Welkom

Welkom

Ik heb de titel voor mijn webstek, "De Basken en hun strijd", overgenomen uit de reeks (nr.10) van "Aktueel", uitgeverij Grammens, Brussel.

"De mens is een sociaal wezen. Hij wil en moet in groepsverband leven. De groep waartoe hij behoort verschaft hem geborgenheid en steun. Van het democratisch aangesteld gezag in de groep verwacht hij recht en orde.

Het gezin, de wijk en de gemeente vormen kleinere groepen; de levensbeschouwing of godsdienst en de politieke overtuiging, de vrijetijdsbesteding, enz... liggen ten grondslag aan de groepsvorming. De geschiedenis leert ons dat de nationale groepering, het volk, voor de mens de belangrijkste grote groep is. Als sociaal wezen is de mens een nationaal wezen.

Het nationaal bewustzijn wortelt in de natuur zelf van de mens".

M. Van Haegendoren: “Nationalisme en Federalisme”, 1970, De Nederlandse Boekhandel, Antwerpen

De politieke situatie van het Baskische Volk is vrij uniek (alhoewel niet alleenstaand) en wij kunnen pas een oordeel vellen als wij de complexiteit van die situatie begrijpen. Ik hoop dat deze webstek een kleine bijdrage levert tot een beter begrip.

De Basken zetten zich terecht schrap als het om zelfbeschikking gaat. Het is een vorm van acute zelfverdediging van een miskend volk. Trouwens, kan er wel sprake zijn van democratie zonder het recht op Zelfbeschikking te erkennen? Kan er sprake zijn van democratie als de electorale en administratieve grenzen zo getrokken worden dat zelfbeschikking onmogelijk wordt gemaakt?

De Baskische taal, het Euskara, maakt een centraal gegeven uit van die identiteit. Op het vlak van opvoeding, publieke administratie en media, taalpolitiek en de praktijk ervan, gebeurt er heel wat in Euskadi. Wij, Vlamingen, kunnen er nog wat van leren. Zeker wat de fierheid over onze eigen identiteit betreft. De Basken zijn in ieder geval geen “Lamme Goedzakken”.

Hoewel ik de laatste jaren heel wat heb bijgeleerd over de situatie in dat prachtige land, spreek ik niet als expert tot u. Ik heb heel lang geobserveerd en ben emotioneel getroffen geweest door de wijze van aanpakken, niet alleen bij de dramatische momenten en gebeurtenissen, maar ook door de wijze waarop zij hun dagelijkse strijd leveren. Hartverwarmend hoe dat prachtige, gewone volk zich vrijblijvend engageert.

De situatie is met de jaren complexer geworden. Er is een Baskische Nationalistische regering en een Baskisch Nationalistische oppositie. Dat zijn niet zomaar twee politieke entiteiten, wel twee politieke culturen. Noem het maar minimalisten en maximalisten. De ene heeft de macht in handen, de andere de erfenis van solidariteit en strijd. Er zijn af en toe tragische klanken te horen: de Baskische politie wordt beschuldigd van foltering en ETA heeft een paar van die Baskische politieagenten, om het eufemistisch uit te drukken, lik op stuk gegeven.

De hoofdvoorwaarde die ETA stelt voor vrede, is de hereniging van Hegoalde (Spaans-Baskenland of Euskadi) met Nafarroa-Navarra en Iparralde (Frans-Baskenland), om zo samen Euskal Herria te vormen: het land van de Basken. Samenhangend met die voorwaarde is ook de eis van een referendum waarbij het volk zich kan uitspreken over de eigen politieke toekomst, inclusief een eventuele optie tot afscheiding van Spanje of het verwerpen daarvan. Dit is nu niet mogelijk binnen de huidige Spaanse grondwet.

Veel Basken stemmen op nationalistische partijen en kunnen akkoord gaan met de principes van hereniging en zelfbeschikking. Maar niet alle Basken ondersteunen de gewapende strijd (vroeger was dat anders). Probleem is dat er geen andere uitweg is: de Spaanse grondwet verhindert alle andere opties.

Wat willen de Basken? Hebben zij al geen democratisch systeem zoals in andere Europese landen? Genieten zij nu al niet van een substantiële autonomie? Wat is dan de bedoeling van hun eeuwigdurend protest, van hun ontelbare massademonstraties, van hun gewapende strijd?

Vele onder u zllen allicht wel gehoord hebben over het bombardement op Gernika of gelezen hebben over het Proces van Burgos, of op TV de beelden gezien hebben van de aanslag op admiraal Carrero Blanco rechterhand van Franco. Iedereen heeft kennis kunnen nemen van de resem aanslagen door ETA. Maar de meesten onder u kennen de oorzaken niet van het conflict tussen de Basken en de Spaanse en Franse regering. Deze webstek heeft dan ook de bedoeling wat meer klaarheid, verduidelijking te brengen.

De reactie van de Spaanse en Franse regeringen, die halsstarrig de Baskische identiteit blijven ontkennen, is er altijd één van repressie geweest. In veel gevallen zelfs door gebruik te maken van illegale methodes: foltering, “shoot to kill”, doodseskaders zoals BVE en GAL. Is het dan zo onbegrijpelijk dat ETA naar de wapens grijpt? Is dit zelfverdediging of Terrorisme uit protest? Dit houdt geenszins een goedkeuring (zie kader onderaan) van mijnentwege in voor de gewapende strijd, wel een voorzichtig begrip. Je moet het maar meemaken: 7 jaar dictatuur onder Primo de Rivera, een 3 jaar durende gruwelijke burgeroorlog, 40 jaar meedogenloze dictatuur en nadien nog eens meer dan 30 jaar meedogenloze repressie.

Wat gemeenzaam “het Baskisch probleem” wordt genoemd, is helemaal geen probleem, of beter gezegd, het zou er geen mogen zijn. De Basken zoeken niets anders dan een minimale erkenning als een natie, een statuut van territoriale entiteit en de normalisering van hun taal, het Euskara.

Als het probleem er in bestaat dat de Spaanse staat zich bedreigd voelt door ETA, dan is dat geen Baskisch probleem, maar een Spaans probleem waarvan ze zelf de oorzaak zijn. Als Franco niet bestaan had, was er nooit sprake geweest van ETA. Om het even welke regering er aan de macht is, links of rechts, zij modderen maar wat aan zonder aan het probleem iets te doen. Integendeel, zij maken het jaar op jaar erger.

De onderliggende oorzaken: de ontmanteling van de oudste staat van Europa, de ontmanteling van het oudste volk van Europa, de imperialistische en revisionistische strategie van Spanje en de strategie van verdeel, heers, lieg en onderdruk, zal ik proberen in een paar afzonderlijke pagina's (zie rubriek "Oorzaak") toe te lichten.

Dit is de inzet van mijn webstek: een licht werpen op het conflict, wat verduidelijking scheppen in de mate van het mogelijke, de oorzaken opzoeken. Ik vertrek vanaf de prehistorie, omdat alle tijdperken een invloed hebben gehad. Tot aan de Guerra Civil zal de uiteenzetting vrij summier zij. Alleen het meest relevante zal verwerkt worden. Hoewel ook van belang, zal ik geen aandacht schenken aan de economische problemen tenzij ze echt relevant zijn, zoals in 1976.

Als u deze brok informatie grondig en geconcentreerd heeft verwerkt, vel pas dan een oordeel. En samen met mij zult u moeten vaststellen dat de chantage op Euskal Herria algemeen is.

Updates en PDF-documenten - Bijlagen - Bronnen - Vrienden

Deze webstek werd voor het laatst bijgewerkt op

03.07.2021

>>>>>>>>