دارای نور کافی و سرویس مناسب بهداشتی نیز باشد (مناسب برای سکونت خانواده)

 تجاری :  محل داد و ستد که معمولاً برگذر یا سرا یا پاساژ یا تیمچه احداث شده و عموماً دارای ویترین باشد ( مراکزی که اشخاص حقیقی و حقوقی طبق قانون تجارت عملیات تجاری انجام می دهند و معاملات و داد و ستد می نمایند.)

 اداری :  محلی که در آنجا افراد حقوقی و حقیقی مشغول به کار بوده و کارهای خدماتی مربوط به دولت و بخش خصوصی انجام می شود.

 آموزشی:  بناهایی که آموزش و پرورش و آموزش عالی و تعلیم و تربیت در آنجا صورت می پذیرد (مهدهای کودک ،‌دبستان ،‌مدارس ، دبیرستان و دانشگاه و دیگر مراکز آموزشی)

 صنعتی :  بناهایی که منسوب و مربوط به صنعت بوده و در آنجا قطعات کوچک و بزرگ ، سبک و سنگین و حجیم و کوچک صنعتی ساخته می شود.

 کشاورزی:  بنایی که در آن انواعی از کشاورزی، کشتکاری، زراعت ، فلاحت، دامداری، پرورش طیور، پرورش ماهی انجام می پذیرد و یا بصورت بنا و یا سالن های کوچک و بزرگ ،‌گلخانه ها ، سوله ها یا مراکز نمونه پرورش ایجاد شده اند.

 فرهنگی :  بنایی که در آن به امور فرهنگی پرداخته می شود. مانند آموزشگاه های مختلف ، دفاتر انتشاراتی،‌گالری ها،‌سینما، تئاتر و…

 مذهبی :  بنایی که برای انجام آداب و آئین مذهبی احداث می گردد.

 بهداشتی :  بنایی که امور مربوط به تندرستی و بهداشت شهروندان در آنجا انجام می پذیرد. مانند بیمارستان ،‌کلينیک ، ‌درمانگاه ، تیمارستان و…

 تفریحی – ورزشی:  بنایی که درآن بتوان به پرورش تناسب و فیزیک بدنی پرداخته و امکانات شادمانی و فرح شهروندان را فراهم نمود. مانند شهربازی ، زمین های ورزشی ، باشگاه های ورزشی ،‌ استادیوم ها ،‌استخرو…

 حمل و نقل ‌:  بنایی که جهت امور جابجایی و تردد شهروندان مورد استفاده قرار میگیرد. مانند پایانه ، پارکینگ روباز و طبقاتی ، فرودگاه ، راه آهن

 خدماتی:  بنایی که در خدمت آسایش و رفع نگرانی های شهری مورد استفاده قرار گیرد، مانند آتش نشانی ، مراکز جمع آوری زباله ، سرویسهای عمومی

 تجهیزات شهری:  بناهایی که جهت برطرف نمودن نیازهای شهری ایجاد می شود مانند پُست های برق و گاز، مراکز مخابراتی، مراکز تصفیه آب

 کاربری زمین :  نحوه استفاده زمین را براساس سلسله مراتب انواع فعالیت های شهری و طرحهای جامع و تفصیلی، کاربری ملک گویند.

 پست :  اراضی که برای ایجاد مراکز و دفاتر پستی پیش بینی گردیده است.

 حریم:  اراضی که بدلیل نیاز به فاصله ایمنی لازم است حفظ گردد و در آن بنایی ایجاد نگردد و یا مقررات خاصی رعایت شود.

تاسیسات شهری:  اراضی که در اختیار تأسیسات شهری مانند نیروگاه ، پُست برق، پُست گاز ، ایستگاه رادیو و تلویزیون و غیره قرار گیرد.

 نظامی و انتظامی :  اراضی که برای احداث پادگان ها و عملیات نظامی در اختیار ارتش و نیروهای انتظامی قرار گیرد.

 داخل طرح اجرایی :  اراضی واقع در طرح های دردست اقدام شهرداری.‌(که عمدتاً طرحهای شبکه گذرها و میادین می باشند)

 کلاً‌داخل طرح :  اراضی که کلاً‌ در طرح شبکه شهری و یا خدمات شهری واقع شوند.

 معوض شهرداری:  اراضی که شهرداری در اختیار خود قرارداده تا در صورت نیاز به صاحبان املاکی که ملک آن ها در طرح واقع می شوند واگذار نماید.

 انبارها:  اراضی از شهر که بعنوان بارانداز و احداث انبار اختصاص یابد.

 خدمات شهری:  اراضی با کاربری خدماتی مانند: آتش نشانی، مرکز جمع آوری زباله ، تجهیزات شهری

 فاقد کاربری :  اراضی که فاقد هرگونه کاربری هستند یا بعنوان ذخیره های شهری در نظر گرفته شده اند و یا هنوز طبق برنامه طرح جامع ، آزاد سازی و طرح تفصیلی ندارند.

 تراکم استفاده شده :  عبارت است از سطح زیربنای کل ساختمان به سطح قطعه زمین مورد ساخت با هرکاربری (مُشاعات و پارکینگ و انباری در زیرزمین و پارکینگ درهمکف جزء این سطوح محاسبه نمی گردد)

 مساحت زیربنای مُشاعات در مسکونی:  شامل مجموع مساحت تأسیسات ، راهرو ، راه پله،‌آسانسور ، لابی ، ‌سالن اجتماعات ، استخر و سونا و ورزشی ، سرایداری ، شوت زباله ، نگهبانی ، نورگیرها ، سرویس بهداشتی و انباری مُشاع جزء سطوح مُشاعات می باشند.

 درصد بنای مفید استفاده شده:  درصد مجموع زیربنای مفید طبقات در طبقات، نسبت به مساحت ملک(طبق سند مالکیت) . (زیربنای کل ، منهای مُشاعات و پارکینگ و انباری)

 فضاهای سبز- پارک عمومی:  ملکی که دارای طرح پارک ، حریم سبز ، جنگل مصنوعی و … طبق طرح تفصیلی و جامع می باشد، بارده بندی باغ کودک ، پارک محله ، پارک منطقه ای و پارک های عمومی شهری ،‌ حریم سبز بزرگراهها ، اتوبانها ، بزرگراه ها ، کمربند سبز شهری

  انواع پروانه

 پروانه ساختمانی:  مجوز قانونی ای که از طرف شهرداری برای هرگونه ساخت و ساز برای صاحبان املاک در قطعات بایر ( زمین خالی ) صادر می گردد .

 تخریب و بازسازی : پروانه ای که با تخریب بنای قدیمی و احداث بنای جدید براساس طرح تفصیلی صادر می گردد.

 اضافه اشکوب :  مجوز احداث طبقاتی برروی طبقات موجود (توسعه بنا در ارتفاع)

 تبدیل :  مجوزی که برای تبدیل یک واحد مسکونی به دو واحد ، تبدیل واحد مسکونی به اداری و یا تبدیل قسمتی از مسکونی به واحد تجاری و… صادر می گردد.

 تغییرات – تعمیرات: پروانه ای که منظور انجام تعمیرات و تغییرات جزئی و کلی صادر گردد.

 تمدید پروانه:  در صورت منقضی شدن مهلت پروانه و یا عدم شروع عملیات ساختمانی از طرف مالک ، اعتبار پروانه تمدید و با همان مشخصات صادر خواهد شد.

 تغییر نقشه :  در صورت تقاضای مالک و به شرط عدم شروع عملیات ساختمانی نسبت به تغییرات یا جابجایی فضاها یا توسعه بنای پروانه های معتبر ، پروانه تغییر نقشه صادر خواهد شد.

 ابطال پروانه :  در صورت تقاضای مالک با اخذ اصل پروانه صادره و ابطال آن و پیوست به پرونده بصورت مکانیزه نیز پروانه باطل و تصویر به مراجع ذیربط اعلام می گردد و با رعایت ضوابط و مقررات پرداختی های مالک عودت گردد.

 تعویض مهندس ناظر یا مجری:  در صورت درخواست مالک و با رعایت ضوابط و مقررات و موافقت ناظر ، مجری ، مراجع ذیصلاح ، معرفی ناظر و مجری جدید ، مجوز فوق صادر می گردد.

  انواع گواهی

 عدم خلاف:  در صورت شروع به کار ساختمانی طبق پروانه صادره برای هرگونه معامله و یا انقضای مهلت پروانه (برای ادامه عملیات ساختمانی یا بروز خلاف ، پس از رسیدگی ، ‌گواهی جدیدی به نام گواهی عدم خلاف صادر می گردد.

 بلامانع ناحیه:  در موارد بروز تخلفات جزئی که منجر به جلوگیری شود، پس از رفع خلاف یا رسیدگی به آن ، مجوز ادامه کار از شهرسازی منطقه به ناحیه مربوطه صادر خواهد شد

 بلامانع شهرسازی:  درصورت درخواست انواع پروانه و کشف خلاف در بنا و رسیدگی به آن برای سهولت روند اداری و ادامه کار ، بلامانع شهرسازی صادر خواهد شد.

 پایان کار: در صورت پایان عملیات ساختمانی و عدم وجود تخلف و ارائه گواهی صحت اجرا از جانب مهندس ناظر، گواهی پایان کار ساختمانی توسط شهرداری صادر می شود.

 پایان کار آپارتمانی:  صدور گواهی پایان ساختمان یا عدم خلاف در مورد هریک از آپارتمان های یک مجتمع بشرطی که در اختصاصیات و مُشاعات تخلفی حادث نشده باشد .

 پایان کار قبل از ۴۹:  جهت بناهایی با هر کاربری که قبل از اردیبهشت سال ۱۳۴۹ ( تاريخ ابلاغ طرح جامع شهر تهران به شهرداري جهت اجرا ) احداث و بهره برداری گردیده اند ( شامل مقررات طرح جامع تهران نمی باشند) پایان ساختمانی قبل از ۱۳۴۹ صادر می گردد.

 تمدید پایان کار:  در صورت انقضای اعتبار پایان کار و عدم وجود هرگونه خلاف یا تغییرات در بنا پایان کار مذکور با همان مشخصات مجدداً‌ تمدید می گردد.

  انواع اراضی

اراضی بسیار زیادی را می توان در این تقسیم بندی نام برد اما تنها به سه دسته مهم می توان اشاره نمود.

 زمین دایر :  به اراضی دارای ساختمان و تأسیسات و دیوارکشی متناسب با ملک و یا املاکی که باغ و مشجر و یا زراعی باشد ، می گویند .

 زمین بایر :  به اراضی فاقد ساختمان و تأسیسات می گویند که سابقه دایر بودن را داشته اند.

 زمین موات :  به املاکی که فاقد ساختمان و تأسیسات باشد و هرگونه سابقه عمران و آبادی و یا باغ و   کشاورزی نداشته اند گویند. و متعلق به دولت است .

برگرفته از :

 : http://abbas-valadi.persianblog.ir و http://www.memarblog.com   و با تشکر از وبلاگ های فوق